مافیای سوخت و سرگردانی مردم سیستان و بلوچستان

به گزارش ایرنا، این روزها صف های طولانی بنزین در شهرهای سیستان و بلوچستان به صحنه ای عادی اما غیرعادی تبدیل شده است كه به ادعای برخی افراد به ویژه شایعه پراكنی قاچاقچیان «این صفها نتیجه تحریم های جدید و كاهش سهمیه سوخت است» اما شواهد حاكی از آن است كه هیچ مشكل و كمبودی در تامین و توزیع سوخت به جایگاهها وجود ندارد و عامل اصلی تشكیل این صف ها سودجویی برخی افراد و قاچاقچیان سوخت است كه می خواهند از آب گل آلود ماهی بگیرند.
این شرایط در همه شهرهای سیستان و بلوچستان مشاهده می شود به گزارش خبرنگار ایرنا این روزها در شهرهای مسافرپذیر استان مانند چابهار اكثر مسافران برای تأمین سوخت با مشكل مواجه شده و حداقل چندین ساعت از سفر خود را در صف های طولانی بنزین سپری می كنند. وضعیت در جایگاه های سوخت شهرهایی مانند زاهدان، ایرانشهر و خاش نیز این گونه است.
از طرفی بازار فروش بنزین آزاد در كنار جایگاه های سوخت داغ است. بازاری كه هیچ قیمت ثابتی برای آن وجود ندارد و هر فروشنده بنزین را به هر بهایی كه بخواهد می فروشد. به طور مثال قیمت هر لیتر بنزین آزاد بین 2 تا 3 هزار تومان در نوسان است.
نكته جالب تر قیمت پیشنهادی دلالان برای خرید سهمیه بنزین موجود در كارت های سوخت است به طوری كه برای هر لیتر سهمیه بنزین حاضرند مبلغی بیش از 5 هزار تومان نیز پرداخت كنند.

**امتناع برخی جایگاه داران از عرضه سوخت
رانت خواری اقتصادی برخی جایگاه داران نیز نكته ای قابل تأمل است چرا كه در این میان جایگاه سوخت را به روی مردم می بندند و ادعا می كنند حتی یك قطره بنزین هم ندارند اما در ورودی همین جایگاه بنزین آزاد به فروش می رسد!
یكی از مسافران منتظر در مقابل جایگاه سوخت چابهار در جنوب سیستان و بلوچستان دراین باره به خبرنگار ایرنا گفت: حدود دو تا سه ساعت در خیابان های شهر چابهار به دنبال بنزین گشتیم علاوه بر مشكل كمبود جایگاه سوخت، به مشكلات دیگری در این زمینه برخورد كردیم.
محمد احمدی ادامه داد: به دلیل شلوغی جایگاه های داخل شهر مجبور شدیم به جایگاه سوخت در روستای تیس مراجعه كنیم اما مسئول این جایگاه كارش را تعطیل كرده بود و از دادن سوخت امتناع كرد.
وی افزود: این شرایط در حالی بود كه یك فروشنده جلوی همین جایگاه بنزین را با قیمت لیتری 2700 تومان می فروخت و به گفته خودش این بنزین را از همین جایگاه تهیه كرده بود. از طرفی حضور تانكر سوخت رسان در این مكان در ساعت 10 صبح نشان دهنده این بود كه مخزن این جایگاه به تازگی سوختگیری شده اما مسئول آن از عرضه سوخت به مردم خودداری می كرد.
امیر جدگال مسئول جایگاه سوخت تیس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: سهمیه سوخت این جایگاه هر دو روز 15 هزار لیتر است كه جوابگوی نیاز جایگاه نیست و به همین دلیل بنزین نداریم.
وی تصریح كرد: سهمیه ما كم است و مجبور هستیم جایگاه را تعطیل كنیم.

**هیچ مشكلی در تأمین سوخت جایگاه ها نداریم
این مسئول جایگاه در حالی ادعای كمبود سهمیه می كند كه به گفته مدیر روابط عمومی شركت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه چابهار هیچ گونه مشكلی در تأمین سوخت جایگاه های این شهر وجود ندارد.
عقیل زاغی به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: سهمیه هر جایگاه سوخت، به صورت كارشناسی و متناسب با نیاز آن تامین و توزیع می شود.
وی تصریح كرد: وظیفه ما تأمین سوخت است كه در این زمینه مشكلی نداریم و سوخت همه جایگاه های تحت پوشش شركت ملی پخش فرآورده های نفتی چابهار تأمین شده است.

**درآمد بی دردسر اما زیاد!
به گزارش خبرنگار ایرنا همین وضعیت در جایگاه های سوخت زاهدان، ایرانشهر و خاش نیز مشاهده می شود به طوری كه در شهر كوچكی مانند خاش هر خودرو باید بیش از یك ساعت در صف بنزین در انتظار باشد یا اینكه برای صرفه جویی در وقت نیمه های شب به جایگاه های سوخت شبانه روزی مراجعه كند.
علت اصلی طولانی شدن صف های بنزین در استان مرزی سیستان و بلوچستان كمبود سهمیه بنزین نیست بلكه عواملی مانند كاهش ارزش پول ایران و افزایش قیمت سوخت قاچاق در مرز ایران با پاكستان و افغانستان است و همین مساله انگیزه بسیاری از مالكان خودروها به ویژه قاچاقچیان و خرده فروشان برای دریافت سهمیه سوخت را بیشتر كرده و سبب شده تا برخی سودجویان ساعت ها در انتظار دریافت بنزین در صف بمانند و سهمیه بنزین خود را با بهای 10 برابر برای خروج از كشور بفروشند.
اشتیاق برخی افراد برای دریافت سهمیه بنزین سبب شده تا شهروندان عادی و یا مسافرانی كه نیاز مبرم به بنزین دارند ساعت ها در صف ها وقت شان هدر رود.
یكی از شهروندان زاهدانی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در یكی از جایگاه های سوخت با پیشنهادی وسوسه كننده رو به رو شدم.
وی كه خود را محمود سرگزی معرفی كرد، افزود: افرادی در جایگاههای سوخت اقدام به خرید سوخت از دارندگان كارت سوخت خودروها می كنند بطوریكه فردی حاضر بود 70 لیتر سهمیه باقی مانده در كارت سوخت بنده را به قیمت 390 هزار تومان خریداری كند! به عبارتی حاضر بود بنزین لیتری هزار تومان را بیش از 5 هزار و 500 تومان بخرد.
وی خاطر نشان كرد: وقتی یك نفر حاضر است 5 برابر برای خرید بنزین سهمیه بندی شده هزینه كند معلوم است از فروش آن برای خروج از مرز چقدر عایدش می شود.
این شهروند ادامه داد: تا زمانی كه هر كس براساس نیازش به جایگاه های سوخت مراجعه می كرد صف های بنزین این قدر طولانی و خسته كننده نبود اما از وقتی چاشنی طمع به جایگاه های سوخت اضافه شده است این مشكلات نیز به وجود آمده است.

**به جای كار كردن بنزین می فروشم
یكی دیگر از شهروندان زاهدانی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: شغل من مسافركشی درون شهر است. تقریبا هر روز 15 لیتر بنزین دریافت و با آن تا شب مسافركشی می كردم كه البته كاركرد روزانه ام در حد تأمین هزینه سوخت خودرو بود.
وی كه از ذكر نامش خودداری كرد، افزود: اكنون با وضعیت كنونی حتی منتظر ماندن در صف بنزین برای شخصی مانند من به صرفه نیست به همین دلیل به جای چرخیدن در خیابان های شهر و دنبال مسافر گشتن ترجیح می دهم سهمیه بنزین خود را بفروشم.

**مشكل اصلی كارت های سوخت مهاجر است
مدیر روابط عمومی شركت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه زاهدان نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: تا كنون هیچ مشكلی در تأمین سوخت نداشته ایم این در حالی است كه با افزایش تقاضا برای بنزین در ماه های اخیر سهمیه سوخت استان نیز افزایش یافته است.
محمد كهنسال كه دلیل اصلی بالا رفتن تقاضا و طولانی شدن صف های بنزین را كارت های سوخت مهاجر می داند، تصریح كرد: ورود كارت های سوخت از سایر استانها به سیستان و بلوچستان كه به آن كارت سوخت مهاجر اطلاق می شود سبب سوءاستفاده برخی افراد و شلوغی جایگاه های سوخت شده است.
وی در خصوص تخلف برخی جایگاه داران مبنی بر فروش آزاد سهمیه سوخت و یا تعطیلی جایگاه ها به بهانه نداشتن سوخت اظهار داشت: جایگاه داران نمی توانند چنین كاری را انجام دهند چرا كه در صورتی كه سهمیه دریافتی خود را نفروشند در بازدید هیئت ناظر به عنوان محتكر شناخته می شوند.
مدیر روابط عمومی شركت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه زاهدان افزود: از طرفی هیچ جایگاهی نمی تواند ادعا كند مخزن آن خالی است چرا كه برای سالم ماندن تأسیسات جایگاه همیشه به حداقل 2 تا 5 هزار لیتر بنزین نیاز است.
كهنسال ادامه داد: برخورد با تخلفاتی مانند كم فروشی، احتكار و قاچاق سوخت برعهده دستگاه های نظارتی است.

**برهم خوردن تعادل چرخه سوخت در سیستان و بلوچستان
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان سیستان و بلوچستان نیز از بر هم خوردن تعادل چرخه سوخت در این استان خبر داد و گفت: در ماه های اخیر تعادل منحنی چرخه سوخت در سیستان و بلوچستان به هم ریخته است و به همین دلیل گاهی شاهد تشكیل صف‌های طولانی دریافت سوخت از سوی شهروندان در برخی از شهرستان‌های استان هستیم.
محمدعلی حمیدیان ادامه داد: كارت‌های مهاجر از جمله عوامل اصلی در ایجاد این مشكل است چرا كه صاحبان این كارت‌ها پس از دریافت سوخت آن‌ها را از مناطق مرزی خارج می‌كنند كه همین امر سبب به هم خوردن منحنی چرخه سوخت در سیستان و بلوچستان شده است.
وی خاطر نشان كرد: از ابتدای سال حدود 50 هزار كارت مهاجر از چرخه دریافت سوخت خارج شده كه براساس برآورد انجام شده باید 70 هزار كارت سوخت مهاجر دیگر كه از سایر استان ها وارد سیستان و بلوچستان شده و از جایگاه‌های سوخت استان سوخت دریافت می كنند نیز از این چرخه خارج شوند.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان سیستان و بلوچستان از راهكارهای پیشگیرانه برای جلوگیری از قاچاق سوخت خبر داد و افزود: برگزاری دوره های آموزشی برای جایگاه داران، نظارت میدانی از طرف بازرسی كل استان، حذف و انسداد كارت های سوخت مهاجر، بازنگری در موضوع ممنوعیت عرضه كارت سوخت در جایگاه های استان كه مشكلاتی را برای رانندگان و مسافران غیربومی به وجود آورده از جمله راهكارهای پیشگیرانه در این زمینه است.
حمیدیان تصریح كرد: ارتقای دوربین های پایش تصویری جایگاه های عرضه سوخت، بازنگری در سامانه جی پی اس ناوگان حمل و نقل عمومی و برون شهری نیز از دیگر اقداماتی است كه در این زمینه انجام می شود.
وی ادامه داد: از آنجایی كه یكی از مصارف اصلی سوخت در این استان مصارف واحدهای تولیدی، كشاورزی و چاه های آب است كارگروهی برای بازدیدهای سرزده از این مناطق تشكیل و اعزام می شود.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان سیستان و بلوچستان خاطر نشان كرد: ساماندهی ناوگان حمل و نقل خودروهای سنگین راه سازی یكی دیگر از این اقدامات است چرا كه كثرت این دستگاه ها در سیستان و بلوچستان با توجه به الگوی تطبیقی با استان های دیگر شیبی نامأنوس دارد و بستری برای سوءاستفاده است.
حمیدیان با بیان اینكه مصرف سوخت این خودروها بسیار زیاد است، ادامه داد: وجود این حجم از خودروهای راه سازی با توجه به وضعیت موجود استان در حوزه عمرانی در مقایسه با برخی استان های برخوردار، شك برانگیز است.
وی تصریح كرد: نظارت میدانی بر چرخه سوخت با ابعاد صنفی، انتظامی و قضایی پیگیری می شود كه تیمی متشكل از نمایندگان بازرسی كل استان، تعزیزات حكومتی، بازرسی شركت ملی پخش فرآورده های نفتی و نیروی انتظامی این كار را انجام می دهند.
وی افزود: نظارت بر چرخه سوخت خارج از جایگاه های استان در اصناف تولیدی، كشاورزی و مصرف چاه های آب توسط این تیم به همراه نماینده دستگاه های مربوط به همان صنف انجام خواهد شد.

** تجارت پر رونق سوخت در مرزهای سیستان و بلوچستان
مشاهدات خبرنگار ایرنا از مناطق مرزی سیستان و بلوچستان حاكی از افزایش بی رویه قاچاق سوخت است به طوری كه مناطقی مانند «كافه بلوچی»، «جكیگور» و بسیاری از روستاهای مرزی به محل بارانداز خودروهای قاچاق سوخت تبدیل شده و جاده های منتهی به این مناطق مملو از خودورهایی است كه روزانه هزاران لیتر از سوخت كشور را با قیمت 10 برابر آن به خارج از مرزها منتقل می كنند و در كنار سود سرشاری كه از این طریق عایدشان می شود، خطرات جانی بسیاری برای دیگر مسافران در جاده های استان رقم می زنند.
این وضعیت درحالی است كه اكثر جایگاه های سوخت بین شهری در مسیر زاهدان تا چابهار تعطیل است و مسافران باید به هر قیمت سوخت مورد نیاز خود را با مشقت تهیه كنند.
9908 **6081