تاریخ انتشار: ۱۰ شهریور ۱۳۹۷ - ۰۸:۴۴

تهران - ایرنا- لایحه حمایت از كودكان و نوجوانان كه از گام های مثبت سه قوه برای رفع خلاء های قانونی موجود است این روزها در انتظار نظر نهایی شورای نگهبان است.

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، این لایحه پس از نزدیك ۱۰ سال انتظار، سرانجام دوم مرداد 97 به صحن علنی مجلس رفت تا با تصویب آن گامی برای كاهش خشونت، آسیب، جنایت و رفع خلاء های قانونی در زمینه حقوق كودكان و نوجوانان برداشته شود و بتوان امیدوار بود كه با اجرایی شدن آن بر روی روند تعامل با كودكان و نوجوانان تاثیر بگذارد و رو به بهبودی برود. از طرف دیگر با تصویب آن به یكی از ادعاها مبنی بر بی توجهی به حقوق كودكان و نوجوانان پایان داد.
قوه قضاییه این لایحه‌ را 22 اردیبهشت 88 در قالب 54 ماده تقدیم دولت كرد، لایحه ای كه می‎بایست تحولی جدی در بحث حقوق كودك ارائه كند.
پس از ارسال لایحه حمایت از كودكان و نوجوانان به دولت، مواد این لایحه به 49 ماده كاهش یافت و در 10 مرداد 1390 در كمیسیون لوایح دولت دهم به تصویب رسید و در 28 آبان همان سال، به مجلس ارسال شد.
سال 92 این لایحه به كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس ارسال شد و كمیسیون آن را به كمیته حقوق خصوصی ارجاع داد تا در این كمیته مورد بحث و بررسی قرار گیرد. در نهایت كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس پس از بررسی های كارشناسی و برگزاری جلسات متعدد این لایحه را تصویب و به صحن علنی مجلس فرستاد.
نمایندگان مرداد 97 با 158 رای موافق، 18 رای مخالف و 10 رای ممتنع از مجموع 222 نماینده حاضر كلیات این لایحه را كه به 51 ماده افزایش یافته است را تصویب كردند و بلافاصله وارد جزییات آن شدند كه بعد از یك هفته بررسی به جز یك ماده (ماده 12) كه به كمیسیون قضایی و حقوقی ارجاع شد، 50 ماده دیگر به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید.
ماده 12 نیز كه درمورد برخورد قضایی با قاچاقچیان كودكان و نوجوانان است روز سه شنبه ششم شهریورماه پس از بررسی دوباره در كمیسیون ذیربط به صحن علنی آمد و به تصویب نمایندگان رسید. با اتمام بررسی و تصویب این لایحه در مجلس، جهت نظر نهایی به شورای نگهبان ارجاع می شود تا بعد از آن جهت اجرایی شدن به دستگاه های زیربط ابلاغ شود.
از مهم ترین مواد لایحه حمایت از كودكان و نوجوانان می توان به مواردی مانند مقابله با هر گونه صدمه و اذیت و آزار كودكان، شكنجه جسمی و روحی كودكان، نادیده گرفتن عمدی سلامت و بهداشت روانی و جسمی كودكان، ممانعت از تحصیل كودكان، هرگونه خرید و فروش كودكان، بهره‎‏كشی و به كارگیری از كودكان به منظور ارتكاب اعمال خلاف اشاره كرد.
طرد شدن كودك و نوجوان از سوی خانواده ، كم توانی جسمی یا ذهنی طفل و نوجوان، بی سرپرستی ، بدسرپرستی، ابتلای كودك و نوجوان به بیماری های خاص یا اختلال هویت جنسی، الزامی شدن تشكیل دفتر حمایت قضایی برای كودكان زیر نظر رییس قوه قضاییه در مراكز استان ها و در شهرستان ها هم با تشخیص رییس قوه قضاییه از دیگر موارد قابل توجه در این لایحه است.
همچنین در این لایحه وظایف نهادهایی مثل وزارت كشور، آموزش و پرورش، بهزیستی، دادگستری، وزارت علوم، صدا و سیما و مجموعه های مرتبط در ارتباط با كودكان آزاری مشخص شده است .
معصومه ابتكار معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده به عنوان نماینده دولت در هنگام بررسی جزییات این لایحه گفت: لایحه حمایت از كودكان و نوجوانان، لایحه ای مترقی و خوب است و دولت كاملا از آن حمایت می كند، البته ممكن است در بخش هایی از این لایحه امكان اصلاح باشد.
اللهیار ملكشاهی رییس كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نیز درباره این لایحه گفت: در لایحه حمایت از كودكان و نوجوانان افراد زیر 18 سال مشمول این قانون می شوند. در این قانون افرادی كه به هر نوعی با كودكان و نوجوانان ارتباط پیدا می كنند مثل والدین، سرپرست ها و سازمان هایی مانند بهزیستی، آموزش و پرورش ، وزارت علوم ، صدا و سیما و قوه قضاییه، وزارت خارجه كه به صورت جدا و مشخص وظایف و تكالیفی را نسبت به كودكان و جوانان دارند، برای آنها تعیین كرده ایم.
ملكشاهی افزود:در این لایحه مجازات نسبت به اطفال سنگین تر از دیگران جرم ها در نظر گرفته شده است.
رییس كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس یادآور شد: در مجموع این مصوبه نسبتا خوبی است كه امیدواریم هرچه زودتر در شورای نگهبان تایید و به قانون تبدیل شود.
حجت الاسلام و المسلمین حسن نوروزی سخنگوی كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نیز درباره این لایحه گفت: در سال 1381 مجلس قانونی با 9 ماده تصویب كرد كه بسیار ناقص بود چرا كه حتی وظایف دستگاه های حمایتی در ارتباط با كودكان و نوجوانان اصلا مشخص نبود.
وی افزود: ما در قانون جدید وظایف بهزیستی، دادسرا، وزارت كشور ، آموزش و پرورش، تعاون و كار و نیروی انتظامی را به عنوان ضابط در قبال كودكان و نوجوانان مشخص كردیم.
نوروزی ادامه داد: جرایمی كه در این مصوبه آمده به آن جنبه عمومی داده ایم یعنی اگر جرمی اتفاق افتاد و پدر، ولی و قیم آن شكایت نكردند، دادسرا می تواند مستقیما ورود پیدا كند و نیروی انتظامی نیز می تواند به عنوان ضابط مستقیم ورود كند و گزارش دهد و پیگیری كند.
سخنگوی كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با تاكید بر این كه این قانون خیز مثبتی برای حمایت از كودكان و نوجوانان است، گفت: در مجموع با تصویب این لایحه دادگاه، دادسرا و پلیس اطفال شكل می گیرد، نهادها مانند بهزیستی، وزارت آموزش و پرورش ، تعاون و كار باید معاونت مربوط به اطفال را تشكیل دهند و در این قانون مجازات شدیدی در نظر گرفته شده است.
همچنین محمد علی پورمختار نماینده مردم بهار و كبوتر و عضو كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس درباره این مصوبه تاكید كرد: می توان گفت این مصوبه كمی جنجالی است چرا كه یك پایه جدیدی در حقوق ایران است و از طرف دیگر چون بخشی از آن به نوعی برگرفته از مقررات خارجی است بنابراین در كمیسیون موافقت نمی شد و بخش هایی از آن هم حذف شد.
وی تصریح كرد: این قانون حمایت قاطع و جدی از كودكان و نوجوانان است كه بی دفاع و در معرض سوء استفاده ها و تعرضات مختلف قرار دارند یا سلب حقوق، محرومیت هایی كه توسط پدر و مادر و یا افراد خاص قرار می گیرند همه اینها پیش بینی شده است.
وی یادآور شد: در كل این لایحه برای پدر و مادر و خانواده و هم برای موسساتی كه مسئولیت نگهداری از كودكان و نوجوانان را دارند و هم سایر اشخاصی كه به نوعی با آنها در ارتباط هستند تكالیف جدیدی را رقم زده است.
عضو كمیسیون قضایی و حقوقی مجلس تاكید كرد: ضمانت اجرایی خوبی از لحاظ كیفری و محرومیت های اجتماعی و یا تعطیلی موسسات حقوقی كه متولی نگهداری نوجوانان و كودكان هستند پیش بینی شده است.
وی تاكید كرد: به طور كلی این لایحه مثبت است و اثر مثبتی هم در كشور خواهد گذاشت و هم روند تعامل با كودكان و نوجوانان در كشور تحت تاثیر این لایحه اصلاح خواهد شد و بهبود خوبی پیدا خواهد كرد.
از سوی دیگر سیده فاطمه ذوالقدر نایب رییس كمیسیون فرهنگی مجلس درمورد لایحه حمایت از كودكان و نوجوانان تاكید كرد كه این لایحه از مجلس نهم مطرح بود كه در اردیبهشت ماه سال 97 در كمیسیون قضایی به تصویب رسید و به صحن علنی مجلس ارجاع شد.
نماینده مردم تهران در مجلس ابراز امیدواری كرد كه با وجود برخی مشكلات در زمینه حقوق كودكان هر چه سریع تر كلیات و جزییات این لایحه به تصویب مجلس برسد چرا كه می‌تواند در كاهش انواع خشونت، آسیب و جنایت علیه كودكان موثر باشد.
لایحه‌ حمایت از كودكان و نوجوانان متشكل از چهار فصل شامل كلیات، تشكیلات، جرایم و مجازات‎ها، تحقیق، رسیدگی و تدابیر حمایتی است كه هفته گذشته پرونده آن پس از سال ها در مجلس به اتمام رسید و برای تایید نهایی به شورای نگهبان ارجاع شد.
سیام**1058 **1336