مستاجران تشريفاتي «ايوان صدر» پاكستان

به گزارش روز چهارشنبه ايرنا سمت رئيس جمهوري در ساختار سياسي پاكستان يك مقام تشريفاتي است هر چند در گذشته بر اساس قانون اساسي اين كشور رئيس جمهور از اختيارات تام از جمله انحلال دولت برخوردار بودند.
اين اختيارات در سال 2009 ميلادي پس از ترميم و اصلاح در قانون اساسي به نخست وزير پاكستان داده شد.
پس از تدوين قانون اساسي در سال 1956 ميلادي تاكنون 12 رئيس جمهوري به اين سمت برگزيده شدند كه از اين ميان، هفت تن به شيوه دموكراتيك و چهار تن نيز پس از كودتاي نظامي به اين سمت رسيدند. چهار تن از روساي جمهور پاكستان از بين اعضاي حزب مردم انتخاب شدند.
اسكندر ميرزا كه آخرين فرماندار كل پاكستان بود پس از تدوين قانون اساسي در 23 ماه مارس سال 1956 به عنوان اولين رئيس جمهور سوگند وفاداري ياد كرد.
وي پس از كودتاي نظامي ژنرال ايوب در 27 اكتبر 1958 از اين سمت بركنار شد.
ژنرال ايوب خان پس از اينكه قدرت را به دست گرفت در سال 1965 وارد جنگ با هند شد، وي سپس در 25 مارس 1969 بر اثر فشار احزاب مخالف و اپوزيسيون از سمت رياست جمهوري استعفا داد.
پس از وي، ژنرال يحيي زمام امور را به دست گرفت و به عنوان سومين رئيس جمهوري پاكستان، سوگند وفاداري ياد كرد .
ژنرال يحيي پس از شكست در برابر شورش به وجود آمده در پاكستان شرقي كه به تشكيل كشور جديد بنگلادش منجر شد، بيستم دسامبر 1971 از سمت رياست جمهوري استعفا داد.
سپس ذوالفقار علي بوتو موسس حزب مردم (PPP) از 20 دسامبر 1971 تا 13 اگوست 1973 به مدت يك سال و شش ماه به اين سمت برگزيده شد .
اما پس از تدوين قانون اساسي جديد در سال 1973 و اعلام سيستم حكومتي پارلماني در پاكستان، ذوالفقار علي بوتو با استعفا از سمت رياست جمهوري به سمت نخست وزيري رسيد .
پس از آن فضل الهي چودري در 14 اگوست 1973 ميلادي به عنوان پنجمين رئيس جمهور سوگند ياد كرد .
وي 16 سپتامبر 1978 ميلادي و پس از كوتاي نظامي و اعلام حكومت نظامي از سوي ژنرال ضياء الحق اين سمت را به وي سپرد .
پس از كشته شدن ژنرال ضياء الحق در 17 اگوست 1988 ميلادي در يك حادثه هوايي، غلام اسحاق خان در 17 اگوست 1988 به اين سمت رسيد.
وي كه از اختيارات تام برخوردار بود، حكومت حزب مردم به رهبري بي نظير بوتو را در 1990 و حكومت حزب مسلم ليگ نواز به نخست وزيري نواز شريف رادر 1993 منحل كرد.
وي پس از بركناري نواز شريف از سمت نخست وزيري كه به بحران سياسي در پاكستان منجر شده بود با دخالت قوه قضايي و ارتش پاكستان از سمت خود استعفا داد.
سپس فاروق احمد خان لغاري از حزب مردم در 14 نوامبر 1993 به عنوان هشتمين رئيس جمهور سوگند وفاداري ياد كرد، اما وي نيز در سال 1995 ميلادي با استفاده از اختيارات تام به دليل اختلافات عميق با بي نظير بوتو دولت وي را منحل كرد.
پس از روي كارآمدن حزب مسلم ليگ نواز به رهبري نواز شريف اختلافات و كشمكش ها بين رئيس جمهوري و نخست وزير بالا گرفت به نحوي كه احمد خان لغاري با دخالت ارتش در دوم دسامبر 1997 مجبور به استعفا شد.
سپس محمد رفيق تارر از هواخواهان حزب مسلم ليگ نواز در اول ماه ژانويه 1998 به عنوان نهمين رئيس جمهور به اين سمت ابقا شد، اما وي نيز، 20 ژوئيه 2001 پس از كودتاي نظامي ژنرال پرويز مشرف كه به سرنگوني دولت قانوني نواز شريف در اكتبر 1999 منجر شده بود از اين سمت بركنار شد .
ژنرال مشرف كه پس از كودتا به سمت رياست اجرايي پاكستان رسيده بود، 20 ژوئيه 2001 ميلادي پس از اينكه محمد رفيق تارر را از اين سمت بركنار كرد خود بر كرسي رياست جمهوري تكيه زد.
وي تا 18 اگوست 2008 به عنوان دهمين رئيس جمهور در اين سمت باقي ماند .
پس از آن آصف علي زرداري از حزب مردم در 9 سپتامبر 2008 توانست در انتخابات رياست جمهور به پيروزي برسد، در زمان وي با اصلاح در قانون اساسي اختيارات تام انحلال مجلس ملي از رئيس جمهور به نخست وزير داده شد .
وي نخستين رئيس جمهوري بود كه پس از تكميل دوره پنج ساله در 8 سپتامبر 2013 از اين سمت بر اساس قانون كناره گيري كرد .
سپس ممنون حسين از حزب مسلم ليگ نواز پس از پيروزي در انتخابات رياست جمهوري توانست به عنوان دوازهمين رئيس جمهوري به كاخ رياست جمهوري راه يابد.
وي نيز قرار است پس از تكميل دوره پنج ساله در 8 سپتامبر 2018 از اين سمت كناره گيري كند .
روز گذشته سيزدهم شهريورماه نيز، عارف علوي از حزب تحريك انصاف توانست با پيروزي در انتخابات رياست جمهوري به عنوان سيزدهمين رئيس جمهوري بر اين كرسي تشريفاتي تكيه زند .
وي توانست در مكانسيم تعريف شده انتخابات رياست جمهوري 353 درصد راي الكتورال كالج را به خود اختصاص دهد.
دكتر عارف علوي كه يك دندانپزشك است در انتخابات رياست جمهوري توانست مولانا فضل الرحمن و اعتزاز احسن از نامزدهاي احزاب مخالف را شكست دهد.
گزارش:سيدبهادر حسيني
آساق**6125**1663**