كرمان - ایرنا - عملیات مالچ پاشی سال جاری در استان كویری كرمان با وجود 6 و نیم میلیون هكتار اراضی بیابانی و قرار داشتن 72 درصد از عرصه های بیابانی این استان تحت تاثیر فرسایش بادی به دلیل تامین نشدن اعتبار حمل و نقل و پاشش، در هاله ای از ابهام قرار دارد.

به گزارش ایرنا، اتفاقی كه تخصیص 150 میلیون دلار اعتباری كه در قانون بودجه برای بیابانزدایی از طریق صندوق توسعه ملی را دچار ابهام كرد از این قرار بود كه این اعتبار در لایحه مجلس شورای اسلامی به كل كشور اختصاص پیدا كرد در حالی كه در متن نهایی قانون بودجه (مصوبه شورای نگهبان) این مبلغ فقط از آن خوزستان شد.
حالا لب های تشنه و چهره خاك گرفته كرمان كه علاوه بر تحمل خشكسالی های 20 ساله اخیر خود، استانی خشك و بیابانی است و میانگین بارش باران در این استان در ترسالی ها از 120 میلیمتر تجاوز نمی كند در انتظار اختصاص بودجه ای برای اجرای طرح مالچ پاشی است تا شاید شب و روزهای ناسالمش به حداقل برسد و زمین كویریش دوباره رقص ستاره ها را از پس هوایی بی غبار به تماشا بنشیند.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان گفت: این استان بیشترین مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی را دارد اما بخش عمده ای از گرد و غبار این استان و برخی شهرستانهای كرمان از كانون های داخلی است و منشا داخلی دارد.
محمدمهدی رجبی زاده اظهار داشت: میانگین بارندگی بر اساس میانگین دراز مدت در استان كرمان 125 میلیمتر است در حالی كه این مقدار در كشور 240 میلیمتر گزارش شده لذا كرمان نصف میانگین بارندگی كشور را دارد.
وی افزود: سال گذشته 22 و نیم میلیارد تومان در بخش بیابانزدایی كرمان هزینه شده و دولت حدود 26 میلیارد تومان نیز به منظور تامین مالچ مورد نیاز برخی مناطق استان كرمان در نظر گرفت كه تامین شد.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان تاكید كرد: دولت سال گذشته در بخش بیابانزادیی این استان جمعا حدود 50 میلیارد تومان هزینه كرده و امسال نیز سه هزار هكتار از اراضی بیابانی شرق كرمان با 36 میلیارد تومان ارزش ریالی كه در قانون بودجه تامین شده مالچ پاشی خواهد شد.
وی تاكید كرد: 150 میلیون دلار اعتبار در قانون بودجه برای بیابانزدایی از طریق صندوق توسعه ملی در لایحه مجلس شورای اسلامی به كل كشور اختصاص پیدا كرد در حالی كه در متن نهایی قانون بودجه (مصوبه شورای نگهبان) این مبلغ فقط از آن خوزستان شد.
وی اظهار داشت: عملیات مالچ پاشی از مهر سال جاری در كرمان آغاز می شود و هزینه حمل و پاشش مالچ در این استان حدود 10 میلیارد تومان برآورد شده كه اكنون این اعتبار تامین نشده است.
وی گفت: این مهم از طریق سازمان جنگلها و نمایندگان استان كرمان در مجلس شورای اسلامی پیگیری شد تا هزینه مالچ پاشی در شرق استان كرمان تامین شود.
رجبی زاده تاكید كرد: اگر هزینه مالچ پاشی در استان كرمان تامین نشود این اقدام انجام نمی شود در حالی كه هزینه تهیه مالچ تامین شده است.
وی از مسئولان، نمایندگان مردم استان كرمان در مجلس شورای اسلامی و رسانه ها خواست در راستای تحقق این حق مردم محروم شرق استان، اداره كل منابع طبیعی استان كرمان را یاری كنند.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان با بیان اینكه سال جاری اتفاق بسیار بزرگی در قانون بودجه رخ داد گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی موافقت كردند از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی 250 میلیون دلار به امر آبخیزداری در كشور اختصاص داده شود.
وی تاكید كرد: 20 میلیارد تومان اعتبار از محل صندوق توسعه ملی تاكنون به بخش آبخیزداری كرمان اختصاص یافته در حالی كه سال گذشته كل اعتبار آبخیزداری در این استان حدود 6 میلیارد تومان بود كه اتفاق خوبی در بخش بیابانزدایی است.
رجبی زاده گفت: از 430 هزار هكتار كانون های حساس به فرسایش بادی حدود 253 هزار هكتار معادل 60 درصد در شرق استان كرمان است.
وی تصریح كرد: بیش از پنج هزار هكتار اراضی مستعد مالچ پاشی در شرق استان كرمان شناسایی و سال قبل 2 هزار و 500 هكتار مالچ پاشی انجام شده و حدود بیش از نصف این مقدار باقی مانده است.
وی اظهار داشت: سازمان ملل روز 17 ژون مصادف با 27 خرداد را به عنوان روز جهانی مقابله با بیابانزایی نامگذاری كرده و شعار امسال این روز با عنوان 'سرزمین ارزشمند است برای حفظ و احیا آن سرمایه گذاری كنیم' اعلام شده است.
وی بیابانزایی را یكی از عوامل اصلی تخریب سرزمین عنوان كرد و گفت: این پدیده برای برخی از كشورها زیاد ملموس نیست اما در ایران كه میانگین بارش حدود 240 میلیمتر و در كرمان كه120 میلمتر در ترسالی ها است كمبود بارش در رویش پوشش گیاهی تاثیر بسزایی داشته و وزش باد و هجوم شن های روان را به همراه دارد.
وی افزود: 32 میلیون هكتار عرصه های بیابانی در كشور وجود دارد كه استان كرمان 20 درصد عرصه های بیابانی كشور را به خود اختصاص داده و 4.7 دهم میلیون هكتار حدود 70 درصد از این مقدار تحت تاثیر فرسایش بادی قرار دارد.
وی ادامه داد: استان كرمان حدود هفت برابر خوزستان مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی دارد.
وی بر حفظ منابع طبیعی و اقلیم استان كرمان تاكید و تصریح كرد: برای ایجاد امنیت زیستی در سطح 430 هزار هكتار از كانون های حساس به فرسایش بادی باید حداقل در سطح یك میلیون و 300 هزار هكتار از عرصه های حساس به فرسایش بادی عملیات های مختلف احیایی و یا مدیریتی انجام شود و تاكنون در سطح 300 هزار هكتار عملیات های مختلف انجام شده است.
وی ادامه داد: حداقل باید در سطح 900 هزار هكتار از اراضی استان كرمان عملیات های احیایی و مدیریتی در عرصه های حساس به فرسایش بادی انجام شود.
وی نبود تعادل دام و مرتع را در استان كرمان یكی از عوامل بیابانزایی عنوان و اظهار داشت: حدود 2 تا 2 نیم برابر ظرفیت مراتع استان، دام در كرمان وجود دارد.
وی تاكید كرد: حدود 12 درصد از اراضی كشاورزی رها شده در بیابانزایی استان كرمان نقش دارد و 22 درصد از عوامل بیابانزایی به برداشت های بی رویه از سفرهای زیر زمینی اختصاص دارد.
رجبی زاده افزود: حدود یك میلیون هتكار جنگل طبیعی در كرمان وجود دارد و حدود 550 هزار هكتار از جنگل های این استان به دلیل كمی بارش در حال از بین رفتن است.
وی اظهار داشت: حدود هفت درصد فعالیت های عمرانی و عمدتا معدنكاری در استان كرمان موجب بیابانزایی شده است.
وی تاكید كرد: حدود 70 درصد گرد و غبار شهر كرمان منشا داخلی دارد و نشات گرفته از معادن و اراضی كشاورزی است كه در شمال و شمال غرب كرمان در حال فعالیت هستند یا از روند فعالیت خارج شده است.
رجبی زاده بیان كرد: 32 میلیون هكتار از اراضی كشور و 6 و نیم میلیون هكتار از اراضی این استان بیابانی است.
وی اظهار داشت: 20 درصد بیابان های كشور در استان كرمان واقع است و 72 درصد از عرصه های بیابانی استان كرمان تحت تاثیر فرسایش بادی قرار دارد.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان گفت: بهره برداری از منابع آبی، منابع طبیعی و غیره در اقلیم های خشك و فراخشك باید سازگار با اقلیم و به گونه ای باشد كه تعادل زیست محیطی حفظ شود.
وی با اشاره به تخریب های زیست محیطی و برداشت های بی رویه از منابع آبهای سطحی و زیرزمینی طی 40 سال گذشته گفت: تعادل بهره برداری از منابع در استان كرمان و كشور بهم خورده است.
وی با بیان اینكه بحران های تغییر اقلیم كه جهان را در بر گرفته، كشور ایران و كرمان را نیز متاثر كرده است ادامه داد: این مهم موجب شده برخی از پارامترهای اقلیمی تغییر كند و تاثیرش در محیط زیست نمودار شود.
رجبی زاده افزود: در استان كرمان با پدیده كمی بارش مواجه هستیم كه نتیجه آن و تشدید بروز پدیده گرد و غبار است.
وی تاكید كرد: در سال زراعی 96 تا 97 تاكنون 38.5 میلیمتر بارندگی را در استان كرمان شاهد بوده ایم كه این مقدار نسبت به سال زراعی قبل كه میانگین بارندگی 133 میلیمتر بوده 71 درصد كاهش داشته است.
وی تصریح كرد: كاهش بارندگی، رویش و زادآوری گیاهان مرتعی را كاهش می دهد در نتیجه خاك از نظر غنای پوشش ضعیف و عاری از پوشش گیاهی می شود لذا با وزش باد، گرد و غبار در هوا مشاهده می شود.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان اظهار كرد: حدود 30 درصد پدیده گرد و غبار در این استان و سایر نقاط كشور ناشی از تخریب های بشری و بهره برداری بی رویه از منابع آبی و حدود 70 درصد این مقدار ناشی از پدیده های اقلیمی است.
وی تاكید كرد: با شرایط كمبود بارش ها در كرمان در آینده تعداد روزهای غبار آلود بیش از مقدار كنونی خواهد بود.
رجبی زاده گفت: البته برای حفاظت از كانون های زیستی باید عملیات حفاظتی، احیای منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب و بهره برداری بی رویه از منابع در دستور كار قرار گیرد.
وی اظهار داشت: اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان حدود 50 سال فعالیت های مقابله ای با پدیده بیابانزایی را در دستور كار خود دارد و در همین راستا سال گذشته پنج هزار هكتار عملیات نهال كاری در این استان انجام شده كه حدود 2 هزار هكتار از این مقدار در شرق استان بوده است.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان تصریح كرد: 2 هزار و 500 هكتار اراضی شنزار طی سال گذشته در شهرستانهای ریگان و نرماشیر مالچ پاشی شده است.
وی افزود: اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری به عنوان حافظ منابع طبیعی تمام تلاش خود را با امكانات و اعتبارات موجود برای حفظ عرصه های منابع طبیعی انجام می دهد.
رئیس اداره امور بیابان اداره كل منابع طبیعی و آبخیزاری استان كرمان نیز گفت: با توجه به شرایط بیابانی استان فعالیت های بیابانزدایی از 50 سال گذشته در كرمان آغاز شده است.
مجید نظری افزود: سال 96 به جرات یكی از شاخص ترین سالهای فعالیت اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان كرمان در بخش بیابانزدایی از نظر كیفی و كمی بود.
وی اظهار كرد: حدود 50 میلیارد تومان اعتبار در بخش بیابانزدایی از محل اعتبارات ملی در سطح هزار و 810 هكتار در قالب پروژه نهال كاری و مالچ پاشی در استان كرمان انجام شده است.
نظری ادامه داد: پروزه مالچ پاشی در ریگان بعد از 12 سال در سال 96 در سطح 2 هزار و 500 هكتار از اراضی این شهرستان آغاز شد.
وی تاكید كرد: كنترل هرزآب در سطح 11 هزار و 300 هكتار و اجرای طرح انحصاری تله رسوب گیر در استان كرمان توسط كارشناسان بخش بیابان این استان ابداع و در 141 كیلومتر از اراضی بیابانی در شهرستانهای شرقی استان انجام شد.
وی گفت: احداث بادشكن غیر زنده در سطح 30 هكتار از اراضی استان كرمان انجام شده است و در صورت تاثیرگذاری به سطوح گسترده تری تعمیم داده خواهد شد.
وی اظهار داشت: یكی از كارهای شاخص 2 سال گذشته تهیه 2 طرح جامع مقابله با فرسایش بادی و گرد و غبار در شهرستانهای شرقی با زمانبندی چهار ساله است.
وی گفت: در 12 شهرستان دیگر استان كرمان نیز طرح جامع مقابله با فرسایش بادی و گرد و غبار با 72 میلیارد تومان اعتبار و برنامه ریزی پنج ساله اجرا شد.
گزارش از: نجمه حسنی*
3029