وضعیت 100 هزار هكتار از اراضی بیابانی قم بحرانی است

به گزارش ایرنا از روابط عمومی استانداری قم، سید مهدی صادقی روز چهارشنبه در بازدید از مناطق كویری و بیابان های مستعد ریزگرد استان با اشاره به رتبه نخست قم در بیابان زایی نسبت به مساحت این استان اظهار كرد: در همین راستا مسئولین مرتبط وظیفه سنگینی در راستای كاهش مناطق بیابانی و مقابله با ریزگردها برعهده دارند.
وی با بیان این كه 400 هزار هكتار بیابان در قم داریم، افزود: وضعیت 100 هزار هكتار از این بیابانها بحرانی است و به دلیل وسعت زیاد و كمبود اعتبارات، اتفاقات مطلوب هنوز رخ نداده است.
صادقی استفاده از اعتبارات صندوق توسعه ملی را یكی از راهكارهای تامین بودجه لازم برای بیابان زدایی در استان دانست و ادامه داد: به دنبال این هستیم تا منابع لازم جهت پوشش 10 تا 15 هزار هكتاری به صورت سالانه را محقق نماییم.
استاندار قم با اشاره به مالچ پاشی 200 هكتاری در منطقه حسین آباد قم گفت: نهال كاری نیز علی رغم همه مشكلات درحال انجام است.
دشت حسین آباد میش مست در جنوب شرق استان قم قرار دارد و بیابان های آن در وضعیت بحرانی قرار دارد.
وی تصریح كرد: مسئولان وزارت جهاد كشاورزی نگاه مثبتی به استان قم دارند، ولی بایستی اعتبارات بیشتری برای این منظور در نظر گرفته شود.
استاندار قم در این بازدید، اقدامات صورت گرفته در راستای كویرزدایی از جمله مالچ پاشی و كاشت گیاهان سازگار با مناطق بیابانی را از نزدیك رصد نمود.

** 105 هزار هكتار از بیابان های قم كانون ریزگرد است
در همین رابطه مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری قم پیش از این به ایرنا، گفته بود: از وسعت یك میلیون و 123 هزارهكتاری این استان ، 400هزار هكتار در آستانه بیابان شدن ، 176 هكتار بیابان و 105هزار هكتار از مناطق بیابانی به كانون تولید گرد و خاك تبدیل شده است.
سید محمد تقی سجادی ، بیان كرد: در سال های اخیر قم با چالش های زیست محیطی اساسی مواجه بوده است كه از مهمترین آنها می توان به كاهش منابع آبی و خشك شدن دشت های استان اشاره كرد.
وی بیان كرد: آورد رودخانه های قمرود و قره چای در منطقه مركزی ایران به قم، نزدیك به صفر شده و استان نیز در تامین آب مورد نیاز خود با چالش های اساسی از جمله شور بودن آب چاه ها، مواجه است.
وی ادامه داد: در این شرایط تنها راهكار، استفاده از گونه های مقاوم و كم آب بر برای ایجاد پوشش گیاهی در مناطق بیابانی استان است تا از بلند شدن گرد و خاك جلوگیری شود.
سجادی با اشاره به وضعیت بحرانی دریاچه نمك نیز گفت: در نتیجه كاهش ورودی منابع آبی و همچنین برخی فعالیت های انسانی در حوضه آبریز دریاچه نمك، هم اكنون منطقه ای كه روزگاری دارای پوشش گیاهی بود به بیابان های خشك و كانون های تولید گرد و غبار تبدیل شده است.
وی ادامه داد: این اتفاق باعث می شود دشت ها و زمین های كشاورزی اطراف دریاچه به دلیل شور شدن منابع آبی و سطح زمین، دیگر قابلیت كشت گیاه را نداشته باشد و به تدریج تبدیل به بیابان و كانون گرد و غبار شود.
وی بیان كرد: اگر حقابه های اختصاص یافته برای دریاچه نمك به آن وارد نشود، نفوذ گرد و غبارهای نمكی به شهرهای مركزی ایران همچون قم و تهران دور از انتظار نخواهد بود.
دریاچه نمك در ناحیه شرقی استان قم و درحد فاصل سه استان قم، سمنان واصفهان قرار گرفته و بزرگترین دریاچه فصلی و فراشور كشور است كه حدود 200 هزار هكتار وسعت داشته و یك سوم آن در محدوده جغرافیایی قم قرار گرفته است و دارای ساختار زمین شناختی كم نظیر شامل پوسته نمكی و حاشیه باتلاقی است.
این دریاچه كه در دهه های گذشته از طریق رودخانه های كرج، جاجرود، شور، قمرود و قره چای كاملا پرآب بوده است، اكنون با قطع حقابه ها، خشكسالی مستمر و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی كه باعث پیشروی آب های فراشور در سفره های زیرزمینی به سمت دشت ها و نابودی پوشش گیاهی و اكوسیستم منطقه شده، به یكی از كانون های فعال القاء ریزگردها در منطقه تبدیل شده است.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری قم گفت: با همكاری مردم ساكن در اطراف مناطق بیابانی استان می توانیم اراضی ملی تحت مالكیت دولت را برای بهره برداری در بخش های مختلف از جمله توسعه گردشگری بوم محور به مردم محلی واگذار كنیم و از این طریق علاوه بر آباد كردن بیابان ها، مانع از خشك شدن كامل پوشش گیاهی منطقه شویم.
وی با تاكید بر این كه هرگونه فعالیت عمرانی درسطح استان باید دارای پیوست زیست محیطی باشد، افزود: طبیعت قم به دلیل خشكسالی های اخیر بسیار شكننده شده است و خسارت های وارده به آن از طریق فعالیت های عمرانی می تواند صدمات جبران ناپذیری را به عرصه های منابع طبیعی وارد كند.
وی ادامه داد: خسارت های اجرای هرگونه فعالیت عمرانی به طبیعت در قم باید مشخص و برای جبران آن تلاش شود در غیر این صورت، سطح بیابان های قم افزایش و سلامت مردم به دلیل نفوذ گرد و خاك بیشتر در هوا در معرض آسیب قرار می گیرد.
سجادی همچنین با اشاره به اقدامات در حال انجام برای پیشگیری از بحرانی شدن بیش از پیش معضل ریزگردها، از اجرای عملیات بوته كاری یكهزار و 385 هكتار از اراضی استان خبر داد و افزود: در گذشته هشت هزار و 500 هكتار از اراضی مستعد بیابانی استان بوته كاری شده كه خیلی كم و ناچیز است.
وی افزود: رویكرد منابع طبیعی برای توسعه بوته كاری و كاشت درختچه های گز در اراضی استان استفاده از توان خیرین است كه در این خصوص از سوی بنیاد بركت و سایر مجموعه های دولتی و خصوصی برنامه هایی برای اجرای بیش از هزار هكتار طرح بیابان زدایی در قالب تعاونی تدوین شده است.
7405/ 6133/