به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، فعالان صنعت بسته بندی حبوبات اعلام می كنند كه دلالان مشغول خرید نخود از كشاورزان و صادرات آن هستند و اگر این روند ادامه یابد در ماه های آینده بازار با كمبود این محصول روبرو خواهد شد.
فهرستی كه تیرماه امسال بانك مركزی از دریافت كنندگان ارز دولتی منتشر كرد، نشان داد كه 132 شركت بخشی از منابع ارزی كشور را صرف واردات كالاهایی چون حبوبات شامل نخود، لوبیا چشم بلبلی، لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، عدس و لپه كرده اند.
این در حالی است كه آمار وزارت جهادكشاورزی از مصرف سالیانه 760 هزار تن حبوبات شامل نخود، لپه، عدس و انواع لوبیا در كشور حكایت دارد و سرانه هر ایرانی 8.7 كیلوگرم محاسبه می شود.
** صادرات نخود رونق گرفت
«حامد شیرپور» مدیرعامل یك شركت بسته بندی خشكبار و حبوبات كه از وضعیت بازار حبوبات كشور گلایه داشت، در تماس تلفنی با ایرنا اعلام كرد: بخشی از نخود مورد نیاز كشور از محل تولید داخل و بخشی به عنوان كالای اساسی با ارز دولتی از محل واردات تامین می شود كه به دلیل اخذ نشدن عوارض گمركی برای صادرات، همان محصول وارداتی، صادر می شود.
وی تصریح كرد: پیش از این بهای نخود ایرانی برای صادرات مقرون به صرفه نبود و به همین دلیل تنها محصولی بود كه در بین حبوبات تعرفه 30 درصدی صادراتی نداشت.
این فعال حوزه صنایع غذایی افزود: طبق آمار جدید گمرك ایران، روزانه بیش از هزار تا 1500 تن نخود از مرزهای كشور به مقصد كشورهای همسایه صادر می شود.
وی اظهار داشت: علاوه بر بارش های بهاری امسال در غرب كشور كه سبب شد تا امسال تولید نخود كاهش یابد، در هفته های اخیر شاهد افزایش صادرات این محصول هستیم زیرا تغییر نرخ برابری ارزها سبب شده تا كشورهای همسایه از جمله پاكستان، عراق و افغانستان اقدام به خرید نخود از ایران كنند.
شیرپور اظهار داشت: بخش عمده تولیدات كشاورزان توسط خود آنها یا دلالان صادر می شود و برای شركت های داخلی محصولی باقی نمانده است كه به صورت بسته بندی شده به بازار عرضه كنند.
این فعال حوزه بسته بندی خشكبار و حبوبات اظهار داشت: پیش از این هر كیلوگرم نخود خرمنی (نخود پاك نشده) 5600 تا 5800 تومان خریداری می شد اما اكنون به 7100 تومان رسیده است.
به گفته وی، هر روز 100 تا 200 تومان به قیمت خرید نخود اضافه می شود و ممكن است تا چند ماه آینده با كمبود این محصول در داخل روبرو شویم.
وی بر این باور است كه با وجود افزایش نرخ نخود در كشور، شاهد افت كیفیت این محصول هستیم تا جایی كه پیش از این نخود «دو خان» و «سه خان» داشتیم كه نخود سه خان دارای سه قطر یا سایز 7، 8 و 9 است كه قطر 9 آن بیشترین تقاضا را دارد.
شیرپور گفت: پیش از این 50 درصد نخود تولیدی كشور را قطر 9 تشكیل می داد كه امروز تولید این قطر نخود به حدود 10درصد رسیده است و اكنون بیشتر سایزهای كوچك تولید و عرضه می شود.
وی از مسئولان خواست تا برای جلوگیری از خروج این محصول از كشور همانند دیگر حبوبات عوارض صادرات برای این محصول وضع كنند تا در ماه های آتی با كمبود این محصول در بازار داخلی مواجه نشویم.
** كمبود نخود نداریم
با این حال «فرامك عزیز كریمی» مدیر كل دفتر امور غلات و محصولات اساسی وزارت جهادكشاورزی در این باره به خبرنگار ایرنا توضیح داد: سالانه به طور متوسط 270 هزار تن نخود در سطح زیركشت 550 هزار هكتار تولید می شود در حالی كه نیاز مصرفی كشور حدود 260 هزار تن نخود و لپه است.
به گفته وی، پارسال 90 هزار تن نخود به طور عمده وارد كشور شده است.
این مسئول در وزارت جهادكشاورزی درباره اینكه گفته می شود به دلیل بارندگی های امسال در غرب كشور تولید نخود كاهش یافته است، اظهار داشت: به دلیل بارش های مداوم در بهار و شیوع بیماری قارچی برق زدگی، حدود 18 درصد از تولید مزارعی كه از ارقام اصلاح شده استفاده نكردند، كاهش تولید داشتیم.
عزیز كریمی در پاسخ به اینكه گفته می شود با وجود واردات این محصول با افزایش نرخ ارز طی ماه های اخیر بخش عمده ای از آن صادر شده است، گفت: صادرات و واردات در ایران آزاد است و هر تاجری با توجه به صرفه اقتصادی و شرایط روز قادر به تصمیم گیری است.
وی درباره اینكه آیا احتمال كمبود این محصول برای ماه های آینده وجود دارد، افزود: احتمال كمبود نخود در شرایط موجود وجود ندارد و مردم نگرانی در این خصوص نداشته باشند.
** صادرات نخود ممنوع شود
«محمد آقاطاهر» رئیس اتحادیه بنكداران موادغذایی كشور نیز در گفت و گو با ایرنا درباره وضعیت فعلی بازار نخود گفت: اكنون كمبودی در بازار نخود نداریم اما به دلیل افزایش روند صادرات این محصول، ممكن است در ماه های آتی با كمبود مواجه شویم.
وی اظهار داشت: مصرف نخود كشور با تولید داخلی برابر است و نیازی به واردات این محصول نداریم.
این مسئول صنفی تاكید كرد: با این حال در سالهای اخیر در ابتدای فصل برداشت محصول، دلالان و تجار ایرانی و خارجی اقدام به خرید و صادرات این محصول می كنند و در ماه های پایانی هر سال كشور با كمبود این محصول مواجه می شود تا جایی كه مجبور به واردات نخود بی كیفیت می شویم.
به گفته آقاطاهر، اكنون تجار عراقی در مزارع محصول نخود كیفی كرمانشاه را با نازل ترین قیمت ها خریداری و از كشور خارج می كنند.
وی مشكل اساسی بازار این محصول در ماه های اخیر را روند افزایشی نرخ ارز دانست و گفت: امسال دولت یارانه 4200 تومانی برای واردات به شركت های وارد كننده اختصاص داده كه به دلیل افزایش نرخ ارز ممكن است پس از واردات به طور مجدد این محصول با ارز آزاد از كشور خارج شود.
این مسئول صنفی تصریح كرد: مشكل صادرات موادغذایی از كشور تنها منحصر به محصول نخود نیست بلكه سودجویان و دلالان صادرات بیشتر محصولات از جمله گوجه فرنگی را آغاز كرده اند كه ادامه این روند كارخانجات فرآوری این محصول را با كمبود مواجه می سازد.
آقاطاهر گفت: در شرایط اقتصادی فعلی دولت و وزارت جهادكشاورزی باید از صادرات محصول نخود و سایر مواد غذایی از كشور به شكل رسمی و غیررسمی جلوگیری كنند، زیرا ادامه این روند می تواند كشور را با كمبود مواد غذایی مورد نیاز مواجه كند.
** واردات عامل اصلی نابودی نخود ایرانی
«ناصر مرادی» رئیس شورای ملی نخود كشور گفت: نخود ایرانی در دنیا از بالاترین كیفیت برخوردار است درحالی كه محصول سایر كشورها كیفی نیست.
وی اظهار داشت: اكنون تولید نخود در كشور مازاد بر مصرف داخلی است به طوری كه 10 استان از جمله كرمانشاه، لرستان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، كردستان، ایلام، همدان و اردبیل كه قطب تولید آن به شمار می روند، بالغ بر 270 هزارتن تولید داشتند بنابراین ما با كمبود تولید این محصول مواجه نیستیم كه نیازی به واردات این محصول داشته باشیم.
رئیس شورای ملی نخود سرانه مصرف این محصول را برای هر ایرانی حدود دو كیلوگرم دانست و افزود: نیاز سالانه مصرفی نخود كشور حدود 160 هزار تن است.
مرادی تصریح كرد: در برخی استان های كشور كشت بهاره مقداری دچار نوسانات آفتی شد، اما این مهم به معنی كاهش تولید نیست زیرا طی سالهای گذشته با افزایش سطح زیركشت، كمبود برخی مزارع جبران شده است.
به گفته وی، كشت نخود در 75 درصد مزارع دیم كشور انجام می شود كه محصول دیگری در این مزارع قابل كشت نیست.
وی قیمت نخود در استان های نخودخیز كشور را بین 5 تا 7 هزار تومان دانست و گفت: این قیمت گذاری براساس سایز نخود است.
مرادی اظهار داشت: شورای ملی نخود مخالف واردات این محصول به كشور است زیرا كه در سالهای گذشته ایران یكی از صادركنندگان این محصول بوده است.
به گفته رئیس شورای ملی نخود، در سالهای 90 و 91 سالانه 130 هزارتن نخود به كشورهای هدف صادر می شد در حالی كه سال گذشته فقط 10 هزار تن از این محصول به كشورهای عراق، پاكستان و افغانستان صادر شد كه این كاهش صادرات، سبب از دست رفتن بازارهای صادراتی شده است.
وی اظهارداشت: در سالهای اخیر نخود با ارز مبادله ای و اكنون با ارز رسمی 4200 تومانی وارد كشور می شود به طوری كه براساس آمار گمرك طی 9ماهه سال 96 حدود 88 هزارتن نخود به كشور وارد شد كه عمده آن نخود روسی بی كیفیت بود.
مرادی اضافه كرد: با توجه به افزایش نرخ ارز و تخصیص ارز دولتی به واردات نخود، احتمال آن می رود كه نخود بی كیفیت به كشور وارد و به طور مجدد صادر شود كه همین اتفاق می تواند بازار صادراتی ایران را با مشكل بی كیفیتی محصول مواجه كند.
گزارش از هما همت خواه
اقتصام**9186*2025
تاریخ انتشار: ۱۸ شهریور ۱۳۹۷ - ۱۳:۱۶
تهران- ایرنا- بازار داخلی نخود كه بخشی از آن در سالهای اخیر از محل واردات تنظیم می شد، این روزها به دلیل تغییر نرخ ارز، بازار صادراتی پر رونقی برای خود دست و پا كرده است.