ایران و سوریه در گذشته قراردادهای همكاری اقتصادی متعدد در زمینه امور تجاری و سرمایه‌گذاری امضا كرده اند كه هیچ كدام به نحو شایسته ای ماندگار و اجرایی نشده است.
تجارت ایران با سوریه از دیرباز وجود داشته است، اما این روابط پایدار نبوده و بحران جنگ در این كشور نیز سبب كاهش سطح روابط اقتصادی بین تهران و دمشق شد.
یكی از دلایلی كه تاكنون ایران و سوریه نتوانستند به اهداف مشترك اقتصادی دست پیدا كنند، بحران حدود هشت ساله جنگ علیه سوریه بود كه هم اینك بعد از پسابحران و تحولات جدید به دلیل روابط خوب سیاسی بین دو كشور در حال شكل گیری است.
سوریه هم اینك در آستانه پیروزی كامل بر تروریسم است و همین امر سبب شده تا این كشور مرحله جدیدی را آغاز كند كه نیازمند بازسازی است و شركت های ایرانی می توانند با توانمندی بالایی كه دارند در این زمینه نقش آفرین باشند.
روابط اقتصادی میان تهران و دمشق با روی كار آمدن دولت دوازدهم به ویژه در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته و هر روز این روابط با سفر هیات های بلند پایه ایرانی و سوری به پایتخت های یكدیگر در حال گسترش است.
اقتضای روابط مستحكم سیاسی، ایجاد و گسترش روابط اقتصادی است و بر این اساس جمهوری اسلامی ایران در حال گسترش همكاری های تجاری بلند مدت با سوریه می باشد.
با توجه به فضای مثبت در روابط ایران و سوریه باید ارتباطات اقتصادی دو كشور به ویژه برای بازسازی سوریه بیش از پیش تعمیق یابد.
اكنون شركت های خارجی به دنبال عادی شدن تدریجی شرایط و اوضاع در سوریه و شكست سنگین تروریست ها در صدد از سرگیری مناسبات با دمشق برای اجرای طرح های اقتصادی و سرمایه گذاری در این كشور هستند و در این میان ایران كه نقش برجسته ای در حل بحران سوریه داشته با توجه به تاكیدات مقام های عالی رتبه سوری باید از روابط خوب خود با دمشق در شرایط كنونی برای بازسازی این كشور استفاده كند.
**راهبردی بودن توافق نامه اقتصادی ایران و سوریه
سامر الخلیل وزیر اقتصاد سوریه در همین ارتباط تاكید كرد: توافق نامه اقتصادی میان دمشق و تهران راهبردی و بلند مدت است و منافع دو كشور را در پی دارد.
وی گفت: هدف از این توافق، دستیابی به یك همكاری اقتصادی واقعی است كه مبادلات بازرگانی بین ایران و سوریه را ارتقاء داده و با تاسیس شركت های مشترك، فعالیت اقتصادی میان دو كشور گسترش یابد.
این مقام سوری افزود: ایران و سوریه قبلا نیز توافقاتی در تمام زمینه ها داشته اند، اما بیشتر آنها نیازمند بازنگری، توسعه و فعال شدن است.
وزیر اقتصاد سوریه اضافه كرد: روابط اقتصادی میان دو كشور هنوز به سطح روابط سیاسی و فرهنگی نرسیده و با این توافقات اخیر درصدد تقویت روابط اقتصادی با ایران هستم.
الخلیل گفت: مبنای ما در این دور از مذاكرات، استحكام بلند مدت روابط اقتصادی با ایران است كه باید تقویت و گسترش پیدا كند.
وی اضافه كرد: این توافق نامه برگیرنده تمامی توافق نامه های قبلی است كه به صورت جزیی بوده است.
وزیر اقتصاد سوریه گفت: توافق نامه جدید بین سوریه و ایران شامل همكاری در زمینه گمركی، حل مشكلات تعرفه ها، مالیات، فعال كردن مبادلات تجاری و همچنین كاهش فهرست كالاهای غیر مشمول معافیت به حداقل است .
الخلیل افزود: همكاری در زمینه نمایشگاه ها، تبادل تجربیات و یك مسئله مهم نیز همكاری در زمینه سرمایه گذاری در تمام بخش های اقتصادی به ویژه بازسازی سوریه است.
وی گفت: سوریه اكنون در آستانه آغاز فصل بازسازی است و شركت های ایرانی، دارای توانمندی بسیار بالایی هستند و می توانند نقش آفرینی ویژه ای در ارتباط با زیرساخت ها و كارخانه های صنعتی آسیب دیده در سوریه داشته باشند.
وزیر اقتصاد سوریه تصریح كرد: در این توافق نامه به ایجاد بانك های مشترك بین دو كشور پرداخته شده، زیرا این موضوع ضروری است كه ایران و سوریه باید به توافقی در این زمینه دست پیدا كنند.
الخلیل ادامه داد: سوریه و ایران در هر صورت حتی در كشور ثالث باید بانك دایر كنند، چون بدون بانك های مشترك نمی توان كار تجاری انجام داد.
** ارز محلی جایگزین دلار در مبادلات تجاری ایران و سوریه
وزیر اقتصاد سوریه با اشاره به تحریم های آمریكا علیه ایران و سوریه گفت: تحریم آمریكا مسئله مهمی است و در سفر ماه گذشته در تهران به این موضوع پرداخته شد كه در قبال تبادلات ارزی خارجی(دلار) از ارز محلی در مبادلات تجاری استفاده كنیم.
الخلیل گفت: با توجه به این كه اقدامات ضد ایرانی و سوری ترامپ در حال گسترش است، فكر می كنم یك نقش تشویق كننده ای برای هر دو كشور باشد كه بیشتر به سوی تعامل با ارز محلی گام برداریم.
وزیر اقتصاد سوریه گفت: باید به توافقاتی برسیم كه این موضوع مد نظر باشد و فكر می كنم كه یك راهكار كار آمد برای رهایی از تحریم ها داریم.
**تحول اقتصادی بین ایران و سوریه
رانیا الاحمد معاون وزیر اقتصاد سوریه نیز گفت كه رایزنی های گسترده ای میان دمشق و تهران از ابتدای سال جاری در زمینه اقتصادی شكل گرفته كه این امر سبب تحول بزرگی است.
وی اظهار داشت: اراده رئیس جمهوری سوریه در برقراری ارتباط گسترده اقتصادی با ایران است و هم اینك این اراده با پیروزی علیه تروریسم در حال اجرایی شدن است.
الاحمد بیان كرد: جمهوری اسلامی تجربه بالایی در زمینه بازسازی دارد كه در سفر هیات تجاری ایرانی موضوع مشاركت بخش خصوصی نیز مد نظر قرار گرفته است.
**امضای تفاهنامه برای ارتقای توسعه اقتصادی تهران و دمشق
معاون برنامه ریزی و مدیریت منابع وزارت راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران هم گفت: تهران و دمشق برای حركت در مسیر توسعه اقتصادی بلند مدت و ماندگار تفاهم نامه راهبردی جدیدی را امضا می كنند.
امیر امینی افزود: تفاهم نامه مزبور بین دولت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه بر اساس مسایل تجاری، بازرگانی، صنعتی و حمل و نقل در حال تنظیم است و با توجه به همه جانبه بودن موجب رشد و بالندگی دو طرف خواهد شد.
وی گفت: سوریه اكنون در آستانه آغاز فصل نو در بازسازی است و بخش خصوصی ایران نیز تجربیات زیادی در این زمینه در دوران هشت سال دفاع مقدس دارد و به همین دلیل بخشی از این تفاهم نامه با محوریت بازسازی این كشور در حال تنظیم نهایی است.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: طبیعتا تمام نیازهای اقتصادی میان سوریه و ایران نیازمند حضور فعال بخش خصوصی است و ایران نیز یك دوره بازسازی را پشت سر گذاشته و تقریبا در این زمینه بی نیاز از سرمایه گذاران خارجی بوده است و اكنون می تواند به سوریه نیز در این زمینه كمك كند.
امینی بیان كرد: بازسازی اماكن تاریخی و زیر ساخت های تخریب شده در بحران حدود هشت ساله در سوریه محور مذاكرات است و در تفاهم نامه جدید بخش خصوصی ایران فعالیت گسترده ای خواهد داشت.
وی تصریح كرد: محور دیگری كه در این تفاهم نامه مد نظر قرار گرفت صادرات صنایع دستی است، زیرا دو كشور از قدمت بالایی در این زمینه برخوردار هستند و می توانند همكاری و فعالیت گسترده اقتصادی داشته باشند.
معاون وزیر راه و شهرسازی ایران اظهار داشت: این تفاهم نامه جدید اقتصادی دو بخش دارد كه ابتدا تمامی موافقت نامه های قبلی را پوشش می دهد و در مرحله جدید نیز به صورت كلان بر موضوعات صنعتی، تجاری، بازرگانی و غیره پرداخته می شود.
اعضای دو هیات ایرانی و سوری از دو روز قبل برای پیگیری اجرای توافق نامه های موجود در زمینه توسعه همكاری های اقتصادی با هم تبادل نظر كردند و برای نهایی شدن جزئیات تفاهم نامه راهبردی جدید و به روز رسانی آن برای حل مسائل و مشكلات پیش روی سوریه اكنون در حال رایزنی هستند.
كلیات تفاهم نامه جدید اقتصادی بین ایران و سوریه در دو نشست قبلی در ماه های گذشته در تهران و دمشق حل شده بود.
اعضای این دو هیات در زمینه همكاری های اقتصادی موافقت نامه بلند مدتی را بین یكدیگر تنظیم می كنند تا آغازی برای تحول جدید در اقتصاد ایران و سوریه در دوران پس از بحران باشد.
هیات كارشناسی دو كشور، ظرفیت های موجود یكدیگر را در تمام زمینه ها به ویژه اقتصادی بررسی می كنند و طرفین ضمن توافق در خصوص جزئیات همكاری ها، گام های بعدی را مشخص می كنند.
همكاری های بانكی و گمرگی در مذاكرات هیات ایرانی و سوری بیشتر از هر موضوعی مدنظر قرار دارد تا تهران و دمشق بتوانند قوانین را به نحوی تنظیم كنند كه سبب افزایش تجارت میان دو كشور شود.
همكاری های صنعتی، فناوری و اطلاعات، ایجاد بنگاه های كوچك اقتصادی، مطالعه در خصوص شبكه آبرسانی، ایجاد پست های جدید خطوط انتقال برق و بازسازی زیرساخت های سوریه از جمله موضوعاتی است كه در سفر هیات اقتصادی ایران به سوریه بررسی و توافق نامه اولیه در خصوص آنها امضا می شود.
موضوع محوری این مذاكرات، فراهم كردن مقدمات لازم برای برگزاری كمیسیون عالی اقتصادی است كه در روزهای آینده با حضور مسئولان عالی رتبه ایران و سوریه برای نهایی كردن قراردادها انجام خواهد شد.
در پایان نشست عالی كمیسیون مشترك دو كشور در سطح نخست وزیر سوریه و معاون اول رئیس جمهوری ایران قرار است ضمن امضای اسناد قراردادهای مزبور، یك سند راهبردی بین دو كشور در تمام زمینه های اقتصادی و فرهنگی امضا شود.
نشست دو جانبه هیات اقتصادی ایران و سوریه با حضور امینی معاون برنامه ریزی و مدیریت منابع وزارت راه و شهرسازی ایران و سامر الخلیل وزیر اقتصاد سوریه در روزهای دوشنبه و سه شنبه (23 و 22 مرداد ماه) در دمشق برگزار شد.
گزارش از حسینعلی راشكی
خاورم**8005*1436*
تاریخ انتشار: ۲۴ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۳:۵۵
دمشق - ایرنا - روابط سیاسی و فرهنگی میان ایران و سوریه در چهار دهه اخیر بر اساس منافع و مصالح مشترك بوده است ولی این روابط در زمینه اقتصادی تاكنون همپای روابط سیاسی و فرهنگی نبوده است تا دو طرف بتوانند در همه ابعاد به اهداف مورد نظر دست یابند.