ساعتي پس از آنكه برهم صالح در قامت رئيس‌جمهوري عراق بر كرسي رياست قوه مجريه نشست، عادل عبدالمهدي را به‌عنوان نخست‌وزيري اين كشور برگزيد و از او خواست ظرف 30 روز آينده كابينه‌اش را تشكيل دهد. پيشتر نيز محمد الحلبوسي به‌عنوان رئيس پارلمان انتخاب شده بود.
به گزارش واشنگتن پست، عادل عبدالمهدي وزير نفت سابق براي رسيدن به نخست‌وزيري، رقيب قابل توجهي نداشت و با تأكيدهاي ائتلاف سائرون اين خبر چندان دور از تصور نبود. عبدالمهدي 76 ساله، سياستمدار شيعي كه اخيراً فعاليت حزبي چنداني نداشته، اكثريت قدرت اجرايي را در دست خواهد گرفت. مقتدي صدر رهبر جريان صدر و از شخصيت‌هاي برجسته شيعه عراقي كه حزبش بيشترين رأي را در انتخابات پارلماني به دست آورده بود، بزرگ‌ترين حامي عبدالمهدي است. اما او از سوي كردها و عرب‌هاي سني نيز حمايت مي‌شود و آيت‌الله سيستاني نيز او را تأييد كرده است.
عبدالمهدي كه در رشته اقتصاد تحصيل‌كرده، در سال 1969 به فرانسه تبعيد شد و در آنجا به فعاليت در اتاق فكرها و انتشار مجله‌هايي به زبان عربي و فرانسوي پرداخت. پدر او يكي از چهره‌هاي برجسته شيعه بود كه در حكومت عراق مسئوليت وزارتخانه‌اي را برعهده داشت. به گزارش الجزيره، عبدالمهدي اولين نخست‌وزير عراق است كه از حزب الدعوه به اين مقام نرسيده است. اگرچه او حمايت بيشتر احزاب عراقي را توانسته بود به دست بياورد، اما مقتدي صدر، نوري المالكي و هادي العامري تلاش زيادي كردند او بتواند بر اين كرسي بنشيند.
البته قبل از آن، العامري و المالكي تلاش كردند سد راه نامزدي او شوند اما بعدتر با فهميدن اينكه نمي‌توانند در پارلمان اكثريت را تشكيل دهند، دست از مخالفت‌شان كشيدند. به‌دنبال اتحاد تازه، احتمال دارد وزارتخانه‌هاي مهم از جمله نفت و دفاع به احزاب آن دو برسد. احمد الاسدي سخنگوي ائتلاف «بنا» به رهبري العامري و المالكي در اين باره گفت: «نامزدي عبدالمهدي پس از توافق ميان ائتلاف بنا و ائتلاف اصلاح مطرح شد.»
در ميان اجماع داخلي بر سر نخست‌وزيري المهدي، ظاهراً كشورهاي خارجي كه در عرصه سياست عراق نقش دارند هم از اين انتخاب راضي هستند.
به گزارش نيويورك‌تايمز يكي از مقام‌هاي وزارت خارجه امريكا به شرط فاش نشدن نامش در اين باره مدعي شد: «ما از رويداد تاريخي عراق خوشحاليم. هم پرزيدنت صالح و هم نخست‌وزير عبدالمهدي سياستمداراني با تجربه هستند و در كشور خودشان عزت و احترام دارند و در جهان هم خوشنام هستند.» يوسف الكلابي يكي از نزديكان نخست‌وزير حيدر العبادي نيز در اين باره مي‌گويد: «عبدالمهدي نامزدي مشترك است كه مي‌تواند توازن و تعادل را به سياست خارجي عراق بازگرداند و منافع كشور را در وهله نخست قرار بدهد. او با العبادي و صدر ايدئولوژي مشتركي دارد.»
** رئيس‌جمهوري ميانه‌رو
هم‌راستا با شروع كار نخست‌وزيري عراق، برهم صالح 58 ساله كه به‌عنوان رئيس جمهوري انتخاب شده است، با داشتن چهره‌اي ميانه رو كه سياست كشورهاي غربي را بخوبي مي‌شناسد و با ايران هم تاريخچه مثبتي دارد، تلاش خواهد كرد كشورش را از گردنه خطرات عبور دهد. او با فائق شدن بر رقيب خود، اين پيام را ارسال كرد كه در ميان اكثريت قانونگذاران عرب نيز محبوبيت دارد. او كه پيش از اين به‌عنوان معاون نخست‌وزير و نخست‌وزير اقليم كردستان فعاليت كرده بود، به‌عنوان چهره‌اي ميانه‌رو شناخته مي‌شود كه هم با ايران رابطه خوبي دارد و هم با ايالات متحده امريكا و در همين حال سرسختانه به فكر منافع مردم كردستان در رابطه با دولت مركزي عراق نيز است.
صالح بارها نشان داده تعامل با دولت مركزي را به رويارويي ترجيح مي‌دهد. او كه در بريتانيا تحصيل‌كرده، با ديپلمات‌هاي غربي و فرماندهان نظامي امريكا رابطه خوبي دارد و پايه‌گذار دانشگاه سليمانيه در سال 2007 نيز است. رئيس‌جمهوري عراق با نفوذي كه در احزاب كرد و دولت مركزي دارد قادر است روابط ميان كردها و دولت مركزي را بهبود ببخشد و تهديد درگيري نظامي را كه پس از همه‌پرسي سال گذشته جدي‌تر شده بود، كمرنگ‌تر كند.
از سوي ديگر روي كار آمدن محمد الحلبوسي به‌عنوان جوان‌ترين رئيس پارلمان اين كشور با حمايت امريكا مي‌تواند نويدبخش اين باشد كه چالش‌هاي ميان عراق و امريكا به حداقل خواهد رسيد. اين سياستمدار سني به ايران نيز نزديك است. ناظران اعتقاد دارند انتخاب الحلبوسي به‌عنوان رئيس پارلمان عراق نشانه موفقيت دو جريان العامري و المالكي براي تشكيل يك ائتلاف بزرگ و معرفي نخست‌وزير آينده بود.
** چالش‌هاي پيش روي دولت
مهم‌ترين چالش پيش روي نخست‌وزيري عراق بازسازي كشور پس از سال‌ها جنگ با داعش است؛ از سوي ديگر از آنجايي كه شكاف و تنش ميان قوميت‌ها و مناطق در اين كشور بيشتر شده، او بايد فكري به حال آن نيز بكند. نابودي ميليون‌ها دلار، انبوه شهروندان بي‌خانمان شده و تضعيف صنعت نفت كه اقتصاد بر آن تكيه زده بود، از جمله مصائب پيش روي او نيز است. اعتراضات گسترده مردم در بصره و ساير استان‌ها عليه فساد و كمبود انرژي هم بايد فوراً مورد رسيدگي قرار بگيرد. ايجاد توازن ميان نيروهاي خارجي هم از جمله مهم‌ترين وظايف او خواهد بود.
از سوي ديگر، اگرچه انتخابات پارلماني در عراق با موفقيت و بدون دخالت تروريست‌ها برگزار شد، اما طولاني شدن روند انتخاب رياست‌جمهوري و نخست‌وزيري نشان از شكاف ميان جامعه كردها، سني‌ها و شيعه‌ها دارد كه از سال 2003 و پس از جنگ امريكا در كشورشان فرصت چنداني براي تصميم‌گيري در عرصه سياست نصيب‌شان نشده بود. از سال 2003 و پس از سقوط داعش، قدرت در عراق ميان سه قوميت شيعه، سني و كرد تقسيم مي‌شود. نخست‌وزير كه مهم‌ترين مقام سياسي در اين كشور است به يك شيعه، رياست پارلمان به يك سني و رئيس‌جمهوري به يك كرد مي‌رسد.
اما اعتراضات اخير در عراق، تا حدي باعث برهم خوردن اتحادهاي سنتي بر اساس قوميت شد. امسال قانونگذاران مرزهاي منافع حزبي را رد كردند و به اجماعي ملي رسيدند. از سوي ديگر تغييرات صحنه سياسي نشان داد در ميان احزاب و گروه‌هاي كردي انفصال‌هاي تازه‌اي روي داده است. شايد عواقب اين انفصال ماه‌ها بعد خود را نشان بدهد.
منبع: روزنامه ايران، 1397.7.12
گروه اطلاع رساني**2002**
تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۳۹۷ - ۱۰:۱۲
پس از ماه‌ها جلسه‌هاي مكرر و ديدارهاي پشت پرده، اخبار و شايعه‌هاي ضد و نقيض و تأييد و تكذيب‌ها سرانجام قطار سرنوشت چهار سال آينده عراق وارد ريل اصلي خود شد و برگزيدگان روي كرسي‌هاي رياست‌جمهوري و نخست‌وزيري اين كشور قرار گرفتند و آخرين قطعه پازل سياسي اين كشور بر جاي خود آرام گرفت.