تهران - ایرنا - دبیر كمیته ایمنی زیستی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی گفت: اگر ژنوم فرآورده غذایی تا دو درصد تغییر كرده باشد ملزم به نصب برچسب تراریخته (دستكاری شده ژنتیكی) تاپایان سال هستند و همه شركت ها باید این برچسب گذاری را طی مهلت مقرر انجام دهند.

به گزارش خبرنگار سلامت ایرنا، دكتر مهرناز خیر اندیش روز سه شنبه در كارگاه تخصصی تراریخته در سازمان غذا و دارو افزود: 122 رخداد تراریخته در مصرف سویا در جهان اجازه مصرف دارد اما ما تا 10 رخداد را تائید كرده ایم و اگر در هر محصول غذایی هر كدام از 112 رخداد باقیمانده مجوزدار مصرف شده باشد، حد تحمل ما صفر است و اجازه نمی دهیم.
وی ادامه داد: مساله دیگری كه مطرح است این كه گاهی ممكن است بطورمثال آرد معمولی با آرد تراریخته تركیب شود كه این پرسش مطرح می شود تا چه حد تراریختگی در یك محصول قابل قبول است و از چه حدی به بعد باید برچسب تراریختگی بخورد.
وی كه مدیر كل دفتر ارزیابی و تجویز و مصرف كالاهای سلامت سازمان غذا و دارو نیز هست، اضافه كرد: كشوری مانند ژاپن اگر ژنوم فرآورده غذایی تا 5 درصد تغییر یافته بود به آن برچسب تراریختگی می زند كه این رقم برای اتحادیه اروپا 9 دهم درصد است و در ایران نیز این رقم دو درصد تعیین شده است و اگر محصول غذایی زیر دو درصد تغییر ژن داشت لازم نیست برچسب بزند.
خیراندیش گفت: پیش از این فقط محصولات حاصل از دانه ها موسوم به GMO (مخفف genetically modified organism) برچسب داشت اما اكنون با همكاری جهاد كشاورزی روی محصولات سویا و ذرت كه جزء محصولات موجود زندۀ تغییر ژنتیكی یافته (LMO یا Living Modified Organism) هستند، نیز برچسب تغییر ژن می خورد و نصب برچسب درباره دیگر محصولات نیز تا پایان سال الزامی خواهد شد.
وی تاكید كرد: در حال پیگیری طرح برچسب گذاری محصولات تراریخته هستیم تا از آن طریق مردم مطلع شوند كدام محصول تغییر ژن یافته است. در ماه های آینده نیز سیستم آرایشی و بهداشتی نیز مشمول این طرح خواهد شد.
وی یادآور شد: وزارت بهداشت در حوزه محصولات غذایی تراریخته، ارزیابی ایمنی و تائید آنها را برعهده دارد .
دبیر كمیته ایمنی زیستی وزارت بهداشت، با اشاره به افزایش جمعیت جهان و چالش تامین غذای این جمعیت گفت: در شرایط فعلی از هر هفت نفر، یك نفر به غذای سالم، ایمن و كافی دسترسی ندارد كه این آمار زیادی است و می تواند در آینده این وضعیت ناراحت كننده تر شود؛ از سوی دیگر خشكسالی و آفات تولید غذا را با مشكل روبرو می كند بنابراین استفاده از 'مهندسی ژنتیك' در تولید غذا اجتناب ناپذیری است.
خیراندیش گفت: در حال حاضر سطح زیر كشت سویا در جهان 87 درصد و آنچه در بازار دنیا خرید و فروش می شود 95 درصد است و فقط كمتر از پنج درصد سویای جهان، تراریخته نیست پس نمی توان از مساله تراریخته چشم پوشی كرد.
وی افزود: بهتر است تمهیداتی اندیشیده شود كه مواردی از محصولات تراریخته كه با اصول ایمنی مطابقت دارند، وارد كشور شود.
وی اضافه كرد: همچنین 35 درصد سطح زیر كشت ذرت و 28 درصد كلزا در جهان تراریخته است و میزان آنها در بازار نیز 10 درصد بیشتر است.
دبیر كمیته ایمنی زیستی وزارت بهداشت، اظهار داشت: گاهی مباحثی مطرح می شود كه بطور مثال موز یا آجیل تراریخته وارد كشور شده در حالیكه این محصولات هنوز در دنیا وجود ندارند. در دنیا محصولاتی مانند سیب زمینی، چغندر قند و گوجه فرنگی به صورت تراریخته كشت می شوند.
خیراندیش گفت: بیشترین محصولات غذایی تراریخته در دنیا شامل چهار محصول كلزا، پنبه دانه، ذرت و سویا هستند كه در دنیا خرید و فروش می شوند و در بازار ایران نیز با آنها مواجه هستیم پس بهتر است تمهیداتی اندیشیده شود كه از فواید محصولات تراریخته استفاده شود.
وی افزود: برترین كشورهای تولید كننده محصولات تراریخته كشورهایی مانند آمریكا، چین و برزیل هستند اما كشورهایی مانند استرالیا، شیلی، مكزیك و آفریقای جنوبی نیز این محصولات را تولید می كند.
وی درباره اینكه كشورهای اتحادیه اروپا محصولات تراریخته را مصرف نمی كنند، گفت: در سایت معتبر بین المللی محصولات تراریخته كه همه كشورها عضو آن هستند، اطلاعات بروز به تفكیك میزان كشت و تولید و مصرف محصولات تراریخته همه كشورها درج شده كه البته برخی كشورها مانند ایران اطلاعات خود را بروزرسانی نمی كنند.
دبیر كمیته ایمنی زیستی وزارت بهداشت، گفت: برخی محصولات تراریخته مقاوم به آنتی بیوتیك داریم كه بسیاری از كشورهای اروپایی ورود این محصولات را منع كرده اند كه ما نیز این محصولات را قبول نمی كنیم بلكه محصولات مقاوم به خشكسالی را می پذیریم.
خیراندیش با اشاره به پروتكل ایمنی زیستی در حوزه محصولات غذایی تراریخته گفت: این پروتكل سال 82 مصوبه مجلس را گرفته است؛ این پروتكل در كنار قانون ایمنی زیستی مصوب سال 88 ، آیین نامه اجرایی بند ب ماده 7 مصوبه هیات دولت در سال 94 و بندی از قانون برنامه ششم توسعه جزء اسناد بالادستی در حوزه محصولات غذایی تراریخته به شمار می روند.
وی افزود: باید توجه داشت كه پروتكل ایمنی زیستی فقط روی محصولات موجود زندۀ تغییر ژنتیكی یافته (LMO یا Living Modified Organism) تمركز دارد و قانون ایمنی زیستی ایران نیز به تبع آن فقط روی این محصولات تمركز دارد اما سازمان غذا و دارو چون مسئولیت فرآورده های حاصل از این موجودات زنده را نیز دارد در دستور العمل خود هم به محصولات فوق و هم به محصولات حاصل از آن موسوم به GMO (مخفف genetically modified organism) توجه دارد.
دبیر كمیته ایمنی زیستی وزارت بهداشت، یادآور شد: چون فرآورده های دارویی مقررات ملی و بین المللی سختگیرانه ای برای تولید و مصرف دارد از پروتكل ایمنی زیستی مستثنی شده اند. در پروتكل ایمنی زیستی، ارزیابی مخاطرات احتمالی و مدیریت مخاطرات، بررسی می شود و وزارت بهداشت، جهاد كشاورزی و محیط زیست، سه دستگاه ذی صلاح اجرایی در حوزه ایمنی زیستی هستند.
اجتمام*9185 *1569