به گزارش ایرنا، تایمز در این یادداشت به قلم «دیوید آرونویچ» نوشته است: هنوز درباره سرنوشت خاشقچی یك «اما» باقی‌مانده است. نه جسدی و نه هیچ مدركی وجود دارد. اما حتی اگر خاشقچی هنوز زنده باشد معلوم نیست آن 15 تبعه سعودی كه تنها چند ساعت پس از ناپدید شدن او، استانبول را ترك كردند چه كسانی بودند.
رسانه‌های ترك این افراد را به‌عنوان اعضاء دستگاه امنیتی و ارتش عربستان شناسایی كرده‌اند.
خاشقچی سه‌شنبه هفته گذشته زمانی كه برای ثبت‌اسناد مربوط به ازدواج خود به كنسولگری عربستان در استانبول تركیه مراجعه كرد، مفقود شد و اكنون هیچ نشانه‌ای از وی در دست نیست.
ریاض كه پیش‌تر ورود این روزنامه‌نگار مخالف به كنسولگری را تائید و گفته بود كه او بعد از انجام كار از كنسولگری خارج‌شده است، در تناقضی آشكار اكنون مدعی است كه نامبرده اساساً به این كنسولگری مراجعه نكرده است.
تایمز در ادامه این یادداشت آورده است: به‌تدریج ماجرا شبیه به حادثه سالزبری و اسكریپال می‌شود، با این توافق كه تروریست‌ها این بار تبعه متحد ما بوده‌اند.
سرگئی اسكریپال جاسوس اسبق روس اسفندماه گذشته براثر تماس با ماده سمی در انگلیس مسموم شد. دولت لندن سازمان اطلاعات ارتش روسیه را مسئول این حادثه معرفی كرده و 23 تن از دیپلمات‌های روسیه را به اتهام جاسوسی از خاك این كشور اخراج كرد.
تایمز می نویسد: تفاوت میان ماجرای اسكریپال و خاشقچی این است كه جرم او تنها ابراز عقایدش بوده است. او ستون نویس روزنامه واشنگتن‌پست بود و در كنفرانس های لندن درباره وضعیت خاورمیانه و در انتقاد از ریاض سخن می‌گفت.
او در تبعید از عربستان به سر می‌برد اما بیش از 1.69 میلیون مشترك در توییتر داشت. در این مدت انتقادهای قابل‌توجه و با دلیلی را از دولت محمد بن سلمان ولیعهد 33 ساله عربستان ارائه می‌داد.
امروز افكار عمومی دو نكته را درباره عربستان می‌داند. اینكه این كشور درگیر جنگ بی‌انتهای یمن است و ولیعهد تا حدودی اصلاح‌طلب است و برخلاف روحانیون محافظه‌كار این كشور، به زنان آزادی رانندگی داده است. اما كسی نمی‌داند كه دولت اصلاح‌طلب عربستان توان انتقاد شنیدن را ندارد.
آگوست گذشته، وزیر امور خارجه كانادا در توئیتی از حبس خواهر یك معترض سعودی انتقاد كرد؛ متقابلاً سعودی‌ها در حدی واكنش نشان دادند گویی كانادا هواپیمای عربستان را زده است.
آن‌ها ادعا كردند كه از موضع‌گیری اوتاوا دلخور شده‌اند و در پی آن روابط دیپلماتیك خود را معلق، سفیر كانادا از ریاض را اخراج، دانشجویان كانادایی را فراخواندند.
تایمز در ادامه می‌نویسند، ولیعهد عربستان اصلاحات را از سال گذشته آغاز كرده است. بر اساس برنامه موسوم به چشم‌انداز 2030 مشاغل بیشتری در عربستان ایجاد خواهد شد، حقوق زنان افزایش‌یافته و امتیازهای روحانیون محافظه‌كار در امور اجرایی كمتر می‌شود. بااین‌حال این اصلاحات قرار نیست به‌غیراز دولت از جای دیگری جاری شود. درواقع اصلاحات یك‌طرفه است، یك‌طرفه تصمیم‌گیری می‌شود و یك‌طرفه درباره آن فكر می‌شود. از این منظر اصلاح‌طلبان به‌طور بی‌سابقه‌ای ساكت شده و یا زندانی می‌شوند.
'جمال خاشقچی' هم خواستار اصلاحات و به فقدان آزادی بیان منتقد بود. اما آیا این دلایل كافی برای ربودن و یا شاید قتل او توسط ولیعهد به شمار می‌رود؟ یا اینكه شاید خاشقچی به دلیل اطلاعات زیادی كه درباره رابطه عربستان با اسامه بن‌لادن داشت برای ریاض یك تهدید به شمار می‌رفت؛ چون حتی اكنون جزئیات این رابطه می‌تواند به پیوند ریاض و واشنگتن آسیب بزند.
تایمز در ادامه با اشاره به‌احتمال بالای صدور دستور قتل خاشقچی از سوی ولیعهد عربستان عنوان كرد كه چنانچه این گمانه‌زنی‌ها صحت داشته باشد، غرب قادر به نادیده گرفتن آن نیست و در درازمدت، رفتار بن سلمان بدتر خواهد شد.
آمریكا و انگلیس دو شریك مهم عربستان سعودی به شمار می‌روند، ضمن آنكه خاشقچی هم دوست دو كشور بود. اگر بخواهیم در جهانی زندگی كنیم كه مخالفان ناپدید و یا كشته نشوند بایستی دست‌به‌كار شویم.
درخواست برای تحقیق و محدود كردن معامله مسكن در لندن برای اتباع سعودی كافی نیست. سعودی‌ها بایستی بی‌گناهی خود را ثابت كنند كه چرا خاشقچی از كنسولگری عربستان در استانبول خارج نشده است.
اگر پاسخ قانع‌كننده‌ای ارائه نشد بایستی آن‌ها را مقصر دانسته، همكاری‌های دفاعی را متوقف كرده و متعاقباً مقام‌های سعودی تحریم مالی شوند.
یك سال پیش خاشقچی در یادداشتی در واشنگتن‌پست نوشته بود: من خانه، زندگی و شغلم را برای اینكه صدایم شنیده شود در عربستان رها كردم... اكنون می‌توانم آزادانه سخن بگویم درحالی‌كه خیلی‌ها نمی‌توانند.
تایمز در پایان می‌نویسد: اكنون او نمی‌تواند سخن بگوید و ما بایستی سخن بگوییم و راه او را ادامه دهیم.
اروپام ** هـ ن ** 1663 **
تاریخ انتشار: ۱۹ مهر ۱۳۹۷ - ۱۷:۰۷
لندن - ایرنا - روزنامه تایمز چاپ لندن روز پنجشنبه در یادداشتی با تشبیه سرنوشت جمال خاشقچی به سرگئی اسكریپال جاسوس اسبق روسیه كه در شهر سالزبری انگلیس مسموم شد، نوشت لندن بایستی مانند مسكو همكاری‌های خود با ریاض را متوقف كرده و مقام‌های سعودی را تحریم مالی كند.