فروكش كردن گرمای بازار فرش ایرانی؛ مشكلات و انتظارات

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، فرشبافی و تجارت فرش ایرانی از جمله صنایع مهمی است كه از سالیان قدیم در كسب و كار دورترین روستاها تا شهرهای بزرگ وجود داشته و حتی نام شناخته شده ای در جهان برای خود فراهم كرده است.
با وجود موفقیت های بسیاری كه در تجارت فرش ایرانی در داخل و بازارهای خارجی كسب شده اما چند سالی به دلیل تحریم آمریكا، این بخش نیز تحت تاثیر قرار گرفته و مشكلاتی برای صادرات آن ایجاد شده است؛ از جمله اینكه آمریكا تا پیش از تحریم، با 30 درصد بزرگترین وارد كننده فرش دستباف ایران محسوب می شود.
ششم تیرماه امسال دفتر كنترل دارایی ‌های خارجی وزارت خزانه ‌داری آمریكا(OFAC) مجوز واردات پسته، فرش و خاویار ایران را به این كشور لغو كرد.
طبق این بیانیه، هر شركتی كه در حال تجارت با ایران در این زمینه ‌هاست باید تا 6 آگوست آن را متوقف كند؛ در غیر این صورت با اقدامات تنبیهی دولت آمریكا مواجه می ‌شود.
این موضوع در آیین گشایش نخستین نمایشگاه فرش دستباف تبریز در تهران، از مباحث مورد توجه فعالان این صنعت بود. متولیان امر و فعالان این عرصه با اشاره به ویژگی های این هنر- صنعت تاكید كردند كه فرش ایرانی به عنوان شناسنامه و پرچم دوم ایران در عرصه جهانی بوده و عبور از چالش های پیش رو اگرچه كمی سخت اما با همراهی دولت، شدنی است.

** منزلت فرش ایرانی را پایین نیاوریم
رییس مركز ملی فرش ایران در شروع به كار این نمایشگاه گفت: چینی ها، پاكستانی ها و افاغنه به دنبال این بودند كه جایگاه فرش دستبافت ایرانی را به لحاظ كم توجهی ها در داخل كشور، از جلوه بیندازند اما حقیقت آنكه نمادهای فرش ایرانی متعلق به مردم ایران است و هرگز نتوانستند و نخواهند توانست این جایگاه را تسخیر كنند.
فرشته دست پاك افزود: فرش دست بافت ایرانی در تسخیر ایرانیان بوده و با همت فعالان این عرصه روند و روال خود را طی خواهد كرد.
وی این را هم اضافه كرد كه ایران فاصله بسیار زیادی با هند در حوزه صادرات فرش دارد اما قول داد این روند بهتر شود.

** معافیت فعالان چرخه فرش دستباف از مالیات بر ارزش افزوده
رییس مركز ملی فرش ایران همچنین با یادآوری ایجاد فراكسیون فرش و صنایع دستی در مجلس شورای اسلامی از دو سال گذشته تاكنون، نوید داد كه فعالان چرخه تولید فرش دستبافت از بافنده تا كسانی كه در حوزه عرضه، خرید و فروش و صادرات آن فعالیت دارند از مالیات بر ارزش افزوده معاف می شوند.
به گفته وی، این مطالبه در قالب لایحه ای به مجلس ارایه شده و از سوی اتحادیه فرش دستبافت پیگیری می شود.
دست پاك همچنین از تلاش مركز ملی فرش ایران برای نامگذاری روز یا هفته ای به نام فرش دستباف در تقویم كشور خبر داد و گفت: تاریخ فرش كشور از ابتدا تا به امروز بررسی و بهترین روز یا هفته به همین نام نامگذاری شود.
وی درباره اعطای جوایز صادراتی به صادركنندگان فرش دستباف نیز افزود: امسال می توانیم از محل جوایز صادراتی 1300 میلیارد تومانی سهم قابل توجهی در حوزه فرش دستباف داشته باشیم.
دست پاك در عین حال از ایجاد شورای عالی فرش به ریاست وزیر صنعت، معدن و تجارت، دبیری رییس مركز ملی فرش و با حضور تعدادی از رییسان اتحادیه های فرش خبر داد.

** ضرورت حفظ منزلت اجتماعی بافندگان فرش
وی درباره ضرورت حفظ منزلت اجتماعی بافندگان فرش دستباف گفت: كسانی كه در این حوزه كار می كنند، نیازمند حمایت اند؛ از این به بعد گفتمان و نگاه خود را نسبت به بافندگان فرش دستباف تغییر دهیم.
دست پاك تاكید كرد: منزلت اجتماعی بافندگان فرش را پایین نیاوریم و از آنها به عنوان محروم یاد نكنیم؛ اینها نیازمند توجه اند تا از چرخه اقتصاد و اشتغال خارج نشوند.
وی گفت: كم شدن تعداد بافنده های فرش دستباف را به حساب این بگذاریم كه فناوری تاثیر خود را بر دنیا می گذارد.

** سال سخت فرش دستباف ایرانی
وی با یادآوری تحریم فرش دستباف ایران از سوی آمریكا، گفت: امسال ساخت سختی برای فرش دستباف ایران است اما همانند سال های گذشته تحریم ها را پشت سر می گذاریم زیرا معتقدیم با برخورداری از اتحادیه های بزرگ می توان بازار كشورهای دیگر را جایگزین آمریكا كرد.
به گفته دست پاك، بین 6 تا 10 میلیون نفر از جمعیت كشور از طریق تولید فرش دستباف ارتزاق می كنند.

** فرشبافی، مهمترین اشتغالزایی بخش خصوصی
رییس اتحادیه تولیدكنندگان فرش دستباف تبریز نیز در گشایش این نمایشگاه گفت: مهمترین اشتغالزایی بخش خصوصی، فرش دستباف است كه نزدیك به پنج میلیون نفر از جمعیت ایران از آن ارتزاق می كنند.
اسماعیل چمنی افزود: تنها كالایی كه در دنیا ثبت جهانی شده و متعلق به ایران است فرش دستباف بوده؛ ضمن آنكه در سال 2015 فرش تبریز به ثبت جهانی رسید و این متعلق به كل ایران است.
وی به علاقمندی مردم جهان به فرش دستباف ایرانی اشاره كرد و گفت: اگر می خواهیم در اشتغالزایی و حوزه صادرات و ارزآوری و هنری صحبت كنیم باید در كنار فرش دستباف باشیم.
چمنی به برخی از مشكلات فعالان این صنعت اشاره كرد و افزود: از مجموع جمعیت بافنده فرش دستباف كشور فقط 350 هزار نفر بیمه هستند كه البته این رقم در چهار سال گذشته 550 هزار نفر بود كه بیمه 200 هزار نفر در این مدت قطع شده است.

** دلیل كم رونق شدن بازار فرش ایران
نماینده مردم سراب در مجلس شورای اسلامی نیز در این مراسم، تغییر سلیقه ها در بافت فرش را یكی از نكات مهم در دستیابی به بازارهای جهانی دانست و گفت: تعدادی از فرش های بافته شده اخیر در كشور با گره های تقلبی بوده و مقاومت خاص خود را نداشته كه این مساله بازار فرش را كمی از رونق انداخته است.
یوسف داودی تاكید كرد در مجلس باید قوانینی به نفع بافندگان تصویب شود و افزود: در ماه های گذشته لایحه ای توسط نمایندگان پیشنهاد و در صحن علنی نیز مطرح شد كه یكی از موارد آن بیمه قالیبافان بود؛ این لایحه در مجلس تصویب شده اما ابلاغ آن توسط دولت باید صورت گیرد تا تامین مالی انجام شود.
وی تاكید كرد: باید قوانینی در مجلس مصوب شود كه مشكلات قالیبافان را كم كند؛ فرشبافی جزو كارهای بسیار سخت است و محاسن و معایبی نیز دارد.
این نماینده مجلس گفت: مبتلا شدن قالیبافان به بیماری های مختلف، یكی از مشكلات ما در گذشته بود كه این مساله نیز در مجلس مطرح شده كه تا شاغلان این حرفه كه از مشاغل سخت بوده، به صورت جدی حمایت شوند.

** فرش، هویت و اقتصاد ایران
رضا علیزاده نایب رییس فراكسیون فرش و صنایع دستی مجلس شورای اسلامی نیز از فرش دستباف به عنوان هویت، فرهنگ، اقتصاد، تولید و صادرات نام برد و گفت: صنعت خودرو برای ما مزیت و اولویت نبود و پیامد آن تحویل خودروهای بی كیفیت به مردم بود؛ اگر فقط 10درصد هزینه ای كه بابت صنعت خودرو هدر دادیم صرف حمایت صنعت فرش می شد این برند را حفظ می كردیم.

** فرش دستباف، هنر لاكچری ایرانی است
یكی از فعالان صنعت فرش نیز در این مراسم گفت: صنعت فرش دستباف هنر لاكچری ایرانی است؛ اینكه یك فرش 6 متری با قدمت 360 سال در آمریكا به قیمت 300 میلیارد تومان به فروش می رسد نشان دهنده جایگاه فرش ایران است.
احد عظیم زاده همچنین درباره تحریم فرش دستباف ایرانی افزود: این نخستین بار نیست كه دولت آمریكا فرش دستباف ایران را تحریم كرده است، چند سال پیش نیز این اتفاق افتاد اما تحریم ها را دور می زنیم؛ برای ما سخت نیست اما به شرطی كه دولت از این هنر- صنعت حمایت كند.
وی خواستار نشست های هم اندیشی برای بررسی مشكلات این هنر- صنعت شد و افزود: ایران بهترین تولیدكننده های فرش دستباف را در اختیار دارد اما حمایتی واقعی از آنها نمی شود.

** ایران را با نام فرش ایرانی می شناسند
رییس اتحادیه صادركنندگان فرش دستباف به آلمان نیز در آغاز به كار این نمایشگاه گفت: ایران را به نام فرش ایرانی در آلمان می شناسند و این باعث افتخار ماست.
علی میرزازاده افزود: مردم آلمان، ایران را نمی شناختند اما فرش ایرانی را به نام پرشیا در موزه آلمان می توان مشاهده كرد.
اقتصام ** 6984 ** 2023