تهران-ايرنا- فارن پاليسي در گزارشي نوشت: افت سرمايه گذاري خارجي از 7.5 ميليارد دلار به 1.4 ميليارد دلار تنها در سال 2016، دستيابي به چشم انداز 2030 با هدف جذب 18.7 ميليارد دلار سرمايه گذاري مستقيم خارجي تا سال 2020 را به يك 'اميد واهي' بدل كرده است.

به گزارش روز شنبه ايرنا، 'جان هانا' از اعضاي ارشد بنياد دفاع از دموكراسي ها در يادداشتي با عنوان 'ترامپ بايد نگران تلاش هاي عربستان براي اصلاحات باشد' افزود: ايالات متحده علاقه فراواني در كمك به 'محمد بن سلمان' وليعهد سعودي براي اجتناب از تصميم هاي بد دارد.
اما براي كساني همانند ما كه از طرفداران و حاميان تلاش هاي اصلاحات گسترده وليعهد سعودي بوده ايم، رويدادهاي ماه هاي گذشته موجب نگراني شده است.
در چند ماه گذشته شاهد موجي از اخبار بد بوده ايم و هرچند هنوز نمي خواهم دكمه هشدار را فشار دهم اما كساني كه تصور مي كنند روند پيشرفت عربستان سعودي و ورود آن به قرن بيست و يك بدون هيچ شكستي به پيش خواهد رفت به يقين خود را به حماقت زده اند. لذا علائم هشدار دهنده كافي براي دولت ترامپ وجود دارد كه دقت لازم را داشته باشد و مهمتر از همه، اقدامات بيشتري براي مهار برخي از اقدامات كمتر سازنده بن سلمان انجام دهد.
يكي از تازه ترين نشانه هاي هشدار آميز تاخير فروش سهام شركت دولتي نفت 'آرامكو' بود.
اگر چه 'خالد الفالح' وزير انرژي عربستان سعودي، پس از اعلام اين تاخير اصرار داشت درباره تعهد دولت عربستان به فروش 5 درصد از سهام آرامكو اصرار ورزد اما كمتر كسي از سخنان وي توجيه شد. اما تاخير فروش سهام آرامكو تنها يكي از معوقه هايي بوده كه به دنبال ديگر تعهداتي كه انجام نشده به وقوع پيوسته است.
به گزارش رويترز، در ماه رمضان و با پايان ماه ژوئن، 'ملك سلمان' چندين شكايات از شاهزاده هاي سعودي، بانكداران و مديران آرمكو در مورد تاخير فروش آرامكو دريافت كرده است. نگراني اصلي آنها اين است كه هرگونه نام نويسي درباره يكي از بزرگترين مبادلات سهام دنيا نياز به افشاي بي پرده معاملات مالي آرامكو دارد، كه به طور بالقوه بي نظمي ها و ضعف هايي را نشان مي دهد كه نه تنها مي تواند سبب شرمساري اين شركت بزرگ نفتي شود بلكه مشروعيت مجلس سعودي را نيز تحت تاثير قرار دهد.
لذا ناظران ناگزير از لغو فروش سهام اين شركت در حين اجراي اصلاحات بن سلمان شدند كه مي تواند ضربه جدي به اعتبار اين وليعهد جوان وارد كند. وليعهد عربستان در واقع فروش سهام آرامكو را به عنوان منبعي مناسب جهت تامين مالي چشم انداز برنامه 2030 خود معرفي كرده است. او سهام كل اين شركت را 2 تريليون دلار برآورد و اعلام كرده بود فروش بخشي از اين سهام به ارزش 100 ميليارد دلار مي تواند هزينه هاي هنگفت اين برنامه را تامين كند.
اما اهميت فروش اين سهام فراتر از تامين مالي اين برنامه بود و قرار بود اين امر زمينه اي براي سرمايه گذاري خارجي فراهم كند كه در واقع مشاركت آنها براي موفقيت چشم انداز 2030 ضروري است.
در واقع قرار بود فروش سهام آرامكو به عنوان نشانه اي از سوي اين پادشاهي درچارچوب شفافيت و مطابقت آن با استانداردهاي غربي و پاسخگويي در برابر قانون باشد.
اما تاخير در فروش سهام آن تاثير معكوس داشته و سرمايه گذاران به سرعت دريافتند كه ارزش گذاري 2 تريليون دلاري بن سلمان تنها يك بزرگنمايي بوده است. به جاي آن دولت عربستان سعودي هم نه توضيحي مناسب درباره اين تاخير ارائه داد و نه تلاشي براي بيان نگراني هايش درباره فروش سهام آرامكو كرد و در واقع اين كشور به جاي آنكه سعي كند ديوار بي اعتمادي شكل گرفته اطراف اين پادشاهي را در هم بشكند، به ترديدها در اين باره دامن زد.
اما در حال حاضر بن سلمان به دنبال كاهش تاثير شكست فروش سهام آرامكو است و اصرار دارد با گرفتن وام هاي خارجي كنترل سهام شركت 'سابك' شركت پتروشيمي عربستان، را بدست گيرد و با استفاده از آن منابع چشم انداز 2030 را تامين كند. اما چنين جايگزيني نمي تواند چندان ايده آل باشد و سرمايه گذاران جهاني را به سوي خود جذب كند. مديران هر دو شركت آرامكو و سابك هم به صورت محرمانه در اين باره اكراه خود را نشان داده و اعلام كرده اند هرگونه اقدامي كه تاكنون انجام داده اند تنها در پيروي از فرمان سلطنتي بوده است.
از سوي ديگر تاخير در فروش سهام آرامكو مهمترين نشانه ايجاد چالش براي اصلاحات عربستان سعودي در شش ماه گذشته بوده است و اين همه ماجرا نيست. تنها چند هفته پيش از برداشته شدن قانون ممنوعيت رانندگي براي زنان در ماه ژوئن كه مي توانست دستاورد بزرگي در راستاي اصلاحات مدنظر باشد، شماري از فعالان زن دستگير شدند. اتهامات اين زنان 'بي ثبات كردن پادشاهي' و 'اقدام عليه انسجام ملي' عنوان شده است و پيام اين دستگيري ها بسيار روشن است: هر گونه تغيير اجتماعي از بالا به پايين، نه از طريق فعاليت هاي مدني كه از سوي پادشاهي بايد انجام پذيرد.
در اين ميان انتقاد ملايم از عملكرد اين پادشاهي در توئيتي از سوي وزارت امورخارجه كانادا سبب روشن شدن بخش ديگري از چهره بن سلمان شد. به دنبال اين انتقاد، او يك شبه سفير كانادا را از عربستان اخراج كرد، پروازهاي عربستان به كانادا لغو شد، به دانشجويان سعودي بورسيه در كانادا دستور بازگشت داده شد و سرمايه گذاري ها در كانادا منتفي اعلام شد.
بنابراين براي مخاطب خارجي و به ويژه سرمايه گذاران غربي، وليعهد سعودي نه تنها يك طرفدار اصلاحات، كه يك مستبد متخاصم است كه خيلي زود از كوره در مي رود و تصميم هاي آني و غير منطقي مي گيرد.
در ميان موج خبرهاي بد درباره عدم جذب سرمايه هاي خارجي بايد به فرار سرمايه هاي خارجي در طول دو سال گذشته نيز اشاره كرد و اين عدد حدود 80 ميليارد دلار تنها در سال 2017 است و پيش بيني مي شود در سالجاري به اين عدد 65 ميليارد دلار ديگر اضافه شود هرچند فراموش نكنيم اين عدد پيش از اخراج ديپلمات هاي كانادايي از عربستان پيش بيني شده بود و به طور قطع اين اقدام تاثير بسزايي در افت سرمايه گذاري سالجاري خواهد داشت.
از سوي ديگر ثروتمندان سعودي اعلام كرده اند حساب هاي بانكي آنها تحت نظارت قرار گرفته و انتقال پول نقد حتي به مبلغ ناچيز مورد بازجويي قرار مي گيرد و انتقال هاي بزرگ نيز كاملا مسدود شده است.
مبادله ريال عربستان با ارزهاي رايج خارجي انجام نمي گيرد و همه اينها با عنوان كنترل سرمايه توجيه مي شود. بنابراين افت سرمايه گذاري خارجي از 7.5 ميليارد دلار به 1.4 ميليارد دلار تنها در سال 2016، دستيابي به چشم انداز 2030 با هدف جذب 18.7 ميليارد دلار سرمايه گذاري مستقيم خارجي تا سال 2020 را به يك 'اميد واهي' بدل كرده است.
'فارن پاليسي' نام نشريه خبري سياسي-اقتصادي است كه بنيان‌گذاران آن'ساموئل هانتينگتون' و 'وارن منشل' مي‌باشند. ان نشريه در سال 1970 بنيان نهاده شد. محتواي اخبار و گزارش هاي اين نشريه بر امور جهاني، حوادث جاري و سياست داخلي و بين المللي متمركز است. 'موشه نعيم' از سال 2000 تا 2010 سردبير آن بود. در سال 2008 شركت واشنگتن پست متعلق به هلدينگ گراهام آنرا خريداري كرد، و از سال 2010 سوزان گلاسر سردبير آن شد'.
اروپام***7276**2040