پالایشگاه ستاره خلیج فارس؛ برگ برنده ایران در دوران تحریم

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، بنزین به عنوان محصول پرمصرف و راهبردی در دنیای معاصر، با رفاه و توسعه جوامع ارتباطی نزدیك دارد؛ به طوری كه اختلال در روند تامین آن با نارضایتی و بحران هایی همراه می شود.
در این میان، دولت آمریكا كه عزم خود برای برقراری دور جدید تحریم ها علیه ایران را جزم كرده است، در گذشته به بنزین به عنوان نقطه ضعف دولت ایران می نگریست، زیرا بخش عمده آن وارداتی بود. به همین دلیل به راحتی می توانست به تحریم صادرات بنزین به ایران اقدام كند، همان طور كه در دور قبلی تحریم ها به این كار دست زد.
این بار، شرایط تغییر كرده است؛ زیرا با توجه ویژه به توسعه پالایشگاه ستاره خلیج فارس كه به عنوان بزرگ ترین پالایشگاه میعانات گازی جهان شناخته می شود، نگرانی بابت كمبود بنزین در كشور رفع شده است.
نكته دیگر این است كه با راه اندازی پالایشگاه 360 هزار بشكه میعانات گازی ستاره خلیج فارس، ایران از بابت افزایش تولید میعانات گازی و تحریم احتمالی صادرات آن نیز نگرانی نخواهد داشت.

** برگ برنده ایران در زمان تحریم
پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در شرایطی راه‌اندازی شد كه ممكن بود با وجود افزایش مصرف بنزین، واردات این فرآورده با مشكل روبرو شود.
با توجه به سیاست رییس جمهوری آمریكا كه تلاش می كند از همه ابزارها برای اعمال فشار به ایران استفاده كند، در صورت ناتوانی كشور در تولید بنزین، به سراغ تحریم صادرات بنزین به ایران نیز می رفت اما با توجه به راه اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس، این ابزار فشار از دستان آمریكا خارج شده است.
اكنون ایران می تواند براحتی نسبت به تولید و ذخیره سازی بنزین اقدام كند. در این میان، تنها نگرانی مربوط به داخل كشور است كه مردم، مصرف بی رویه دارند و با خودروهای بی كیفیت تولیدی خودروسازان داخلی، این سرمایه های ملی را به راحتی می سوزانند.

** شتاب دهی به ساخت ستاره در دولت یازدهم
قرارداد ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس در اواسط دهه 1380 به امضا رسید كه قرار بود در چهار سال، با افزایش تولید بنزین و خودكفایی كشور در این فرآورده راهبردی هر چه زودتر ساخته شود اما این هدف هیچگاه محقق نشد و ساخت آن به دلیل تحریم و سوءمدیریت طبق برنامه پیش نرفت و بارها با تاخیر افتاد.
درنهایت، در دولت یازدهم بخش هایی از مرحله نخست این پالایشگاه به بهره برداری رسید و در تیرماه امسال نیز فاز 2 باحضور رییس جمهوری به طور رسمی راه اندازی شد كه با راه اندازی آن تراز تولید و مصرف بنزین در كشور، مثبت شد.
هزینه ساخت این پالایشگاه حدود چهار میلیارد دلار است كه به طور كامل از محل منابع داخلی تامین شده است.

** جلوگیری از تحریم فروش میعانات گازی ایران
پس از اعمال تحریم‌های احتمالی جدید بر ایران، فروش میعانات گازی پارس جنوبی دشوار می ‌شد اما پالایشگاه ستاره خلیج فارس با مصرف روزانه 360 هزار بشكه میعانات گازی، مانع بروز مشكل می شود.
با توجه به این كه میعانات گازی، به واسطه تولید گاز از میدان پارس جنوبی تولید می شود، باید سریعا به مصرف داخلی رسیده و یا صادر شود، در صورت عدم توان در فروش و مصرف میعانات گازی، روند تولید گاز كشور دچار اخلال می شد.
بر این اساس، پالایشگاه ستاره خلیج فارس علاوه بر تولید بنزین به تداوم روند عادی تولید گاز كشور نیز كمك می كند.

** كاهش واردات بنزین به لطف ستاره
ایران كه از مصرف كنندگان بزرگ بنزین در جهان است، به علت وجود خودروهای بی كیفیت و پر مصرف و تردد بالای شهری و برون شهری، همواره با معضل افزایش مصرف بنزین روبروست؛ به طوری كه سالیانه باید مبلغ قابل توجهی را صرف واردات بنزین كند.
با راه اندازی فازهای پالایشگاه پارس جنوبی، روند صعودی واردات بنزین متوقف شده است و اكنون حتی كمتر از میزان پیش بینی شده، بنزین وارد می شود.
بر اساس برنامه ریزی انجام شده قرار بود در سه ماه نخست امسال به طور میانگین روزانه 9 میلیون لیتر بنزین وارد شود اما این میزان به پنج میلیون و 700 هزار لیتر كاهش یافت كه نشان دهنده 36 درصد واردات كمتر از برنامه پیش بینی شده است.

** پالایشگاه ستاره خلیج فارس مانع خروج 5.4 میلیارد دلار
پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس از زمان راه اندازی مرحله نخست آن در اردیبهشت سال 1396 تا پایان خرداد امسال، از خروج پنج میلیارد و 400 میلیون دلار ارز جلوگیری كرد.
این پالایشگاه روزانه حدود 15 میلیون دلار بابت تولید سه فرآورده بنزین، نفت‌گاز و گاز مایع آن در داخل، ارز ذخیره می كند.
معاون وزیر نفت و مدیرعامل شركت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در این باره گفت: پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس روزانه 24 میلیون لیتر بنزین یورو 5 و 6 میلیون لیتر فرآورده میان تقطیر تحویل می‌دهد كه اگر ارزش هر لیتر را 50 سنت در نظر بگیریم، مجموع آن برابر با 15 میلیون دلار در روز می‌شود.
علیرضا صادق‌آبادی افزود: این پالایشگاه از زمان افتتاح فاز نخست آن تا ابتدای تیرماه، سه میلیارد و 700 میلیون لیتر بنزین،‌ یك میلیارد و 700 میلیون لیتر نفت‌گاز، 500 میلیون لیتر گاز مایع و 9 میلیارد لیتر سایر فرآورده را تولید كرده است.
مجموع این تولیدات، حدود پنج میلیارد و 400 میلیون دلار ارزش دارد كه به همین میزان، از خروج ارز جلوگیری شده است.

** خودكفایی در تولید بنزین
با وارد مدار شدن همه فازهای پالایشگاه ستاره، ایران پس از ١٠٥ سال از واردات بنزین خودكفا می شود و حتی كشورمان می تواند به صادر كننده این فراورده نیز تبدیل شود
مدیرعامل شركت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در این باره گفت: با راه‌اندازی فاز سوم ستاره خلیج فارس، روزانه 12 میلیون لیتر دیگر به حجم بنزین یورو 5 تولیدی ایران افزوده خواهد شد و تلاش بر این است كه روزانه 80 میلیون لیتر بنزین یورو 5 تولید كنیم و به هدف ظرفیت تولید روزانه بیش از 100 میلیون لیتر نزدیك شویم.
ساماندهی واردات و صادرات و حمایت از خودكفایی در تولید كالاها از بندهای سیاست های اقتصاد مقاومتی است كه در سال 1392 ابلاغ شد.
پس از آن، سال 1395 از سوی رهبر معظم انقلاب «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» نام گرفت. سال 1396 نیز «اقتصاد مقاومتی؛ تولید- اشتغال» بود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی شعار سال 1397 را «حمایت از كالای ایرانی» اعلام كردند.
قرار است واحد تقطیر فاز سوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس مهرماه امسال راه‌اندازی شود كه مجموع تولید بنزین یورو 4 و 5 را به 54 میلیون لیتر در روز می رساند.
اكنون ایران از بین پنج فرآورده اصلی نفت، صادركننده چهار فرآورده نفتی شامل گازوئیل، نفت سفید، نفت كوره و گاز مایع است و فقط بخشی از بنزین مورد نیاز كشور از محل واردات تامین می شود كه آن نیز بزودی متوقف می شود.
میانگین مصرف روزانه بنزین از آغاز امسال تا پایان اردیبهشت به 85 میلیون و 900 هزار لیتر رسید كه نسبت به مدت مشابه پارسال 9.4 درصد رشد را نشان می‌دهد.

** بزرگترین پالایشگاه میعانات گاز جهان در ایران
پالایشگاه 360 هزار بشكه ای ستاره خلیج فارس به عنوان بزرگ ترین پالایشگاه در دست ساخت میعانات گازی منطقه خاورمیانه به شمار می رود كه تاكنون 2 فاز آن در بندرعباس راه اندازی شده است.
سه فاز این پالایشگاه از ظرفیت تولید روزانه 36 میلیون لیتر بنزین و 14 میلیون لیتر گازوییل با استاندارد یورو4 اتحادیه اروپا برخوردار است.
علاوه بر بنزین و گازوییل محصولات دیگری مانند 2 هزار تن در روز گازمایع، سه میلیون لیتر سوخت هواپیما و 130 تن گوگرد تولید و عرضه می شود.

اقتصام*2022*1961*