گلرنگ گياهي كم آب و مقاوم به خشكي و شوري زمين

در اين مطلب آمده است: گلرنگ گياهي دارويي و بومي مشرق زمين است و از نواحي عربستان برخاسته و پس از آن به ساير مناطق دنيا منتشر شده و امروزه در اغلب كشورها كاشته مي شود و از نظر مصارف روغن آن و ماده رنگي گلهاي آن مورد توجه است.
گلرنگ (كاجيره، كاغاله، كافشه) كه در بعضي از استان هاي جنوبي گل خشت نيز ناميده مي شود بومي ايران است و در حال حاضر در بيشتر نقاط دنيا كشت مي شود.
گلرنگ گياهي است يك ساله كه ارتفاع آن به حدود 60 سانتيمتر مي رسد. برگ هاي آن پهن، دندانه دار و بدون دمبرگ مي باشد. رگبرگ ها در قسمت زيرين برگ كاملاً نمايان بوده و گلهاي آن منفرد، لوله اي و به رنگ زرد مايل به قرمز است كه در انتهاي ساقه ظاهر مي شود.
ميوه آن سفيد و به صورت فندقه بوده كه انتهايي آن داراي دسته اي تار نازك مي باشد، اين گياه به طور عمده در آب و هواي گرم و خشك رشد مي كند، دانه هاي روغني آن منبعي براي استخراج روغن هاي گياهي است و از ديرباز غذايي كامل براي پرندگان محسوب مي شود.
از گل هاي گلرنگ براي رنگين كردن خوراكي ها و به عنوان منبعي براي استخراج رنگ طبيعي استفاده مي كنند، علاوه بر اين، گل هاي گلرنگ در بسياري از موارد براي مقاصد دارويي نيز به كار مي رود.
در زمان هاي گذشته، مصريان براي رنگ كردن كتان و ابريشم از رنگ گلرنگ استفاده مي كردند، همچنين نوعي پماد آييني نيز داشتند كه در مراسم مذهبي و براي چرب كردن موميايي قبل از اتصال اجزاي آن به كار مي رفت كه اين پماد را با گلرنگ رنگين مي كردند.
از روغن دانه هاي گلرنگ نيز براي تسكين برخي زخم ها استفاده مي كردند و اين نشان مي دهد اين روغن داراي موادي است كه احتمالا خواصي شبيه مسكن داشته است، البته ماهيت روغني اين تركيب نيز باعث شده گذشتگان از آن به عنوان منبعي براي سوخت و ايجاد روشنايي استفاده كنند.
با توجه به بررسي هاي مختلف به نظر مي رسد در گذشته گلرنگ در خاورميانه و هند و آفريقا نيز كاربرد داشته است و از آن به عنوان پادزهر استفاده مي كردند، علاوه بر اين، از روغن اين تركيب به عنوان دارو براي تحريك تعريق در درمان تب بهره مي بردند.
بسياري از گذشتگان از گلرنگ به وفور براي رنگين كردن برنج و سوپ استفاده مي كردند. گاهي براي زينت دادن به خانه هايشان از گلداني كه در آن غنچه هاي گلرنگ رشد كرده بود، استفاده مي كردند و از غنچه هاي آن در درمان يبوست بهره مي بردند.
استفاده از رنگ استخراج شده از گلرنگ در صنعت نساجي، بويژه در صنايع فرش بافي در شرق اروپا، خاورميانه و شبه قاره هند بسيار رايج بوده است.
حال با توجه به شرايط گفته شده گياهي مناسب براي كشت در نقاط مختلف سيستان و بلوچستان به شمار مي آيد و در اين زمينه كشاورزان مي توانند ورود كنند كه براساس گفته مدير جهاد كشاورزي سراوان، در ميرجاوه برداشت اين محصول به 800 تن طي امسال خواهد رسبد.
مدير جهاد كشاورزي ميرجاوه در گفت و گو با خبرنگار لاديز بيان كرده است كه كشت گلرنگ در شهرستان نسبت به سال قبل افزايش يافته و علت استقبال كشاورزان از كشت اين گياه مقاومت بالاي اين گياه به شوري،پايين بودن نياز اين محصول به آب است، تغيير الگو ي كشت با هدف مقابله با پديده خشكسالي از عوامل انتخاب گياه روغني گلرنگ براي كشت در شهرستان ميرجاوه است.
محسن كهرازهي افزوده است كه بيشترين گياه گلرنگ در سيستان و بلوچستان در شهرستان مرزي ميرجاوه كشت مي شود، برداشت گلرنگ در اين شهرستان از خرداد ماه آغاز و تا پايان تيرماه ادامه دارد.
وي اذعان كرده كه گلرنگ برداشت شده علاوه بر خود شهرستان به مركز استان و استان هاي هم جوار صادر مي شود، خريد تضميني اين گياه از كشاورزان از قرار هر كيلو هزارو 750تومان است و پيش بيني شده تا پايان فصل برداشت اين گياه بيش از 800 تن گلرنگ برداشت شود.
كهرازهي بيان كرده است كه گلرنگ گياهي است مقاوم در برابر خشكي و شوري و علاوه بر دانه هاي روغني آن براي روغن كشي، از گل هاي آن هم در صنايع غذايي و رنگرزي استفاده مي شود ، گلرنگ پس از برداشت علاوه بر زاهدان به استانهاي همجوار نيز صادر مي شود.
3213**6081