چاپ، صنعتی كه این روزها كم رمق شده است

به گزارش ایرنا، اختراع چاپ توسط گوتنبرگ در سال 1456میلادی را می توان یكی از بزرگترین اختراعات در طول تاریخ بشریت دانست ، صنعتی كه با ورود آن به جامعه و تاثیری كه بر تمام امور از جمله در حوزه علم و فرهنگ و اقتصاد گذاشت دیگر نمی توان آن را براحتی حذف كرد.
قدمت صنعت چاپ در ایران به دویست سال پیش در دوره عباس میرزای قاجار می رسد كه پس از مامور كردن فردی برای فراگیری این صنعتف تجهیزات چاپی وارد تبریز شد و به مرور پیشرفت ها و تحولاتی را تجربه كرد به گونه ای كه به یكی از صنایع مهم و قدرتمند در كشور تبدیل شد.
این صنعت تنها در كتاب و مطبوعات حضور ندارد بلكه امروزه به نوعی با زندگی تمام انسان ها گره خورده و تمام امور ما از از كارت شناسایی ملی گرفته تا اسكناس و بسته بندی مواد غذایی و در شكل مدرن آنچه در اینترنت می بینیم همگی حاصل فن و صنعتی به نام چاپ است.
با وجود چنین جایگاه و اهمیتی برای صنعت چاپ اهالی این صنعت با مشكلات متعددی دست و پنجه نرم می كنند كه شاید در آینده نزدیك در صورت عدم چاره اندیشی مناسب به انحلال و ورشكستگی كامل آنها بینجامد.

**از نظر علم چاپ از دنیا عقب هستیم
مدیر مسئول روزنامه ولایت كه خود از چاپخانه داران باسابقه قزوین است در رابطه با وضعیت صنعت چاپ به خبرنگار ایرنا گفت: صنعت چاپ در ایران از نظر فیزیكی از دنیاعقب مانده و صنعتی سرمایه بر است و ماشین آلات این حوزه نیز گران بوده و از خارج از كشور وارد می شوند.
سید عبدالعظیم موسوی افزود: البته این عدم پیشرفت در تجهیزات چاپ را اپراتورهای این صنعت در ایران جبران می كنند و می توان اذعان كرد كاربران این صنعت در كشور با وجود استفاده از صنایع فرسوده و قدیمی چاپ بسیار خلاق تر و پیشرفته تر از كشورهای دیگر هستند.

**هیچ مركز علمی برای آموزش چاپ در كشور نیست
وی ادامه داد: ایران از نظر فن چاپ بسیار پیشرفته است اما علم چاپ در ایران پیشرفت چندانی نداشته و هیچ مركز علمی برای آموزش چاپ در كشور نداریم و آموزش ها بیشتر سینه به سینه و استاد شاگردی بوده است و ما از علم روز دنیا در حوزه چاپ عقب مانده ایم.
موسوی خاطرنشان كرد: در حال حاضر برای اخذ مجوز چاپخانه، سواد و مدرك علمی ملاك نیست در حالی كه 50سال پیش مدیران چاپخانه ها معمولا از فرهیخته ترین و باسوادترین افراد جامعه بودند.
وی با بیان اینكه بسته بندی جزو لایفنك صنعت چاپ به شمار می رود، گفت: در علوم بازرگانی برای صنعت بسته بندی دو وطیفه آگهی و آگاهی را برشمرده اند كه متاسفانه در ایران از این نظر نیز دچار ضعف هستیم.
موسوی اظهار داشت: این صنعت با وجود آن كه مشتری و سفارش دهنده بسته بندی خوب می خواهد هم كمترین انطباق را با سلیقه مصرف كننده داشته و هم نیاز به سرمایه دارد كه این خود بر تولید و صادرات هم تاثیر می گذارد.
این چاپخانه دار با بیان اینكه بخش مهمی از نیازهای صنایع بسته بندی در خارج از كشور تامین می شود،گفت: با وجود آن كه از نظر قانون، ورود كالاهای چاپی قابل تولید در كشور ممنوع است اما به خاطر كمبودها و ضعف های چاپ و بسته بندی ایران این امر رعایت نشده و برخوردی هم با آن صورت نمی گیرد.
موسوی خاطرنشان كرد: در صنعت چاپ سه چهارم قیمت محصول چاپی به مواد اولیه و كارگر اختصاص داشته و تنها یك چهارم آن سود ناویژه است كه در همین یك چهارم هم ماشین آلات، حق مالكانه ، مجوزها و مالیات قرار دارد.
وی در ادامه به مشكل كمبود كاغذ و گرانی آن نیز اشاره كرد و افزود: كاغذ مورد نیاز ایران به جز درصد ناچیزی از آن كاملا از خارج كشور تامین می شود و طبیعی است كه در شرایط اقتصادی حاكم بر فضای كشور تامین این ماده اصلی در صنعت چاپ تا چه حد مشكل و پرهزینه باشد.
موسوی ادامه داد: در صنعت چاپ، كاغذ تقریبا 75 درصد كل قیمت محصول چاپی را شامل می شود و وقتی قیمت آن به سه برابر افزایش یابد و از سوی دیگر نیز فروشنده كه قبلا بین سه تا 6ماهه و حتی بیشتر فرصت پرداخت هزینه را به خریدار می داد امروز تنها به ازای پرداخت نقدی كاغذ می فروشد.
موسوی اظهار داشت: اكنون تعداد زیادی از چاپخانه ها خصوصا در تهران به خاطر این مشكلات تعطیل شده اند.

**ادغام اتحادیه چاپخانه داران با لوازم التحریر فروشان غیرحرفه ای است
موسوی در ادامه به مسایل محلی صنعت چاپ در قزوین نیز اشاره كرد و گفت: به خاطر برخورد غیرحرفه ای و غیركارشناسی، سازمان صنعت، معدن و تجارت به منظور افزایش اعضای اتحادیه چاپخانه داران درصدد ادغام آن با اتحادیه لوازم التحریر فروشان است در حالی كه صنعت چاپ تخصصی، تولیدی و سرمایه بر است كه هیچ تناسبی با لوازم التحریر ندارد.
موسوی گفت: سازمان صنعت و معدن و تجارت می تواند به جای این كار این اتحادیه را با اتحادیه ای همسوتر با نظر كاربرد ازجمله اتحادیه ناشران یا كانون های تبلیغاتی ادغام كند.
وی همچنین با انتقاد از تقلیل و تبدیل اتحادیه استانی چاپخانه داران به شهرستان قزوین گفت: با این اقدام اتحادیه شهرستان های دیگر نمی تواند جزو قزوین باشد و از این ظرفیت به خوبی بهره مند شود.

** تمام تجهیزات چاپ وارداتی هستند
رییس اتحادیه چاپخانه داران قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: متاسفانه تمام محصولات و تجهیزات حوزه چاپ وارداتی است و از این نظر كاملا وابسته به كشورهای خارجی هستیم.
اصغر كریمی با اشاره به افزایش قیمت كاغذ به سه برابر قبل،اظهار داشت: این گرانی در شرایطی است كه مراكز دولتی هم كه سفارش دهنده كار هستند هزینه كار را نقد پرداخت نمی كنند و همین مسایل چاپخانه ها را در تامین نقدینگی دچار مشكلات زیادی كرده است.
وی، ارزش افزوده را نیز از دیگر مشكلات چاپخانه داران عنوان كرد و گفت: ارزش افزوده كمر چاپخانه ها را آن هم در شرایط اقتصادی فعلی خم كرده و یك ضربه بزرگ بر آنها است.
رییس اتحادیه چاپخانه داران قزوین اظهار داشت: این ارزش افزوده ناعادلانه بوده و موجب شده تا بسیاری از چاپخانه ها در كنار مشكلات ریز و درشت دیگر خود اقدام به تعدیل نیرو و در نهایت تعطیلی فعالیت خود كنند.
كریمی ادامه داد: كاغذ در قانون نظام مالیاتی معاف از مالیات است اما چاپخانه ها هنوز در این زمینه دچار مشكل هستند و نتوانسته ایم این موضوع را به دست اندركاران بقبولانیم.
كریمی اظهار داشت: در این میان برای كاغذی كه چاپخانه ها از تهران خرید می كنند فاكتور ندارد اما سازمان امور مالیاتی درخواست فاكتور از چاپخانه ها می كند در حالی كه در هر هیچ نقطه از ایران فاكتور ارایه نمی كنند.

**كهنگی و قدیمی بودن تجهیزات چاپ
یك چاپخانه دار قزوینی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ، كهنگی و قدیمی بودن تجهیزات چاپ، كمبود كاغذ و گرانی و عدم ارایه وام های با سود پایین را از جمله مهم ترین مشكلات چاپخانه ها عنوان كرد.
سید قاسم جلیلیان افزود: با واگذاری امور تاسیس، واردات و صادرات محصولات و صدور مجوز های ورود دستگاه ها و ماشین آلات چاپ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به وزارت صنعت، معدن و تجارت و ماندن وظیفه نظارت بر چاپخانه ها در اختیار وزارت ارشاد به نوعی چاپخانه ها با داشتن 2 متولی دچار بلاتكلیفی شده اند.
وی اظهار داشت: با تسهیلات با سود 28 تا30 درصدی چاپخانه ها از عهده كار بر نمی آیند و این موجب شده كه بسیاری از چاپخانه ها اقدام به تعطیلی و یا تعدیل نیرو كرده و با كمتر از 30درصد ظرفیت خود فعالیت كنند.
جلیلیان افزود: با تحریم های اقتصادی و نوسانات ارز ورود ماشین آلات چاپ سخت تر از قبل هم شده و رمقی برای چاپخانه ها باقی نمی ماند.

**ثبت مشخصات 112چاپخانه در فرهنگ و ارشاد قزوین
معاون فرهنگی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در حال حاضر 112چاپخانه مجوز فعالیت خود را از این اداره كل گرفته و در حال فعالیت هستند كه البته بخشی از آنها به معنای واقعی فعال نیستند.
شهریار پرهیزكاری افزود: در حال حاضر به علت شرایط خاص ناشی از كمبود و گرانی كاغذ شرایط برای چاپخانه ها سخت تر شده و سرمایه گذاری موجود متناسب با سودآوری آن نیست ولی امیدواریم در آینده نزدیك شاهد رونق دوباره و حل مشكلات اساسی این صنعت باشیم.
وی در ادامه از برگزاری جشنواره صنعت چاپ در روز نوزدهم شهریورماه در قزوین خبر داد و گفت: با برگزاری این جشنواره كه هشتمین دوره خود را طی می كند از صاحبان سه چاپخانه برتر، 2 پیشكسوت این عرصه و 10 كارگر نمونه چاپخانه های استان تجلیل خواهد شد.
پرهیزكاری ادامه داد: ترویج صنعت چاپ، شناسایی توانمندی های صنعت چاپ این استان و معرفی آن از اهداف برگزاری این جشنواره است.
7388*3013