مشاور كتابخانه ملي: با ايفلا زبان مشترك نداريم

صالح زماني روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا در زمينه دستاوردهاي حضور ايران در ايفلا، افزود: ايفلا مجمع جهاني كتابداران است كه هرساله برگزار مي شود و هشتاد و چهارمين دوره آن نيز هفته گذشته در مالزي برگزار شد كه نمايندگاني از كتابخانه ملي ايران هم طبق سنوات گذشته در اين نشست مشاركت داشتند.
زماني با اشاره به پررنگ تر شدن حضور ايران در ايفلا طي دو دهه گذشته گفت: اما برغم اين حضور هنوز سهم قابل ملاحظه اي از مشاركت دو تا سه دهه گذشته در ايفلا از آن خود نكرده ايم و حضور نمايندگان ايران در اين نشست بيش از اينكه در جايگاه پژوهشگران باشد به عنوان گردشگر بوده است.
مشاور امور بين الملل كتابخانه ملي افزود: راهكار حل اين مساله آغاز دوباره راه و ساختن از نو است چون ظرفيت مشاركت فعال در ايفلا را داريم و حيف است كه ظرفيت و انرژي را كه در جامعه علمي و كتابداري كشور وجود دارد،ناديده بگيريم.
زماني گفت: موانعي در حيطه مالي و اقتصادي بر سر راه شكوفايي ظرفيت ها وجود دارد اما موانع اصلي فعلا اينها نيست، مساله اصلي نوع رويكرد به تحولات رخ داده در خارج از ايران در حوزه كتابداري است.
وي ادامه داد: زبان ايفلا يك زبان جهاني است و زبان ما زبان محلي است ما و ايفلا به عنوان يك مجمع و فدراسيون جهاني گفتمان و ادبيات مشترك نداريم و سالهاست كه ما حرف آنها و آنها حرف ما را نمي فهمند.
مشاور امور بين الملل سازمان اسناد و كتابخانه ملي گفت: اين زبان مشترك اتفاقي است كه در يك فرايند رخ مي دهد نه طي يكي دو سال، زبان مشترك يعني فهم استانداردهاي جهاني، فهم تفسيرهاي آنها از حرفه كتابداري كه با فهم ما متفاوت است.
زماني افزود: سال گذشته براي اولين بار تلاش كرديم در تاريخ كتابداري كشور، رئيس ايفلا را به ايران دعوت كنيم تا اين زبان ها را به هم نزديك كنيم و اين اتفاق در كنار تلاش هاي ديگر افتاد اما متاسفانه هنوز زبان ما با زبان جهاني فاصله دارد و حتي در حوزه تخصصي كتابداري در حال فراموشي زبان محلي خودمان هم هستيم، بايد برگرديم و از نو بشناسيم و از ظرفيت ها استفاده كنيم.
مشاور امور بين الملل سازمان اسناد و كتابخانه ملي گفت: ايفلا فضايي با بيش از 500 جلسه است، بيش از سه هزار هيات شركت كننده، بيش از 210 سخنران اصلي كه اينها همه مي تواند باعث شود كتابداران ما شبكه هاي علمي و حرفه اي خود را بشناسند پس بايد در اين جامعه ثابت كنيم كتابداري حرفه اي نيست كه مختص افراد از اينجا رانده و از آنجا مانده باشد، يك حرفه اي است كه به آن نيازمنديم.
زماني افزود: امروز بيش از هر زمان ديگري به كتابداران نياز داريم زيرا آنها گروه هايي هستند كه مي توانند دسترسي به اطلاعات را براي دور افتاده ترين نقاط كشور امكان پذير كنند.
وي خاطرنشان كرد: ارزش كتابداران در حوزه عمومي و جامعه قابل قياس با هيچ گروهي در جامعه نيست، اگر ما بتوانيم ارزش ها و استانداردهاي جهاني را نسبت به حرفه كتابداري در كشور پياده كنيم علاقه و رقابت براي بدست آوردن حرفه هاي كتابداري بي نظير خواهد شد.
وي گفت: متاسفانه ما فهم درستي از اين حرفه نداريم و براي ما اين حرفه تبديل شده به اينكه فردي در گوشه يك كتابخانه دورافتاده اي بنشيند و كتابي را به مراجعين تحويل داده و تحويل گيرد، اين نازل ترين فهمي است كه از كتابداري وجود دارد و متاسفانه اين فهم و تفسير در جامعه ما رايج است، در حالي كه كتابداري اين نيست، معناي حرفه كتابداري فراتر از اين است و اين حرفه بايد بيش از چيزي كه در افكار عمومي ديده مي شود مورد توجه قرار گيرد
وي تاكيد كرد: بايد اين موضوع مورد بازبيني دوباره قرار گيرد و انتظار از انجمن كتابداري، كتابخانه ملي و دانشگاه ها و گروه كتابداري هست كه اين بازبيني را انجام دهند.
زماني گفت: كتابداري را در ديگر نقاط جهان شناخته ،به آن نيازمند شده اند و آن را تكريم و بزرگ كرده اند، كتابداران در جهان داراي منزلت هاي اجتماعي بالايي هستند.
وي افزود: ما نيز بايد آرام آرام ابتدا با يك دانش انتقادي كاستي هايمان را بشناسيم و بعد در يك راهبرد بلند مدت زبان مشترك پيدا كنيم، دستاورد حضور ما در ايفلا فراهم كردن زمينه هاي همكاري بود.
مشاور امور بين الملل سازمان اسناد و كتابخانه ملي افزود: ما سعي كرديم پژوهشگران بيشتري به جاي مديران و مسئولان اجرايي در اين نشست ها شركت كنند.
به گفته زماني،تا پيش از اين، نگاه ها مديريتي بوده اما اكنون كمي نگاه ها پژوهشي تر شده، سعي كرديم شرايط انتقال تجربيات را با فعاليت هاي مختلف از قبيل برگزاري كارگاه ها و بسترسازي فراهم كنيم.
ايفلا فدراسيون بين‌المللي انجمن‌ها و مؤسسات كتابداري (The International Federation of Library Associations and Institutions) ارگاني مستقل، غير دولتي، بين‌المللي، و غيرانتفاعي است.
هدف ايفلا ارتقاي تفاهم بين‌المللي، همكاري، گفت و شنود، پژوهش و توسعه در همه زمينه‌هاي كتابداري از جمله كتابشناسي، خدمات اطلاع رساني و آموزش كاركنان و ايجاد تشكيلاتي است كه از طريق آن بتوان جنبه‌هاي بين اللملي كتابداري را ارائه كرد.
مقر اصلي ايفلا، كتابخانه سلطنتي در شهر لاهه ‌است و اجلاس هرساله آن در كشوري برگزار مي شود.
فراهنگ**3009** 1701