حال ناخوش پسته ایران و كرمان

به گزارش ایرنا، اتفاقاتی چون كاهش كمیت و كیفیت منابع آبی، اختلالات جوی، نوسانات دمایی، رشد و فراگیر شدن آفت ها، استفاده از سموم وارداتی غیرمجاز و البته بالارفتن نرخ ارز تاثیر بسزایی بر تولید طلای سبز ایران گذاشته به طوری كاهش صادرات پسته های خندان اشك كشاورزان مناطق مختلف كشور بخصوص رفسنجان كرمان به عنوان مهد پسته كشورمان را درآورده است.
اكنون كه زمان برداشت پسته به عنوان یكی از مهمترین محصولات صادراتی ایران كه سهم مهمی در ارزآوری و رونق اقتصادی استان كرمان و كشور دارد، روزهای پایانی خود را می گذراند، چشم كشاورزان به تصمیمات آینده ساز مسئولان خیره مانده است.
در حالی كه حدود 80 درصد پسته كشور از باغ های استان كرمان برداشت می شود اما همچنان اوضاع صادرات پسته در كرمان و البته ایران بی سر و سامان است طوری كه پسته كاران در استان كرمان این روزها به دنبال دریافت كمك بلاعوض دولت بمنظور تنها حفظ باغات بدون محصول خود هستند..
حالا بی سر و سامانی در بازار پسته و در كنار آن خشكسالی های اخیر و البته آفات و بیماری های ناشی از بروز كم آبی، اندك اندك پسته را از میدان خارج می كند و به حاشیه بازار می راند و این مهم خنده های پسته خندان كرمان را بیش از پیش برای كشاورزان به نیشخند و تلخند بدل می كند.
آنچه پر واضح است این است كه رقابت در بازارهای جهانی و اینكه محصول پسته كشورمان برند جهانی خود را همچنان حفظ كند نیازمند تصمیمات تخصصی در این عرصه است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن كرمان به ابعاد وسیع فاجعه اتفاق افتاده در صنعت پسته اشاره و بیان كرد: تفاوت صادرات بیش از یك میلیارد دلار در سال گذشته با صادرات حداكثر 100 میلیون دلاری در سال جاری اتفاق نامیمونی است.
سید مهدی طبیب زاده افزود: هنوز این باور وجود ندارد كه بیش از 90 درصد تولید این محصول كاهش یافته و به همین دلیل تصمیمات جدی در این رابطه اتخاذ نشده است.
وی با بیان اینكه ارزش باغات پسته 60 هزار میلیارد تومان است گفت: باید برای حفظ باغات پسته در سال جاری تلاش جدی انجام گیرد تا بتوان در سال های آینده پسته تولید كرد.
طبیب زاده تصریح كرد: در بحران به وجود آمده در پسته نه تنها تولیدكننده پسته بلكه تمام مقدمات و ماخرات آن مانند تاجر، حمل و نقل، كارگر، واحدهای فرآوری و غیره آسیب دیده اند.
وی از بانك های عامل، همراهی لازم با فعالان پسته در این شرایط را و از دولت تعیین تكلیف نرخ ارز را درخواست كرد.

** درخواست اعطای تسهیلات ارزان قیمت به باغداران
صادركننده نمونه پسته و فعال و تحلیگر اقتصادی نیز با اشاره به اینكه میزان تولید پسته در سال جاری حداكثر پنج درصد تولید این محصول در سال های گذشته است گفت: به جز مساله تولید پسته اگر چاره ‌ای برای حفظ و نگهداری از باغات پسته صورت نگیرد، این باغات به عنوان سرمایه استان و كشور از بین می روند.
محسن جلال پور افزود: در این رابطه پیشنهاد می شود برای هر هكتار باغ پسته تسهیلات ارزان قیمت پنج تا 10 میلیون تومانی یك ساله به باغداران داده شود كه زمان بازپرداخت آن سال 98 باشد تا بتوانند از باغات خود نگهداری كنند.
وی در رابطه با وضعیت بازار ثانویه ادامه داد: تنها راه خرید ارز از بازار ثانویه ثبت سفارش هاست كه در حال حاضر ثبت سفارش های بسیار كمی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت در بازار ثانویه تایید می شود و این موضوع به معنای آن است كه عرضه و تقاضا نقشی در تعیین نرخ ارز ندارند.
جلال پور تصریح كرد: دولت باید تمهیدی بیندیشد تا یكسری كالاها و محصولات را به ارز غیر پتروشیمی وصل كند تا محصولی مانند پسته بتواند با پتروشیمی ها رقابت كند.
وی بیان كرد: مراجعات مردم برای خرید دلار به منظور ذخیره سازی در منازل و سفرهای خارجی به قدری زیاد است كه تاكنون چنین وضعیتی را در طول عمرم ندیده‌ ام.
این فعال پسته اظهار كرد: ایجاد بازار 2 نرخی برای پسته غیرمعقول است و اگر تكلیف ارز بازار پسته مشخص شود بازار داخل خود را با آن قیمت وفق خواهد داد.
جلال پور، در رابطه با تامین مالی صادرات پسته در استان كرمان گفت: همه بانك ها با بهانه اینكه فعالان پسته ورشكست شده ‌اند و وضعیت اقتصادی خوبی ندارند، در پرداخت تسهیلات و وصول مطالبات خود آنچنان سخت گیری می كنند كه در طول چند دهه فعالیت اقتصادی در پسته چنین وضعیتی را مشاهده نكرده بودم كه در این زمینه باید برای تامین مالی صادرات پسته كشور اقدام لازم صورت گیرد.

** صادرات 100 ساله پسته نباید آسیب ببیند
رئیس انجمن پسته ایران نیز با اشاره به اینكه صادرات پسته در طول 100سال گذشته به طور مداوم وجود داشته است گفت: از صادرات محصولات تولیدی سنتی و دستی مانند پسته، فرش و پنبه، فقط پسته باقی مانده كه باید برای ادامه صادرات آن تلاش كرد.
محمود ابطحی افزود: در سال 1358 نیز چنین شرایط سختی برای كشاورزان به وجود آمد و تولید پسته به شدت كاهش یافت اما فعالان این حوزه توانستند این شرایط را به فرصت تبدیل كنند كه امیدواریم در سال جاری نیز این شرایط اتفاق بیفتد.

**2 نرخی كردن محصول پسته قابل قبول نیست
رئیس كمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: زمزمه هایی مبنی بر صادرات پسته با نرخ ارز بازار ثانویه و عرضه پسته در داخل كشور با نرخ ترجیحی مطرح می شود كه باید گفت 2 نرخی كردن محصول پسته قابل قبول نیست و فسادآور است.
محمدرضا پورابراهیمی افزود: باید مسیر بازار ثانویه متناسب با عرضه و تقاضا طی شود و ثابت نگه داشتن نرخ ارز در بازار ثانویه هیچ منطق اقتصادی ندارد و توزیع رانت در اقتصاد كشور است.
وی ادامه داد: خسارت های وارد شده به چرخه تولید، فرآوری و صادرات پسته بسیار سنگین است كه در این رابطه باید در استمهال وام های بانكی صادركنندگان پسته مبنای عمل سررسیدهای تا پایان سال 97 باشد.

**هیچ برنامه ای برای محدود كردن صادرات محصولات كشاورزی وجود ندارد
معاون توسعه صادرات كالا و خدمات سازمان توسعه تجارت ایران گفت: از دست دادن برند پسته ایران در دنیا به معنای از دست دادن سرمایه اجتماعی كشورمان است و باید برای حفظ جایگاه پسته ایران در بازارهای جهان تلاش كرد.
محمدرضا مودودی با بیان اینكه سازمان توسعه تجارت سخنگوی بخش خصوصی در دولت است افزود: در سال جاری كه تولید پسته بشدت كاهش یافته درخواست برخی فعالان پسته مبنی بر ورود موقت پسته به كشور و صادرات مجدد آن برای حفظ بازارهای پسته ایران، مشكلی را ایجاد نمی كند.
وی با بیان اینكه در شرایطی كه پسته با بحران روبرو شده تجارت این محصول نیز چندان معنا ندارد ادامه داد: هیچ برنامه ای برای محدود كردن صادرات محصولات كشاورزی وجود ندارد و تصمیم گیری در حوزه محصولات كشاورزی به وزیر مربوطه واگذار شده است.
مودودی تصریح كرد: در تحریم ها با كاهش ارزش پول ملی فرصت مناسبی برای افزایش صادرات غیرنفتی و توسعه گردشگری ایجاد می شود در حالی كه برای سایر بخش های اقتصادی كشور یك تهدید خواهد بود.
نماینده مردم رفسنجان و انار در مجلس شورای اسلامی گفت: امسال بیش از 90 درصد محصول پسته این شهرستان ها به علت گرمازدگی خسارت دید كه امیدواریم هیات دولت با پیشنهاد پرداخت تسهیلات بلاعوض به پسته كاران زیان دیده موافقت و آن را تصویب كند.
احمد اناركی محمدی ، سقف پرداخت این تسهیلات بلاعوض پیشنهادی برای هرهكتار را 83 میلیون ریال عنوان كرد و اظهار داشت : تسهیلات یاد شده به كشاورزان خسارت دیده ای پرداخت شود كه از قبل باغات خود را بیمه كرده باشند.
وی با اشاره به اینكه 40 هزار هكتار از اراضی و باغات پسته در رفسنجان و انار فاقد سند هستند ، تصریح كرد: به دلیل بحرانی بودن آب در این مناطق جهت اجرایی شدن طرح های آبیاری نوین زیرسطحی ، تحت فشار و بهره مندی از تسهیلات دولتی بلاعوض یكی از شرایط ، سنددار بودن اراضی بود كه این شرط برداشته شد و كشاورزان به راحتی می توانند تقاضای تسهیلات بدهند و اراضی خود را به آبیاری نوین مجهز كنند.
اناركی محمدی بیان كرد: در این راستا سال گذشته به هر هكتار هفت میلیون تومان ارایه شد و امسال به هر هكتار 10 میلیون تومان تسهیلات بلاعوض ارایه خواهد شد.
استان كرمان با داشتن 300 هزار هكتار از 400 هزار هكتار باغات بارور پسته كشور با محوریت رفسنجان به عنوان خاستگاه طلای سبز دنیا با تولید بیش از 95 درصد محصول پسته ایران بشمار می رفت و این محصول ارز آور در كنار محصولات معدنی استان و همچنین فلز گرانبهای مس در صدر كالاهای صادراتی به كشورهای آسیای جنوب شرق مانند چین و هنگ كنگ ، كشورهای اروپای مركزی ، روسیه ، تركیه ، عراق و كشورهای حوزه خلیج فارس قرار داشت این روزها براثر گرمازدگی حاصل از خشكسالی ،بالای 90 درصد كاهش تولید داشته است و كار به جایی رسیده كه پسته كاران این منطقه نیازمند تسهیلات بلاعوض شده اند.
3029/ 5054