«محمدجواد ظریف» روز یكشنبه در برنامه تلویزیونی «حالا خورشید » گفت:وقتی تیرآمریكایی ها در همه موارد به سنگ می خورد كما اینكه تیرشان در مقابل نزدیكترین متحدانشان به سنگ خورده سراغ شركت ها می روند، یعنی با ایجاد فضای روانی می خواهد شرایط را عوض كنند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره تفاوت شرایط دوران امضای توافق هسته ای و امروز گفت: آن گفت و گو در شرایطی بود كه تازه برجام به نتیجه رسیده بود و توقعات جامعه از برجام بسیار بالا بود. شاید ما هم در دولت و بعضی رسانه ها در بالا رفتن توقعات نقش داشتیم.البته من همیشه سعی كرده ام كه واقع بینانه به شرایط نگاه كنم اما با توقعات و بالا و امید بسیاری به آینده با مردم مواجه بودیم.
ظریفادامه داد: امروز شرایط با توجه به خروج آمریكا و فضای روانی كه ایجاد شده، بسیار تفاوت كرده است . متاسفانه تلاشی هم در داخل شد برای اینكه امید مردم را به یاس تبدیل كنند و حرفهای نامناسبی زده شد.
وزیر امور خارجه گفت: من فكر می كنم در مورد برجام در كشور در سطح بالا توافق شده بود و قرار بود ما مشكل را حل كنیم البته هیچ توافق چند جانبه تمامی آن چیزی نیست كه شما می خواهید.
وی اضافه كرد: می بینید كه آمریكایی ها می گویند بدترین توافق در تاریخ است به خاطر اینكه آمریكایی ها عادت ندارند به توافقی بپیوندند كه تمامی منافع آنها را در بر نداشته باشد، حتما منافع آمریكا را آن طور كه می خواستند در بر نداشت.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه كرد: به جای اینكه از امكاناتی كه فراهم شده بود استفاده كنیم دعوای سیاسی را ادامه دادیم و این دعوای سیاسی باعث یاس و نا امیدی در بین مردم شد.
ظریف فزود: البته بی اعتمادی ما به آمریكایی ها امر واضحی است . ما یك تفاوتی با همه در منطقه داریم و آن این است هر كسی را در منطقه نگاه كنید یا فكر می كند از طریق خرید امنیت می تواند برای خود امنیت و پیشرفت حاصل كند یا از طریق خرید تسلیحات و یا سلاح های هسته ای اما جمهوری اسلامی هیچ كدام از اینها نیست . جمهوری اسلامی در حوزه امنیت و پیشرفت خود را وابسته به مردم است . برای همین است كه 40 سال است همه جور فشار به مردم آوردند.
وی تصریح كرد: البته وظیفه دولت این است كه بر این فشارها نیفزاید و باعث شود فشارها كم شود . وظیفه وزارت خارجه هم همین است كه فشارها را كم كند اما این وجه تمایز ما با كشورهای همجوار است كه همه چیز را از مردم داریم لذا امید مردم به آینده از هر چیزی مهمتر است.
وزیر امور خارجه اضافه كرد: الان آمریكایی ها بیشترین تمركز را روی جنگ روانی دارند و بیشترین كار آنها فشار روانی روی ایرانی ها وهم روی شركای بین المللی ما است.آنها تلاش می كنند به آنها بگویند آیا نمی خواهید به آمریكا بیایید چرا با ایرانی ها معامله می كنید.
** نزدیكترین متحدان آمریكا در برابر آن ایستاده اند
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر اینكه آیا راهكاری وجود نداشت كه هزینه هایی برای آمریكا در صورت خروج از برجام ایجاد شود ، گفت: در روابط بین الملل هزینه ها این طور نیست كه یك پلیس داشته باشیم تا هر كس تخلفی كرد با آن برخورد و افراد را جریمه كند.
وی اضافه كرد: آمریكایی ها عضو دائم شورای امینت هستند، تمام امكانات را در اختیار دارند، اما امروز چه اتفاقی برای آمریكا افتاده ؟ امروز نزدیكترین متحدان آمریكا در برابر آن ایستاده اند،به هر حال واقعیات روابط بین الملل این است.
ظریف ادامه داد: رژیم صهیونیستی قوانین بین المللی و منشور ملل متحد را نقض می كند، آمریكا منشور را نقض می كند، عربستان سعودی در بمباران یمن اساسی ترین حقوق بشر دوستانه را نقض می كند، چه اتفاقی می افتد؟ آیا به این معناست كه موازین ایراد دارند یا به این معناست در جامعه بین المللی سازو كارهای ایجاد فشار سازو كارهایی نیست كه در داخل كشور توقع داریم.
وی خاطرنشان كرد: در جامعه بین الملی سازوكار فشار این است ؛ كشوری مثل آمریكا در برابر نزدیكترین متحدان خود كه الزاما رابطه خوبی با ما ندارد- با كانادا حتی رابطه سیاسی نداریم در دولت نهم و دهم قطع شده حتی دفتر حفاظت منافع هم در كانادا نداریم- اما در مورد برجام دولت كانادا در برابر دولت آمریكا ایستاده است.
ظریف اضافه كرد: همه متحدان آمریكا در ناتو در برابر آن ایستادند، فقط دو سه كشور در جنوب ما به دلایل واقعا كوتاه بینانه و رژیم صهیونیستی در كنار آمریكا هستند این هزینه ای است كه آمریكا پرداخت می كند اینكه مجبور شده هیاتهایی به مناطق مختلف بفرستد.
**18 میلیون یورواروپایی ها برای همكاری شركت های متوسط است
وزیر امور خارجه در ادامه به كمك 18 میلیون یورویی اروپایی ها به شركت های كوچك و متوسط اشاره كرد و گفت: اقدامی كه اروپایی ها كردند اقدام خیلی جزئی در حوزه به خصوص بود . آنها برای حفظ برجام 12 تعهد داده اند كه یكی از آنها حمایت از شركت های كوچك و متوسط است.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود:اروپایی ها مبلغی را تعیین كردند برای اینكه از شركت های كوچك و متوسط حمایت كنند بعضی ها خیال كردند این ما به ازای برجام است . در داخل كشور نیز هم بعضی ها در این بوق نا امیدی می دمند كه كار خوبی نیست.
وی خاطرنشان كرد:اروپا 18 میلیون یورو كمك كرده برای شركت ها كوچك متوسط كه باهم بتوانند كار كنند،این رقم 50 میلیون یورو است كه در آن روش های همكاری را تعیین می كنند پول نمی دهند.
وزیر امور خارجه اضافه كرد: در اروپا موتور پیشرفت، شركت های كوچك و متوسط هستند. به طوری كه بعضی كشورها 90 درصد اقتصاد آنها را شركتهای كوچك و متوسط اداره می كنند. نقش شركت های بخش خصوصی بسیار حیاتی است، اما گروهی در داخل می گویند این ما به ازای برجام است.
وی گفت: از آن طرف نماینده ویژه رئیس جمهوری آمریكا مسئول به اصطلاح «گروه اقدام» هم می گوید چرا اروپایی ها سیگنال غلط به ایران می دهند.
**آمریكا به اهداف خروج از برجام نرسیده است
ظریف تصریح كرد: از زمانی كه ترامپ اعلام كرده كه از برجام خارج می شود آمریكایی ها به آن اهدافی كه می خواستند نرسیدند؛ مایك پمپئو وزیر امور خارجه آمریكا دو سه تا سخنرانی كرد یا ترامپ نیز یك نمایش اجرا كرد و گفت كه «می خواهیم مذاكره كنیم» اما آنها بعد گروه اقدام را تشكیل دادند. بعضی از دوستان این اقدامات را یك سلسله اقدامات از پیش تعیین شده می دانند، در صورتی كه این طور نیست.
وزیر امور خارجه اضافه كرد: آمریكایی ها واقعا باور نمی كردند كه در برابر توافقی قرار گرفته باشند كه استحكامی دارد كه نتوانند به راحتی به هم بزنند، آنها فكر می كردند در یك سال و نیم اول با آزار و اذیت می تواند ایران را از توافق خارج كند یا بهانه ای پیدا كنند ایران را به نقض توافق متهم كند.
وی گفت: نمایش تلویزیونی كه نتانیاهو -نخست وزیر رژیم صهیونیستی- اجرا كرد برای این بود كه می خواست راهی پیدا كند بگوید ایران برجام را نقض كرده، اما نتوانست.
** سیاست خارجی باید تلاش كند بار را از دوش مردم بردارد
وزیر امور خارجه در خصوص نوسانات ارزی وحضور شركت های بزرگ و یا فعالیت شركت های متوسط و كوچك و استفاده از بازار بزرگ 80میلیونی ایران گفت: این طور هم نیست، وقتی شما با توتال قرارداد می بندید، توتال می رود قرارداد خود را با همین شركت های كوچك و متوسط می بندد كه می آیند در ایران كار می كنند.
ظریف توضیح داد: معتقدیم اروپایی باید بتوانند دربرابر آمریكایی ها مقاومت كنند، این واقعیت جایی نمی رود كه اقتصاد آمریكا اقتصاد بزرگی است، ولی ما دوست داشتیم توتال این دو كار را انجام دهد، اما همان وقتی هم توتال می آمد، یكی اینكه شركت های كوچك و متوسط را مدیریت می كرد و دوم امكانات فاینانس را فراهم و امكانات تسهیلات مالی را فراهم می كرد.
وی گفت: سیاست خارجی همان طور كه من بارها عرض كردم باید تلاش كند كه بار را از دوش مردم بردارد، ما این تلاش را كردیم، شما فراموش نكنید ما در یك ظرف واقعی زندگی می كنیم، سیاست خارجی همه چیز كشور نیست، سیاست خارجی همه كارها را انجام نمی دهد.
وزیر امور خارجه افزود: سیاست خارجی در زمان های متفاوت به دلایل سیاست های دیگری كه ما داریم، به دلایل برنامه هایی كه ما داریم ویا به دلیل قدرتی كه ما داریم می تواند زمینه ای برای فشار بیشتر و یا زمینه ای برای برداشتن فشار از كشور باشد و یا می تواند یك زمینه ای باشد برای این كه فشارها را در حد ممكن تعدیل كند،.
ظریف: مجموعه سیاست های یك كشور در واقع روابط خارجی آن كشور را شكل می دهد، فقط سیاست خارجی نیست، مانند این كه سیاست های این كه ما می خواهیم مستقل باشیم، یا این كه در داخل ما نمی خواهیم (در نظام بین المللی) كسی به ما دستور بدهد، ما می خواهیم حقوق مردم خود را بر اساس مقررات داخلی خودمان رعایت كنیم، ما می خواهیم نوع حكومت مورد نظر كشور خود را داشته باشیم، ما نمی خواهیم دیگران بیایند در كشور ما از امكانات ما برای خودشان استفاده كنند.
وی خاطر نشان كرد: البته در جامعه بین الملل همیشه یك قلدری وجود دارد، كه آن قلدر یك وقت صدام حسین است كه به كشور ما حمله می كند، این كه یك كسی به ایران حمله می كند گناه ایران نیست، این كه صدام حسین به ایران حمله كرد، این كه صدام حسین جنگ را ادامه داد، اینكه صدام حسین از بمب شیمیایی استفاده كرد، همیشه یك كشور قلدری وجود دارد.
**اگر رژیم صهیونیستی حقوق فلسطین را نقض می كند ،گناه فلسطینیان نیست
ظریف افزود: این كه رژیم صهیونیستی در حال نقض حقوق فلسطین است، گناه فلسطینی ها نیست، گناه دیپلماسی فلسطین هم نیست، فلسطینی ها وظیفه ای كه دارند و باید انجام دهند این است كه در دنیا اجماع ایجاد كنند كه روی رژیم صهیونیستی فشار ایجاد شود. دیپلماسی چگونه می تواند آمریكا را متوقف كند، كاری كه دیپلماسی می تواند انجام دهد این است كه فشار و هزینه این اقدام را برای آمریكا بالا ببرد
وزیر امور خارجه در خصوص وجود برخی فشارهای جهانی بر ضد ایران گفت: ما خودمان انتخاب كردیم كه جور دیگری زندگی كنیم، من به دوستان عزیزم، به كسانی كه سن فرزندان من هستند می خواهم یك نكته ای را بگویم، شما آیا دوست دارید كه یك رییس جمهوری خارجی بیاید و بگوید اگر من چتر حمایت خود را از روی كشور شما بردارم، شما سه هفته دوام نمی آورید؟ طبیعتا هیچ ایرانی دوست ندارد چنین حرفی را بشنود.
ظریف گفت: آقای ترامپ به صراحت این حرف ها را درباره برخی از كشورهای همسایه ما، می زند چون آنها هیچ سرمایه ای دیگری ندارند، این كه ما توانسته ایم این سرمایه های مردمی را داشته باشیم، این كه علیرغم همه این دشمنی هایی كه با جمهوری اسلامی دارند.
وی گفت: ببینید واقعیت امر این است، ایران كشوری بوده كه همه چیزی آن در اختیار آمریكایی ها بوده است، آنها یك دور آمدند به خاطر این كه مرحوم دكتر مصدق با سلطه انگلیس بر ایران مقابله كرد ، حكومت وی را سرنگون كردند، حدود 25 سال توانستند بر تمام مقدرات مردم ما حاكم شوند، تصمیم های ما را آنها برای ما بگیرند، سیاست های ما را آنها تعیین كنند، بعد كه این جریان بهم خورد، آمریكایی ها بیكار ننشستند، كودتا كردند، و یا این كه صدام را به جنگ با جمهوری اسلامی تشویق كردند، این موارد واقعیاتی نیست كه در برای كشورهای دیگر هم بوده باشد.
**دعوای بی معنای داخلی؛ جو روانی آمریكا را تكمیل كرد
ظریف درباره نگاه به خارج و یا استفاده از توان داخلی كشور گفت: برخی از كشورها همه چیزشان خارجی است، اما اگر به تحولاتی كه در داخل كشور اتفاق افتاده، در طول این چهل سال نگاه كنید یا به تحولات 5 – 6 سال اخیر هم نگاه كنید، اگر از همكاران من در بخش های مختلف بپرسید، در مورد خود كفایی، در حوزه های مختلف نیازهای غذایی كشور و اقدامات دیگری كه در حوزه صنعت و یا در حوزه نفت و پتروشیمی انجام شده، می گویند تحولات بسیار مهمی رخ داده است.
وزیر امور خارجه تصریح كرد: در دنیای كنونی هر قدر هم كار كنیم كافی نیست، به خاطر این كه سرعت تحولات بین المللی بسیار زیاد است و ما در شرایط خاصی این كارها را انجام دهیم كه محدودیت هایی برای ما وجود دارد.
مجری برنامه از ظریف پرسید: این سرعت جهانی برای تركیه هم هست، مردم نگاه می كنند، تركیه در صنعت نساجی چه پیشرفتی كرد، در گردشگری چه پیشرفتی كرد؟
ظریف پاسخ داد: علیرغم پیشرفت ها در این كشور اما در دو هفته هم ارزش پول تركیه نزدیك به یك سوم شد، یعنی این موارد را هم در نظر بگیرید، فشارهای خارجی وقتی بر كشورهایی وارد می آید كه اتفاقا هیچ محدودیتی قانونی هم ندارند، با یك فشار روانی كه آمریكا ایجاد می كند ، می تواند تاثیر گذار باشد.
وزیر امور خارجه گفت: ما از این فشارها تا حد زیادی مصون بودیم، البته این بار یك مجموعه ای از یك اختلافات داخلی، یك دعوای بی معنی داخلی و آن جو روانی كه ایجاد شد، به وجود آمده است، این تركیب جو روانی را تكمیل كردند و باعث شد كه این فشارهای جدید به نظر ، اقتصادی بیاید در حالی كه مبنای اقتصادی چندانی ندارد. یعنی وضعیت رشد و تورم و شاخص های اقتصادی ما خارج از این وضعیت های روانی كه پیش آمده (البته من در حوزه اقتصادی تخصص ندارم و نمی توانم زیاد وارد شوم ) بد نیست ، به جز حجم نقدینگی و رشد نقدینگی كه از نظر اقتصاد دان ها خطری است برای كشور وحتما دولت مشغول برنامه ریزی برای رسیدگی به آن است.
**آمریكایی ها برای ما اتاق جنگ اقتصادی و روانی سامان داده اند
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره درخواست مسئولان تركیه برای حمایت مردم از لیر و اینكه چرا چنین اتفاقی در ایران نمی افتد گفت: به نظر من باید بررسی شود چرا این وضعیت در ایران پیش نیامد و البته در زمان دفاع مقدس این وضعیت وجود داشت.
وی اضافه كرد: واقعیت این است كه آمریكایی ها اتاق جنگ اقتصادی و روانی برای ما سامان دادند مهم است ما هم توجه داشته باشیم به این واقعیت كه ما در آن اتاق بازی نكنیم، هم جناح های داخلی در آن اتاق بازی نكنند و هم مردم این توجه را داشته باشند.
ظریف گفت: البته نمی شود توقع داشت در شرایطی كه مردم با فساد مواجه هستند، آن ایثاری كه دوران جنگ از مردم می دیدیم را ببینیم ، لذا ما (مسئولان)هم باید یك بازگشت به خویشتن خویش داشته باشیم و ببینیم چه اقداماتی ما انجام دادیم كه باعث شده این میزان ایثارگری مردم كم بشود.
** مردم ایران در بزنگاه به میدان می آیند
رئیس دستگاه دیپلماسی در عین حال گفت: معتقدم این مردم در همه بزنگاه ها علیرغم همه مشكلات به میدان آمدند و زمانی كه احساس كنند كه تمامیت ارضی، حاكمیت و كشور خود را در خطر قرار گرفته به میدان می آیند البته یك شرط دارد كه ما هم خودمان باید آن را درك كنیم. جناح های سیاسی این را بفهمند و به هزینه مردم با همدیگر دعوا نكنند . حتما باید مسئولان متوجه بشوند كه هزینه دعواهای جناحی ما را مردم می دهند.
وی یادآور شد: روزی كه برجام منعقد شد در نمازخانه وزارت خارجه برای همكاران خودم صحبت كردم گفتم دوستان ، از امروز كارمان سنگین تر است، باید كاری بكنیم، كسی نمی گوید برجام منهای 15است، اما كه اگر یك نفر به برجام نمره 15 بدهد و یا یك نفر دیگر هم ممكن است نمره 85 بدهد آن كه نمره 15 یا 85 می دهد حداقل می توانند روی آن 15 توافق كنند و آن را نقد كنند ، اما این كار را نكردیم.
**مردم برجام را فراهم كردند
وزیر امور با بیان این كه «مردم اصلا مقصر نبودند اتفاقا مردم بودند كه برجام را فراهم كردند» از برخی موضع گیری های داخلی در مورد برجام انتقاد كرد و افزود: معتقدم اینكه ترامپ می گوید «برجام یك كلاه بزرگ بر سر آمریكا بود» و بعضی از دوستان می گفتند «آمریكا هیچ وقت از برجام خارج نمی شود و آن قدر برجام به نفع آمریكاست كه خارج نمی شود»، اما دیدیم كه این اتفاق افتاد و آمریكا از برجام خارج شد.
ظریف خاطرنشان كرد: وقتی آمریكا می گوید 6 تریلیون دلار در منطقه هزینه كردیم و سود آن به جیب ایران رفته همه دوستان ما تیتر می كنند، ولی وقتی می گوید برجام كلاه بزرگی بر سر آمریكا بود آن را كسی تیتر نمی كند ، بالاخره كدام درست است؟
وی در پاسخ به این سوال كه آیا ما خود بازرگان ها و تجار را امیدوار نكردیم؟ گفت: هنوز هم امیدوار می كنیم به خاطر اینكه امكانات كشور بسیار زیاد است وظیفه مسئولان و جناح های سیاسی این است در مردم امید ایجاد كنند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به اینكه پس از امضاء برجام یك نفر ، هزار تومانی و یك دلاری را دست گرفته است گفت: دولت چنین كاری نكرده است چنین پیش بینی هم نكرده است؛ آن اتفاق هم اگر می افتاد برای ما سم مهلك بود و به گفته اقتصادی ها زمینه صادرات ما را نابود می كرد و امكانات اقتصادی كشور را از بین می برد
ظریف تصریح كرد: الان اگر از اقتصاد دانان سوال كنید دلایل نوسانات و وضعیت بازار ارز چیست، اولین ایرادی كه می گیرند حتی قبل ازحجم نقدینگی می گویند « نداشتن امید و اطمینان نسبت به آینده» این اطمینان را چه كسی از بین برده است؟
** نباید همیشه همه چیز را گردن استكبار جهانی انداخت
ظریف درباره نقش كشورهای دیگر و دشمنان در به وجود آمدن شرایط كنونی گفت: همیشه معتقدم یكی از عوامل كشورهای خارجی است؛ و نباید همیشه همه چیز را به گردن استكبار جهانی انداخت.
وزیر امور خارجه افزود: همیشه (در كلاس های درس) گفته ام كه راحت ترین كار این است كه همه مشكلات را به گردن استكبار جهانی و آمریكا و اسرئیل بیاندازیم و خود را راحت كنیم. آن ها یكی از عوامل مشكلات كشور است كه نباید از آن ها فارغ شویم، اما آن هایی كه در داخل این امید نسبت به آینده را نابود می كنند، آن هایی كه در داخل دستاوردها را فراموش می كنند، آن ها هم نقش دارند.
ظریف با ذكر مثالی توضیح داد: آقای اوباما یك جمله معروف دارند «اگر من می توانستم اجازه نمی دادم حتی یك پیچ و مهره از برنامه هسته ای ایران باقی بماند» (با كمال احترام به رسانه ملی) این تیتر روزنامه ها و تیتر صدا وسیما شد، اما آقای اوباما یك جمله هم بعد از آن گفت كه «اما نتوانستیم»؛ ما می توانستیم اولین بخش جمله اوباما را تیتر كنیم و یا دومی را؟ اما چرا اولی را انتخاب كردیم؟
رئیس دستگاه دیپلماسی با طرح این سوال كه ما می توانستیم در مردم امید یا ناامیدی را تزریق كنیم؟ اظهار داشت: یك برنامه حساب شده ای بود برای اینكه مردم را ناامید كنند؛ هرچه مقام معظم رهبری تاكید می كردند كه ما در كشور امكاناتی داریم كه اسم آن اقتصاد مقاومتی است و می توانیم با تكیه بر آن امكانات پیش رویم، یك گروه در كشور تلاش می كردند كه بگویند كه كشورهای خارجی فشار می آورند، امروز آمریكایی ها این كار را كردند، دیروز این تحریم را اضافه كردند، پریروز هم آن كارها را انجام دادند.
ظریف افزود: مگر آمریكایی ها در دوران گذشته هر روز به این تحریم ها اضافه نمی كردند؟ مگر در دوران گذشته هر تحریمی كه آمریكا اضافه می كرد، 10 یا 12 كشور به اضافه كل اتحادیه اروپا پشت آمریكا صف نمی بستند كه نه تنها تحریم های آمریكا را اجرا كنند تا تحریم های اضافی را نیز انجام دهند؟
**حضور مردم اوباما را از تحریم ناامید كرده بود
ظریف گفت: در مقطعی تحریم های اتحادیه اروپا هیچ كمتر از تحریم های آمریكا نبود، اما ما تلاش نمی كردیم كه دل مردم را خالی كنیم، هنوز هم وظیفه ما همین است. این مردم بزرگترین سرمایه این كشور هستند.
وزیر امور خارجه با تاكید بر این كه «سیاست خارجی بدون پشتوانه و حمایت مردمی كارایی ندارد»گفت: اوباما وقتی تصمیم گرفت با ایران مذاكره كند، ما نبودیم كه با او مذاكره كردیم، پشتوانه حضور مردم بود كه اوباما را از تحریم ناامید كرده بود كه با ما مذاكره كردند. همین پشتوانه هم می تواند آقای ترامپ را ناامید كند .
ظریف تاكید كرد: مردم همان طور كه در چهل سال گذشته حمایت كردند، الان هم با توجه به امكانات فراوان كشور می توانند كمك كنند، ایران امكانات بسیاری دارد و پیشرفت های خوبی داشته است؛ دوستانی كه در زمینه فناوری های نو در آمریكا فعالیت دارند، به من می گویند ایران در حوزه استارت آپ ها، نانوتكنولوژی ها و دیگر فناوری ها پیشرفت كرده است.
ظریف درباره ضرورت وجود صداقت در رفتار و گفتار مسئولان اظهار داشت: در مشكلات به وجود آمده باید به همه دلایل دقت كرد، یكی از دلایل آمریكاست، آمریكا اقتصاد بزرگی است، شركت ها می خواهند در آمریكا سرمایه گذاری كنند و وقتی آمریكا برای شركت ها قلدری می كند و اجازه حضور در ایران نمی دهد، آن شركت ها منافع اقتصادی خود را بررسی و سبك سنگین می كنند؛ اما این یك دلیل است، باید به دلایل دیگر هم پرداخت.
وی افزود: اكنون تمام اروپا و متحدان آمریكا در برابر او ایستاده اند و تلاش می كنند راهی پیدا كنند، موضوعی كه در داخل به آن دقت و توجه نمی شود.
** هیچ كس در دنیا از رفتار آمریكا رضایت ندارد
وزیر امور خارجه تاكید كرد: به نظر من تلاش اروپا كافی نبوده و حاضر نشده اند هزینه مورد نیاز را بپردازند. هیچ كس در دنیا از رفتار آمریكا رضایت ندارد، اما آیا آمادگی دارند این عدم رضایت خود را به هزینه تبدیل كنند؟ یعنی برای نشان دادن این عدم رضایت خود هزینه ای دهند؟ تا مانع آینده ای شوند كه در آن یك نفر در كاخ سفید، در شرایطی كه تنها به مشكلات شخصی و كشور خود توجه دارد، برای حل این مشكلات كه به وفور هم وجود دارد، یك بحران جهانی ایجاد كند؟ دنیا از این موضوع قطعا رضایت ندارد. اما آیا آمادگی هزینه دادن برای آن را نیز دارد؟ باید گفت نه آماده نشده است. این ها واقعیاتی است كه در صحنه بین المللی وجود دارد.
** دیوار تحریم شكسته، اما آمریكایی ها قلدری می كنند
ظریف گفت: وقتی دولت یازدهم سر كار آمد یك اجماع امنیتی علیه ایران وجود داشت، یعنی همه دنیا ایران را به عنوان یك تهدید می دیدند، امروز این اجماع نه تنها شكسته بلكه وقتی دكتر روحانی می گویند دیوار تحریم ها شكسته، به خاطرشكستن این دیوار امنیتی است؛ دیوار تحریم ها بر این اجماع امنیتی استوار بود، الان هم دیوار تحریم شكسته، اما آمریكایی ها قلدری می كنند و فشار می آورند.
وزیر امورخارجه افزود: هیچ كس معتقد نبود كه آمریكایی ها فشار آوردن به ایران را متوقف كنند، برای همین ما از ابتدا معتقد بودیم كه باید روابط اقتصادی موجود با روسیه، چین و اروپا را حفظ كنیم، به جز یك حوزه اقتصادی مانند هواپیما كه ما به شركت های آمریكایی و مجوز آن ها نیاز داشتیم.
ظریف درباره حضور یا عدم حضور شركت های هواپیمایی بویینگ و ایرباس گفت: بویینگ و ایرباس تعهد ایالات متحده بود كه هواپیمای این شركت ها وارد ایران شود. اتفاقا این عدم حضور بهترین سند دروغ گویی مقامات آمریكا است؛ چون مقامات آمریكایی خود را طرفدار مردم ایران می دانند.
وزیر امور خارجه افزود: آقای پمپئو در جلسه ای كه اسم آن را «شنیدن صدای ایرانیان» می گذارد، -البته دو سوم افراد جلسه را آمریكایی های جمهوری خواه پر می كنند و یك سوم آن را هم ایرانیان محلی در لس آنجلس - اگر ادعایی در شنیدن صدای ایرانیان دارند چرا اولین تحریم اجرایی آن ها، تحریم هواپیما بود و از روز سخنرانی آقای ترامپ مجوزهای خرید هواپیما قطع شد؟ این نشان گر تخلف آمریكاست، اما به معنی عدم حضور این شركت ها نیست.
وزیر امورخارجه درباره مبنای پاسخگویی ایران به تخلفات آمریكا هم گفت: ما در مقابل تخلف آمریكا یك مبنای برجامی داشتیم، اما یك مبنایی هم به اسم قرارداد 1955 وجود دارد كه مبنای بسیاری از دعاوی ما با آمریكایی ها است.
ظریف افزود: دیوان بین المللی دادگستری تنها محكمه جهانی است كه می تواند بر مبنای قرارداد1955 قضاوت كند، البته قدرت اعمال مصوبات خود را ندارد و رای این دادگاه از نظر سیاسی می تواند مهم باشد.
** خروج آمریكا از برجام نقض قرارداد 1955بین ایران و آمریكا بود
ظریف درباره پیامدهای حقوقی خروج از برجام برای آمریكا گفت: دنیا متوجه شود كه این مانع وجود دارد . از نظر حقوقی، اقدام آمریكا غیر قانونی است اقدام آمریكا نه تنها نقض برجام بود بلكه نقض قرارداد 1955بین ایران و آمریكا نیز بود و لذا بر اساس آن دعوایی را دیوان مطرح كردیم كه در همین هفته مرحله اولیه اش استماع خواهد شد و این یك حركت بسیار مهمی بود.
وی افزود: واقعیت جامعه بین المللی این است كه آمریكا وقتی تصمیم می گیرد كه اجازه ندهد هواپیمای بوئینگی كه مال خود آنها است به ایران فروخته شود، می تواند این كار را بكند. 10 درصد قطعات ایرباس نیز به آمریكا تعلق دارد ، و به همین دلیل آنها می توانند مانع فروش ایرباس به ایران شوند.
**برجام توانست موانعی كه به هردلیل ایجاد شده بود را بردارد
وزیر امور خارجه درباره این كه « برنده شدن در دیوان دادگستری بین المللی اگر چه امتیاز حقوقی و دیپلملاتیك به دنبال دارد، اما مردم اقتصاد پویا، درآمد و حقوق خوب می خواهندو غیره»، گفت: ابزارهایی كه ما در روابط بین الملل داریم مشخص است و از آن ابزارها باید استفاده كنیم الان ایران به عنوان قدرت منطقه ای یك واقعیت است و دنیا نیز باید با این واقعیت تعامل كنند. برجام چه كاری می توانست بكند، برجام می تواست موانعی كه به هردلیل ایجاد شده بود بردارد؛ برای دو سال و نیم آن موانع برداشت شد.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این پرسش كه كدام موانع برداشته شده است، تصریح كرد: خیلی از موانع برداشته شده بود، من الان از شما سوال می كنم كه الان چه تفاوتی با دوسال و نیم قبل دارد، در این دوسال و نیم چه اتفاقاتی افتاده است؟ اگر موانعی برداشته نشد، الان خروج آمریكا نباید تاثیری گذاشته باشد، من متوجه نمی شوم كه چطور وقتی كه برجام تصویب می شود می گویند كه« هیچ اتفاقی نیفتاده است، اما وقتی آمریكا از برجام خارج می شود می گویند چه شد؟»
ظریف ادامه داد: ما باید با ایجاد امید سرمایه داخلی را به جریان بیندازیم-سرمایه داخلی ما بیش از هر سرمایه خارجی است- این سرمایه داخلی زمانی به جریان می افتد كه نسبت به آینده اطمینان وجود داشته باشد، ما نیاز داریم كه این اطمینان را ایجاد كنیم.
وزیر امور خارجه بیان كرد: واقعیت امر این است كه مردم خود قسمت عمده ای از آینده هستند و فقط دولت نیست كه باید آینده را بسازد، خود مردم باید به آینده خود نگاه كنند و ببینندآیا خرید دلار بیشتر می تواند آینده آن ها –آینده جمعی ما را- را تضمین كند یا سرمایه گذاری در اقتصاد كشور یا ایجاد اشتغال؟
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال كه «آیا ما حافظ امنیت سرمایه گذاری داخلی و خارجی در ایران هستیم كه به مردم بگوییم دلار نخرند و سرمایه گذاری كنند؟»، اظهار كرد: اگر از دوستانی كه در این زمینه تخصص دارند سوال كنید جواب های دقیق تری به شما می دهند.این به آن معنا نیست كه ما به عنوان اعضای هیات دولت همه مسئولیت مشترك داریم.
ظریف گفت: در حوزه امنیت سرمایه گذاری ما كارهای خیلی زیادی كردیم و باید كارهای خیلی بیشتر دیگری هم انجام دهیم؛ نظر رییس جمهوری این است كه بروكراسی هایی كه برای سرمایه داری وجود دارد، اعم از داخلی و خارجی، برطرف كنیم.
وی با بیان این كه« شاخص رقابت پذیری و شاخص كسب و كار در طول 5 سال گذشته بهبود یافته است» ادامه داد: در برخی استان ها در این زمینه اقداماتی صورت گرفته است كه روند صدور مجوز سرمایه گذاری از یك روند چندین ماهه و حتی بیش از یك ساله به یك روند كوتاه حتی چند هفته ای و چند روزه تبدیل شده است. اینها كارهایی است كه ما باید انجام دهیم.
** اجماع جهانی علیه آمریكا است
ظریف با تاكید بر اینكه «مهم این است كه مردم واقعیت ها را بدانند كه روند ها است كه این وضعیت را شكل می دهد»، گفت: این روند ها با برجام، روندی كه به صورت بسیار شدید به سمت فشارهای مضاعف بین المللی حركت می كرد، متوقف شد و امروز علی رغم دست و پا زدن های آمریكا هنوز اجماع جهانی علیه آمریكا است و هنوز ما روی این اجماع جهانی كار می كنیم.
وزیر امور خارجه در ادامه افزود: یقین دارم كه ما می توانیم از یك طرف با تكیه بر امكانات داخلی، از طرفی با استفاده از شرایط جدید بین المللی بتوانیم از این مراحل عبور كنیم؛ ما از مراحل سخت تری عبور كرده ایم واین هم یكی از آن مراحل است.
**مسئولان و مردم نباید از یكدیگر جدا شوند
ظریف خاطرنشان كرد: آمریكایی ها این دفعه با غلظت و نفرت شدیدی وارد رویارویی با ملت ایران شده اند و تمام توان و تلاش خود را مصرف كرده اند و ما هم باید توان و تلاش خود را به كار ببریم و تاكید می كنم تمام توان و تلاش ما مردم هستند و نه ما باید خود را از مردم جدا كنیم و نه مردم خود را از ما جدا كنند.
ظریف درباره این نظر كه «مردم در فضای مجازی می گویند اگر متحد شدن جهان علیه آمریكا به 18 میلیون یورو پول و ارتباط چند شركت متوسط اروپایی محدود شود، همان را هم نمی خواهیم»، گفت: ظریف حتما این طور نیست، ببینید اگر اروپایی ها تعهدات خود را اجرا كنند،-البته ما انتخاب های متفاوتی داریم و این انتخاب كم هزینه ترین برای مردم و سخت ترین برای ما است- ما انتخاب های خیلی راحت تری داشتیم و انتخاب هایی كه دولت و نظام داشت بسیار راحت تر بود، ولی هزینه های آن ها برای مردم بیشتر بود و فعلا كم هزینه ترین انتخاب را دنبال می كنیم.
** داخل اروپا و آمریكا شكاف وجود دارد
وزیر امور خارجه ادامه داد: اروپایی ها یك رشته تعهداتی داده اند كه ایران باید نفت خود را بفروشد، وقتی وزیر خارجه آلمان مقاله ای می نویسد و می گوید «ما باید زمینه هایی فراهم كنیم كه روی پای خود بایستیم»، اگر چه صدر اعظم بعدا این نظر را تعدیل می كند، اما این واقعیتی است كه داخل اروپا و آمریكا شكاف وجود دارد و روابط بین الملل یكباره اتفاق نمی افتد و باید روند خود را طی كند.
ظریف درباره شكاف موجود در روابط آمریكا و اروپا و ضرورت بهره گیری ایران از این شكاف، تصریح كرد: روندی كه شروع شده، بسیار مهم است اینكه آلمان می گوید كه «ما نمی توانیم به آمریكا اعتماد كنیم»، این فاصله یك دفعه اتفاق نمی افتد و ما می توانیم در این فاصله حركت كنیم یا اینكه برای این فاصله یك پل باشیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: در دوره گذشته ما پلی شدیم در حالیكه آن زمان هم آمریكا و اروپا اختلاف داشتند و اگر به یاد داشته باشید آن زمان هم آمریكا و اروپا بر سر حمله آمریكا به عراق اختلاف داشتند، اما ایران پلی شد كه و آن ها با بحث هسته ای اختلاف خود را پر كردند.
وی افزود: الان ما داریم در این اختلاف حركت می كنیم و این مهم است كه بتوانیم – نمی گویم كه می توانیم اروپا و آمریكا را از هم جدا كنیم- زیرا آن ها دو متحد قدیمی هستند و متحد هم باقی هم خواهند ماند و این تصور عامیانه وجود ندارد، اما در مواردی است كه منافع خود اروپایی ها ایجاب می كند كه سیستم مالی، امكانات اقتصادی و حتی در حوزه دفاعی معتقدند كه زمینه هایی را ایجاد كنند كه آسیب پذیری خود را از فشار آمریكایی ها بیشتر كنند یعنی آن ها هم به سمت اقتصاد مقاومتی حركت می كنند.
ظریف ادامه داد: اینها برای كشور ما اهمیت دارد به خاطر شرایطی كه در آن قرار داریم، حال شما باز هم بگویید كه این برای مردم چه تفاوتی می كند؛ تفاوت آن برای مردم این است كه اروپایی ها هنوز می خواهند كه تضمین كنند ایران نفت خود را بفروشد و هنوز آن ها می خواهند تصمین كنند كه ایران بتواند پول را به كشور باز گرداند.
**سهم ایران از خزر
ظریف در بخش دیگر از سخنان خود گفت:این دریا (خزر)مقررات ویژه دارد یعنی كنوانسیون حقوق دریاها كه ممكن بود بتواند علیه ما در این زمینه مورد استفاده قرار بگیرد و رویه موهوم گذشته همه اینها را حذف كردیم.حتی آمدیم منطقه دریای سرزمینی را 15 مایل كردیم تا نشان دهیم رژیم خاص حقوقی خود را دارد.
وزیرامور خارجه اضافه كرد: اگر به ساحل خزر نگاه كنید ساحل كشورهای دیگر دنده هایی دارد و مضرس است اما ساحل ما صاف است. در روش خط مبداء برای این گونه سواحل می گوید خط نرمال استفاده شود.اما ما گفتیم ما هم باید بتوانیم از خط مبدا مستقیم استفاده كنیم و باید سهم ما از آب های داخلی مثل بقیه باشد. اینها چیزهایی است كه علاوه بر حقوق بین الملل عرفی در این توافق به دست آوردیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینكه درباره مالكیت هیچ چیز مشخص نشده است، گفت: بستر و زیر بستر قرار است بین كشورهای مجاور و مقابل تقسیم منابع شود.
وی یادآورشد: 20 سال قبل روسیه، آذربایجان و قزاقستان برای تعیین منطقه خودشان در زیر بستر توافق كردند و مذاكرات طولانی آن موقع صورت گرفته است.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال كه این نتیجه بدی است، گفت: نتیجه الزاما نتیجه بدی نیست بستگی دارد سهم ما از زیربستر چه باشد.آنچه كه ما دنبالش هستیم تعیین سهم خودمان است و مهم برای ما تعیین سهم ما از زیر بستر منابع است نه محوطه. الان در زیر بستر با آذربایجان - در محلهایی كه منابع وجود دارد- بدون توجه به این تقسیم بندی همكاری بسیار خوبی داریم.
به گزارش ایرنا ظریف در پاسخ به این سوال كه از 21 سال قبل درگیر ماجرا هستیم و تا الان هنوز به نتیجه نرسیدیم اما روسیه دارد نفت می فروشد، گفت: اینها هفتاد سال است دارند این كار را می كنند این اتفاق جدید نیفتاده است.آنهایی كه شروع به تبلیغات كردن حواسشان نیست درباره چه صحبت می كنند.
وی اضافه كرد: آنها(روسها) تلاش می كردند آنچه در زمان شاه بود را به ما تحمیل كنند آنچه جمهوری اسلامی توانست انجام دهد این است آن وضعیت تحمیلی زمان شوروی را شكانده است.آن دیگر شكسته شده است. یك بار دیگر آن چیزی كه دوران پهلوی بوده و سعی می كردند آن را تحمیل كنند همان خط موهوم است كه با آن یازده و خورده ای درصد تحمیل می كردند.
ظریف گفت: این سهمی بود كه روسیه و شوروی در دوره پهلوی با زور برای ما قائل بودند. همكاران من در وزارت خارجه آن دوران همیشه مخالفت می كردند ولی با زور اجازه نمی دادند كشتی های ما از آن منطقه خارج شود.حتی داخل آن منطقه هم اجازه نمی دادند ما كشتی جنگی داشته باشیم سوابق را نگاه بكنید ببینید چه اتفاقاتی می افتاد چون ورود كشتی های جنگی باید از ولگا دن اتفاق می افتاد.
وزیر امور خارجه تاكید كرد: الان هم سهم ما در دریای خزر هنوز در بستر و زیر بستر تعیین نشده و در روی بستر هم موكول به این است خط مبدا تعیین شود و وقتی هم خط مبدا تعیین می شود سهم ایران مانند سهم بقیه كشورهاست.
وی با بیان اینكه بحث خط مبدا و 15 و 10مایل مربوط به روی آب است بقیه هم مشترك است، گفت: در زمینه منابع هنوز در قسمت مربوط به ایران، تركمنستان و آذربایجان هیچ توافقی صورت نگرفته است. ما از امكاناتی كه وجود دارد در بعضی موارد با آذربایجان به صورت مشترك استفاده می كنیم و در آینده هم قصد داریم با تركمنستان به همین روش كار كنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال كه پس چرا می گویند دریای خزر را فروختیم گفت: همین كاری كه وقتی گفتید خیانت گفتم قبلا هم این عنوان برای ما به كار رفته است به خاطر اینكه برجام كه آقای ترامپ می گوید كلاه بزرگ بود بر سر دولت آمریكا رفت بعضی می گویند خیانت بود.
وزیر امور خارجه تصریح كرد:برای وزارت خارجه تمامیت ارضی، حاكمیت ملی، امنیت ملی و رفاه مردم خطوط قرمز هست ما برای حفظ تمامیت ارضی مان هشت سال جنگ كردیم.اجازه نخواهیم داد كه یك وجب از خاك ایران به بیگانه برود.
وی گفت: همین حرفهاست كه می گویم تلاش سازمان یافته است برای اینكه امید مردم نسبت به آینده و اعتماد را نابود كنند.حتما به شما اطمینان می دهم كه هیچ اتفاقی نیفتاده است. كنوانسیون خزر كنوانسیونی است كه امضا شده و از نظر ما بسیار برای منافع ملی ما مهم است و یك دستاورد حقوقی است.اطمینان می دهدم اگر این دستاورد نبود امضا نمی كردیم.
ظریف اضافه كرد: البته هم من و هم آقای رئیس جمهور می دانستیم كه بعد از آن، فضا سازی می شود به خاطر اینكه متاسفانه ما در شرایطی هستیم كه فضا سازی به یك واقعیت تبدیل شده و دعوای داخلی ما حد و مرز نمی شناسند اما من فكر می كنم شجاعت امضای این كنوانسیون برای حفظ منافع ملی و برای رعایت منافع ملی شجاعتی است كه در تاریخ خواهد ماند.
وزیر امور خارجه گفت: مجلس باید این كنوانسیون را بررسی، امضا، تایید و تصویب بكند و بعد كنوانسیون اجرایی شود.
وی خاطرنشان با بیان اینكه مذاكرات درباره خط مبدا به نفع ما شده است، گفت:اگر هیچ تعریفی در این كنوانسیون برای خط مبدا نیامده بود ما بر اساس رویه در شرایط بسیار سخت تری مذاكره می كردیم اما الان در كنوانسیون مواردی آمده كه كار ما را برای مذاكره خط مبدا آسانتر می كند.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: ما باید حالا تصمیم بگیریم آیا تا پیش از تعیین خط مبدا این كنوانسیون را به مجلس برای تصویب بفرستیم یا بعد از تعیین خط مبدا به مجلس بفرستیم كه یك بسته كامل باشد در این مورد هم باید تصمیم گیری شود.
وی گفت: اصول مربوط به بستر، روی آب،كشتیرانی، و ماهیگیری، و محیط زیست را تعیین كردیم اما هنوز نیامدیم خط بكشیم و بگوییم اینجا مرز كشور است.
**حضور كشتی های چینی در بنادر جنوبی
ظریف در بخش دیگر از این گفت و گو درباره حضور كشتی های چینی در بنادر جنوبی اظهار داشت: این موضع یك بحث تجاری هست و از موجودات زنده كف آب استفاده می شود.
وی در واكنش به مجری برنامه كه پرسید آیا دریا را اجاره می دهند گفت: دریا را اجاره نمی دهند اجازه صید می دهند نه اینكه بگویند هركاری می خواهید بكنید اجازه صید می دهند و در قبال آن پولی می گیرند.
وزیر امور خارجه اضافه كرد: در همه جای دنیا اجازه می دهند كه در سواحلشان و آنجایی كه خودشان نمی توانند استفاده كنند دیگران استفاده كنند.من تخصصی دراین حوزه ندارم اما این كار یك كار غیر مرسومی نیست شما یك منابعی دارید مثل نفت نیست بلكه منابع زنده است و اگر از آن استفاده نشود نابود می شود یا باید دوباره تولید می شود اگر شما نمی توانید از آن استفاده كنید قاعده اش این است به دیگران اجازه صید بدهید خیلی ها این كار را می كنند
وی گفت این اقدام از سوی شركت انجام می شود كه با یك شركت معامله اقتصادی كردند نه اینكه آنجا را اجاره بدهند به كشور چین و بگویند 200 متر به پایین مال شما. چنین كاری نكردند این اتفاقات نمی افتد بلكه با شركتی قرارداد می بندند می گویند شما می توانید در محدوده انحصاری اقتصادی ایران صید بكنید.
ظریف اظهار داشت: اگر ما نتوانیم در عمق 200 متری صیادی بكنیم و برویم با كس دیگری برای صیادی مشاركت كنیم و قسمتی از درآمدش را بگیریم عیبی ندارد.اگر نتوانیم صیادی بكنیم با شركت ایرانی را مسئول كنیم با شركت خارجی برنامه ریزی بكند صیادی بكند این هم اشكال ندارد این اتفاقات در حالت عادی هم می افتد.ممكن است برای تولید آلومینیوم هم سرمایه گذار ایرانی با سرمایه گذار خارجی همكاری بكنند
ظریف در بخش دیگر از این گفت و گو درباره همكاری با كشورهای منطقه و همسایگان گفت:دوستان ما بیشتر اخبار سفر به اروپا را خواندند.بیشترین تعداد سفرهای من و رئیس جمهور به منطقه بود به طوری كه تعداد زیادی سفر به تركیه و پاكستان كردم. این هفته هم به پاكستان می روم.
وی با اشاره به سفر چند ماه قبل خود به پاكستان گفت در این سفر هیئت تجاری خیلی خوبی همراه من بودند و جلسه بسیار عظیمی در اسلام آباد و كراچی برگزار كردیم در همه سفرهای رسمی و دوجانبه برنامه ریزی شده هیئت تجاری 60 تا 70 نفر هم می ایند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال كه آیا عیب بخش خصوصی بود نتوانست از فرصت ایجاد شده در قطر استفاده كند؟گفت:عیب بخش خصوصی نیست مجموعه از مشكلات هست ملاحظاتی انها دارند. با قطر و عمان و همین طور عراق رفت آمدهای بسیار زیادی داریم.
ظریف ادامه داد: متاسفانه سه كشور امارت، بحرین و عربستان تصمیم گرفته اند به دنبال تنش باشند.البته ما استقبال می كنیم این تصمیم را عوض كنند به خاطر اینكه خودشان هم به این تیجه رسیدند كه نمی توانند خیلی روی آمریكایی ها حساب كنند.
وی تصریح كرد: باید روی منطقه حساب كنند ما دستهایمان اماده فشردن دست هایی است كه به سوی ما دراز می شود این سیاست ماست.ما می خواهیم منطقه قوی داشته باشیم و سیاست ما همسایگی است
وزیرامور خارجه یادآورشد: ما امروز بهترین روابط را با آذربایجان، تركیه داریم، روابط بسیار خوبی با ارمنستان، عراق، عمان، پاكستان، افغانستان داریم، البته روابط خوب به این معنا نیست كه اختلاف نداشته باشیم.
وی ادامه داد: با افغانستان ما 5 كمیته درست كردیم، یكی از آن كمیته ها، كمیته آب بود كه به نتیجه رسیده است، انشالله چهار كمیته دیگر هم به نتیجه خواهد رسید. این از موضوعاتی است كه شاید هفته ای نمی شود كه ما راجع به این موضوع خودمان بحث نكنیم و پیگیری نكنیم
ظریف در پاسخ به این سوال كه پس چرا این گفت و گوها به نتیجه نمی رسد گفت: تصمیم گیری های بین المللی، تصمیم گیری های وقت گیری است، یك طرف آن ما هستیم، مثل طرف كه رفت خواستگاری و گفت 50 درصد آن حل است، 50 درصد دیگر آن هم باید حل شود
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال كه واقعا از پس افغانستان بر نمی آییم؟ اظهار داشت: بر میاییم، باید بتوانیم تمام امكانات خود را با همدیگر جمع كنیم، ما با افغانستان مراودات زیادی داریم، مروادات مرزی داریم، مهاجرین افغان هستند، افراد غیرقانونی افغان هستند، بحث مواد مخدر است، بحث تجارت است.
وی تصریح كرد:هنر سیاست خارجی این است كه همه این امكانات را جمع بكنیم، این كه بخواهیم از پس یكی بر بیاییم، یعنی باید هر چه زور دارید جمع كنید، ما در حوزه های مختلفی امكاناتی داریم، یك مشكلی كه ما داریم بعنوان یك كشور بزرگ این منطقه این است كه نسبت به همسایگانمان احساس تعهد می كنیم، نسبت به همسایگانمان مخصوصا همسایگان مسلمان خود با یك روش دیگری عمل می كنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: این جور نبوده كه به قول شما بخواهیم از پس آن ها بر بیاییم، به قول عوام گروكشی بخواهیم بكنیم، اما ما این مجموع را در 5 حوزه از جمله آموزش، مرز، امنیت، اقتصاد و آب، 5 كمیته من به اتفاق اشرف غنی حدود دو سال پیش توافق كردیم این 5 كمیته حداقل 5 – 6 جلسه در ظرف دو سال گذشته برگزار شد.
به گفته وزیر امور خارجه مجموعه این ها یك قرارداد جامع همكاری های بین ما و افغانستان می شود كه انشالله موضوع آب هم در آن مجموع همكاری از جمله آب هیرمند، هامون و حریررود قابل پیگیری است. البته ما برای حل مشكل كم آبی نیاز داریم هم به كنترل مصرف، هم به پیدا كردن روش های جدید یافتن آب.
وی تاكید كرد: ما برای حل مشكلات خود باید بیشتر نگاه به داخل باشد، نگاه ما متمركز بر امكانات داخلی باشد، یك مقدار هم نگاه مان بر گرفتن حقوق خود از خارج است
ظریف درباره وضعیت هیرمند اظهار داشت: برای حل ماجرای هیرمند یك چارچوبی گذاشته شده است، ما یك قراردادی راجع به هیرمند داریم كه افغان ها موظف هستند سالانه یك مقدار مشخصی آب هیرمند را به داخل ایران بفرستند، این قرارداد باید اجرا شود، البته این قرارداد نباید شامل سیلاب ها شود.
وزیر امور خارجه گفت: در حال حاضر ممكن است بیش از آن مقدار آب وارد ایران شود اما سیلاب ها است كه وارد می شود، باید به صورت منظمی این كار انجام شود، در حال پیگیری این كارها هستیم، وزارت نیرو مسئولیت كمیساریای آب را دارد. اما در مورد هریرود چنین توافقی را نداریم،. ما و تركمنستان به دنبال این هستیم كه با افغانستان به توافق برسیم، اما در روابط بین الملل بحث فراهم كردن امكانات، اهرم ها برای رسیدن به اهداف است.
ظریف همچنین درباره ماموریت رئیس جمهوری به وزارت امور خارجه درباره هورالعظیم اظهار داشت:آقای رییس جمهوری به سه جا دستور دادند این ماجرا را پیگیری كنند و یكی از آن ها وزارت خارجه است. ما با دولت وزارت عراق برای همكاری مشترك با خاموش كردن این آتش مذاكره می كنیم .
وی ادامه داد: كار دیگری كه ما باید مشتركا با عراق انجام دهیم، گفت وگو با تركیه است برای این كه از سدسازی هایی كه در تركیه در حال شكل گیری است مانع شویم .این سدسازی بر روی آب های دجله و فرات هم برای منافع ملی سوریه و هم منافع ملی عراق و هم به تبع آن ها آثار محیط زیستی بر جمهوری اسلامی دارد، این ها را ما و عراق و سوریه بتوانیم با هم با تركیه گفت وگو كنیم و در این زمینه به نتایجی برسیم.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال كه آیا ضرب الاجلی در این زمینه دارید گفت: در این گفت وگو ها ما یك طرف قضیه هستیم و طرف مقابل یك طرف خارجی است، باید با آن طرف خارجی به نتیجه برسیم، هیچ روشی برای اجبار و الزام برای طرف های خارجی برای رسیدن به نتیجه نیست.
ظریف گفت: برای همین هم هست كه همواره بر تكیه بر منابع داخلی تاكید داشتیم، در خارج ما در حال انجام وظیفه خود هستیم، همین توافق خرز 20 سال حداقل ما مذاكره كردیم، 21 سال مذاكره كردیم، البته مذاكرات از سال 73 شروع شده است، یعنی 24 سال پیش، ولی 21 سال همین جلسات كنوانسیون خزر تشكیل شده بود. این موارد طول می كشد.
وی تصریح كرد:ما باید از اهرم سیاست خارجی برای پیشبرد داخل استفاده كنیم و از توانمندی های داخل برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی استفاده كنیم، باید این موارد را سامان دهیم، نه ما می توانیم منتظر دیگران بمانیم و نه در داخل صنایع ما، امكانات صنعت ما، توانمندی عظیم مردم ما باید منتظر خارجی ها باشند.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پایان گفت: مردم سختی های زیادی را تحمل كردند ولی مردم سربلند هستند، مردم جدی و كوشایی هستند و من امیدوارم كه این مرحله خطیر را، من اصلا اسم آن بحران نمی گذارم چون واقعا بحران نیست، بیشتر فضای روانی است را پشت سر بگذارند. البته دولت هم حتما به وظایف خودش عمل خواهد كرد.
سیام**2021**3070**9314**1553
تاریخ انتشار: ۴ شهریور ۱۳۹۷ - ۰۹:۲۴
تهران – ایرنا- وزیر امور خارجه گفت: آمریكایی ها بیشترین تمركز را روی جنگ روانی دارند و بیشترین كار آنها فشار روانی روی ایرانیان و شركای بین المللی ما است.