به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، صدای زنگ هشدار مصرف انواع سوخت توجه ها را به سوی دلایل این موضوع جلب شده است.
بر اساس برخی گزارش ها، حجم مصرف در مردادماه امسال با رشدی چشمگیر به مرز 100 میلیون لیتر رسید.
از ابتدای امسال تا پایان تیرماه به طور میانگین روزانه 86.8 میلیون لیتر بنزین در كشور مصرف شد كه نسبت به مدت مشابه پارسال رشد 9.6 درصدی را نشان می دهد.
بیشترین مصرف بنزین كل كشور در سی و یكم تیرماه ركورد بی‌سابقه 121 میلیون و 800 هزار لیتر را شكست.
روند افزایش مصرف بنزین و سوخت در كشور به اندازه ای است كه رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار اخیر هیات دولت با ایشان بدان اشاره كرده اند.
رهبر معظم انقلاب نیز در نشست اخیر با هیات دولت، مصرف بیش از 100 میلیون لیتر بنزین در روز را نمونه ای از استفاده بد از ظرفیت‌ها و منابع داخلی خواندند و فرمودند: «وزارت نفت و دیگر مسوولان دولتی راه‌های كاهش مصرف بنزین را پیگیری كنند.»
ایشان بد استفاده كردن از ظرفیت‌ها و منابع داخلی را از دیگر مشكلات موجود در بحث مدیریت اقتصادی خواندند و پرسیدند: «ایران كه جزو بزرگ‌ترین تولیدكنندگان نفت جهان است، چرا باید بنزین وارد كند؟ در حالی كه می‌توان با ساخت پالایشگاه و تولید و حتی صدور فرآورده‌های نفتی از نعمت بزرگ ذخایر نفتی، استفاده صحیح كرد.»
درباره دلایل افزایش مصرف بنزین، از عوامل مختلفی نام برده می شود كه از مهم ترین آنها می توان به قیمت پایین، نوسان نرخ ارز در ماه های اخیر، افزایش قاچاق و تردد خودروهای بی كیفیت اشاره كرد كه در رفع آنها نهادها و دستگاه های مختلف دخالت دارند كه لازم است به آن توجهی ویژه شود.
بر اساس نظر كارشناسان خودروهای بی كیفیت داخلی از متهمان اصلی مصرف بالای سوخت در كشور است كه به دلیل فناوری پایین، علاوه بر آلایندگی زیاد، سوخت زیادی مصرف می كنند.
** مصرف 304 میلیون بشكه معادل نفت خام در بخش حمل و نقل
رییس امور استاندارد و تدوین معیار در بخش حمل و نقل شركت بهینه سازی مصرف سوخت امروز در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره عوامل افزایش مصرف سوخت در كشور گفت: در سال 1394 مصرف نهایی انرژی در كشور معادل یك میلیارد و 264 میلیون بشكه معادل نفت خام بود كه 304 میلیون بشكه از آن در بخش حمل و نقل مصرف شده است.
مریم مهدی نژاد افزود: 47 درصد سوخت مصرفی در بخش حمل و نقل به بنزین و 35 درصد به گازوئیل اختصاص داشته است.
مهدی نژاد اضافه كرد: از 304 میلیون بشكه معادل نفت خام مصرفی حدود 258 میلیون بشكه به فرآورده‌های نفتی و بقیه به سی.ان.جی (گاز طبیعی فشرده) و سایر انواع سوخت مربوط بوده است.
** مصرف بالا با وجود سرانه پایین مالكیت خودرو
رییس امور استاندارد و تدوین معیار در بخش حمل و نقل با بیان اینكه روند مصرف بنزین در بخش حمل و نقل تابع مصرف سوخت خودروهاست، گفت: هم اكنون مصرف سوخت خودروها در كشور بسیار بالاست، در حالی كه سرانه مالكیت خودرو در ایران نسبت به سایر مناطق در حد پایین قرار دارد.
مهدی نژاد یادآور شد: در ایران به ازای هر یك هزار نفر 200 دستگاه خودرو وجود دارد؛ در حالی كه این سرانه در امریكا 797 و در ایتالیا 679 است.
وی گفت: علاوه بر سرانه پایین، ناوگان خودرویی ایران نیز فرسوده است؛ به‌طوری كه 900 هزار دستگاه خودرو فرسوده سبك در كشور تردد می‌كنند.
به گفته وی، مجموع خودروهای سبك كشور 16 میلیون و 100 هزار دستگاه برآورد شده است.
** میانگین 7.7 لیتری مصرف سوخت خودروهای داخلی
رییس امور استاندارد و تدوین معیار در بخش حمل و نقل به مصرف بالای سوخت در خودروهای داخلی اشاره كرد و گفت: بیشتر خودروهای داخلی به دلیل كیفیت پایین، دارای آلودگی زیاد و مصرف بالای سوخت است؛ به طوری كه در سال 1396 میانگین مصرف سوخت خودروهای كشور 7.7 لیتر به ازای هر 100 كیلومتر بود.
مهدی نژاد اضافه كرد: در اتحادیه اروپا در سال 2015 میانگین مصرف سوخت 5.5 لیتر به ازای هر 100 كیلومتر بوده كه قرار است در سال 2020 به 4.1 دهم لیتر در هر 100 كیلومتر كاهش یابد.
وی ادامه داد: مشكل دیگر خودروهای ما «پایداری پایین» آنهاست، یعنی اینكه پس از ورود به ناوگان جاده ای به سرعت و به راحتی مصرف سوخت آنها از حالت عادی خارج شده و بالا می رود.
** سهم تفاوت فرهنگی ایران و اروپا در افزایش مصرف سوخت
رییس امور استاندارد و تدوین معیار در بخش حمل و نقل افزود: مشكل دیگری كه باعث بالا رفتن میزان مصرف سوخت خودروها در كشور شده پیمایش بالای آنهاست كه نسبت به میانگین جهانی در حد بالایی قرار دارد.
مهدی نژاد افزود: میانگین سالانه پیمایش خودروها در كشور 20 تا 22 هزار كیلومتر است در حالی كه در كشورهای مختلف اروپایی بین هشت هزار تا 13 هزار كیلومتر قرار دارد.
«یكی از علت های پیمایش بالای خودروهای كشور، مربوط به تفاوت فرهنگ استفاده از خودروهاست. به عنوان مثال، در كشورهای اروپایی برای سفرهای درون شهری از حمل و نقل عمومی استفاده می‌كنند و استفاده از خودروهای شخصی را به مسافرت های آخر هفته اختصاص می دهند اما در فرهنگ ما استفاده از خودروهای شخصی و تك سرنشین جذابیت دارد».
مهدی نژاد ادامه داد: علاوه بر فرهنگ سازی، برای كاهش مصرف سوخت توسط خودروهای داخلی باید به توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل عمومی نیز توجه شده و آن را تقویت كنیم.
** تردد موتورسیكلت های فرسوده
رییس امور استاندارد و تدوین معیار در بخش حمل و نقل عامل دیگر مصرف بالای سوخت در كشور را مربوط به استاندارد پایین موتورسیكلت ها دانست و افزود: بر اساس گزارش پلیس راهور تا پارسال11 میلیون دستگاه موتورسیكلت در كشور شماره گذاری شد.
وی یادآور شد: البته بررسی‌ها نشان می‌دهد تعداد زیادی موتورسیكلت بدون آنكه شماره گذاری شده باشد در مناطق حاشیه ای كشور تردد دارد كه بخش عمده آن ها فرسوده است.
** لزوم جریمه مالی سنگین برای خودروهای پر مصرف
رییس امور استاندارد و تدوین معیار در بخش حمل و نقل با انتقاد از سطح پایین فناوری خودروهای داخلی گفت: فناوری در كاهش مصرف سوخت و پایین آوردن آلایندگی خودروها اهمیت زیادی دارد.
مهدی نژاد افزود: در سایر كشورها تلاش می‌شود از طریق وضع جرایم مالی مختلف، مصرف سوخت خودروها را كاهش دهند؛ به طوری كه در برخی كشورها جریمه خودروهای آلاینده به حدی سنگین است كه تردد با آنها صرفه اقتصادی ندارد.
وی از تدوین استانداردهای مصرف سوخت خودرو در كشور خبر داد و گفت: ما برای خودروها نیز مانند لوازم برقی و خانگی، برچسب مصرف انرژی تعریف كرده ایم كه مرحله اول آن از سال 1394 اجرا شده است.
این مسوول با بیان اینكه مرحله دوم این طرح از اول تیر 1397 آغاز شده است، افزود: در مرحله دوم، استانداردهای مصرف سوخت سختگیرانه تر شده به طوری كه یك خودرو كه در مرحله اول، دارای برچسب انرژی آ (A) بود در مرحله دوم نتوانست این برچسب را اخذ كند و یك رتبه افت كرد.
مهدی نژاد با بیان این كه رده بندی برچسب خودرو از آ تا جی است، اضافه كرد: هیچ خودرویی نتوانسته است در مرحله دوم برچسب ای مصرف انرژی را دریافت كند.
وی بیان داشت: همچنین هشت محصول از 6 كارخانه تولید كننده خودرو در كشور نتوانسته اند هیچ یك از استانداردهای A تا G مصرف سوخت را كسب كنند و به طور كلی فاقد استاندارد مصرف سوخت هستند.
** نیمی از خودروهای كشور در آستانه سلب برچسب انرژی
مهدی نژاد ادامه داد: مرحله جدید اعطای برچسب های انرژی به خودروها 2 سال دیگر انجام می شود بنابراین خودروسازان 2 سال وقت دارند تا كیفیت خودروهای خود در مصرف سوخت را افزایش دهند.
رئیس امور استاندارد و تدوین معیار در بخش حمل و نقل با بیان این كه مرحله آتی اعطای برچسب انرژی سخت گیرانه تر می شود، هشدار داد: با توجه به شرایط فعلی اگر خودروسازان اقدامی برای بهبود كیفیت خودروهای خود در مصرف سوخت انجام ندهند در 2 سال آینده حدود نیمی از خودروهای تولیدی كشور قادر به دریافت هیچ نوع از برچسب انرژی نخواهند بود.
«در كشورهای مختلف تلاش می كنند از طریق سیاست های تنبیهی مانع استفاده از خودروهای پرمصرف و آلاینده شوند».
رییس امور استاندارد و تدوین معیار در بخش حمل و نقل اضافه كرد: بر این اساس حتی اتحادیه اروپا اگر خودرویی مورد پسند بازار واقع شود جلو تولید آن را نمی‌گیرد اما چنان جرایم سنگینی را برای تردد آن وضع می‌كند كه استفاده از آنها برای مصرف‌كننده و همچنین تولید كننده صرفه اقتصادی نداشته باشد.
مصاحبه از میثم طاهری
اقتصام**2022**1961*
تاریخ انتشار: ۱۷ شهریور ۱۳۹۷ - ۰۸:۱۵
تهران- ایرنا- خودروهای پرمصرف و آلاینده یكی از متهمان اصلی افزایش مصرف سوخت است؛ در حالی كه در كشورهای دیگر برای تردد این وسایل نقلیه جریمه های مالی سنگین وضع می شود تا استفاده از آنها صرفه اقتصادی نداشته باشد.