ترك بر سفال‌ كلپورگان

دراين مطلب آمده است: ساخته دست زنان كلپورگان جلوه اي از هنر با اصالت اين خطه است كه گذشت زمان از اصالت فرهنگي آن كم نكرده، بلكه بر ارزش هاي هنري آن افزوده است. سفال كلپورگان تصويري از انديشه ها و اعتقادهاي بومي قوم بلوچ است كه با روش سنتي ابتدايي به كمك دست انجام مي شود. طرح ها و نقش هاي سفال كلپورگان تصويري از انديشه‌ها و اعتقادهاي بومي هنرمندان اين منطقه است كه سازگاري فرهنگي ميان خواسته هاي روحي سفال‌گر و محيط پيرامون او دارد و همين اثر ارزشمند سبب شد تا آوازه اين روستا جهاني شود.
كلپورگان اگر چه به لحاظ هنر سفال‌گري نسبت به روستاهاي ديگر منطقه متفاوت است اما در مشكلاتي كه ديگر روستاها با آن رو به رو هستند تفاوت چنداني ندارد. كم آبي، خشكسالي، بيكاري و محروميت از مشكلاتي است كه مردم روستا با آن دست و پنجه نرم مي كنند به همين دليل در شرايط فعلي مزيت نسبي اين روستا جاذبه گردشگري آن يعني كارگاه سفال آن است كه به عنوان يك موزه زنده در جهان هنوز فعال است. ثبت جهاني اين روستا در سال گذشته زمينه آن را فراهم كرد تا با توسعه زير ساخت هاي صنعت گردشگري، همكاري و تعامل مردم و مسئولان با جذب گردشگر مشكلات اقتصادي و اجتماعي در اين روستاي مرزي پايان يابد اما با گذشت حدود يك سال از اين اتفاق مشكلات اين روستا همچنان پابرجاست.
كم آبي؛ تهديد جدي براي صنعت سفال گري
يكي از مربيان سفال كلپورگان درباره آخرين وضعيت ثبت جهاني روستاي كلپورگان به خبرنگار ما مي گويد: بعد از ثبت جهاني شدن سفال كلپورگان شاهد اتفاق خاصي در اين منطقه نبوديم و روستا با همان سبك و سياق قبلي اداره مي‌شود. «دهواري» مي افزايد: زير ساخت هاي لازم براي توسعه اين روستا مهيا نشده است و يكي از مهم‌ترين عواملي كه صنعت جهانگردي را تهديد مي كند كم آبي است. آب، هر 20 روز با فرصت زماني دو ساعت، وارد روستا مي شود از طرفي جاده ارتباطي از سراوان به كلپورگان استاندارد نيست و سهولت حمل و نقل را با مشكل مواجه كرده است. وي ادامه مي دهد: كوره هاي پخت سفال در اين روستا به صورت محدود است و مردم توانايي مالي كافي براي ساخت كوره را ندارند. همچنين غرفه هاي فروش توسط مسئولان مرتبط آغاز به كار نكرده است و مديريت صحيحي بر عملكرد كارگاه ها و توليدكنندگان وجود ندارد و كارشناسي بر فعاليت صنعت‌گران نظارت نمي‌كند. وي تصريح مي كند: موزه زندۀ كلپورگان فقط تا ساعت 14 باز است و براي بازديد عموم گردشگران شبانه روزي نيست. از طرفي جهانگردان و گردشگراني كه به اين روستا مي‌آيند با مشكلات اقامتي و استراحت مواجه هستند. اهالي با ثبت جهاني اين روستا به هنر سفال‌گري براي امرار معيشيت اميد بسته و با آموزش همگاني آن به رونق روستا كمك به سزايي كرده اند زيرا فرهنگ و سنت هاي بومي منطقه عامل مهمي در جذب گردشگر است. وي مي افزايد: سفال اين منطقه دليل مهمي در زمينه ارتباط و تعامل مردم با محيط پيرامون خود شده است كه براي نجات مردم از محروميت، خشكسالي و كم آبي بايد به نحو مطلوب از آن بهره برداري كرد.
اقامتگاه بوم گردي در كلپورگان ايجاد مي شود
يكي از كارشناسان سفال‌گري كلپورگان نيز به خبرنگار ما مي گويد: سال هاي قبل هنر سفال كلپورگان افت داشت و تا مرز كم رنگ شدن پيش رفت تا با ثبت جهاني روستاي كلپورگان، سفال‌گران در كارگاه‌ها فعال شدند و تعداد زيادي از صنعت‌گران كار مي كنند. «نصرت زهي» ادامه مي دهد: بعد از ثبت جهاني روستا تورهاي گردشگري زيادي از روسيه، فرانسه و ايتاليا به اين روستا آمد كه با توجه به اين ميزان استقبال اقامتگاه‌هاي بومي گردي براي اسكان گردشگران خارجي و داخلي در روستا در حال احداث است. وي مي گويد: قبل از احداث اقامتگاه‌هاي بوم گردي استقرار گردشگران خارجي در خانه هاي محلي مردم انجام مي شد زيرا مردم از اين كار استقبال مي كردند و همين سبب شده بود مهمان نوازي مردم استان چندين برابر شود.
تهديد سفال كلپورگان با توليدهاي مصنوعي
معاون صنايع دستي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري نيز به خبرنگار ما مي گويد: ثبت جهاني روستاي كلپورگان گردشگران زيادي را وارد اين خطه كرده و با جهاني شدن اين روستا محصولات توليد شده به استانداردهاي جهاني نزديك شده است.
«بهروز عيسي زهي» تصريح مي كند: سفال كلپورگان با هنر و ذوق زنان اين منطقه آميخته شده است و زنان نقش مهمي در ساخت اين سفال دارند و زنده بودن موزه سفال كلپورگان با توجه به قدمت آن ويژگي خاصي به اين هنر بخشيده است. وي خاطرنشان مي كند: اين هنر ويژگي هاي ساخت سنتي خود را حفظ كرده است، طرح ها و نقش هاي هندسي و استفاده نكردن از لعاب اهميت اين سفال را چند برابر كرده است. كارگاه توليد سفال در گذشته نيمه فعال بود كه با ثبت جهاني آن امكانات لازم براي استفاده از ظرفيت هاي كارگاه فراهم و براي آن حدود 150 ميليون تومان هزينه شده است. وي ادامه مي دهد: مردم روستا نقش مهمي در فرصت سازي از اين هنر دارند اما متاسفـانه از همه قابليت ها و تسهيلاتي كه در اختيار آن ها گذاشته شده است، استفاده نمي كنند و به خود باوري نرسيدند. با توجه به بازديدهاي هفته اي توسط ميراث فرهنگي، عده اي به ظاهر آگاه در روستا با توليدهاي مصنوعي ضربه بر پيكره اين هنر مي زنند. توليدكنندگان بايد با هوشياري و آگاهي هنر واقعي را به مردم عرضه كنند.
8006**3042