خوابیدن تجربه لذت بخشی است و یكی از نیازهای اساسی انسان است اما تجربه بدخوابی یا بی خوابی را بسیاری داشته اند. به همین علت احساس خستگی و بی حالی در روز آنها آزار می دهد و تا رسیدن به خواب كافی شبانه عمیق بعدی این حس با افراد است. برخی تصور دارند نداشتن خواب مناسب نمی تواند زیان آور باشد چون فرد در آن مدت به كارها و فعالیتش می رسد غافل از این كه كمبود در خواب شبانه برروی فیزیولوژیك فرد تاثیر می گذارد.
برخی از این تغییرات متابولیسمی فقط در شب و موقعی كه خواب هستیم اتفاق می افتد و در صورت بی خوابی شبانه، خواب روز نمی تواند جبران كننده این روند متابولیسمی باشد. تغییر و دگرگونی متابولیسم بدن باعث می شود سطح هورمون های تنظیم اشتها به هم ریخته و مشكلاتی همچون پراشتهایی و افزایش وزن به همراه داشته باشد.
حجت الله فراهانی، روانشناس در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا داشتن خواب مناسب را یكی از شاخص های سلامت برشمرد و گفت: افرادی كه خواب شبانه خوبی ندارند اغلب از نوعی اختلال روانشناختی رنج می برند یا مستعد این اختلالات هستند.
فراهانی با بیان اینكه افراد یك سوم زندگی خود را در خواب هستند و این یك سوم بر روی دو سوم دیگر زندگی اثر گذار است، گفت: سندروم اختلال خواب با تاخیر یكی از اختلالات رایج میان نوجوانان و جوانان است.
وی به جایگزینی خواب شبانه در طول روز اشاره كرد و افزود: برخی باور دارند كه اگر در طول شب نخوابند، می توانند در روز خواب را جبران كنند كه كاملا اشتباه است.
این استاد دانشگاه اضافه كرد: ساعت بیولوژیك مغز انسان بر اساس تاریك و روشن شدن هوا تنظیم شده است. با خواب روز جبران نمی شود و خسارات جبران ناپذیری را برای فرد دارد.
فراهانی عوارض نداشتن خواب شبانه را بسیار گسترده دانست و گفت: حواسپرتی، اضطراب، رشد ناكافی و اختلال در عملكرد شناختی از جمله عوارض نداشتن خواب شبانه است.
وی گفت: خواب و رویا دیدن در خواب شبانه برای مغز مفید است زیرا مغز در طول خواب شبانه استراحت می كند و فرصت تازه شدن و آغاز فعالیت برای روز جدید را پیدا می كند.
این روانشناس رعایت بهداشت خواب را ضروری دانست و گفت: نخوردن مواد غذایی كافئین دار قبل از خواب شبانه، تماشا نكردن فیلم و تلویزیون قبل از خواب و توجه نكردن به مسائل اضطراب آور كه در طول روز پیش آمده می تواند به افزایش كیفیت خواب منجر شود.
وی پیاده روی را ورزشی مناسب برای داشتن خواب مناسب اعلام كرد و افزود: افزایش ترشح سروتونین به كاهش افسردگی و اضطراب و در ادامه خواب خوب منجر می شود.
فراهانی اضافه كرد: اختلال بی خوابی نشانه های مهمی دارد و كم و زیاد شدن اختلال خواب، مدت زمان قابل توجه این اختلال و تواتر در بی خوابی از جمله نشانه های مهم است.
این این روانشناس بالینی درباره روند درمان بی خوابی گفت: درمان روانشناختی علت بی خوابی و همچنین مصرف دارو و امواج درمانی از جمله این موارد است كه در صورت لزوم باید در كنار یكدیگر انجام بگیرد.
فراهانی روش امواج درمانی را غیر تهاجی دانست و گفت: برخی افراد كه دچار بی خوابی هستند، مغزشان بیش از حد نرمال امواج تولید می كند، بنابراین می توانند با امواج درمانی به درمان دست پیدا كنند.
وی با بیان اینكه بی خوابی عمر انسان را كاهش می دهد، گفت: مغز افراد كه دچار اختلال بی خوابی هستند، كمتر استراحت می كند و این مساله موجب عوارض زیادی برای افرادی است كه اختلال خواب دارند.
این متخصص روانشناسی بالینی گفت: با وجودی كه اختلال خواب یكی از مشكلات مهم برخی مردم محسوب می شوند كمتر برای درمان آن به مراكز درمانی مراجعه می كنند اما این افراد در بلند مدت دچار مشكلات بیشتری می شوند.
اجتمام * 3377 * 3063
تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۲:۰۱
تهران- ایرنا- مشكلات اجتماعی و روانشناختی افراد گاهی سبب بروز اختلالاتی از جمله كم خوابی و بی خوابی می شود، بسیاری تصور می كنند اختلال خواب خیلی دردسر ساز نیست؛ اما كارشناسان نظر دیگری دارند و معتقدند، این اختلال را باید جدی گرفت چون بر كیفیت و كمیت زندگی انسان تأثیر می گذارد.