پرچمداران صیانت از گنج حیات

هر ساله در روز ولادت امام رضا ( ع ) زحمات محیط بانان كه پاسداران بی ادعای عرصه طبیعت هستند پاس داشته می شود؛ امسال نیز در جوار بارگاه امام مهربانی ها از 66 محیط بان نمونه تجلیل می شود.
محیط بانان همواره ضامن آهو را الگو و پشتوانه خود قرار داده ودر سختی ها و مشكلات به او توسل می جویند و در حفاظت از طبیعت و تنوع زیستی از كسی ابائی ندارند.بی شك اینان با در دل داشتن عشق امام رضا (ع) سربازان سبز پوش ضامن آهو هستند.
عشق و علاقه در این حرفه حرف اول را می زند؛ چرا كه دوری از خانواده ، كار در شرایط سخت، احتمال درگیری با شكارچیان، خطر مرگ و آسیب دیدگی می تواند سبب شود این سربازان بی نشان عرصه طبیعت شغل خود را رها كرده و عطای آن را لقایش ببخشند اما آنها هنوز هم لباس خاكی محیط‌بانی را از هر لباسی برازنده‌تر می‌دانند.
محیط بان حافظان مخلوقاتی هستند كه زبانی برای شكایت ندارند؛ تاكنون بیش از ۱۲۰ محیط‌بان در راه حفاظت از محیط زیست كشور شهید شده‌اند این در حالی است كه كل آمار محیط ‌بانان كشور ۲۵۰۰ نفر است. همچنین 150 محیط بان مجروح و جانباز شدند.
11 درصد از خاك كشور جزو مناطق حفاظت شده محسوب می شود كه وظیفه حفاظت از آنها بر عهده حدود سه هزار محیط بانی است كه شبانه روز در كوه ها، دشت ها و جنگل ها به گشت زنی مشغول هستند.
در آمار جهانی برای حفاظت از عرصه‌های طبیعی، برای هر ۱۰۰۰ هكتار یك محیط‌بان در نظر گرفته شده است در حالی كه این مقدار در ایران برای بیش از ۱۲ هزار هكتار، یك محیط‌بان با حداقل تجهیزات و امكانات است كه نشان از سختی كار این سبزپوشان بی ادعا عرصه طبیعت است.
محیط بانان در زمان خدمت 18 روز كار و 12 روز در استراحت به سر می برند و مدتی كه در مناطق در حال گشت زنی هستند خاطرات تلخ و شیرین و زیادی دارند.
هم‌صحبتی با محیط‌بانانی كه عمرشان را در طبیعت گذرانده و گاه جانشان را برای نجات گونه‌های وحش به خطر انداخته‌اند، خالی از صفا نیست؛ «حسن قاضی نژاد» یكی از این حافظان گمنام عرصه طبیعت در گفت وگو با خبرنگار محیط زیست ایرنا از خاطرات تلخ و شیرین دوران كاری اش می‌گوید.
قاضی نژاد كه اكنون به عنوان فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان سمنان مشغول انجام وظیفه است معتقد است، بودن در شغل محیط بانی عشق، علاقه و از خود گذشتگی می خواهد زیرا شغل پولسازی نیست و اگر با هدف پولدار شدن وارد آن شوی دوام نخواهی آورد.
وی با بیان اینكه این شغل در كنار سختی ها، شیرینی های خود را هم دارد به یاد می آورد روزی را كه در پارك ملی توران در كنار «كومه» خود چهار قلاده یوزپلنگ را می بیند كه از ذوق و شوق دیدن این حیوان در خطر انقراض خستگی گشت زنی از یاد و تنش بیرون می رود.
قاضی نژاد همچنین از تلخ ترین خاطراتش كه برای «علیرضا ابراهیمی» محیط بان منطقه شكار ممنوع «خنار» كه به علت خستگی در 200 متری پاسگاه تصادف كرد و جان خود را از دست داد تعریف كرد و گفت: وی را دو روز قبل از حادثه دیده بودم از این رو تحمل نبودنش بسیار دردناك بود.
وی ادامه داد: شرایط سخت، كار كردن افراد را از پا می اندازد اما با تمام اینها محیط بانان با عشق و بدون احساس خستگی شبانه روز در حفاظت از عرصه های طبیعی و حیات وحش موجود در آن تلاش می كنند.
این محیط بان افزود: وقتی محیط بانی از گرمسار حركت می كند تا به پاسگاه سفیدآب برسد حدود 130 تا 140 كیلومتر بی وقفه سوار بر موتور است و در این فاصله هیچ انسانی را نمی بیند و فقط خود، طبیعت و خدای خودش است، در واقع همان علاقه است كه باعث می شود در چنین شرایطی و دور از خانواده كار كند.
قاضی نژاد با اشاره به سختی های دوری از خانواده اظهار داشت:اگر برای خانواده محیط بانی اتفاقی بیفتد با توجه به اینكه تلفن همراه هم آنتن نمی دهد، تا به خانه برنگردد خبردار نمی شود؛ حتی گاهی اوقات به علت رعد و برق و اینگونه حوادث طبیعی ارتباط بی سیمی نیز قطع می شود و در این شرایط فقط خدا می داند كه آن محیط بان در چه شرایطی قرار دارد.
این محیط بان كه اكنون 12 سال سابقه كار دارد از خاطراتش در منطقه حفاظت شده « پرور» در جنگل «رودبارك» می گوید كه 14 مَرال را با هم دیده است؛ درست زمانی كه می گفتند مرال در این جنگل از بین رفته و دیگر چیزی باقی نمانده است.
قاضی زاده درباره حقوق و مزایای اندك محیط بانان گفت:حقوقی كه یك محیط بان دریافت می كند نسبت به كاری كه انجام می دهد هیچ سنخیتی ندارد؛ بالاترین سقف حقوقی یك محیط بان دو میلیون و 500 هزار تومان است كه با توجه به سختی كار و دوری از خانواده رقمی نیست.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان سمنان با اشاره به اقدمات خوب صورت گرفته برای محیط بانان مانند قانونمند شدن حمل سلاح توسط محیط بانان تاكید كرد: با اینكه درجه محیط بانان ساماندهی شده است اما حقوق درجات خود را دریافت نمی كنند.
وی ادامه داد: همچنین فرمانده یگان حفاظت محیط زیست كشور اعلام كرده كه برای یگان حفاظت ردیف بودجه مستقل در نظر گرفته شده كه اتفاق بسیار خوب و امیدوار كننده ای است.
این محیط بان با اشاره به تعداد كم محیط بان نسبت به وسعت مناطق حفاظت شده در كشور گفت: اگر قرار باشد با این تعداد كم نیرو مردم همكاری نكنند به نظر می رسد چهار تا پنج سال آینده اثری از محیط زیست ایران باقی نماند، باید شعار 80 میلیون محیط بان تحقق یابد و همه خود را در مقابل محیط زیست مسوول بدانند، در این میان سازمان های مردم نهاد نیز می توانند نقش مهمی ایفا كنند.
وی اظهار داشت: حیات وحش امانت مردم در دست محیط بانان است و از این امانت تا پای جان حفاظت می كنیم، هیچ فردی به خودش اجازه نمی دهد خیانت كند زیرا عقیده داریم كه نان حیات وحش را می خوریم و به نوعی بودن آنها باعث می شود تا محیط زیست و محیط بان باشد.

*** محیط بانان در جوار ضامن آهو
علاوه بر اینكه در قانون اساسی بر حفظ محیط زیست تاكید شده است در دین مبین اسلام كه دین مهربانی و رافت است نیز تاكید شده تا با حیوانات و طبیعت مهربان باشیم؛ بر این اساس روز ولادت امام رضا ( ع ) در ایران روز ملی محیط بان نامگذاری شده است. روز ملی محیط بان از آنجا كه براساس سال هجری قمری است، در تقویم خورشیدی، تاریخ یكسان سالیانه ندارد.
سرهنگ جمشید محبت خانی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست به خبرنگار علمی ایرنا گفت: امسال همایش ملی تجلیل از محیط بانان برگزیده با حضور معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست امروز دوم مرداد ماه در مشهد مقدس و در جوار امام هشتم ( ع ) برگزار می شود.
وی افزود: مراسم تكریم از محیط بانان هر ساله در یكی از استان های كشور برگزار می شود كه امسال در جوار امام رضا خواهد بود و ضامن آهو میزبان سربازان محیط زیست كشور است.
محبت خانی ادامه داد: قرار است در این روز از 66 محیط بان تجلیل شود، همچنین از این تعداد سه محیط بان به عنوان محیط بانان نمونه معرفی خواهند شد كه نشان خدمت دریافت می كنند.
وی افزود: همچنین قرار است از یك خانواده به نمایندگی از خانواده 120 محیط بان شهید و یك خانواده جانباز به نمایندگی از تمام محیط بانان جانبار تقدیر شود.

*** استخدام 300 محیط بان در سالجاری
بر اساس اصل پنجاهم قانون اساسی، حفاظت از محیط زیست یك وظیفه همگانی است اما در این میان قشری شكل گرفته كه برای حفاظت از این عرصه های طبیعی از جان خود مایه می گذارد و آن محیط بانان هستند كه با كمترین حقوق و مزایا جان خود را كف دست گرفته و با حضور در كوه و دشت و به دور از خانواده از عرصه های طبیعی كشور محافظت می كنند.
در همین راستا فرمانده یگان حفاظت محیط زیست اعلام كرده كه برای جبران این كمبود درصدد جذب محیط بان در كشور هستیم و در تلاشیم امسال 300 محیط بان را استخدام كنیم. اما عیسی كلانتری معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست معتقد است كه باید 80 میلیون محیط بان داشته باشیم یعنی هر ایرانی یك محیط بان.
سرهنگ محبت خانی گفته است، محیط بانان دوره های آموزشی خود را در دانشكده محیط بانی به طور تخصصی می گذارنند و هر محیط بان چهارسال یكبار ترفیع خواهد گرفت.
وی همچنین خبرهای خوبی برای محیط بانان داشت كه برخوردار شدن خانواده محیط بان شهید از مزایای بنیاد شهید، تلاش برای ثبت روز محیط بان در تقویم رسمی كشور ، تعیین مبلغی برای پرداخت دیه محیط بانان و تعیین ردیف بودجه مستقل برای یگان محیط زیست برخی از آنها است كه اجرای آنها قطعا در روند كاری و معیشتی محیط بانان تاثیر مثبتی خواهد داشت.
علمی 9014**1440