بازي دو سر باخت دلالان در بازار برنج

به گزارش خبرنگار ايرنا ، بر اساس تصميم شوراي اقتصاد نرخ خريد تضميني هر كيلوگرم برنج طارم محلي مازندران ٩ هزار و ٨٢٨ تومان ، برنج شيرودي پنج هزار و ٨٨6 تومان و رقم ندا و نعمت كيلويي پنج هزار و ٢٢٨ تومان تعيين شده است .
برنج طارم محلي مازندران كه ارقامي چون هاشمي ، صدري و دم سياه را شامل مي شود ، برنج كم محصول و كيفي استان است ولي برنج شيرودي ، ندا و نعمت از ارقام پرمحصول هستند.
بررسي ميداني خبرنگار ايرنا نشان مي دهد از آنجا كه نرخ خريد تضميني اصولا با هدف تعيين كارشناسي كف قيمت بازار انجام مي شود ، اين روزها قيمت انواع برنج در بازار 500 تومان بيشتر از قيمت اعلام شده تضميني خريد و فروش مي شود.
پيشروي قيمت بازار فراتر از قيمت تضميني اعلامي سبب شده تا بازي ' ركود سازي ' دلالان براي بازار برنج مازندران نه تنها به هدف نرسد ، بلكه آنان اين روزها مجبورند براي استمرار حضور در بازار برنج ، اين محصول را با قيمت بيشتر از نرخ تعيين شده شوراي اقتصاد خريداري كنند .
اين نخستين بار در تاريخ شاليكاري مازندران است كه براي برنج اين استان نرخ خريد تضميني تعيين مي شود تا علاوه بر حفظ تعادل قيمت در طول سال ، دغدغه برنجكاران را از هرگونه نوسان پس از برداشت از بين ببرد.
قيمت برنج مازندران تا سال 93 و پيش از اجراي سياست ممنوع كردن واردات در فصل برداشت ، همواره در اوج برداشت شاليزارها به پايين ترين حد خود مي رسيد به گونه اي كه در بعضي از سال هاي دهه 80 كشاورزان محصولشان را به قيمت كمتر از هزينه توليد فروختند كه تبعات آن فروش دهها هكتار شاليزاري و تغيير كاربري آنها بوده است .
امسال 208 هزار هكتار از زمين هاي كشاورزي مازندران زير كشت برنج رفت و برداشت شالي هم از اواخر ماه تير آغاز شد و بسته به شرايط آب و هوايي مناطق مختلف تا پايان شهريور ادامه مي يابد.
بر اساس اعلام جهاد كشاورزي مازندران ، تا كنون حدود 90 هزار هكتار از زمين هاي شاليزاري استان برداشت و تمامي محصول روانه شاليكوبي ها شده است.
بررسي هاي ميداني ايرنا از شاليكوبي هاي شهرستان هاي آمل و بابل نشان مي دهد روزانه حدود 40 تا 50 تن شالي وارد شاليكوبي ها مي شود اما شاليكاران بدون دغدغه محصول خود را وارد بازار مي كنند تا بتوانند آن را بيشتر از قيمت تضميني به خريداران كه عمدتا تاجران شناخته شده هستند ، فروشند.
** شكاف برداشت مكانيزه جايي براي دلالان نداشت
كارشناسان احتمال ورود دلالان به بازار برنج را در سال جاري به خاطر برداشت 95 درصدي سطح زير كشت اين محصول به صورت مكانيزه جدي ارزيابي مي كردند.
برداشت مكانيزه برنج با همه خوبي هايش ، با اين پيامد منفي همراه است كه كشاورز نمي تواند محصول برداشت شده را براي مدت طولاني در انبار نگهداري كند و مجبور است بلافاصله آن را به شاليكوبي انتقال داده و پس از خشك كردن به شيوه ماشيني ، تبديل به برنج كرده و عرضه كند.
در برداشت مكانيزه ميزان رطوبت شالي بالاست در نتيجه ضريب ماندگاري آن بشدت كاهش مي يابد در حالي كه در برداشت دستي ، شالي پس از درو در صورت مساعد بودن هوا براي چند روز در شاليزار به صورت پخش شده باقي مي ماند تا خوشه ها حسابي آفتابگير شده و خشك شود و بعد از آن خرمنكوب مي شود.
كشاورزان در شيوه برداشت دستي ، اين امكان را دارند تا شالي خود را براي مدت چند ماه در انبار نگهداري كرده و در فصلي كه بازار با كمبود مواجه شده آن را به شاليكوبي برده و تبديل به برنج كنند.
اگر چه نگهداري بلندمدت شالي مهم ترين مزيت برداشت دستي است ، ولي هزينه بر بودن اين روش در كنار نياز مالي كشاورز به فروش محصول همواره سبب مي شد تا دلالان در همان فصل برداشت شالي و برنج را از كشاورز به قيمت پايين خريداري كنند .
يكي از آگاهان به بازار برنج مازندران و سهامدار شاليكوبي در بابل روز سه شنبه به خبرنگار ايرنا گفت : در حال حاضر روزانه حدود 40 تن شالي با رطوبت 25درصد وارد شاليكوبي مي شود.
فتاح حسيني افزود : اگر چه كشاورز به دليل برداشت مستقيم مجبور به تبديل شالي به برنج سفيد و عرضه است ، اما امسال با تعيين نرخ تضميني ديگر نگراني از قيمت بازار و فروش ندارد.
وي گفت : در حال حاضر اگر چه به خاطر عرضه زياد برنج ، خريد و فروش رونق زيادي ندارد ، اما اين محصول با اعلام تعيين قيمت خريد تضميني از سوي دولت ، دچار نوسانات قيمتي نيست.
حسيني افزود : تا كنون چندين فقره معامله برنج با قيمت 10هزار و 400تومان نيز صورت گرفته است كه اين قيمت بيشتر از قيمت خريد تضميني دولت است.
رئيس سازمان جهاد كشاورزي مازندران نيز به خبرنگار ايرنا گفت كه قيمت تضميني برنج براي كشاورزان قابل قبول بوده و اعلام اين قيمت در راستاي حمايت از كشاورزان برنجكار شمالي است.
عزيزالله شهيدي فر با اعلام اين كه بيشتر از 85 هزار هكتار از شاليزارهاي مازندران برداشت شد ، افزود : كشت ارقام پرمحصول برنج به دليل كم‌آبي حدود 30 درصد كاهش داشته است.
وي گفت : خريد ارقام محلي از 2 سال پيش به سبد خريد توافقي با قيمت تضميني اضافه شد ولي همزماني اجراي آن با برداشت برنج نويد بخش عزم دولت براي حمايت از توليد كالاي ايراني است.
رئيس سازمان جهاد كشاورزي مازندران هدف از خريد توافقي را تنظيم بازار عنوان كرد و گفت : دولت قيمت مناسبي را براي خريد توافقي برنج مشخص كرده است.
وي ادامه داد : در حال حاضر قيمت برنج در بازار متعادل است و پنج مركز خريد واقع درشهرستان هاي آمل ، فريدونكنار ، بابل ، ساري و نكا ازسيزدهم مرداد ماه آماده خريد محصول شاليكاران هستند.
رئيس سازمان جهاد كشاورزي مازندران همچنين وعده داد كه با تاكيد وزير جهاد كشاورزي، بهاي خريد برنج در اسرع وقت به حساب كشاورزان واريز مي شود.
6990/1654