تاریخ انتشار: ۱۱ تیر ۱۳۹۷ - ۰۹:۰۱

تهران- ایرنا- شركت توسعه مجتمع های ایستگاهی مترو كه طی دهه اخیر فراز و نشیب های فراوانی را از تأسیس تا انحلال و احیای مجدد طی كرده امروز به یكی از كانون های توجه مدیران شهری برای كسب درآمدهای پایدار و كمك آن به توسعه مترو تبدیل شده است.

به گزارش ایرنا، شركت مجتمع های ایستگاهی سال 85 تأسیس شد اما سال 89 در جریان ساماندهی شركت های وابسته به شهرداری تهران، شورای شهر به انحلال آن رای داد.
سال 94 شورای چهارم شهر تهران باهدف درآمدزایی برای شهرداری به احیای مجدد این سازمان رای داد و اسناسنامه جدید این شركت را تصویب كرد. اما همچنان این شركت فعالیت جدی و قابل توجهی نداشت تا اینكه با روی كارآمدن مدیریت جدید شهری نوع نگاه به این شركت از سوی مدیران شهری تغییر كرد.
به گفته «غلامرضا جوادی» مدیرعامل شركت توسعه مجتمع های ایستگاهی مترو تهران در زمان حاضر و در دوره جدید مدیریت شهری اختلاف نظری درخصوص جایگاه سازمانی و اهداف این شركت در درون شهرداری تهران وجود ندارد و مجموعه مدیریت در خصوص نقش این شركت در رونق اقتصاد شهری اتفاق نظر دارد.
درآمدهای شركت مجتمع های ایستگاهی مترو باید صرف توسعه و ساخت ایستگاه های مترو شود؛ موضوعی كه جوادی به آن بسیار خوشبین و معتقد است در صورت فعال شدن این مجتمع ها درآمد آن می تواند ساخت كل مترو را پوشش دهد.
جوادی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا برنامه های این شركت در دوره جدید مدیریت شهری را تشریح و بیان كرد: ایستگاه های مترو صرفا ایستگاه نیستند بلكه بر اقتصاد شهری، حمل و نقل و معماری و شهرسازی تأثیر دارند.
وی خاطرنشان كرد: براساس نظریه TOD (توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی) سیستم حركت مردم در شهرها باید به گونه ای طراحی شود كه ایستگاه های مترو، اتوبوس و سایر مدهای حمل و نقل در كنار یكدیگر قرار گیرند و به سیستم ایستگاه های سراسری متصل شوند.
جوادی ادامه داد: برای مثال مسافری كه از مشهد وارد تهران می شود باید بتواند تمام سفرهای درون شهری خود را ازطریق حمل و نقل عمومی انجام دهد.
جوادی با بیان اینكه مترو اساس نظریه TOD است یادآور شد: وظایف مجتمع های ایستگاهی دقیقا با اتوبوسرانی و مترو هماهنگ است و زمانی كه یك مجتمع ایستگاهی ساخته، موجب رونق اقتصاد شهری می شود.
وی با اشاره به احداث 116 ایستگاه مترو در شهر تهران، با بیان اینكه در زمان حاضر 111 ایستگاه فعال است اظهارداشت: برای 35 ایستگاه مجوز ساخت مجتمع های ایستگاهی صادر شده كه تاكنون پنج مجتمع ایستگاهی ساخته شده و هفت مجتمع در حال ساخت است.
جوادی با اشاره به اینكه در حال آسیب شناسی علت نبود استقبال از ساخت مجتمع های ایستگاهی هستیم گفت: برای مثال پروانه احداث مجتمع ایستگاهی در یكی از ایستگاه های مترو در شرق تهران صادر شده ولی در موعد مقرری كه قرار بوده ساخته شود انجام نشد و اكنون باید برای ساخت این مجتمع عوارض جدید پرداخت شود یا ممكن است كاربری زمین در این منطقه نیز تغییر كرده باشد.
مدیرعامل شركت توسعه مجتمع های ایستگاهی مترو مسائل ملكیتی مانند داشتن معارض و مشكلات مربوط به سند، اقدام نكردن بموقع بخش خصوصی، اطمینان ناكافی از سوددهی، نداشتن نقدینگی كافی در زمان احداث ایستگاه ها، مسائل بوروكراتیك و تغییرات متعدد مدیریتی در داخل شهرداری تهران را از جمله عوامل ناموفق بودن طرح مجتمع های ایستگاهی مترو در گذشته عنوان كرد.
وی تصریح كرد: این امر باعث شد بخش خصوصی یا نیمه دولتی گرفتار امور بوروكراتیك و بی ثباتی، از سوی دیگر سازمان های نیمه دولتی یا نیمه حاكمیتی نیز دچار تغییرات مدیریتی شوند كه دیدگاههای مختلف را در مورد مجتمع های ایستگاهی به همراه داشته است.
جوادی گفت: اینك مجتمع های ایستگاهی ضمن اینكه راه حل های اقتصاد شهری، ترافیكی، معماری و شهرسازی هستند عناصری از شهر به شمار می روند.

*بازبینی ایستگاه ها براساس نظریه TOD
وی با تأكید بر اینكه برنامه وسیعی برای ساخت ایستگاه ها داریم خاطرنشان كرد: تك تك ایستگاه های مترو براساس نظریه TOD مورد بررسی جدید قرار خواهند گرفت.
مدیرعامل شركت توسعه مجتمع‌های ایستگاهی مترو تهران اضافه كرد: براساس این نظریه برای تمام ایستگاه ها یك كیلومتر زون تعریف خواهد شد كه در طرح تفصیلی تصویب خواهد شد و مجتمع های ایستگاهی در این محدوه ساخته می شود.
وی با بیان اینكه شهر متعلق به نسل های آینده است و باید افق شهر را در درازمدت دید گفت: به طور مثال میدان نقش جهان در گذشته یك راه حل ترافیكی و دارای نقش ارتباطی بود كه بر زیبایی و آسایش مردم و اقتصاد شهری تأثیر داشته است؛ امروز با وجود آنكه حدود 400 سال از زمان احداث آن می گذرد نه تنها چیزی از اصفهان كم نكرده بلكه بر زیبایی ها، اقتصاد شهری و توریسم آن افزوده است.
مدیرعامل شركت توسعه مجتمع‌های ایستگاهی مترو تهران با اشاره به امضای تفاهم نامه با مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب برای ساخت مجتمع ایستگاهی اظهارداشت: بزرگترین مجتمع ایستگاهی را می توان در شهر آفتاب ساخت زیرا از آن منطقه میلیون ها نفر وارد شهر تهران می شوند و ساخت این مجتمع در رونق آن محدوده نیز بسیار تأثیرگذار خواهد بود.

*مجتمع های ایستگاهی در حال ساخت
وی در ادامه به هفت مجتمع ایستگاهی مترو در حال ساخت اشاره و بیان كرد: در زمان حاضر اقدامات مربوط به ساخت مجتمع ایستگاهی در محل ایستگاه وردآورد كه در حال رفع مشكلات حقوقی و مسأله املاك معارض آن هستیم، مجتمع اشراق در شرق تهران، مجتمع پردیس شرق، ایستگاه مترو قائم، ایستگاه هلال احمر و مجتمعی در تقاطع خیابان آزادی و بزرگراه نواب آغاز شده است.
جوادی در بخش دیگری از سخنان خود به ایستگاه هایی اشاره كرد كه دارای كاربری های گردشگری، اقتصادی، فرهنگی و معماری هستند.

*احداث كاخ ایستگاه ها برای رونق اقتصاد شهری
وی با بیان اینكه در ایستگاه های مهم مترو در دنیا بر ارزش های گردشگری نیز تأكید می شود خاطرنشان كرد: در این ایستگاه ها شهروندان وارد كاخی می شوند كه در آن كاخ، ایستگاه مترو نیز وجود دارد؛ نمونه این ایستگاه ها در شهرهایی مانند لندن، نیویورك و مسكو وجود دارد.
مدیرعامل شركت توسعه مجتمع‌های ایستگاهی مترو تهران اضافه كرد: در تهران نیز برخی نقاط مانند میدان امام خمینی (ره) از جمله مناطق تاریخی و دارای ارزش به شمار می رود كه در این محدوده موزه عبرت، موزه ایران باستان و موزه جواهرات وجود دارد. شركت مجتمع های ایستگاهی مترو در نظر دارد با ساخت مجتمعی آن محدوده را به یك مركز فرهنگی تبدیل كند.
وی افزود: مجموعه كاخ مرمر در تقاطع خیابان امام خمینی (ره) و ولیعصر (عج) نیز یك منطقه تاریخی است كه خانه پروفسور عدل، دانشكده افسری، موزه جنگ، موزه قرآن، سازمان ثبت احوال و مدرسه موسیقی در آن محدوده قرار دارد و در صورت قانع كردن و كسب موافقت سایر ارگان ها می توان اولین كاخ ایستگاه پایتخت را در این نقطه احداث كرد.
جوادی با اشاره به اینكه اطمینان خاطر دارم این كاخ ایستگاه بر ارزش های فرهنگی و معماری و اقتصاد شهری آن منطقه خواهد افزود تأكید كرد: به دلیل آماده بودن محوطه، به محض تحویل این محدوده به شهرداری تهران در مدت یك هفته نخستین كاخ موزه را افتتاح خواهیم كرد.
وی خاطرنشان كرد: در راستای دستور رهبر معظم انقلاب مبنی بر بازگشت كاربری فرهنگی در این منطقه با دستور ایشان ساخت و سازها در این محدوده از حدود چهار ماه پیش متوقف شد.
جوادی درباره ایستگاه مترو چهارراه ولیعصر (عج) نیز اظهارداشت: این محدوده به عنوان خط فرهنگی به شمار می رود كه از میدان انقلاب آغاز می شود و مورد علاقه همه نسل ها قرار دارد بنابراین مجتمعی كه در این ایستگاه ساخته می شود باید بر خط فرهنگی آن افزوده و كاربری آن به سمت كتاب و رمان برود.
وی ادامه داد: در این محدوده دو زمین در نظر و جلساتی با شهرداری منطقه برگزار شده و به دلیل آنكه اگر بخواهیم موضوع را از طریق محاكم قضایی پیگیری كنیم سالها به طول می انجامد در حال مذاكره با مالكان هستیم تا به توافقی در این زمینه دست پیدا كنیم.
مدیرعامل شركت توسعه مجتمع‌های ایستگاهی متروی تهران عمده مشكلات در خصوص ساخت مجتمع های ایستگاهی را مشكلات حقوقی و ملكی عنوان و تصریح كرد: مترو تهران و حومه در فضای 585 كیلومتر مربع وسعت پیدا می كند و حدود 350 تا 400 ایستگاه خواهیم داشت؛ بسیاری از زمین های اطراف این ایستگاه ها آزاد است و می توان در زمان ساخت بارگذاری ها را محاسبه كرد و به صورت هماهنگ كارهای مربوط به مجتمع های ایستگاهی همزمان با ساخت ایستگاه ها نیز انجام شود.
تهرام/9353/ 1008