گرانی خودرو، مقصر كیست

به گزارش ایرنا كارشناسان اقتصادی، استدلال های متفاوتی در خصوص گرانی خودرو دارند، برخی قیمت خودرو را واقعی و ناشی از گرانی قطعات عنوان كرده و برخی آن را حباب گونه و نشات گرفته از دلال بازی ها و متاثر از جو روانی بازار می دانند.
اما همگی بر یك نكته اتفاق نظر دارند كه شرایط پسابرجام و موضع آمریكا در برابر این معاهده بین المللی قبل از اینكه به مرحله عمل برسد، شرایط روانی بازار را به جایی رسانده كه به گرانی بیش از اندازه قیمت خودرو و معامله های ناصحیح دامن زده است.
این اظهارنظرها در مورد گرانی خودروهای داخلی یا خارجی متفاوت است زیرا براساس سیاست های دولت نرخ گذاری خودرو داخلی از سوی شورای رقابت اعلام می شود و نرخ ارز در واقع تعیین كننده نرخ خودرو خارجی است.
براساس اعلام نظر شورای رقابت كه دو هفته پیش رسما اعلام شد، متوسط افزایش قیمت برای محصولات شركت های خودروساز داخلی شامل ایران خودرو، سایپا و مدیران خودرو به ترتیب 7.18 درصد، 7.01 درصد و 5.62 درصد است.
از سوی دیگر دولت سیاست های جدیدی را در خصوص واردات خودرو و ثبات نرخ ارز اعمال كرده كه به عقیده كارشناسان در تغییر قیمتها اثرگذار بوده است.
طی روزهای اخیر شاهد بالا رفتن نرخ خودرو، افزایش معاملات در نمایشگاه های خودرو و ثبت نام ها در نمایندگی های خودرو در مشهد بوده ایم كه دست اندركاران مختلف هر بخش از دیدگاه خود افزایش نرخ را به گونه ای توضیح داده اند.

* مقصر دلال است
یكی از مدیران بازرگانی نمایندگی فروش خودروهای خارجی در مشهد كه خواست نامش ذكر نشود، در خصوص گرانی خودرو به ایرنا گفت: در روزهای اخیر متقاضیان خرید خودرو خارجی در این نمایندگی به میزان قابل توجهی افزایش یافته اند.
وی افزود: هر كس سرمایه ای دارد سعی كرده خودروی را خریداری كرده و پس از تحویل با قیمت بالاتری به فروش برساند تا از این طریق سودی به چنگ آورد.
وی بیان كرد: از آنجا كه دیگر امیدی به اجرای برجام نبود، مردم ترسیدند كه دیگر خودرو خارجی وارد كشور نشود، لذا جو روانی بازار، قیمت خودرو را به نحو كاذبی افزایش داد.
این عضو نمایندگی فروش خودروهای خارجی گفت: یك خودرو خارجی به قیمت واقعی از كارخانه بیرون می آید و با قیمت بیشتری در بازار عرضه می شود، مابه التفاوت این دو نرخ پول دلالی است.
وی افزود: مردم قیمت واقعی را نمی دانند و چون به فكر سود هستند، خودرو را از دلال به قیمتی كه فكر می كنند، مناسب است می خرند تا بتوانند در شرایطی كه نرخ خودرو روز به روز افزایش می یابد، با قیمت بالاتری بفروشند؛ در واقع در این وضعیت این دلال ها هستند كه پول را جابه جا می كنند.
وی گفت: از آنجا كه افزایش نرخ متاثر از جو روانی بازار است، 2 ماه دیگر كه تقاضا برای خودرو كاهش یابد، عرضه خودرو در بازار زیاد شده و تفاوت قیمت بین خودرو نو و خودرو دست دوم زیاد خواهد بود و كسانی كه خودرو خریده اند، ضرر زیادی می كنند.

*خودرو به كالای سرمایه ای تبدیل شده است
رئیس اتحادیه صنف نمایشگاه داران خودرو مشهد در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در شرایط كنونی عرضه خودرو كاهش، اما تقاضا افزایش یافته است، لذا وقتی عرضه كالا كم می شود، بازار سیاه به وجود می آید و دلال ها وارد میدان می شوند.
حمیدرضا حیدری افزود: خودرو از حالت كالای مصرفی خارج شده و تقریبا مصرف كنندگان به دنبال كسب سود از خرید خودرو هستند تا اینكه به آن به عنوان یك كالای مصرفی صرف نگاه كنند و این مساله به گرانی آن دامن می زند.
وی بیان كرد: در شرایط نوسانات قیمت ارز و جو روانی بازار، هر كس پول سرگردانی دارد از كارخانه خودرو خریداری می كند تا در بازار آزاد به قیمت بالاتری بفروشد.
وی اظهار كرد: هم اینك شماری خودرو در نمایشگاه های مشهد وجود دارد كه از سوی عده ای سرمایه دار خریداری شده و به صورت امانی در نمایشگاه به قیمتی كه خود تعیین می كنند، به فروش می رسد.
وی افزود: ما نمی دانیم كه قیمت فعلی خودرو كاذب یا واقعی است، اما از ظاهر امر پیداست كه عده ای سرمایه گذار بستر را برای سود از طریق بازار آزاد مناسب دیده و خودرو را به صورت انبوه از كارخانه خریده و در بازار به قیمت بالاتری می فروشند.
حیدری، شمار نمایشگاه های عرضه خودرو در مشهد را 600 نمایشگاه ذكر و بیان كرد: در شرایط كنونی معامله ها در نمایشگاه ها زیاد انجام می شود و این نشات گرفته از جو روانی بازار است كه پایدار نخواهد بود.

*قیمت خودرو داخلی در بازار واقعی است
رئیس انجمن تخصصی قطعه سازان خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: قیمت واقعی خودرو داخلی همان است كه بازار تعیین می كند و درصد افزایشی كه برای خودروهای داخلی از سوی شورای رقابت اعلام شده، كمتر از نرخ واقعی است.
محمدمهدی شكورزاده اظهار كرد: از سال 1375 تاكنون قیمت مواد اولیه برای قطعه سازی افزایش یافته به گونه ای كه قیمت محصولات پتروشیمی 80 درصد، فولاد 75 درصد، مس 100 درصد و دستمزد كارگران 45 درصد افزایش یافته و تمام این افزایش نرخ ها روی قیمت تمام شده خودرو اثر می گذارد.
وی بیان كرد: انحصاری كه شورای رقابت برای خودروسازان در نرخ گذاری ایجاد كرده، باعث شده كه خودرو با قیمت كمتری به بازار عرضه شود، قطعه سازان به ورطه ورشكستگی بیفتند و بازار دلال بازی ها رونق بگیرد.
وی اظهار كرد: قیمت ارز مبادله ای تا 6 هزار تومان افزایش یافت و دولت آن را كنترل كرد اما ارز دولتی 4200 تومانی برای قطعه سازان تامین نشده و سهمیه ارزی به آنها اختصاص پیدا نكرده لذا قطعه سازان در تولید دچار مشكل شده و تولید برخی قطعات متوقف شده است.
رئیس انجمن قطعه سازان خراسان رضوی گفت: هم اینك جریان نقدینگی در خودروسازی ها منفی است، تولید خیلی از خودروها به دلیل نرسیدن به موقع قطعه نیمه تمام مانده است و قابل تجاری شدن نیست.
وی افزود: به نظر می رسد خودروهای زیادی در انبارهای كارخانه های خودروسازی مانده و عده ای فكر می كنند خودروسازان احتكار كرده اند، در صورتی كه اغلب این خودروها كمبود قطعه دارند و تولید آنها به اتمام نرسیده است.
شكورزاده اظهار كرد: در شرایطی كه نرخ مواد اولیه برای قطعه سازی تا 50 درصد افزایش یافته، تعیین افزایش نرخ هفت درصدی برای خودرو توسط شورای رقابت منطقی نیست؛ خودروی كه با قیمت خالص تعیین شده از سوی شورای رقابت به فروش رسیده و از كارخانه خارج می شود و بعد در بازار آزاد با قیمتی بالاتر به فروش می رسد كه این مابه التفاوت نصیب دلال ها می شود.
وی افزود: این مابه التفاوت قیمت از كارخانه تا بازار باید به جای سرازیر شدن به جیب دلالان، در اختیار بخش تولید قرار گیرد تا به افزایش نرخ تورم در جامعه منجر نشود.
شكورزاده اظهار كرد: هم اینك 75 واحد قطعه سازی در خراسان رضوی فعالیت دارند كه دارای دانش فنی بالایی هستند اما به شدت در تامین مواد اولیه وارداتی به دلیل نداشتن ارز و كمبود نقدینگی، دچار مشكل شده اند و از سوی دیگر سیاست های ارزی به شدت جلو واردات قطعات مورد نیاز بخش خودرو را گرفته است.
وی گفت: سیاست های شورای رقابت در نرخگذاری خودرو، قطعه سازان را با مشكلات زیادی مواجه كرده و آنان مجبور می شوند خودروها را كمتر از قیمت بازار بفروشند، اما اگر قیمت خودرو آزاد گذاشته شود و عرضه و تقاضا تعیین كننده قیمت باشد، هیچ كس ضرر نمی كند.

*صنعت و بازار خودرو آزاد شود
نائب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و كشاورزی خراسان رضوی به خبرنگار ایرنا گفت: قیمت خودرو از زمان موضع گیری آمریكا در برابر برجام و اعلام تحریم مجدد ایران روند افزایشی گرفت، چون مردم فكر كردند كه شركت های پژو و رنو تولید خود در ایران را متوقف می كنند لذا به یكباره قیمت خودرو رو به افزایش نهاد.
حسن حسینی اظهار كرد: از سوی دیگر در واردات خودروهای خارجی محدودیت ایجاد شد در حالی كه در آن شرایط ممانعت از واردات و محدودیت ثبت سفارش به هیچ وجه مناسب نبود.
نائب رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران گفت: دولت بدون هیچ منطقی، از صنعت خودروسازی حمایت می كند كه این حمایت فقط سرمایه های داخلی را هدر می دهد.
حسینی اظهار كرد: شركت های خودروسازی در ایران بیش از كشورهای دیگر شكل گرفته اند اما محصولی كه ارائه می دهند به لحاظ كیفی و خدمات پس از فروش راضی كننده نیست.
وی افزود: اخیرا دولت ثبت سفارش خودرو را ممنوع كرده است و همین مساله باعث شد كه برخی خودروهای خاص، در عرض یك شب افزایش قیمتی در حدود 70 میلیون تومان داشته باشد.
وی تاكید كرد: باید بازار واردات خودرو آزاد گذاشته شود تا متقاضی با هر نرخ ارزی خودرو خارجی را وارد كند، از سوی دیگر باید مانع از واردات خودروهای چینی شویم زیرا با این روال در آینده نزدیك ایران به گورستان خودروهای چینی تبدیل می شود.
حسینی گفت: قیمت فعلی خودرو در بازار كاذب است و اگر سیاست ها به همین روال پیش رود، قیمت خودرو بیش از این خواهد شد.
وی اضافه كرد: بازار تابع عرضه و تقاضا است؛ مردم را نمی توان مجبور كرد كه حتما خودرو داخلی بخرند، وقتی واردات خودرو محدود می شود، قیمت همان خودروهای موجود كم كیفیت هم چند برابر می شود.

*گرانی خودرو، كار نمایندگی های غیرمجاز است
معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: وجود نمایندگی های غیرمجاز فروش خودرو یا افرادی كه به اسم نمایندگی اقدام به فروش خودرو می كنند، باعث افزایش كاذب قیمت خودرو در بازار استان شده است.
علی باخرد افزود: همه سایت ها و نمایندگی های مجاز شركت های خودروسازی داخلی یا نمایندگی فروش خودروهای خارجی در كشور زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت فعالیت می كنند.
وی گفت: اخیرا قیمت خودرو در خراسان رضوی به صورت كاذب و غیرواقعی رشد كرد كه نظارت بر این بخش از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت مورد رسیدگی قرار گرفت.
معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: طی یك ماه گذشته كارگروه رفع موانع و مشكلات مشتریان نمایندگی های خودرو در استان شكل گرفت و در آن موضوعاتی از جمله وجود نمایندگی های غیرمجاز فروش خودرو بررسی شد.
باخرد افزود: برخی افراد به اسم نمایندگی یا شركت هایی كه مجوز نمایندگی فروش خودرو ندارند یا قبلا مجوز نمایندگی فروش خودرو از آنها سلب شده و به صورت غیرقانونی فعالیت می كردند، اقدام به فروش خودرو می كنند.
وی خاطرنشان كرد: حداقل طی یك ماه گذشته با بررسی های انجام گرفته سه یا چهار مورد افراد متخلف در خصوص فروش خودرو از طریق نمایندگی های غیرمجاز در خراسان رضوی شناسایی شده اند.
معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: نمایندگی فروش خودرو زیرمجموعه شركت های خودروساز داخلی یا نمایندگی های انحصاری خودروسازان خارجی در كشور است و خودروسازان داخلی یك نمایندگی مركزی برای خود در مراكز استانها ایجاد كرده و از طریق آنها خودروهای خود را به فروش می رسانند.
وی ادامه داد: متاسفانه برخی خریداران نسبت به خرید خودرو بی توجهی كرده و با مراجعه به نمایندگی های غیرمجاز یا افرادی كه به اسم نمایندگی اقدام به فروش خودرو می كنند، هزینه خرید را به حساب شخصی فرد واریز می كنند در حالی كه اگر یك نمایندگی فروش خودرو دارای مجوز رسمی باشد، حساب بانكی شركت را به خریداران معرفی می كند.
وی بیان كرد: زمانی كه خریدار پول را به حساب شخصی فرد بابت خرید خودرو وارد می كند، دیگر نمایندگی نمی تواند تعهدی نسبت به ارائه به موقع خودرو یا خدمات جانبی آن داشته باشد.
باخرد اظهار كرد: كارگروه رفع موانع و مشكلات مشتریان نمایندگی های خودرو اقدام به راه اندازی سایتی اختصاصی برای نمایندگی های اختصاصی خودرو در استان كرد تا همه نمایندگی های فروش خودروهای داخلی و خارجی استان مشخص شده و توسط مسئولان قابل رصد باشند.
معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: 16 شركت خودروساز داخلی و خارجی در مشهد از طریق 73 نمایندگی مجاز، اقدام به ثبت نام و فروش خودرو می كنند.
به گزارش ایرنا، خراسان رضوی یكی از قطب های تولید و عرضه خودرو و همچنین قطعه سازی در كشور است. این استان 10 درصد از ظرفیت خودروسازی كشور را در اختیار دارد. شركت ایران خودرو خراسان سالانه 140 هزار دستگاه خودرو شامل پژو، هایما و سوزوكی تولید می كند.
فعالیت این شركت برای پنج هزار نفر به صورت مستقیم و 12 هزار نفر به صورت غیرمستقیم ایجاد اشتغال كرده است. همچنین یك واحد خودروسازی به نام 'سناباد خودرو' در خراسان رضوی وجود دارد كه غیرفعال است.
7489/5132