مهار وبا در ایران

به گزارش خبرنگار حوزه سلامت ایرنا، بیماری وبا به عنوان یكی از بیماری های واگیر تهدیدكننده، برای نخستین بار در سال 1344 در كشور اتفاق افتاد و در سال های 1377 تا 1384 نیز در ایران تعداد موارد ابتلا به وبا 12 هزار و 33 مورد رسید و موارد مرگ ناشی از این بیماری نیز در این سال ها حدود 149مورد بوده است.
بر اساس آخرین گزارش اپیدمی كشور در سال 77، حدود 11هزار نفر در همه استانهای كشور به وبا مبتلا شده بودند و در سال 78 نیز حدود هزار مورد ابتلا به وبا تایید و طی چهار سال اخیر نیز به طور متوسط 100 مورد ابتلا به وبا در كشور گزارش شد.
وبا از بیماری‌های عفونی قدیمی است كه تا كنون هفت مورد پاندمی (همه گیری) در جهان ایجاد كرده است. 6 پاندمی اولیه وبا كه از قرن 19 آغاز شده و تا قرن 20 ادامه داشته، با از نوع كلاسیك بوده است. آخرین اپیدمی وبا در جهان به سال 1992 میلادی بازمی‌گردد كه در بنگلادش و جنوب آسیا افراد بسیاری به این بیماری مبتلا شدند.
آخرین پاندمی وبا در سال 1961 میلادی و از نوع جدید التور بود. شناسایی التور به سال‌های دور برمی‌گردد، ولی بروز آن در سال 1961 و در آخرین پاندمی وبا بوده است.
كارشناسان سلامت بر این باروند كه وبا از بیماری‌های بومی ایران محسوب می‌شود و نزدیك به 40 سال است كه در كشور ما وجود دارد، به طوری كه قانون مصوب سال 1322 مجلس ایران، پزشكان را ملزم كرد تا در صورت مواجهه با این بیماری موارد را فورا گزارش كنند.
وبا یك بیماری اسهالی حاد و آبكی است كه از طریق آب و غذای آلوده به انسان منتقل می‌شود، عامل آن یك باكتری به نام ویبلیوكلراست كه در آبهای سطحی و فاضلابها وجود دارد و منشا آن انسانهای آلوده هستند، كسی كه به وبا مبتلا می‌شود مدفوع و آب محیط را آلوده می‌كند و افراد دیگری نیز به بیماری مبتلا می شوند.

* آب و غذای آلوده نخورید
مرضیه معتمدی، استاد دانشگاه علوم پزشكی تهران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید: راه انتقال بیماری وبا دهانی بوده به این معنی كه وقتی اگر فردی غذا و آب آلوده به مدفوع انسانی را بخورد، باعث انتقال می شود.
وی، وبا را بیماری بومی كشور می داند كه هر ساله مواردی از بیماری را كه بعضی از سالها بیشتر و بعضی از سالها كمتر است، داریم.
این متخصص داخلی، می افزاید: علائم بیماری وبا اسهال شدید و آبكی است، وقتی بیمار به وبا مبتلا می‌شود، اسهال آن قدر شدید و آبكی است كه اگر بیمار در عرض چند ساعت به مركز درمانی منتقل نشود ممكن است، جان خود را از دست بدهد.

*درمان وبا آسان است
معتمدی در عین حال درمان وبا را آسان بیان می كند و می گوید: اگر بیمار مبتلا به وبا به مركز درمانی برسد، با جبران مایعات از دست رفته و آنتی بیوتیك به سرعت بهبود می یابد، نكته اصلی در سرعت شروع درمان است و اگر درمان را به موقع شروع كنیم ممكن است هیچ تلفاتی نداشته باشیم.
وی در مورد راههای پیشگیری از وبا توضیح می دهد: در فصل گرما برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای روده ای از جمله وبا، سبزیجات و میوه ها را قبل از مصرف تمیز بشویید زیرا بیماری های روده ای بر اثر مصرف میوه ها و سبزی های آلوده و آب آشامیدنی ناسالم به ویژه در فصل گرما بروز می كند.
این استاد دانشگاه ادامه می دهد: مهمترین راه انتقال این بیماری رعایت نكردن بهداشت فردی و نشستن دستها قبل از غذا است. از سوی دیگر مردم تصور می كنند كه آب چاه، بركه، رودخانه ها و چشمه ها ظاهرا شفاف و برای نوشیدن بسیار گواراست در حالی كه این آبها دارای انواع انگل هستند و خوردن آنها باعث بیماریهای روده ای از جمله وبا می شود.

*میزان كشندگی وبا 30 تا 40 درصد است
معتمدی تصریح می كند: میزان كشندگی بیماری در صورت عدم جایگزینی سریع مایعات در بدن 30 تا 40 درصد است. البته حدود 80درصد بیماران مبتلا به وبا بدون علامت هستند و فقط 20 درصد افراد مبتلا به وبا دچار اسهال حاد آبكی می شوند. از این تعداد 10 تا 20 درصد دچار اسهال آبكی شدید همراه با استفراغ می شوند.


* هوشیاری جامعه در زمینه پیشگیری از وبا
معتمدی خاطرنشان می كند: بهترین راه پیشگیری از وبا تامین آب آشامیدنی سالم، بهسازی محیط، سلامت غذا و آمادگی و هوشیاری جامعه است.
وی ادامه می دهد: تعداد میكروب وبا در هر میلی لیتر مدفوع بیش از یك میلیون عدد است و هر بیمار مبتلا به وبا ممكن است طی دوران بیماری خود به طور متوسط بیش از 10 تا 20لیتر مدفوع آبكی دفع كند. راه سرایت وبا، آب یا غذای آلوده به مدفوع انسانی است چون ناقل بیماری فقط انسان است. معمولا 12 ساعت تا 6روز پس از مصرف مواد غذایی یا آب آلوده، بیماری ایجاد می شود و در طول این مدت امكان انتقال بیماری به نفر دیگر نیز وجود دارد. این مساله می تواند به عنوان یك عامل خطر در شیوع این بیماری تلقی شود. ضمن اینكه هر چیزی كه آلوده به باكتری وبا شده باشد، آلوده كننده است.

* وبا از بیماریهای واگیر عفونی است
محمود نبوی، معاون مركز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: وبا یكی از بیماریهای واگیر عفونی است كه عامل بیماری زایی آن یك باكتری به نام ویبریوكلرا است. این بیماری بر اثر سم تولید شده و به صورت باكتری در روده كوچك تكثیر می‌ یابد.
وی اضافه كرد: عامل بیماری وبا به مدت زیادی در آب زنده می‌ماند و در مناطقی كه سطح آبهای زیر زمینی آن بالاست، بیشتر شایع است. بیشتر عامل بیماریزا از طریق مدفوع و فاضلاب قابل انتقال است و وبا از طریق خوردن آب ناسالم، سبزی ها و صیفی های آلوده به انسان منتقل می شود.
نبوی ادامه می دهد: با توجه به اینكه 98 درصد آب آشامیدنی كشور كلرینه می‌شود و سیستم لوله كشی و تصفیه آب در كشور وجود دارد هر سال در فصل گرما مواردی بیماری وبا شیوع می یابد و اسهال آبكی از مهمترین علائم این بیماری است.
معاون مركز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی با اشاره به اینكه افراد باید از آب آشامیدنی سالم در سفرها و اماكن عمومی استفاده كنند، تصریح می كند: باید سبزیجات را حتما قبل از مصرف ضدعفونی كرد، مایع ظرفشویی به دلیل اینكه حساسیت زاست، برای این كار مناسب نیست و باید از مواد ضدعفونی كننده آن هم به مقدار كم استفاده كرد.

* سبزی پخته مصرف شود
نبوی، می افزاید: اگر ضدعفونی كردن سبزی برای افراد مقدور نیست باید از سبزیجات پخته استفاده كنند.
وی افزود: میوه هایی مانند خیار، گوجه فرنگی، انگور، توت فرهنگی، خربزه و هندوانه نیز باید به خوبی شست و شو داده شوند و با توجه به اینكه كاهو برای سالاد بیشتر استفاده می شود و احتمال انتقال وبا ازر آن وجود دارد، بهتر است افراد سالاد شیرازی مصرف كنند.
نبوی با اشاره به اینكه امسال موردی از ابتلا به بیماری وبا گزارش نشده است، می گوید: با گرمتر شدن هوا و آغاز سفرهای تابستانی، مردم باید بیش از پیش بهداشت فردی را رعایت كنند تا از بروز وبا پیشگیری شود.
گزارش از رقیه نوری
اجتمام **9022 * 3063