بیرجند - ایرنا - چند سالی است كه درختان بنه در خراسان جنوبی زخم خورده دندان‌های تیز و برنده جانوری خوش اشتها و شبگرد به نام «تَشی» شده اند و نبود اعتبار برای مقابله با این جانوار نابودی جنگل زارهای بنه را در پی دارد.

به گزارش ایرنا، این روزها حال روز درختان بنه خوش نیست، در روزهایی كه خشكسالی های چندین ساله رمق بنه زارها را گرفته، كمبود خوراك نیز تشی را به جان درختان انداخته به‌گونه‌ای كه این قاتلان شبگرد در دسته‌های دو تا ده تایی به تنه درختان بنه هجوم می‌برند و با دندان ‌های تیز خود پوسته پایین درختان بنه را می‌جوند.
در چند سال گذشته تشی به 30 هزار هكتار از جنگل های بنه خراسان جنوبی خسارت زده كه 30 درصد این جنگل ها به طور كامل خشك شده است.
كارشناسان محیط زیست از تشی به عنوان جانور شب كار یاد می كنند كه اگر پوست تنه درخت به صورت كامل توسط این جانور خورده شود، نابودی درخت حتمی است.
سال گذشته اداره كل محیط زیست خراسان جنوبی مجوز شكار این گونه جانوری را در شهرستان نهبندان به عنوان كانون جولان تشی صادر كرد كه مورد استقبال قرار نگرفت.
بهترین راهكار مقابله با تشی ایجاد مانع فیزیكی در اطراف درختان بنه است كه متاسفانه تاكنون اعتباری برای مقابله با این جانور به اداره كل منابع طبیعی و محیط زیست خراسان جنوبی اختصاص نیافته و نیاز است با اختصاص اعتبار ملی و اجرای طرح های ضربتی توسط مسئولان استانی خسارت این جانور به جنگل های بنه متوقف شود.

**نبود اعتبار و شدت هجوم تشی
رئیس اداره جنگل اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی به خبرنگار ایرنا گفت: تشی تاكنون به 30 هزار هكتار از جنگل های بنه استان خسارت زده كه 30 درصد این جنگل ها به طور كامل نابود شده است.
عباسعلی محمودی افزود: تشی جانوری است كه از ریشه و پیاز گیاهانی از جمله زعفران و سیب زمینی تغذیه می كند ولی به دلیل تغییر شرایط اقلیمی و خشكسالی ها، این گونه به درختان هجوم آورده است.
وی عنوان كرد: تشی باعث نابودی و خشك شدن درختان بنه 400 تا 800 ساله در نهبندان شده، این جانور خسارت های شدیدی نیز به محصول زعفران كشاورزان وارد می كند.
رئیس اداره جنگل اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با بیان اینكه هجوم تشی به درختان از سال 1394 بحرانی شده است، اضافه كرد: راهكارهایی برای حفظ بنه زارها ارائه شده كه نیازمند اعتبارات كلان بوده اما از مركز برای این منظور اعتباری اختصاص نیافته است.
محمودی، حصاركشی درختان را یكی از راهكاری مقابله ای برای توقف خسارت این جانوار ذكر و تشریح كرد: حصاركشی را با سه روش می توان انجام داد، تور مرغی به عنوان یكی از راهكارها نیازمند 2 میلیارد و 300 میلیون تومان اعتبار است، سنگ چینی اطراف درخت به عنوان راهكار دیگر نیازمند 3 میلیارد تومان اعتبار و استفاده از تورهای گابیونی به عنوان مطلوب ترین روش 15میلیارد تومان اعتبار را می طلبد.
به گفته وی روش های دیگری مانند شكار، زنده گیری و استفاده از مواد دور كننده برای مقابله با این جانور هم وجود دارد كه مورد تایید محیط زیست نیست و باعث آسیب زدن به محیط می شود.
محمودی با اشاره به اینكه بخش عظیمی از خسارت ها به جنگل های بنه در نهبندان و درمیان وارد شده است، عنوان كرد: اگر شرایط به همین منوال ادامه داشته باشد و اعتباراتی در این خصوص در نظر گرفته نشود به زودی خسارت ها به 2 تا سه برابر افزایش خواهد یافت.
وی افزود: قبل از خراسان جنوبی تشی بیشترین آسیب را به كرمان وارد كرده بود كه بعد از بحرانی شدن، از مركز اعتباراتی به این استان اختصاص یافت و تور مرغی را اجرایی كردند.
رئیس اداره جنگل اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تاكید كرد: با توجه به شرایط محیطی موجود، تجدید حیات گونه بنه امكان ندارد و اگر نابودی این درختان ادامه داشته باشد به زودی شاهد انقراض اینگونه ارزشمند خواهیم بود.
محمودی عنوان كرد: با توجه به طول عمر 15 ساله تشی و زادآوری آن كه در هر سال یك تا چهار بچه می زاید خطر جدی برای درختان بنه محسوب می‌شود كه باید مسئولان راهكار جدی در این زمینه بكار گیرند.

**تعدیل تشی دنبال می شود
مدیركل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: جنگل های خودرو در تنوع زیستی و كاهش ریزد گردها نقش مهم و اساسی دارد، اگر درختان بنه از بین بروند بسیار از گونه های جانوری و تنوع زیستی منطقه نیز از بین خواهد رفت.
حسن اكبری افزود: از طرفی دیگر تشی به عنوان یكی از گونه های جانوری نباید از نظر جمعیت به شدت كاهش یابد و از نظر مسائل اخلاقی نابودی این جانور درست نیست.
وی ایجاد موانع فیزیكی در اطراف درختان بنه را بهترین و موثرترین راهكار برای جلوگیری از خسارت این جانوار ذكر كرد و گفت: برای این منظور اقداماتی از جمله فنس كشی و دیوار چینی مد نظر است و با رایزی هایی با سازمان محیط زیست به دنبال تامین اعتبار هستیم.
اكبری بیان كرد: در برخی مناطق استان كه تشی ها جولان می دهد و خسارت های هنگفتی را وارد می كند، تعدیل جمعیت این گونه را دنبال خواهیم كرد، سال گذشته مجوز شكار این جانور را برای اقلیت های مذهبی داشتیم كه كسی استقبال نكرد.
وی افزود: از آنجایی این گونه جانوری بیشتر در شب فعالیت دارد، تعدیل آن هم كار بسیار سختی است، در گذشته تشی توسط پلنگ و سایر گونه های گوشتخوار شكار می شد كه به دلیل از بین رفتن و كم شدن آنها، جمعیت تشی ها در برخی نقاط استان بیش از حد است.
مدیركل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی عنوان كرد: در مناطقی از جمله جنوب و جنوب غربی استان خشكسالی، درختان بنه را بی رمق كرده و از طرفی هجوم تشی هم باعث می شود تا درختان زودتر خشك و نابود شوند.

**از شكار تشی استقبال نشد
مدیر اداره محیط زیست نهبندان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: جانوار تشی بیشترین خسارت را به درختان بنه شیر شتر و بی بی مریم شهرستان وارد كرده به گونه ای كه تعدادی از درختان بنه كه پوست اطرافشان به طور كامل توسط این جانور در گذشته خورده شده، خشك شده است.
محمد كاظم شكرگزار افزود: آماری از تعداد این جانور نداریم، اما براساس خسارت به درختان و آثاری كه از خود در منطقه برجای می گذارند، تعداد آن به شدت افزایش یافته است.
وی اظهار داشت: پلنگ تنها جانوری است كه تشی را شكار و نابود می كند، تاكنون تنها در یك منطقه شهرستان آنها به صورت محدود یكی تا 2 قلاده پلنگ مشاهده شده و در ارتفاعات شیر شتر كه تشی ها جولان دارند، پلنگ زیست نمی كند.
شكرگزار عنوان كرد: براساس مصوبه شورای عالی محیط زیست وقتی تعادل محیط زیست بهم بخورد و یك جانور جولان گر بخواهد خسارت های هنگفتی را به محیط زیست وارد كند، مجوز شكار آن صادر می شود، سال گذشته مجوز شكار تشی برای افراد محلی و اقلیت های مذهبی داشتیم كه استقبالی نشد.
خارهای بلند روی بدن تشی او را از سایر پستانداران متمایز می‌ كند و نباید آن را با جوجه تیغی اشتباه گرفت.
این جانوار در بیشتر زیستگاه‌ ها اعم از جنگلی، كوهستانی، استپی و بیابانی زندگی می‌ كند، گاهی نیز پیرامون باغ‌ ها و زمین ‌های كشاورزی ساكن می ‌شود.
گزارش: حكیمه مصطفایی
7556*6054