چشم انداز فلز سرخ؛ گذر از تحریم و مصون سازی صنایع وابسته

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، بررسی جداول آماری سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) نشان می دهد در سال 1384 به عنوان آغازگر برنامه چهارم توسعه ظرفیت تولید مس كاتد 216 هزار تن پیش بینی شده بود كه میزان تولید با افزایش سه هزار تنی به 219 هزار تن رسید.
در سال 1392 ظرفیت این بخش 250 هزار تن شد و عملكرد نیز به 188 هزار تن رسید.
البته این ظرفیت به استناد آمار ایمیدرو، در سال 1387 محقق شده بود اما روند تولید با شرایط معدن تفاوت داشت و هنگامی كه افت عیار در معدن سرچشمه كرمان (بزرگ ترین معدن مس كشور) بروز می كرد، میزان تولید هم اندكی كم می شد.

** برنامه جامع برای گذر از تحریم
«محمدرضا بنی اسدی راد» كه نیمه اسفندماه پارسال سكان هدایت شركت ملی صنایع مس را برعهده گرفت، چندی پیش گفت: با هدف عبور از شرایط تحریم برنامه‌های جامعی برای فروش، تولید و همچنین اصلاح ساختار شركت و چابك سازی آن پیش بینی شده است.
بنی اسدی راد یادآوری كرد: امسال هجمه‌های استكباری و تحریم‌های آمریكا پیش رو قرار دارد اما ایرانیان سخت كوش، همواره در دشواریها توانمندی خود را بیشتر بروز و ظهور می دهند و این به اثبات رسیده است.
به گفته وی، پارسال برنامه فروش بیش از 80 هزار میلیارد ریال مس تحقق یافت.

** رشد تولید 16 درصدی نسبت به هدف
شركت ملی صنایع مس ایران در بهار امسال 53 هزار 234 تن كاتد تولید كرد كه نسبت به برنامه تعریف‌شده (46 هزارتن) رشد حدود 16 درصدی را نشان‌ می دهد.
تولید كاتد نسبت به مدت مشابه پارسال كه 35هزار و 572 تن ثبت شده بود، افزایش بیش از 49 درصدی را رقم زد.
همچنین آند تولیدی شركت مس نیز در سه‌ماهه نخست امسال 70‌ هزار و 871 تن بود كه نسبت به برنامه تعریف‌شده (54‌ هزار و 485 تن) رشد 30درصدی را رقم زد.
آمار تولید آند شركت مس در مقایسه با مدت مشابه پارسال (45هزار و 532 تن) نشاندهنده افزایش 55.7 درصدی است.
تولیدات این شركت تا پایان خردادماه امسال نشان داد مجموع تولید «مس محتوی» از مجتمع‌های مس سرچشمه، میدوك (كرمان) و سونگون (آذربایجان شرقی) به 80‌ هزار و 361‌تن رسید كه در مقابل برنامه تعریف‌شده 73 هزار و 577 تنی، 9.2 درصد رشد داشت.
آمار تولید مس محتوی شركت مس در مقایسه با مدت مشابه پارسال كه 75هزار 347 تن بود، افزایش 6.6 درصدی را ثبت كرد.

** بهره برداری از 13 پروژه در صنعت مس
با تلاش مدیران و كاركنان صنعت مس و بر پایه برنامه های افق 1404، بهمن ماه پارسال 13 طرح در مجتمع های سرچشمه، خاتون آباد و سیرجان با سرمایه بیش از 35 هزار میلیارد ریال به بهره برداری رسید.
براساس برنامه، تغییر فناوری ذوب مجتمع سرچشمه به ظرفیت 282 هزار تن مس آند در سال به همراه چرخ ریخته گری و كوره های آند با 182 میلیون یورو سرمایه گذاری ارزی و 2 هزار و 460 میلیارد ریال سرمایه گذاری ریالی (در مجموع 9 هزار و 740 میلیارد ریال) صورت گرفت.
همچنین كارخانه پالایشگاه خاتون آباد به ظرفیت سالیانه 200 هزار تن مس كاتد با سرمایه گذاری ارزی 143 میلیون یورو و ریالی 640 میلیارد ریال (در مجموع 6 هزار و 360 میلیارد ریال) به بهره برداری رسید.
مرحله نخست و دوم نیروگاه سیكل تركیبی 500 مگاواتی سیرجان (كرمان) با 285 میلیون یورو سرمایه گذاری ارزی و 700 میلیارد ریال سرمایه گذاری ریالی (در مجموع 12هزار و 100 میلیارد ریال) از دیگر طرح های فعالسازی شده است.

** برنامه فروش 95 هزار میلیارد ریالی
امسال شركت ملی صنایع مس برنامه دستیابی به فروش 95 هزار میلیارد ریالی را ترسیم كرده كه نسبت به عملكرد پارسال نزدیك به 20 درصد رشد كرده است.
بنی اسدی راد گفت: تا پایان خرداد 33 هزار میلیارد ریال فروش محقق شده است و پیش بینی می شود تا پایان سال از برنامه فراتر رویم.
به گفته وی، نیمه دوم امسال در چارچوب طرح‌های توسعه‌ای شركت مس، كارخانه اسید سولفوریك سرچشمه و خاتون‌آباد افتتاح می شود و به یك صنعت سبز تبدیل می شویم.
«پیگیری برنامه‌های تولیدی و توسعه‌ای، راه‌اندازی معادن جدید و فعال سازی معادن كوچك اولویت‌های اصلی امسال به شمار می رود».

** رشد 8.3 درصدی تولید كنسانتره مس
بررسی خبرنگار ایرنا از عملكرد سه ماهه نخست امسال نشان می دهد تولید كنسانتره مس در مقایسه با برنامه تعریف شده 8.3 درصد رشد داشت؛ به گونه ای كه در سه ماهه 314‌ هزار و 13تن كنسانتره مس تولید شد اما در برنامه، تولید 289 هزار و 835 تن تعریف ‌شده بود.
كل استخراج بهاره شركت مس از مجتمع‌های سرچشمه، میدوك، سونگون و معادن دیگر در مجموع 48 میلیون و 645 هزار تن سنگ مس بود كه در مقایسه با برنامه تعریف‌شده (43‌ میلیون و 343 هزار تن)، رشد 12درصدی را رقم زد.
همچنین برنامه تعیین‌شده تا پایان خرداد‌ماه برای برداشت سنگ سولفوری از مس سرچشمه، میدوك و سونگون 13میلیون و 322 هزار تن بود، درحالی كه عملكرد 14میلیون و 183هزار تنی در این دوره 6.5 درصد از برنامه پیش رفت.

** فرجام سخن
جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از 21 میلیون تن ذخیره قطعی مس، 3.1 درصد از ذخایر جهانی این فلز سرخ را در اختیار دارد و سیاست خود را برای دستیابی به جایگاه دهم جهانی با تولید 655 هزار تن در افق 1405 دنبال می كند.
برپایه افق پیش بینی شده، در سال 1401 ظرفیت تولید هلدینگ مس به 425 هزار تن می رسد و با احتساب لیچینگ به 525 هزار تن افزایش می یابد، بنابراین انتظار می رود در سال 1405 این ظرفیت به 655 هزار تن برسد.
سرانه كنونی تولید 16 هزار و یكصد كیلوگرم اعلام شده است كه نسبت به 10 هزار و 700 كیلوگرم در سال 1392 ارتقا پیدا كرده است.
برنامه سال 1405، دستیابی به سرانه 22 هزار و 500 كیلوگرم تولید كاتد است؛ در حالی كه رقم متوسط سرانه تولید جهانی نزدیك به 24 هزار كیلوگرم (24 تن) است.
اكنون ظرفیت تولید یك میلیون و 200 هزار تن كنسانتره مس در كشور وجود دارد و برای برنامه توسعه در این بخش به 2 میلیون و 500 هزار تن كنسانتره نیاز است. نكته قابل توجه آنكه مازاد كنسانتره نیز نخواهیم داشت.
‌بر پایه برنامه ریزی ها، یك میلیون و 650 هزار تن از كنسانتره مورد نیاز از معادن كنونی و 450 هزار تن از معادن چهارگانه (دره آلو،‌ دره زار، دره زرشك و چاه فیروزه) تامین می شود.
سیاست های اقتصاد مقاومتی با مشخصه درونزایی و برونگری در بخش معدن، به شرط برنامه ریزی دقیق و كاربردی قابلیت تحقق زیادی دارد.
استقرار ایران روی كمربند جهانی مس این فرصت را فراهم می كند كه با فعال سازی این بخش و فرآوری مواد معدنی و دستیابی به بالاترین ارزش افزوده، برای خنثی كردن تحریم های احتمالی تمهیداتی اندیشید و بخش زیادی از صنایع وابسته به فلز سرخ از نوسان های شدید و التهاب های احتمالی مصون شود.

گزارش از: حسین عضدی فسا
اقتصام*1559*1961*