اروميه- ايرنا- آذربايجان غربي از سال هاي دور محل پرورش گل محمدي بوده اما توليد اين گياه كم آب بر و سازگار با شرايط اقليمي حال حاضر استان كمتر مورد توجه كشاورزان قرار گرفته و ظرفيت اقتصادي آن مغفول مانده است.

به گزارش ايرنا گل محمدي از جمله گل هاي معطري به شمار مي رود كه از ديرباز در سفره ها و دمنوش هاي ايراني جاي داشته و اقلام غذايي و نوشيدني هاي زيادي از اين محصول توليد شده كه گلاب از جمله آنهاست.
در سال هاي اخير برخي از استان هاي كشور با توسعه كشت و رونق صنايع گلاب گيري سود ناشي از توليد اين گياه پرطرفدار را بر سر سفره هاي كشاورزان آورده اند اما روش هاي سنتي كشت و گلاب گيري و نبود صنايع تبديلي مانع از رونق اين كسب و كار پر سود و گردشگرپسند در آذربايجان غربي شده است.
كارشناسان معتقدند كه اين استان ظرفيت توليد گل محمدي را در سطح گسترده دارد و اگر بسترهاي لازم براي كشت اين گونه كم آب بر با توجه به خشكسالي هاي اخير در حوضه درياچه اروميه فراهم شود، علاوه بر اشتغالزايي در منطقه مي تواند به راهكاري براي مقابله با خشكسالي تبديل شود.
گلاب توليدي ايران به بسياري از كشورهاي حوزه خليج فارس و همچنين كشورهاي لبنان، بلغارستان، آلمان، ايتاليا و آمريكا نيز صادر مي ‌شود و اين استان مرزي مي تواند در اين خصوص سهم چشمگيري داشته باشد.
در آذربايجان غربي نام شهرستان خوي با محصول گل محمدي عجين شده و كشاورزان اين منطقه سالهاست كه با توليد اين گل كم آب بر، بخش قابل توجهي از توليد اين محصول را بر عهده دارند.
معاون بهبود توليدات گياهي سازمان جهاد كشاورزي آذربايجان غربي در اين خصوص گفت: به صورت خودجوش بيش از 80 هكتار از اراضي استان زير كشت گل محمدي است و بيش از 200 تن گل محمدي از اين اراضي برداشت مي شود.
عبدالله فتح الله زاده با اشاره به اينكه برداشت اين محصول از اوايل خرداد ماه در استان شروع مي شود و تا تيرماه ادامه مي يابد، افزود: ظرفيت افزايش سطح زيركشت و برداشت مناسب گل محمدي در اين استان وجود دارد.
وي با اشاره به اينكه ارقام گل محمدي موجود در استان رقم هاي مخصوص گلاب گيري و تهيه مربا و مارمالاد است، بيان كرد: بيشترين سطح زير كشت با 40 هكتار مربوط به خوي و پس از آن با 20 هكتار مربوط به اروميه است.
معاون بهبود توليدات گياهي سازمان جهاد كشاورزي آذربايجان غربي ادامه داد: حدود 40 درصد از محصول توليدي به ساير شهرستان ها منتقل و 40 درصد جذب صنايع تبديلي استان شده و بقيه در كارگاه هاي خانگي تبديل به گلاب و مربا مي شود.
وي رويكرد سازمان جهاد كشاورزي آذربايجان غربي را ترويج و توسعه سطح زير كشت اين محصول به لحاظ مصرف كم آب در مقايسه با ساير محصولات باغي عنوان كرد.
وي ادامه داد: حمايت هاي لازم نيز براي توسعه سطح زير كشت از طريق واگذاري اراضي ملي در خارج از حوضه آبريز درياچه اروميه، توزيع نهال يارانه دار گل محمدي در بين متقاضيان و راهنمايي فني جهت بهبود توليد انجام مي شود.
عبدالله زاده بيان كرد: با توجه به نياز كم گل محمدي به آب، اين محصول مي تواند خود را با شرايط نامساعد در اراضي و مراتع فقير و تخريب شده وفق دهد و با بهبود بافت خاك از تخريب اراضي ملي جلوگيري كند.
معاون بهبود توليدات گياهي سازمان جهاد كشاورزي آذربايجان غربي گفت: توسعه كشت گل محمدي با دارا بودن مزايايي از جمله ايجاد اشتغال، وجود بازارهاي مطمئن جهت صادرات گلاب و اسانس، نزديكي به بازارهاي مصرف كشورهاي خليج فارس، جلوگيري از فرسايش خاك و وجود كارخانجات صنايع تبديلي جهت خريد محصول توليدي در داخل كشور بايد مورد توجه ويژه قرار گيرد.
رئيس اداره توليدات گياهي جهاد كشاورزي خوي نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با اشاره به اينكه امسال 180 تن گل محمدي در اين شهرستان توليد مي شود، افزود: امسال گل محمدي در بيش از 55 هكتار از باغ هاي منطقه كشت شده كه اين ميزان نسبت به سال گذشته 15 هكتار بيشتر است.
عليرضا مرداني ادامه داد: قيمت هر كيلوگرم گل محمدي 150 هزار ريال است و از هر هكتار نيز حدود چهار تا چهار و نيم تن محصول گلبرگ برداشت مي شود.
وي ادامه داد: 70 درصد گلبرگ هاي گل محمدي به صورت گلاب، 20 درصد در تهيه مربا و شيريني و 10 درصد ديگر به صورت خشك مصرف مي شود.
مرداني اضافه كرد: گونه هاي گل محمدي كشت شده در شهرستان خوي از نوع رقم هاي خاردار ريز كوتاه و بزرگ و توده هاي محلي بوده و گل محمدي خوي از نظر كيفيت و عطر و اسانس در جهان كم نظير است.
ترلان رضايي از برداشت كنندگان گل محمدي در اروميه نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با اشاره به اينكه زحمت برداشت اين گل بسيار زياد است، گفت: قيمت گل محمدي با وجود مشكلات برداشت و نگهداري آن كم است و در صورت كمك مسوولان مي توانيم سطح زيركشت را توسعه دهيم.
علي ابرازي از ديگر كشاورزان گل محمدي كار در اروميه با اشاره به اينكه گل محمدي هنوز به صورت سنتي در استان برداشت و فرآوري مي شود، بيان كرد: مي توان با ايجاد كارگاه هاي مدرن فرآوري اين محصول در راستاي ايجاد ارزش افزوده آن گام برداشت.
وي ادامه داد: يكي از راهكارهاي درج شدن نام اروميه و آذربايجان غربي در بين توليدكنندگان عمده گل محمدي در سطح كشور، نگاه ويژه به فرآوري اين محصول است و تنها اعطاي تسهيلات براي كاشت و برداشت كافي نيست.
وي گفت: گل محمدي توليدي آذربايجان غربي به لحاظ شرايط آب و هوايي موجود در اين منطقه دست كمي از استان هاي مركزي كشور ندارد و در برخي موارد بهتر از آنهاست ولي بايد بيشتر به مردم ايران و حتي كشورهاي همسايه شناسانده شود.
به گزارش ايرنا، گل محمدي كه در آذربايجان غربي به قيزيل گول مشهور است و در ادبيات و فرهنگ مردم نيز جايگاه خاصي دارد؛ بر اساس اين فرهنگ محلي 'قيزيل گول' خوي از ارزش غذايي فراواني برخوردار بوده و در درمان زخم معده، ضعف عمومي، بيماري هاي صفراوي، اسهال و جلوگيري از صرع و تقويت قلب بسيار مفيد است .
همه ساله از اوايل خرداد ماه تا اوايل تيرماه بوي گل محمدي در كوچه پس كوچه هاي اين استان مي پيچد و عطر آن مشام مردم و گردشگران را معطر مي كند.
گل محمدي با نام علمي Rosa damascene از مهمترين انواع گل‌هاي رز در دنيا و از مشهورترين گياهان در تاريخ باغباني است؛ اين گل به علت داشتن رايحه فوق‌العاده و تنوع ارقام در بسياري از مناطق دنيا كشت مي‌شود.
در حال حاضر در بلغارستان، تركيه، ايران، هند، اوكراين، آمريكا، كانادا، فرانسه، انگلستان و ژاپن گل محمدي توليد مي شود و چهار كشور اول جزو پيشگامان توليد اين گل در جهان هستند؛ گل محمدي در صنايع غذايي، داروسازي و عطرسازي نيز كاربرد دارد.
8137 /3072
گزارش از: سيده فاطمه سجادي