كنترل خشم حلقه مفقوده نظام آموزش

به گزارش خبرنگار حوزه آموزش ایرنا، با بروز حوادثی از این دست كه گاه معلمان و گاه دانش آموزان را درگیر می كند، بی شك پیدا كردن مقصر اصلی دردی از دلایل ایجاد تنش در مدارس دوا نمی كند و چه بسا تحت شرایط خاص و رفتارهای مختلف به طور حتم هر كسی واكنش هایی از خود بروز می دهد اما قبح این عكس العمل زمانی بیشتر به چشم می آید كه در فضای تعلیم و تربیت و مكانی به وقوع بپیوندد كه باید عرصه ظهور فضایل و اخلاق انسانی باشد.
صرف نظر از رفتارها و خصوصیات اخلاقی افراد، پذیرفتن ضوابط و مقررات در مدارس از سوی معلمان و دانش آموزان باید جدی تلقی شود و هر یك از این دو نباید خود را برتر دانسته و اجازه جسارت داشته باشد چه بسا قدرت نمایی دانش آموز در میان همسالانش از یك سو و نشان دادن تسلط معلم به عنوان رهبر در یك كلاس اگر در حد تعادل خودنمایی نكند منجر به این خواهد شد كه هر از گاهی شاهد تنش ها و ضرب و شتم هایی در فضاهای آموزشی هستیم كه گاه معلم و گاه دانش آموز را قربانی می كند.
هر چند به لحاظ وجود حدود 13 میلیون و 500 هزار دانش آموز و یك میلیون فرهنگی در دستگاه عریض و طویل وزارت آموزش و پرورش وجود چند برخورد ساده و خشونت علیه معلمان و یا دانش آموزان را بتوان اندكی توجیه كرد اما این مساله به اصل فلسفه تعلیم و تربیت آسیب می زند چرا كه در این فضا دانش آموزان آمده اند تا درس زندگی بیاموزند و معلمان نیز حضور دارند تا دانایی و فضایل اخلاقی را كه خود آموخته و در پیش گرفته اند، منتقل كنند.
در شرایطی كه معلمان و دانش آموزان به راحتی این جسارت را دارند كه با كوچكترین برخورد و دلخوری بدون در نظر گرفتن جایگاه و موقعیت اجتماعی به فرد مقابل توهین كنند، این مساله صرفا موجب می شود كه خشونت به امری عادی تبدیل شود.
اكنون زمان آن گذشته است كه با خشونت با دانش آموزان برخورد شود و تنبیه بدنی در مدارس ممنوع است، از سوی دیگر باید وجهه و مقام معلمی نیز مورد احترام باشد و هر كسی این جسارت را نداشته باشد كه به ساحت معلمان تعرض كند.
هنوز اما چند روزی از آغاز سال تحصیلی نگذشته است كه اخباری از خشونت در فضای تعلیم و تربیت به گوش می رسد و در این میان فارغ از مقصر اصلی، شاید بخشی از انتقادها به وزارت آموزش و پرورش بازگردد كه در وضعیتی كه به دلیل كمبود معلم كلاس های 40 نفری تشكیل می دهد، یك معلم هر چقدر هم توانمند باشد باز هم قادر به كنترل این حجم از دانش آموزان نیست.
از نگاه دیگر بخشی از دلایل خشونت ورزی در میان دانش آموزان را نیز باید به محتوای كتاب های درسی ربط داد چرا كه با وجود تلاش های بسیار هنوز نتوانسته به اندازه ای غنی و كارآمد باشد كه در رفتار و اخلاق دانش آموز به گونه ای تاثیر بگذارد تا قدرت كنترل خشم و بسیاری از ناهنجاری ها در او تقویت شود.
وزیر آموزش و پرورش پیش از این در اظهاراتی در رابطه با خشونت در مدارس از سوی دانش آموزان و در عین حال معلمان با تاكید بر اینكه خط قرمز ما در آموزش و پرورش حفظ حریم و صیانت از حرمت معلمان است، گفته بود گاه در رسانه ها و شبكه ها می بینیم كه یك تنبیه بدنی یا تحقیر شخصیت دانش آموز صورت می گیرد كه باید از وقوع این مسائل جلوگیری كنیم اما در عین حال از خطاها و تعرضات جسمی و بدنی كه به معلمان نیز می شود، نباید چشم پوشی كرد.
سیدمحمد بطحایی تصریح كرد: بنده مكلف هستم این تخلفات را به عنوان همكار آن معلم و عضوی از خانواده آموزش و پرورش پیگیری كنم بنابراین هر دو جنبه برای وزارت آموزش و پرورش و مدیران این وزارتخانه مهم است.
وزیر در مناسبتی دیگر هم تاكید كرد كه من به عنوان همكاری از اعضای خانواده آموزش و پرورش همانگونه كه نسبت به حقوق دانش آموزان حساس هستم در رابطه با تعرض به حقوق معلمان حساسیت دارم به ویژه اینكه این مساله تعرض به حوزه تعلیم و تربیت است.
بطحایی در خصوص افزایش خشونت علیه معلمان نیز اظهار داشت: مردم ما فرهنگ پرور و فهیم هستند اما گاه با كنترل نكردن عصبانیت و خشم شاهد اتفاقاتی در مدارس هستیم آن هم در محیطی كه باید كنترل خشم آموزش داده شود تعرض به یك معلم كار بسیار نابخشودنی است.
با این همه، كارشناسان ریشه های مختلفی را برای معضل خشونت در فضای آموزشی كشور مد نظر قرار می دهند.
به گفته عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان ، این مساله ریشه دار است و به نظر می رسد در بسیاری از مسائل اجتماعی اصل تنبیه توسط مربی یا معلم از چند علت برمی خیزد كه یكی از آنها همانا شامل مشكلات روحی و روانی است.
حجت الاسلام محمدرضا دهدست به خبرنگار حوزه آموزش ایرنا اظهار داشت: به نظر می رسد تعامل واقعی بین نظام خانواده و مدرسه از جمله تشكیل جلسات آموزشی انجمن اولیا و مربیان و برنامه ریزی مدون و نظام مند به منظور رسیدگی به مشكلات اقتصادی فرهنگیان و جدی گرفتن و تقویت گزینش معلمان و مربیان می تواند به رفع برخی تنش ها در محیط های آموزشی و مدارس كمك كند.
یكی دیگر از كارشناسان آموزشی نیز معتقد است كه از عوامل خشونت در مدارس، نبودن فرصت گفت‌وگو در مدرسه است؛ گفت‌وگو میان همكاران معلم، دانش‌آموزان و معلمان و گفت‌ و گوی سامان یافته میان دانش‌آموزان.
مهدی بهلولی ادامه داد: در مدارس باید دانش آموزان را با مصادیق خشونت آشنا كرد و در زمینه پیشگیری آموزش های لازم را به آنها ارائه داد.
وی تصریح كرد: با وجود ارائه راهكارهای مختلف اما هنوز هم خشونت در مدارس مشاهده می شود فضایی كه گستردگی آن هم به دانش‌آموزان و هم به معلمان آسیب می‌رساند و یا باعث بروز خشونت در سطح ضرب و شتم و كشتار همكلاسی و معلم می‌شود.
این كارشناس آموزشی تاكید كرد: اساسا خشونت آتشی است كه توسط رفتارهای غلط تربیتی خانواده روشن می‌شود و ضعف سیستم آموزشی و دست‌اندركاران آن و ناآگاهی از نوع برخورد با خشونت و مشكلات دانش‌آموزان موجب شعله‌ور‌تر شدن آن می‌شود و با‌ ای‌ كاش گفتن و تاسف مشكلی حل نمی‌شود بلكه آموزش و پرورش باید گام بزرگ و جدی در این زمینه بردارد.
علمی**1883**2017