آنكارا- ایرنا- فاتح یلدیز سفیر تركیه در عراق اعلام كرد كه با آغاز آبگیری سد ایلیسو جریان آب رودخانه دجله به سمت عراق قطع نخواهد شد چرا كه كشورش در این زمینه به عراق ضمانت داده است.

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا و به نقل از خبرگزاری آناتولی، یلدیز طی نشست خبری در ساختمان سفارت تركیه در بغداد با بیان اینكه یك ماه پیش در مورد چگونگی آبگیری سد ایلیسو از اول ژوئن(11 خرداد 97) تا اول نوامبر(10 آبان 97) توافق لازم با مقامات عراقی به عمل آمده است، افزود: مساله آب به موضوعی برای همكاری بیشتر آنكارا و بغداد تبدیل شده است.
وی با تاكید بر لزوم ادامه جریان آب رود دجله به سمت عراق گفت: آغاز آبگیری سد ایلیسو به معنی قطع كامل جریان آب دجله به سمت عراق نیست و در این زمینه بر اساس توافق دوجانبه اقدام شده و جریان آب قطع نمی شود.
وی با ادعای این كه 'بخش مهمی از آب رود دجله هم اكنون نیز به سمت عراق جریان دارد' بیان كرد: تركیه بدون مشورت با كشورهای همسایه در مورد سد ایلیسو اقدامی انجام نمی دهد چرا كه معتقدیم آب رود دجله به تمامی كشورهای حوزه آبریز این رودخانه تعلق دارد و آنكارا همواره با اجتناب از اقدامات یك جانبه، همكاری لازم را در این مورد داشته است.
سفیر تركیه در بغداد با اشاره به این كه موضوع پایان ساخت سد ایلیسو و آغاز آبگیری آن در سفر سال گذشته حیدر العبادی نخست وزیر عراق به تركیه به وی اعلام شده است، اظهار كرد: به طور معمول آبگیری سدها در بهار و پاییز صورت می گیرد اما تركیه به رغم احتیاج به آب این سد، به درخواست مقامات عراقی آبگیری در سد را به تاخیر انداخته است.
یلدیز همچنین هدف اصلی از ساخت سد ایلیسو را تولید برق عنوان كرد و ادامه داد: از آب ذخیره شده در پشت سد ایلیسو برای تولید برق استفاده خواهد شد.
سفیر تركیه در عراق همچنین با اشاره به كاهش عمومی میزان آب رود دجله در پی خشكسالی های اخیر افزود: مرتبط ساختن كاهش دبی رود دجله به آغاز روند آبگیری سد ایلیسو كه تازه از اول ژوئن یعنی روز جمعه شروع شده، چندان منطقی نیست.
وی اعلام كرد: آبگیری كامل سد ایلیسو تنها یك سال به طول خواهد انجامید و پس از یكسال سطح آب پشت سد برای تولید برق كافی خواهد بود و جریان آب به روال قبلی باز خواهد گشت.
به گزارش ایرنا، آبگیری سد ایلیسو تركیه كه با هدف دو منظوره تولید انرژی برق و ذخیره و مدیریت آب بر روی رودخانه دجله در جنوب تركیه ساخت شده، از اول ماه جاری میلادی(11 خرداد 97) آغاز شده است.
سد ایلیسو به عنوان دومین سد بزرگ تركیه كه بر روی رودخانه دجله و در حد فاصل استان ماردین و شیرناك ساخته شده، از نظر ذخیره آب، دومین و از نظر ظرفیت نیروگاهی چهارمین سد بزرگ تركیه به شمار می رود.
بنا به اعلام خبرگزاری آناتولی نصب 6 واحد ژانراتور این سد انجام شده و پس از آن آبگیری سد آغاز شده است.
احداث این سد كه از سال 2006 آغاز شده و ظرفیتی معادل 10.6 میلیارد متر مكعب گنجایش(سه برابر بزرگترین سد ایرانی یعنی كرخه) دارد، قرار بود در سال 2019(یكسال دیگر) به اتمام برسد ولی ساخت این سد پیش از موعد مقرر آن به پایان رسیده است.
'حسن الجنابی' وزیر منابع آب عراق چند ماه پیش طی یادداشتی در صفحه شخصی خود در فیسبوك نوشت كه مسوولان تركیه به مقامات عراقی اطلاع داده اند كه آبگیری سد ایلیسو تركیه در مارس سال 2018 شروع می شود و انتظار می رود كه این اقدام تبعات كم آبی را برای عراق به دنبال داشته باشد.
ایلیسو بعد از سد آتاتورك با 49 میلیارد متر مكعب گنجایش(معادل تمام 650 سد ایرانی) كه در 1992 بر روی رودخانه فرات احداث شد، دومین سد بزرگ تركیه و از جمله سدهای بزرگ جهان به شمار می رود.
مقامات تركیه اعلام كرده اند كه سد ایلیسو از نظر قابلیت نیروگاهی نصب شده با یكهزار و 200 مگاوات ظرفیت تولید برق، معادل 10 درصد برق مصرفی تركیه را تامین خواهد كرد و نیز با تولید سالانه چهار میلیارد و 120 میلیون كیلووات ساعت برق، چهارمین سد بزرگ تركیه بعد از سدهای آتاتورك، كبان و كاراكایا به شمار می رود.
ارتفاع این سد از كف رودخانه 135 متر است و با 10.6 میلیارد متر مكعب حجم مخزن، بزرگترین سد احداث شده بر روی رودخانه دجله محسوب می شود كه با رویه بتنی و بدنه و هسته خاكی و با 23.7 میلیون متر مكعب خاكریزی و بتن ریزی احداث شده است.
دریاچه سد ایلیسو بعد از آبگیری كامل در شاخه های متعدد بین 40 تا 50 كیلومتر طول خواهد داشت و از بابت میزان انرژی تولیدی، سالانه 1.3 میلیارد لیره(حدود 370 میلیون لیره) درآمد نصیب تركیه خواهد كرد.
برای احداث این سد بیش از هفت میلیارد لیره(حدود 2 میلیارد دلار)، برای حفظ آثار تاریخی واقع شده در محدوده این سد 350 میلیون لیره(100 میلیون دلار) و برای خرید اراضی، انتقال و اسكان اهالی نیز بیش از 2 میلیارد و 750 میلیون لیره(785 میلیون دلار) هزینه شده است.
این سد بیش از 121 هزار هكتار از اراضی دیم در حوزه پایاب در شهرستان های نصیبین، جزیره، ایدیل و سیلوپی تركیه را به اراضی آبی مدرن تبدیل خواهد كرد.
خاورم/1905