تاریخ انتشار: ۸ مهر ۱۳۹۷ - ۰۶:۴۸

خرم آباد - ایرنا - در شرایطی كه نوسان قیمت ارز پیامدهایی مانند احتكار سودجویان در پی دارد، ساماندهی زنجیره توزیع كالا و اقلام اساسی كمك شایانی به تنظیم بازار می كند كه به نظر می رسد نقش فروشگاه های زنجیره ای در این میان بسیار موثر و قابل توجه است.

به گزارش ایرنا، وقایع رخ داده در جامعه باب شایعه را باز می كند كه افراد سودجو در این میان به شایعات بیشتری دامن می زنند تا كسب و كار خود را سكه كنند.
در این میان ایجاد جو روانی مثبت یا منفی، همانند موج جامعه را هدایت می كند و افراد بسیاری در این شرایط به دور از منطق و تحلیل پیرامون، ناخواسته اهداف سودجویان را دنبال می كنند به نحوی كه در روزهای گذشته با شایعاتی در خصوص نبود یا كمبود برخی اقلام اساسی همچون مواد شوینده، قند و شكر این عده نگران شدند و با خرید این اقلام و انبار آن، نوعی خودتحریمی و احتكار خانگی را رقم زده اند.
گرچه كمبود و گران شدن برخی كالاها در بازار وجود دارد اما افرادی هستند كه این كمبودها را با شایعه بروز قحطی و نبود مواد مصرفی گره زده اند و با ایجاد ناامنی در جو روانی جامعه، به دنبال سودجویی هستند.
در این شرایط بسیاری از مردم برای تامین مایحتاج خود به فروشگاه های زنجیره ای مراجعه می كنند كه به همین دلیل، ضرورت تامین كالا برای این فروشگاه ها دوچندان می شود چرا كه مردم این فروشگاه ها را به عنوان سمبل بازار می دانند و زمانی كه این مراكز فروش را همچون گذشته پررونق و عادی می بینند به طور قطع آرامش نسبی در مدیریت بازار ایجاد خواهد شد.

** فروشگاه های زنجیره ای ازتولد تا فراگیری
بر اساس اطلاعات موتورهای جستجوگر، نخستین فروشگاه بزرگ خرده‌فروشی در سال 1792 توسط هنری وارتون اسمیت در لندن پایه‌گذاری شد.
پس از آن در فرانسه بازرگانی به نام آریستید بوسكیو در سال 1852 میلادی با تاسیس فروشگاه كوچكی به نام بن‌مارشه برای فروش اجناس خرازی و پارچه، اندیشه ایجاد یك واحد خرده‌فروشی بزرگ به عنوان مادر فروشگاه‌های زنجیره‌ای دیگر را محقق كرد.
حدود 70 سال پس از نوآوری انگلیسی‌ها در سال 1859، ایده تسیس چنین فروشگاه‌هایی به ینگه دنیا سرایت كرد و آمریكایی‌ها نیز به صرافت تاسیس فروشگاه زنجیره‌ای افتادند و فروشگاه زنجیره‌ای پاسیفیك را راه‌اندازی كردند.
در ادامه این روند،‌ ایجاد فروشگاه‌های زنجیره‌ای در آمریكا به سرعت رو به افزایش نهاد تا اینكه در سال 1929 نزدیك به 22 درصد از كل خرده‌فروشی در كشور آمریكا توسط فروشگاه‌های زنجیره‌ای انجام می‌شد.
این روند ادامه پیدا كرد تا آنجا كه طبق آمار در سال 1997 بیش از 60 درصد خرده‌فروشی در آمریكا به وسیله فروشگاه‌های زنجیره‌ای انجام پذیرفت و این درحالیست كه طبق برآورد بانك مركزی در سال 1384 تنها 0.2 درصد از حجم خرده‌فروشی‌ كالا در ایران از طریق فروشگاه‌های زنجیره‌ای انجام گرفته است.
سال 1328 تجربه‌های جهانی به ایران رسید و نخستین فروشگاه زنجیره‌ای كشور تاسیس شد و تعداد این فروشگاهها از 14 باب در زمان پیش از انقلاب امروز به 24 هزار فروشگاه رسیده است.

**سهم فروشگاههای زنجیره ای در نظام توزیع كمتر از 10 درصد است
رییس بازرگانی داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان می گوید: بیش از 24 هزار واحد فروشگاه زنجیره ای در ایران ایجاد شده كه سهم این تعداد در نظام توزیع كشور كمتر از 10 درصد است.
محمدرضا حسین زاده افزود: سهم اندك فروشگاه های زنجیره ای نشان می دهد این مراكز فروش آنچنان كه باید نهادینه نشده اند كه دلیل این امر عدم اطلاع رسانی كافی و همچنین براورده نشدن همه انتظارات مردم از فروشگاه های زنجیره ای است.
وی ادامه داد: 40 باب فروشگاه زنجیره ای در لرستان وجود دارد كه این رقم درصد بسیار ناچیزی از بیش از 24 هزار واحد صنفی كشور است.

**برخی فروشگاه های زنجیره ای كماكان نقش خرده فروش دارند
این كارشناس بازار افزود: با توجه به تبلیغاتی كه انجام می شود مردم انتظار تخفیف واقعی از فروشگاه های زنجیره ای دارند اما متاسفانه برخی از این واحدها كماكان نقش خرده فروشی دارند و سود فروش آن تقریبا همانند خرده فروشان است.
وی تصریح كرد: به همین دلیل این فروشگاه ها نمی توانند آنطور كه باید بر روی بازار و افزایش خرید مردم از این مراكز تاثیرگذار باشند.

**ارتباط فروشگاه های زنجیره ای با رونق تولید داخلی و كاهش واسطه گری و تثبیت قیمت
حسین زاده با اشاره به مهمترین مزیت های فروشگاه های زنجیره ای گفت: با توجه به اینكه این واحدها بیشتر تولیدات داخلی را عرضه می كنند، بنابراین توسعه آنها ارتباط مستقیم با رونق و افزایش تولید داخلی و افزایش اشتغال دارد.
وی افزود: همچنین فروشگاه های زنجیره ای در حجم بالایی خرید می كنند به طور مستقیم با واحدهای تولیدی در ارتباط هستند و به این ترتیب دست واسطه ها كوتاه می شود كه در كاهش قیمت ها تاثیر دارد.
وی ادامه داد: برخی فروشگاه های زنجیره ای نیز كارخانه های تولیدی با برند انحصاری دارند كه این امر به دلیل كاهش هزینه های تولید و قیمت تمام شده، منجر به كاهش دلال بازی، تعدیل قیمت و تثبیت نرخ ها می شود.
رییس بازرگانی داخلی سازمان صمت لرستان تنوع بالای كالا در یك محل را از دیگر مزایای فروشگاه های زنجیره ای دانست و بیان كرد: به همین دلیل در زمان خریداران صرفه جویی می شود.
حسین زاده افزود: همچنین تنوع كالا و درج قیمت ها موجب می شود خریدار انتخاب كالا را با توجه به قدرت خرید خود انجام دهد و در اصطلاح گزینه های خرید پیش روی مشتری در فروشگاه های زنجیره ای به نسبت بالا است.

**فروشگاه های زنجیره ای بازوی اجرایی دولت در نظام توزیع/ رصد فروش و انبار به صورت آنلاین
این كارشناس بازار اضافه كرد: اكثر فروشگاه های زنجیره ای انبارهای مركزی دارند كه خرید آنها را از واحدهای تولید انجام می دهند و همچنین یك انبار دوم به صورت منطقه ای برای چند استان در یك شهر مشخص می شود.
وی گفت: رصد انبارها و انبارگردانی فروشگاه های استانی توسط انبار مادرتخصصی انجام می شود كه این انبارهای بزرگ با اطلاع از اتمام و یا كم شدن یك یا چند قلم كالا، نسبت به تامین آن اقدام می كنند.
وی با بیان اینكه لیست موجودی فروشگاه های زنجیره ای به روز است، بیان كرد: فروشگاه های زنجیره ای كمك خوبی در رساتای تنظیم بازار به دولت هستند.
حسین زاده گفت: در شرایط موجود، رویكرد دولت توزیع كالاهای اساسی از طریق فروشگاه های زنجیره ای است چراكه در توزیع، بازوی اجرایی دولت در حوزه تنظیم بازار هستند.

**انتظار مردم از فروشگاه های زنجیره ای
رییس اداره بازرگانی سازمان صمت لرستان بیان كرد: مردم انتظار دارند با توجه به تیلغاتی كه برای فروشگاه های زنجیره ای انجام می شود، تخفیف های اعلام شده اعمال شود.
حسین زاده افزود: به طور قطع مردم متوجه هرگونه تحول در قیمت ها و یا چگونگی عرضه كالا هستند بنابراین فروشگاه های زنجیره ای باید صادق بوده و در مقایسه با بازار عمومی، صادق و منصف باشند.
وی اظهار داشت: البته رقابت میان فروشگاه های زنجیره ای در لرستان سالم است و قیمت شكنی توسط این واحدها انجام نمی شود.
وی گفت: بر اساس قانون، فروشگاه های زنجیره ای نباید بیش از 10 درصد افزایش قیمت داشته باشند و هر گونه افزایش تغییر در این نرخ باید با تصمیم گیری تنظیم بازار استان ها باشد كه برخی فروشگاه ها به همین دلیل كه نمی توانند افزایش قیمت داشته باشند با كم كردن وزن كالا، افزایش هزینه های تولید را جبران می كنند كه این روند اجحاف در حق مصرف كنندگان است.

**فروشگاه های زنجیره ای و تاثیر آن بر خرده فروشان
این كارشناس در خصوص اینكه آیا فروشگاه های زنجیره ای تهدیدی برای خرده فروشان محسوب می شوند افزود: زنجیره توزیع در سال های قبل به ترتیب واحد تولیدی، عمده فروش، خرده فروش و مصرف كنندگان بوده كه در این سال ها عمده فروش به تدریج از حلقه توزیع كالا حذف شده است.
حسین زاده بیان كرد: با این تغییرات قیمت تمام شده برای خرده فروشان كمتر شده كه در تعدیل نهایی قیمت تاثیر دارد و مردم همچنان به خرده فروشان اعتماد دارند.
وی ادامه داد: خرده فروشان شبكه مویرگی نظام توزیع هستند كه در انتهایی ترین و دور افتاده ترین نقاط شهر و روستا وجود دارند و فقدان فروشگاه های زنجیره ای در برخی مناطق را جبران می كنند.
وی گفت: با توجه بر نظارت های اعمالی بر واحدهای صنفی و خرده فروشان، این واحدها همچنان به حیات خود ادامه می دهند و فعالیت فروشگاه های زنجیره ای تاثیری بر آنان ندارد.
7269/6060