توسعه شهرهای جدید تدبیر دولت در مدیریت جمعیت

از نیمه اول دهه 60، قانون احداث شهرهای جدید برای كاستن از بار مشكلات جمعیتی كلانشهرها و تمركززدایی جمعیت در شهرهای بزرگ، در مجلس شورای اسلامی تصویب و در سال 1364 ابلاغ شد.
شركت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید در خرداد سال 1368 تشكیل شد، متعاقب آن شركت‌ های وابسته برای پیگیری طراحی، احداث و مدیریت هر شهر جدید در استانها تاسیس شدند كه در این راستا برنامه ریزی برای 2 شهر جدید گلبهار و بینالود در خراسان رضوی انجام شد.
شركت عمران شهر جدید گلبهار در سال 1369 و شركت عمران شهر جدید بینالود در سال 1381 تاسیس شد و ایجاد این 2 شركت باعث آغاز عملیات اجرایی 2 شهر جدید در نزدیك مشهد شد.
این 2 شهر در پنج سال گذشته رشد قابل ملاحظه ای پیدا كردند، به طوری كه هم اكنون گلبهار به شهری زیبا از نظر آب و هوا و گردشگری تبدیل شده و شهر بینالود چهره صنعتی به خود گرفته و هر 2 این شهرها در پیشبرد اهداف كلان موفق بوده اند.

* شهر جدید گلبهار
شاید مهمترین شاخصه شهر جدید گلبهار را بتوان پروژه مترو چناران - گلبهار - مشهد دانست كه عملیات اجرایی آن از چند سال قبل آغاز شده و در سایه این پروژه به امید پیشرفت مطلوب گلبهار، اجرای عملیات زیربنایی و روبنایی در این شهر رشد قابل ملاحظه داشته است.
دریاچه مصنوعی، فرودگاه تفریحی – آموزشی، واحدهای تجاری متنوع با ساختارهای زیبا، فضای سبز مطلوب و بوستان های متعدد، آب و هوای مطلوب و باد موافق كه از شمال می وزد، سكونت در این شهر را لذت بخش نموده است.
مدیر عامل شركت عمران شهر جدید گلبهار در این باره گفت: این شهر یكی از شهرهای جدید ایران و استان خراسان رضوی در 35 كیلومتری شمال غربی كلانشهر مشهد قرار دارد.
هومن گریوانی افزود: این شهر از جنوب به سلسله كوه‌ های بینالود، از شمال كوه‌ های هزار مسجد منتهی شده و به علت قرار گرفتن بین 2 رشته كوه دارای هوای مناسب است.
وی اظهار داشت: مطالعات و طراحی شهر جدید گلبهار در سال 1369 آغاز شد كه این مطالعات بر پایه موقعیت مكانی شهر مشهد و شهرهای اقماری آن و همچنین دورنمای توسعه این مناطق استوار گردید.
وی گفت: گلبهار یكی از 18 شهر جدید كشور و شهری رو به توسعه است كه جمعیت فعلی آن به حدود 75 هزار نفر رسیده و امید است بتوان جمعیت سرریز مشهد را در این شهر ساكن كرد.
گریوانی با اشاره به پروژه قطار برقی مشهد - گلبهار - چناران افزود: اجرای این پروژه از سال 1391 از محل اعتبارات دولتی آغاز شد و تاكنون ساخت پل ها، ابنیه فنی و زیرسازی 30 كیلومتر از مسیر پروژه ملی قطار برقی مشهد - گلبهار - چناران به اتمام رسیده و آماده ریل گذاری شده است.
وی اظهار داشت: تاكنون 2 هزار میلیارد ریال برای تملك اراضی و عملیات اجرایی پروژه قطار برقی مشهد – گلبهار – چناران هزینه شده و چون پیشرفت كار مناسب بوده ، این پروژه جزو پروژه های اولویت دار وزارت راه و شهرسازی در جذب فاینانس خارجی قرار گرفت.
وی گفت: مبلغ فاینانس پروژه قطار برقی مشهد – گلبهار – چناران 186 میلیون یورو و تامین كننده آن كشور چین است، طی قراردادی كه با این كشور منعقد شد 85 درصد از این فاینانس توسط سرمایه گذار چینی و 15 درصد از این مبلغ توسط كارفرما یعنی وزارت راه و شهرسازی تامین می شود.
گریوانی افزود: با پیگیری های انجام گرفته هزار و 500 میلیارد ریال از محل صندوق توسعه ملی به این پروژه اختصاص یافت تا برای فاینانس هزینه شود.
وی اظهار داشت: در صورتی كه تحریم ها مانع از همكاری كشور چین در این بخش نشود، در شرایط اجرایی شدن فاینانس، پروژه قطار برقی مشهد – گلبهار – چناران 2.5 سال دیگر به بهره برداری می رسد.
وی درباره پروژه مسكن مهر این شهر نیز گفت: از مجموع 39 هزار و 833 واحد مسكن مهر در شهر جدید گلبهار تاكنون 28 هزار و 682 واحد افتتاح شده و طبق سیاستگذاری انجام گرفته باقی واحدهای نیمه ساز تا پایان امسال به بهره برداری می رسد و واحدهای فاقد متقاضی نیز تعیین تكلیف می شود.
مدیر عامل شركت عمران شهر جدید گلبهار افزود: در سفر اردیبهشت ماه رئیس جمهوری به خراسان رضوی، بیشترین اعتبارات به گلبهار اختصاص یافت به طوری كه هزار و 500 میلیارد ریال مربوط به قطار برقی، 400 میلیارد ریال مربوط به بیمارستان 60 تختخوابی و 200 میلیارد ریال برای پروژه فرهنگی – ورزشی بود كه از این مبلغ 500 میلیارد ریال برای امسال تخصیص یافته است.
وی اظهار داشت: پروژه هایی از جمله بوستان محله 11، مسجد محله 11، مركز فوریت های پزشكی، چهار باب زمین ورزشی روباز، راه اندازی مركز كنترل ترافیك در هفته دولت امسال در این شهر به بهره برداری رسید.
وی گفت: همزمان با هفته دولت، عملیات اجرایی 2 پارك آبی به مساحت پنج هزار مترمربع با طراحی جدید، 10 هكتار از زمین 50 هكتاری آرامستان در مجموع با اعتبار 1700 میلیارد ریال آغاز شده است.
گریوانی افزود: یك زورخانه با سالن های جانبی مربوط به چندین رشته ورزشی، بیمارستان 60 تختخوابی گلبهار، مجموعه بوستان 80 هكتاری و بوستان ویژه بانوان، از جمله پروژه هایی است كه آماده اجراست.
وی اظهار داشت: از آنجا كه این شهر به عنوان شهر پاك مطرح است، از سال گذشته مطالعات برای ساخت 9 بوستان در گلبهار آغاز شده كه تاكنون 2 بوستان بهره برداری شده، یك بوستان در محله 19 و بوستان انرژی در مرحله برگزاری مناقصه است.
وی گفت: ساخت یك شهربازی با همكاری شركت آلمانی، یك مجموعه تجاری - تفریحی با 17 هزار مترمربع زیربنا از سوی سرمایه گذار داخلی، عقد قرارداد برای اجرای 2 پروژه سرمایه گذاری دیگر به مبلغ 300 میلیارد ریال از پروژه هایی است كه سرمایه گذار برای آن جذب شده است.
مدیر عامل شركت عمران شهر جدید گلبهار افزود: زمین فرودگاه آموزشی – تفریحی گلبهار در سال 1386 به سرمایه گذار واگذار شد و امروز پس از گذشت 10 سال جایگاه بسیار خوبی در آموزش پرواز و انجام پروازهای فوق سبك دارد.
وی اظهار داشت: امید است در آینده نزدیك پروازهای سبك در این فرودگاه برای طی مسیر از گلبهار به مشهد یا شهرستان های اطراف مانند نیشابور و سبزوار انجام شود و طرح 'ایر – تاكسی' در این فرودگاه عملیاتی گردد.

*شهر جدید بینالود
شهر جدید بینالود در 53 كیلومتری جنوب غربی مشهد قرار دارد.
این شهر یكی از 2 شهر جدید استان خراسان رضوی است كه در اسفند 1370 تأسیس و عملیات اجرایی آن از سال 1381 آغاز شد.
این شهر حدود سه هزار و 300 هكتار وسعت دارد كه حدود هزار و 100 هكتار آن مسكونی و عمده خانه ها مربوط به پروژه مسكن مهر است.
پیشتر تعداد زیادی از واحدهای مسكن مهر به دلیل عدم تكمیل خدمات زیربنایی و روبنایی، خالی بود اما در دولت تدبیر و امید با اقدامات انجام گرفته، جمعیت ساكن در این شهر افزایش یافت.
پیش ‌بینی اولیه این بوده است كه جمعیت شهر بینالود در افق سال 1405 به 135 هزار نفر برسد اما هم اكنون حدود 6 هزار نفر در این شهر ساكن هستند.
مدیر عامل شركت عمران شهر جدید بینالود با اشاره به توسعه خدمات زیربنایی و روبنایی در این شهر طی دولت تدبیر و امید و تاثیر آن بر جمعیت شهر گفت: پارسال هزار و 100 نفر در قالب 600 خانوار به جمعیت بینالود افزوده شد به طوری كه جمعیت این شهر از چهار هزار و 800 نفر در سال 95 به 6 هزار نفر در پایان سال 96 رسید.
حمیدرضا یزدانی با اشاره به صنعتی بودن بخشی از این شهر و حضور پرتعداد كارگران و كارفرمایان افزود: بینالود تنها شهر جدید در كشور است كه جمعیت روز آن بیشتر از جمعیت شب است.
وی اظهار داشت: شهرك صنعتی بینالود 250 هكتار از اراضی این شهر را به خود اختصاص داده كه مدیریت این شهرك بر عهده شركت شهركهای صنعتی استان است.
وی گفت: 31 واحد تولیدی در شهرك صنعتی بینالود وجود دارد كه مهترین آن واحد ایران خودرو خراسان با حدود چهار هزار نیروی كار به عنوان بزرگترین واحد تولید خودرو در شرق كشور است، از سوی دیگر 30 واحد صنعتی دیگر در این شهر در دست ساخت است.
مدیر عامل شهر جدید بینالود در باره پیشرفت پروژه مسكن مهر این شهر افزود: پیشرفت این پروژه از 58 درصد در سال 1392 به 74 درصد در پایان پنج ماه ابتدای امسال رسید.
وی اظهار داشت: تعداد واحدهای مسكن مهر تحویل شده در بینالود تا سال 1392 حدود 200 واحد بود اما از سال 1392 تا پایان پنج ماه امسال 807 واحد تحویل شد.
وی گفت: هم اكنون سه هزار و 700 واحد مسكن مهر در شهر جدید بینالود در سه بخش انبوه سازان، تعاونی ها و خودمالكین در حال ساخت است.
یزدانی با اشاره به پروژه های عمرانی انجام شده طی پنج سال دولت تدبیر و امید در شهر جدید بینالود افزود: در حوزه زیربنایی، شبكه توزیع آب به طول 6 هزار و 500 متر، شبكه توزیع برق به طول 20 هزار و 600 متر، شبكه توزیع گاز به طول 2 هزار و 300 متر، شبكه مخابرات به طول 2 هزار متر در این شهر ایجاد شده است.
وی اظهار داشت: همچنین مطالعات تكمیلی سیستم دفع و جمع آوری فاظلاب شهری (مسكن مهر) به اتمام رسیده و در مرحله جذب اعتبار برای اجرا می باشد.
وی آسفالت و روسازی حدود 250 هزار متر مربع از معابر شهر، اجرای بیش از 14 هزار و 900 متر جدول گذاری، 2هزار و 450 متر كانال كشی، 2 هزار و 650 متر آب رو در معابر شهر و بافت فرسوده آن را از دیگر اقدامات زیربنایی در شهر جدید بینالود برشمرد.
یزدانی گفت: طی سال های 1392 تا پایان پنج ماه امسال 29 فقره قرارداد در راستای تكمیل و احداث پروژه های روبنایی و زیربنایی شهر جدید بینالود به اعتبار 186 میلیارد ریال منعقد شده است.
وی پروژه های این قراردادها را شامل محوطه سازی سایت مسكن مهر، اصلاح خط انتقال آب، روسازی و آسفالت معابر اصلی سایت مسكن مهر، اجرای تقاطع غیر همسطح شرقی شهر جدید بینالود، احداث بوستان در سایت مسكن مهر، احداث دبیرستان 12 كلاسه در سایت مسكن مهر، احداث درمانگاه در سایت مسكن مهر، ساخت سالن ورزشی چند منظوره ، تكمیل نازك كاری مساجد محله فخر داود و سامانیه ، نصب و راه اندازی 2 زمین بازی كودكان در محلات شمال و جنوب شهر ذكر كرد.
مدیر عامل شركت عمران شهر جدید بینالود افزود: در شهر جدید بینالود تاكنون 100هكتار فضای سبز شهری شامل بوستان ها، حاشیه بولوارها و كمربند سبز حاشیه بزرگراه مشهد - نیشابور ایجاد شده كه با توجه به جمعیت ساكن در شهر از سرانه استاندارد فضای سبز بسیار بیشتر است.
وی اظهار داشت: در سال های اخیر با توجه به كاهش نزولات جوی و كمبود منابع آب، در راستای صیانت از منابع آب زیرزمینی، مهمترین اقدام شركت عمران شهر جدید بینالود در این شهر اجرای سیستم آبیاری تحت فشار بوده كه تاكنون باعث صرفه جویی 35 درصدی در آبیاری فضای سبز شهری شده است.
وی گفت: ایجاد قطار حومه ای بینالود – مشهد از پروژه های مصوب رویداد فرهنگی مشهد 2017 است كه كل طول مسیر 7.5 كیلومتر با 2 ایستگاه است.
یزدانی افزود: این شركت نسبت به انتخاب مشاور برای طراحی مرحله یك این مسیر ریلی اقدام كرده و مطالعات این مسیر توسط راه آهن جمهوری اسلامی تایید شد كه پس از آن مطالعات مرحله دوم نیز شروع شده و نقشه برداری لازم توسط مشاور تكمیل شده است.
وی اظهار داشت: مطالعات مرحله دوم ایجاد مسیر ریلی برای قطار حومه ای بینالود – مشهد برای گرفتن تایید به شركت راه آهن جمهوری اسلامی ارسال شده است.
وی گفت: در این مسیر ریلی، عبور از جاده قدیم به صورت روگذر و عبور از بزرگراه مشهد ـ نیشابور به صورت زیرگذر خواهد بود و مدت زمان لازم برای ساخت این مسیر پس از تملك زمین، یك سال و مدت زمان سفر از مشهد به بینالود 57 دقیقه پیش بینی شده است.
7489 / 6053