تهران- ایرنا- سالی كه گذشت، كمبود منابع مالی و گرانی در بسیاری از حوزه های خدمات تأثیرگذار بود اما نظام سلامت و متولی آن یعنی وزارت بهداشت خدمات رسانی به بیماران را با حمایت از افراد نیازمند و ارائه خدمات ارزان به آنان ادامه داد و چتر حمایتی دولت از این افراد پا بر جا ماند.

به گزارش خبرنگار سلامت ایرنا، فعالیت های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی متنوع و در حوزه های مختلف بهداشت، درمان، غذا و دارو و ... است و بررسی و اعلام دستاوردهای همه این حوزه ها در یكسال گذشته و همزمان با هفته دولت موارد متضمن موارد مختلفی خواهد بود.
وزارت بهداشت اعلام كرد كه در امور بهداشت كه بیشتر با هدف پیشگیری از بروز بیماری ها و آسیب ها انجام می شود، در حوزه مدیریت شبكه و ارائه خدمات و مراقبت‌های اولیه بهداشتی و درمانی به روستاییان و شهرهای زیر 20 هزار نفر و عشایر، 6 هزار و 569 پزشك، 5 هزار و 192 ماما، 806 پرستار، هزار و 503 نیروی آزمایشگاهی و 98 نیروی رادیولوژی در مراكز بهداشتی سراسر كشور مشغول به كار هستند و هزار و 476 دندانپزشك، 105 بهداشتكار دهان و دندان، و 146 مراقب سلامت دهان و 4 هزار و 661 نفر از سایر نیروهای بهداشتی سلامت در یكسال گذشته در این مراكز مشغول به كار شده اند.
با وجود مشكلات مالی در یكسال گذشته خدمات مراقبت های اولیه بهداشتی با مشاركت بخش خصوصی به بیش از 20 میلیون نفر در حاشیه شهرها و سكونتگاههای غیر رسمی ادامه دارد.

* نام 81 میلیون ایرانی در سامانه پرونده الكترونیك سلامت
بر اساس گزارش وزارت بهداشت سامانه پرونده الكترونیك سلامت یا سیب در 57 دانشگاه و دانشكده علوم پزشكی كشور برای دسترسی عادلانه مردم به امكانات بهداشتی راه‌اندازی شده است. این سامانه جمعیت 81 میلیون و 70 هزار نفر را تحت پوشش دارد كه 74 میلیون و 706 هزار و 863 نفر در سامانه ثبت نام شدند و 51 میلیون و 658 هزار و 691 نفر حداقل یك بار خدمت دریافت كردند و تاكنون 775 میلیون خدمت از طریق این سامانه به مردم ارائه شده است.

* بهبود تغذیه جامعه
تلاش برای بهبود تغذیه مردم نیز از وظایف وزارت بهداشت است. بر اساس گزارش این دستگاه اجرایی در یكسال گذشته پوشش مراقبت تغذیه‌ای كودكان زیر 6 سال مبتلا به سوء تغذیه در خانوارهای نیازمند از 54 به 72 درصد افزایش یافته و آهن یاری هفتگی 99 درصد دختران دانش آموز دبیرستانی دوره اول و دوم متوسطه با تامین و توزیع مكمل آهن در سطح دبیرستان‌های كشور به منظور پیشگیری و كنترل كم خونی فقر آهن با خریداری و توزیع 41 میلیون و 193 هزار و 760 عدد قرص آهن انجام شده است.
در همین راستا مكمل‌یاری ویتامین D برای حدود 99 درصد دختران و پسران دانش آموز در مقاطع متوسطه اول و دوم دبیرستان نیز انجام شد.

*حمایت مالی از بیماران
كاهش سهم مردم از هزینه های درمانی یكی از تكالیف مهم وزارت بهداشت در قانون برنامه توسعه ششم و یكی از اهداف اصلی طرح تحول سلامت بوده است، بر این اساس
وزارت بهداشت اعلام كرده كه سهم روستاییان در هزینه های بستری در مراكز دولتی از 37 درصد به 5 درصد و برای شهرنشینان به 10 درصد كاهش یافته و در یكسال گذشته از 9 میلیون و 500 هزار بیمار بستری حمایت مالی شده است.
انجام 480 هزار زایمان طبیعی رایگان، آموزش رایگان به 180 هزار مادر باردار، پوشش 85 درصدی هزینه‌های درمان ناباروری با تعرفه دولتی، تشكیل بیش از 33 هزار پرونده حمایت مالی از درمان ناباروری زوجین نابارور نیز از جمله اقدامات این وزارتخانه در راستای سیاست‌های جمعیتی و حمایت مالی در یكسال گذشته است.

* اجرای برنامه‌های ملی در حوزه درمان
اجرای برنامه ملی درمان پیشرفته سریع سكته‌های قلبی و مغزی كه از ابتدای دولت دوازدهم به صورت شبانه‌روزی در 54 بیمارستان كشور با همكاری اورژانس كشور شروع شده بود و با وجود كمبودهای اعتباری همچنان در یكسال گذشته ادامه یافت.
همچنین معاونت درمان وزارت بهداشت، در این مدت سند سطح‌بندی خدمات مراكز تشخیصی درمانی و تجهیزات پزشكی را در قالب سند ملی درمان 1404 تدوین و ابلاغ كرد.

* از برچسب‌گذاری تا آموزش عمومی تجویز و مصرف دارو
در حوزه غذا و دارو نیز وزارت بهداشت طی یكسال گذشته برای تحقق وعده های اعلام شده، فعالیت هایی داشته است. تداوم اجرای برچسب‌گذاری چراغ راهنما و نشانگر رنگی برای فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی، اجرای عملیات پایش عوامل خطر تغذیه‌ای در مواد غذایی پرمصرف، ارتقای سامانه تی تك برای ردیابی اصالت محصولات غذایی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی از مبدا تا مقصد از جمله این اقدامات است.

* تامین خون و حمایت از اهداكنندگان
سازمان انتقال خون نیز از ابتدای امسال یك میلیون و 63 هزار و 687 واحد اهدای خون را از داوطلبان دریافت كرده است. فعالیت‌های این سازمان در راستای تداوم تامین 100در صدی خون مورد نیاز كشور از طریق اهداكنندگان داوطلب و بدون چشمداشت مادی ادامه دارد. استقرار نظام مراقبت از اهداكنندگان، پایش میزان موارد واكنش‌های ناشی از اهدا یا همان اجرای طرح «دونرویژیلانس»، پایش منظم و مدیریت میزان ذخیره خون در كشور برای اطمینان از دسترسی به موقع به خون در هر نقطه از كشور از جمله فعالیت‌های سازمان انتقال خون برای بهینه‌سازی نظام اهداكنندگان بود.
سازمان انتقال خون همچنین در دولت دوازدهم كاهش مصرف خون كامل و استفاده بیشتر از فرآورده‌های مورد نیاز واقعی بیماران را اجرایی كرد. تولید فرآورده‌های نوین مانند پلاكت فرزیس، فرآورده‌های خون با لكوسیت كاهش یافته و خون و فرآورده‌های اشعه دیده نیز از جمله اقدامات این سازمان است.

*تولید واكسن باكیفیت
انستیتو پاستور ایران نیز در دولت دوازدهم بیش از 95 هزار ویال واكسن ب ث ژ ، بیش از 187 هزار واكسن هپاتیت ب، بیش از 29 هزار ویال واكسن‌های ویروسی و بیش از 79 هزار آنتی ژن تولید كرد.
همچنین ارتقای زیرساخت‌ها و فرآیندهای تولید شامل افزایش كیفی و به روز كردن سایت تولید و ارزیابی بخش واكسن‌های ویروسی، به روز رسانی و كارآمدسازی زیرساخت‌ها، اخذ استانداردهای تجهیزات دارویی در بخش تولید آنتی ژن و برنامه‌ریزی برای افزایش تولید واكسن هپاتیت ب نیز در انستیتو پاستور انجام شد.

*سال پر حادثه اورژانس كشور
اورژانس كشور نیز بعد از سازمان شدن در دولت دوازدهم، 42 پایگاه اورژانس زمینی شامل 15 پایگاه شهری و 27 پایگاه جاده‌ای راه اندازی كرد. همچنین پایگاه‌های اورژانس شهری و جاده‌ای پیش بیمارستانی كه در برنامه ششم توسعه در نظر گرفته شده بود نیز توسط این سازمان جانمایی شد.
اورژانس كشور در زمینه ماموریت‌های هوایی نیز فعال بود و بیش از 6 هزار ماموریت توسط اورژانس هوایی برای انتقال مصدومان و بیماران توسط 34 آمبولانس هوایی در یكسال گذشته انجام شد. پایگاه‌های اورژانس هوایی در گچساران، سنندج و ایرانشهر نیز در این مدت راه اندازی شد و تعداد پایگاه‌های هوایی اورژانس از 31 به 34 افزایش یافت.
این سازمان همچنین خرید 200 دستگاه موتور آمبولانس و توزیع آن را در اورژانس تهران به سرانجام رساند.. موتور آمبولانس‌هایی كه با توجه به ترافیك شهر تهران كارآمد هستند. همچنین قرارداد خرید 400 دستگاه آمبولانس كمك‌دار و هماهنگی و پیگیری خرید هزار دستگاه آمبولانس، 90 دستگاه اتوبوس آمبولانس، 500 دستگاه موتور آمبولانس و 120 خودروی فرماندهی انجام شد.
اورژانس كشور سالی پرحادثه را پشت سر گذاشت و راه اندازی بیمارستان سیار در مناطق حادثه دیده زلزله كرمانشاه، ارسال دارو و تجهیزات با هماهنگی بسیج جامعه پزشكی و سازمان غذا و دارو، انتقال بیش از 7 هزار و 500 مصدوم در كمتر از 20 ساعت و انجام هزار و 980 عمل جراحی در كمتر از 3 روز از اقدامات سازمان اورژانس در مناطق زلزله‌زده بود.

* مدیریت هزینه‌های سلامت
سازمان بیمه سلامت نیز بعد از انتقال به وزارت بهداشت در سال گذشته به تدوین و اجرای سیاست‌های خرید راهبردی خدمات و كنترل تقاضای خدمت پرداخت. در همین راستا اقداماتی مانند پیشنهاد 50 مورد خدمات جراحی و طبی به دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت برای اصلاح پرداخت هزینه آنها، تحت پوشش قرار گرفتن خدمات ترك اعتیاد معتادان به مواد مخدر و روانگردان، تهیه پروتكل مدیریت هزینه هتلینگ در بخش‌های مراقبت ویژه و اجرای پایلوت آن در سه استان، تهیه فهرست 25 هزار قلم لوازم و تجهیزات پزشكی بر اساس كدهای آی مت و بسته خدمتی یكسان و افزودن 4 داروی جدید به فهرست داروهای پرونده‌ای را انجام داد.
این سازمان همچنین در تدوین و استقرار 12 پروتكل دارویی و تدوین استاندارد تجویز 8 خدمت مربوط به سونوگرافی، اسكن قلب، رادیوگرافی‌های دندان و پانوركس مشاركت داشت.
در زمانی كه مشكلات اعتباری گریبان بسیاری از دستگاه های اجرایی را گرفته است، مدیریت هزینه‌های نظام سلامت از برنامه های اصلی سازمان بیمه سلامت در یكسال گذشته بوده است. اقداماتی مانند تایید داروهای بیماران از طریق سامانه تایید دارو به صورت برخط برای سهولت دسترسی بیماران به داروها و جلوگیری از سوء استفاده احتمالی، ثبت كد اصالت دارو و ضرورت ثبت كد رهگیری دارو توسط داروخانه‌ها، بررسی خدمات تجویز شده پزشكان بر اساس رشته پزشكی و ثبت و تایید لوازم و تجهیزات پزشكی پرهزینه در سازمان بیمه سلامت ایران انجام شده است.
همچنین رفع هم‌پوشانی بیمه‌ای و اجرای طرح استحقاق سنجی بیمه شدگان برای خروج افراد توانمند از خدمات بیمه ای رایگان از جمله اقدامات سازمان بیمه سلامت از شهریور 96 تا شهریور 97 بوده است.
گزارش: امیر پروسنان
اجتمام * الف پ * 3063