گردشگري غذايي يك نوع فعاليت عمومي است و تنها شامل خوردن غذا نمي شود بلكه همه جنبه هاي آن از فروشنده هاي دوره گرد گرفته تا رستوران هاي لوكس را در بر مي گيرد و به عبارت ديگر، هر كسي كه به هر شكلي با غذا ارتباط دارد، جزيي از اين صنعت است.
هدف از گردشگري غذايي، آشنايي با غذاهاي مختلف و فرهنگ غذايي مناطق بدون رده بندي يا دادن نظرهاي تخصصي است. در واقع در اين نوع گردشگري، هر چه غذا ساده تر باشد، جذابيت بيشتري خواهد داشت.
جالب است بدانيد كشور مالزي اعلام كرده است كه در نظر دارد با توسعه جايگاه گردشگري غذا در اين كشور، امكان جذب 36 ميليون گردشگر تا سال 2020 را فراهم آورد و كشور پرو نيز از گردشگري آشپزي درآمدي يك ميليارد دلاري به جيب زده است.
مكتب آشپزي ايراني يكي از سه مكتب اصلي خوراك در كنار مكاتب آشپزي رومي و چيني است و در ايران اين فرصت گردشگري بيشتر در مناطقي وجود دارد كه در زمينه گردشگري روستايي و كشاورزي فعال هستند.
در ايران موقعيت هاي جغرافيايي متفاوت داريم و اين طول و عرض متفاوت سبب شده است كه در كشور حدود 2 هزار و 520 نوع خوراك متفاوت داشته باشيم كه در اين زمينه مي توان به استان هاي مازندران، گيلان و اردبيل به عنوان قطب هاي گردشگري غذايي در كشور اشاره كرد و چه خوب است كه غذاهاي اين مناطق هنوز زنده بوده و در رستوران ها و محافل غذايي ارائه مي‌شود.
استان مازندارن با غذاهاي محلي و سنتي همچون خورشت سير انار، بشته واش، مالابيج، بيج بيج، ترش سماق، ناز خاتون، باقلا وابيج، كدو بره، آغوز مسما، ترش ترشو، دوپتي، اسپناساك، اسفناج مرجي، خورشت آلو، كئي پلا و آش كدو جز استان‌هايي است كه تجربه لذت خوردن را در حال و هوايش نبايد از دست داد.
**نظام غذايي به مثابه بخشي از ميراث فرهنگي جامعه
يك كارشناس گردشگري نظام غذايي را به مثابه بخشي از ميراث فرهنگي جامعه، داراي ظرفيت هاي متعددي براي مطرح شدن در حوزه گردشگري برشمرد و گفت: نظام غذايي دريچه هاي گشوده است كه گردشگران با تجربه و چشيدن آن به عمق فرهنگ محلي وارد شده و تفاوتي كه درك و لمس آن مهمترين انگيزه است را با فرهنگ خود از طريق طعم و ذائقه درك مي كنند.
رامين باقري در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: در واقع مي توان نظام غذايي را عنصري از ميراث فرهنگ اقوام تلقي نمود، چرا كه در خود دانش بومي، ذائقه، عادت، روابط اجتماعي و ترجيحات و ابعاد متنوع ديگري را كه از گذشته وام گرفته است، حمل مي كند.
وي اظهار داشت: اين ميراث فرهنگي با ويژگي ها اصيل، متفاوت و جذاب مي تواند زمينه هاي مساعد براي گسترش گردشگري غذا را فراهم آورد.
باقري با بيان اينكه دانش شناخت گياهان و ميوه هاي خودرو، روش هاي فرآوري و استفاده و خواص درماني آنها مي تواند زمينه هايي براي معرفي وجود استعدادهاي گردشگري در زمينه بوم گردي باشد، خاطر نشان كرد: اين توانمندي ها مي تواند بستري مناسب براي اشتغال جوامع محلي استان ها در بخش توريسم و تداوم فرهنگ در ابعاد مختلف پديد آورد.
وي تصريح كرد : گردشگري غذايي مي‌تواند در برندسازي و افزايش تقاضا براي مقاصد گردشگري نقش داشته باشد و در كنار آن، سنت‌هاي محلي و تنوع جوامع را نيز حفظ كند.
به گفته اين كارشناس، متاسفانه هنوز اين ظرفيت در ايران مورد توجه قرار نگرفته و كمتر به عنوان يك عامل جذب گردشگر به آن پرداخته مي‌شود.
باقري يادآور شد : با گسترش واحدهاي بوم گردي كه توجه ويژه اي به غذاهاي محلي دارند مي توان آينده روشني را براي گردشگري غذا متصور شد.
در گردشگري غذايي به نوعي بين مقصد گردشگري، غذا و آشپزي پيوند برقرار مي‌شود حتي غذا، به هويت ملي و محلي يك مقصد گردشگري تبديل مي‌شود.
در اقصي نقاط جهان معمولا گردشگران غذا و كساني كه دنبال شكم‌گردي هستند اين اشتياق را دارند كه غذاها و خوراكي‌هاي بومي آن مقصد گردشگري كه به آن سفر كرده‌اند را بخورند.
طعم، بو، رنگ، چگونگي تهيه، تدارك، نحوه ارائه و سرو غذا، سفره‌آرايي و حتي نحوه خوردن يك غذا مي‌تواند تجربه‌هاي نابي براي هر گردشگر غذايي باشد اينها همه در بستر فرهنگ محلي و بومي معنا پيدا مي‌كند.
گردشگري غذايي تا حدي اهميت دارد كه حتي در كنار بحث گردشگري فرهنگي قرار مي‌گيرد. تا جايي كه برخي غذاهاي محلي تبديل به ميراث انساني و فرهنگي آن منطقه گردشگري مي‌شود.
** دلبري سفره ايراني براي گردشگران خارجي
يك راهنماي تورهاي گردشگري در اين باره گفت: غذاي مناطق مختلف ايران و بويژه شمال كشور بسيار مورد توجه گردشگران خارجي است و برخي از آنها به طور خاص به اين غذاها توجه دارند.
آنوشا امينيان در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: متاسفانه در بيشتر رستوران ها و اقامتگاه هاي گردشگري نخستين گزينه غذايي را كه براي گردشگران خارجي در نظر گرفته مي شود، كباب ايراني است و ساير غذاهاي محلي در حاشيه قرار دارند.
وي با بيان اينكه ارائه غذاهاي محلي در واحد هاي بوم گردي بيشتر مورد توجه گردشگران خارجي قرار گرفته است، اظهار داشت: پرسش ها و كنجكاوي هايي را كه اين گردشگران درباره تهيه مواد اوليه و پخت غذاها دارند نشان از اهميت و جذابيت زياد اين غذاها براي آنها است.
امينيان خاطر نشان كرد: بارها گردشگراني را ديده ام كه فقط براي خوردن غذاي ناب ايراني با طعم هاي مختلف به كشور سفر كرده اند و از مراحل تهيه و پخت آنها فيلم و عكس گرفته اند.
به گفته اين راهنماي گردشگري، بايد فعالان اين عرصه با حضور در نمايشگاه هاي جهاني به معرفي غذاي ايراني پردازند تا زمينه جذب گردشگران بيشتر فراهم گردد.
وي برگزاري جشنواره‌هاي غذا در محيط‌هاي مختلف روستايي و شهري و برگزاري تورهاي غذا براي آموزش پخت غذاهاي محلي از جمله راهبردهاي توسعه گردشگري غذا برشمرد.
**واحد هاي بوم گردي پيشتاز در گردشگري غذا
رييس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان هاي تنكابن و عباس آباد نيز گفت: در دنيا براي هر بهانه اي يك جشنواره ايجاد مي كنند كه در اين ميان جشنواره هاي غذا بيشترين مخاطب را به خود اختصاص داده اند.
نادر سحرخيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: جشنواره غذاهاي ملي و محلي چند سالي است كه در كشور برگزار مي شود و خوشبختانه با استقبال خوبي از سوي مردم و حتي مسافران و گردشگران خارجي مواجه شده است.
وي با بيان اينكه استان گيلان در بحث غذا صاحب برند است، اظهار داشت : البته اين بدان معنا نيست كه استان هاي ديگر مثل مازندران عقب تر هستند بلكه نوع و نحوه ارائه غذا، آنها را پيشتاز كرده است.
سحر خيز با اشاره به اينكه مازندران از تنوع غذايي بالايي برخوردار است، خاطر نشان كرد: بايد به سمت برند سازي در اين زمينه حركت كنيم و غذاهاي مردم مازندران را به جهانيان معرفي نماييم.
وي تصريح كرد : در سال هاي اخير بخشي از مخاطبان شكم گردي يا گردشگري غذا توسط واحد هاي بوم گردي استان جذب شده اند كه اكثريت آنها گردشگران خارجي هستند.
به گفته رييس اداره گردشگري شهرستان هاي تنكابن و عباس آباد، نحوه پذيرايي، چيدمان، سفره آرايي و اصطلاحات خاص هر غذا براي گردشگر جذاب است كه اين امر در واحد هاي بوم گردي به خوبي رعايت مي شود.
سحرخيز با بيان اينكه در واحد هاي بوم گردي تنها غذاهاي محلي و بومي ارائه مي شود و از پخت كباب خبري نيست، بيان داشت: رستوران هاي منطقه نيز كه زير نظر سازمان گردشگري قرار دارند و داراي رتبه مي باشند در بخش شكم گردي و نحوه ارائه غذا صاحب برند هستند.
وي يادآور شد: بايد صنعت گردشگري در همه بخش ها به طور جدي در منطقه گسترش يابد تا شاهد جذب حداكثري مسافر و گردشگر باشيم.
/1602/7513/1899
تاریخ انتشار: ۱۰ شهریور ۱۳۹۷ - ۱۵:۱۰
نوشهر -ايرنا - مازندران به دليل تنوع غذايي بالا مي تواند در زمينه گردشگري غذا بسياري از گردشگران داخلي و خارجي را به خود جذب كند و همين مسئله زمينه ايجاد رونق و شكوفايي بيشتر اين صنعت را در استان فراهم كند.