فرضیه ای بر اهداف طالبان در حمله به «غزنی»

گروه طالبان از شروع حمله خود به غزنی تا زمانی كه وزارت دفاع افغانستان دیروز سه شنبه اعلام كرد كه پاكسازی این شهر كامل شده است به شكلی پراكنده در شهر مقاومت می كرد و در جریان این درگیری ها تلفات و خسارت سنگینی به امكان عمومی و منازل مردم غزنی و نیروهای دو طرف وارد شد.
منابع بی طرف در غزنی شمار تلفات غیر نظامیان را در این حملات بین 110 تا 150 تن اعلام كرده اند و می گویند كه ساختمان های ادارات دولتی ویران، زیرساخت های مخابراتی از بین رفته ، آب و برق شهر قطع است و اغلب مغازه ها غارت شده اند.
علاوه بر آن در این حمله طالبان دارایی های مردم را به غارت برده اند و یا به آتش كشیده و با راكت و خمپاره نابود كرده اند و فروشگاه ها را نیز به ویرانه تبدیل كرده اند.
روز گذشته وزارت دفاع افغانستان اعلام كرد كه نیروهای دولتی با كمك هوایی نیروهای خارجی موفق شده اند شهر غزنی را از وجود طالبان پاكسازی كنند و جنگ های پراكنده را در حومه شهر برای نابودی كامل مهاجمان دنبال می كنند .
همه قرائن میدانی و داده های اطلاعاتی نشان می دهد كه طالبان دیگر توان تصرف و نگهداری شهرهای بزرگ را در پی حملات خود ندارد و این ناتوانی بیشتر به هم افزایی قدرت ارتش ، پلیس و نیروهای مردمی افغانستان و پشتوانی نظامی و هوایی نیروهای خارجی از نیروهای دولتی باز می گردد و این نكته را طالبان بهتر از هر كس دیگری می داند.
اما با توجه به همین نكته، این سوال در ذهن شكل می گیرد كه طالبان با دانستن این ضعف با چه انگیزه و هدفی به شهر غزنی حمله كرده است و اگر تنها قصد حمله چریكی داشته است چرا بعد از حمله ایستاده و مقاومت كرده است .
ایرنا فرض هایی كه برای پاسخ به این سوال محمتل است را از كارشناسان جویا شده است و در لا به لای سخنان ناظران آگاه ، ابعادی برای اهداف طالبان مطرح شده است كه با آن اشاره می شود.
اگر گروه طالبان می خواست در یك حمله چریكی و جنگ پارتیزانی به نیروهای دولتی و زیر ساخت های شهر غزنی ضربه بزند، نیاز به چهار روز مقابله و درگیری نداشت اما چرا به جنگ ادامه می دهد؟
«رحمت الله نبیل» رئیس سابق اداره امنیت ملی افغانستان می گوید كه به باور من غزنی از اهمیت زیادی برای طالبان برخوردار است و در راستای هیم اولویت هاست كه به حمله گسترده نظامی دست زده است.
وی گفت كه استان غزنی در 145 كیلومتری غرب كابل مركز افغانستان با فاصله كمی از پایتخت واقع است و این استان با هشت استان دیگر نیز مرز مشترك دارد و در مسیر بزرگراه كابل - قندهار است و معادن مهمی نیز درآن وجود دارد .
وی افزود كه «غزنی» با استان های «زابل»، «ارزگان»، «دایكندی»، «بامیان»، «وردك»، «لوگر»، «پكتیا» و «پكتیكا» مرز مشترك دارد و در عین حال با وزیرستان های دو طرف خط «دیورند» بین افغانستان و پاكستان كمترین فاصله را دارد كه به گفته مقامات افغان پناهگاه اصلی طالبان محسوب می شود.
شهرستان «ناوه» غزنی در جنوب این استان بشكل پنجه ای در درون استان های زابل و پكتیا پیش رفته است كه به مرز پاكستان نزدیك شده و اتفاقا این شهرستان طی 18 سال گذشته در كنترل طالبان بوده و نزدیكی آن با پاكستان و وزیرستان ها از اهمیت این استان برای طالبان را آشكارتر می سازد.
نبیل گفت كه مهمترین معدن «لیتیوم»، «طلا» و برخی معادن دیگر در استان غزنی وجود دارد كه می تواند منبع مالی مهمی برای طالبان محسوب شود و این خود ارزش راهبردی این استان را برای دو طرف درگیر از جمله طالبان روشن می كند.
وی حمله گسترده طالبان و موفق شدن این گروه را برای تصرف بخشی از شهر غزنی در چهار روز گذشته به رغم این موضوعات ناشی از كوتاهی در مدیریت دولتی می داند.
نبیل گفت كه گزارش ها و زنگ خطر سقوط غزنی بدست طالبان از دو ماه پیش به صدا در آمده بود، اما دولت هرگز آن را جدی نگرفت كه سقوط شهرستان های متصل به غزنی خود نشانگر آن است .
وی از سقوط و دست بدست شدن چند باره شهرستان های «جغتو»، «خواجه عمری» و «خوگیانی» دراستان غزنی بین طالبان و نیروهای دولتی یاد كرد و گفت كه از سه مسیر این شهرستان ها به شهر غزنی وصل هستند و تصرف این مناطق هشداری برای سقوط غزنی بود اما مقامات دولتی آن نادیده گرفتند و در نهایت این فاجعه بزرگ در این شهر رخ داد.
«عتیق الله امرخیل» ژنرال بازنشسته ارتش و فرمانده سابق نیروی هوایی افغانستان نیز به ایرنا گفت كه طالبان از حمله به غزنی چند هدف را دنبال می كرد كه با این اقدام به آن دست یافت.
وی گفت كه طالبان می خواست قدرت نظامی خود را نشان دهد و همچنین در جریان گفت و گو با آمریكا برسر مسئله صلح در این كشور دست بالاتر خود را به اثبات برساند و به آمریكایی ها بفهماند كه آنها توان حمله به شهرهای بزرگ در نزدیكی كابل را نیز دارند.
به باور امرخیل همچنین طالبان در این حمله خواستند به مردم این كشور نشان دهند كه این گروه از مسیر چنین حملاتی نیازهای مالی و تجهیزاتی خود را از مسیر غنیمت جنگی تامین می كند و وابسته به كمك خارجی نیستند.
به گفته این كارشناس افغان هرچند تلفات این حمله برای هرسه طرف از جمله دولت، غیر نظامیان و طالبان بالا بود اما متحمل شدن چنین تلفاتی برای طالبان قابل پذیرش است، زیرا از دید آنها در این شرایط با وارد كردن این گونه ضربه ها به دولت ، توان چانه زنی آنها در میز مذاكره بالا می رود.
حضور چهار روزه طالبان در شهر غزنی و خساراتی كه به بار آورد قابل جبران در كوتاه مدت نیست، زیرا علاوه بر تخریب ساختمان های و دوایر دولتی، فروشگاه ها و منازل مردم و زیرساخت های مخابراتی و تاسیسات خدمات شهری مانند آب و برق نیز بشدت آسیب دیده اند و توان اقتصادی برای جبران این حد خسارت وجود ندارد.
«فرهان حق» یكی از معاونان سازمان ملل متحد در نیویورك اعلام كرد كه بیش از 100 غیر نظامی در غزنی كشته شده است و مردم نیاز عاجل به آب و غذا دارند و با بازگشت آرامش نسبی و دورتر شدن طالبان از شهر ، شماری از مردم اقدام به كوچ از این شهر كرده اند و عازم كابل هستند.
«بازمحمدهمت» رئیس بیمارستان غزنی به رسانه های محلی این كشور گفته است كه اجساد 113 پلیس در بیمارستان انتقال داده شده و هنوز هم در منطقه «قلعه آرزو» این شهر اجساد سربازان ارتش وجود دارد كه به بیمارستان نرسیده است.
به گفته وی از 190 زخمی ، 55 تن نظامی و باقی غیر نظامی هستند كه در بیمارستان مركزی غزنی حضور دارند اما امكانات درمان به اندازه نیاز در بیمارستان وجود ندارد.
به گفته مسئولان افغان هنوز گزارش های كامل از میزان تلفات و خسارات نیروهای دولتی و نهادهای غیر دولتی ارایه نشده است ، زیرا بتازگی جنگ در داخل شهر متوقف شده است و فرصت برای جمع آوری آمار فراهم نشده است.
دفتر صلیب سرخ جهانی در افغانستان نیز روز گذشته اقدام به ارسال كمك به غزنی كرد و اعلام كرده است كه آنها در مسیر غزنی شاهد انتقال 200 تابوت برای اولین بار به شهر غزنی بودند.
برخی منابع محلی امروز چهارشنبه اعلام كردند كه 15 غیر نظامی در حملات هوایی نظامیان خارجی به شهر غزنی كشته شده اند اما دولت و نظامیان خارجی در این باره اعلام موضع نكرده اند.
هنوزهم زمان برای روشن شدن همه ابعاد تخریب و ویرانی شهر غزنی باقی است زیرا هنوزهم درگیری های پراكنده در حومه شهر وجود دارد و فرصت برای حضور رسانه ها و نهادهای بی طرف برای بررسی این فاجعه فراهم نشده است.
آساق*291*1104**1663**