توجه به دو مولفه زنان و مشاركت در شكل‌گیری توسعه پایدار و استمرار آن، از عوامل اصلی هستند كه می توانند در شكل‌گیری توسعه پایدار روستایی نیز راهگشا باشند. مدیریت نواحی روستایی یكی از مهمترین اجزای دستیابی به توسعه پایدار در سطح ملی است كه بدون بهره‌گیری از شیوه‌های مدیریتی توانمند و كارآمد میسر نخواهد شد.
مدیریت خردمندانه سكونتگاه‌های روستایی بر پایه خردجمعی و مشاركت واقعی همه ذینفعان در راستای توسعه و پیشرفت پایدار از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ بنابراین مشاركت زنان در مدیریت روستایی به عنوان یكی از ذینفعان دارای اهمیت بسیار است.
این مشاركت در تمام سطوح مدیریتی (ملی، منطقه ای، ناحیه‌ای و محلی) قابل ملاحظه و چشمگیر است و نظام جمهوری اسلامی، تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی در كشور را با بهره‌گیری از ساختارهای قانونی و فرادستی و بهره‌گیری هر چه بیشتر از این ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در كشور فراهم كرده و بر همین اساس بستر لازم برای مشاركت و حضور بیش از پیش زنان در جامعه ایجاد شده است.
یكی از مسائلی كه جوامع در حال توسعه و توسعه یافته امروزه با آن مواجه هستند و برای آنها بسیار مهم است، مساله توسعه پایدار و از مهمترین شاخه‌های آن توسعه پایدار روستایی است كه می‌تواند راهگشای جامعه در رسیدن به توسعه پایدار در تمام سطوح باشد.
* 2 هزار و 600 دهیار زن
به گفته معاون امور دهیاری های سازمان دهیاری ها و شهرداری های كشور، 2 هزار و 600 دهیار زن به خدمت رسانی در كشور مشغول هستند و در مجموع 92 درصد روستاها از خدمات دهیاری ها بهره مند می شوند.
سعیدرضا جندقیان افزود: به سكونت های بالای 20 خانوار، روستا و زیر 20 خانوار آبادی گفته می شود كه از تعداد كل روستاها و آبادی های كشور، 39 هزار پارچه آن روستا هستند.
وی خاطر نشان كرد: تعداد بانوان دهیار طی سال 1393 با رشد 43 درصدی به 2 هزار و 167 نفر و با آغاز دوره پنجم شوراهای اسلامی تاكنون به 2 هزار و 600 نفر افزایش یافته است.
جندقیان اضافه كرد: استان های خراسان رضوی، كرمان، مازندران، سیستان و بلوچستان و گیلان به ترتیب دارای بیشترین دهیاران زن در پنجمین دوره شوراهای اسلامی هستند.
وی گفت: یكی از شرایط لازم برای دستیابی به توسعه پایدار، مشاركت زنان در سطح مدیریت است؛ زنان با حضور در نقش‌های مدیریتی در عرصه شهر و روستا می‌توانند در توسعه متوازن و پایدار نقش بسزایی داشته باشند.
جندقیان اظهار داشت: در عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در جامعه، شاهد هستیم كه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، همواره زنان ایران اسلامی توانسته‌اند با پیشرفت در عرصه تحصیل و كسب مدارج علمی و دانشگاهی، حضوری فعال و گسترده در جامعه داشته باشند.
معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها خاطرنشان كرد: این مشاركت در تمام سطوح مدیریتی (ملی، منطقه ای، ناحیه‌ای و محلی) قابل ملاحظه و چشمگیر است و نظام مقدس جمهوری اسلامی، تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی در كشور را با بهره‌گیری از ساختارهای قانونی، فرادستی و بهره‌گیری هرچه بیشتر از این ظرفیت‌های موجود در كشور فراهم كرده و بر همین اساس بستر لازم برای مشاركت و حضور بیش از پیش زنان در جامعه ایجاد شده است.
وی گفت: یكی از عرصه‌های قابل تامل برای حضور زنان در حوزه مدیریت روستا، نهاد دهیاری است كه با شروع به كار دهیاری‌ها بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی تحقق یافت.
جندقیان اظهار داشت: پس از تصویب «قانون تاسیس دهیاری‌های خودكفا» و در راستای تقویت بنیان مدیریت روستایی، وزارت كشور سیاست را‌ه‌اندازی، تقویت و ساماندهی تشكیلات دهیاری‌ها را در پیش گرفت.
* زنان و مدیریت روستاها و دهیاری ها
معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری ها گفت: یكی از عرصه‌های قابل تامل برای حضور زنان در حوزه مدیریت روستا، نهاد دهیاری است كه با شروع به كار دهیاری‌ها بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی تحقق یافت.
جندقیان افزود: پس از تصویب «قانون تاسیس دهیاری‌های خودكفا» و در راستای تقویت بنیان مدیریت روستایی، وزارت كشور سیاست را‌ه‌اندازی، تقویت و ساماندهی تشكیلات دهیاری‌ها را در پیش گرفت.
* سهم زنان دهیار طی سال های گذشته
جندقیان گفت: سهم بانوان دهیار طی سال‌های 86-84 با رشد 156 درصدی، از 150 به حدود 400 نفر و از سال 90-86 با رشد 123 درصدی از 400 نفر به 888 نفر و از سال 90-93 با رشد 74 درصدی به هزار و 544 نفر و از سال 93 با رشد 43.34 درصدی به 2 هزار و 167 نفر افزایش یافته است.
وی ادامه داد: این موضوع حاكی از رشد و بالندگی فكری و فرهنگی روستاییان و توانمندی زنان در عرصه مدیریت روستایی است.
به گفته این مسئول در سازمان شهرداری ها و دهیاری ها، دهیاران زن، به عنوان نمایندگان دو اجتماع بزرگ از ایران شامل اجتماع زنان و اجتماع مدیران روستایی، بار سنگین مسئولیت مدیریت روستایی را بر دوش می‌كشند.
* مهمترین انتظارات از مدیران زن روستایی
جندقیان گفت: تلاش برای به نمایش گذاشتن قدرت، توانایی، انگیزه و ظرفیت‌های زن مسلمان ایرانی برای حضور در عرصه‌های مختلف خدمت‌رسانی، بهره‌گیری از تمام توان و ظرفیت‌های انسانی روستا به ویژه زنان در عرصه توسعه و آبادانی روستا، كمك به توسعه و ترویج فرهنگ و تعالیم اسلام ناب محمدی در مناطق روستایی كشور و تقویت روحیه خودباوری در خود و سایر زنان روستایی برای حضور و نقش‌آفرینی در عرصه‌های مختلف از مهمترین انتظارات از مدیران زن روستایی (دهیاران زن) است.
وی ادامه داد: تلاش در توانمندسازی خود برای موفقیت در انجام وظایف محوله از طریق شركت در دوره‌های آموزشی، حضور فعال و موثر در تمام عرصه‌های توسعه روستایی با حفظ شعائر دینی و مذهبی و برنامه‌ریزی برای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار روستایی و فراهم كردن زمینه‌های مشاركت آنان در عرصه‌های مختلف از دیگر انتظارات از دهیاران زن است.
جندقیان تصریح كرد: شمار دهیاران زن با رشد صعودی مواجه بوده كه در پایان دوره چهارم شوراها با رشد 43.34 درصدی به 2 هزار و 167 نفر دهیار زن افزایش یافته است.
معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری اعلام كرد: این آمار و اطلاعات حاكی از آن است كه حضور و مشاركت زنان در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی طی دولت یازدهم، رشد چشمگیری داشته است.
وی افزود: این امر نمایانگر نقش فعالانه این قشر از جمعیت در توسعه كشور است، چرا كه زنان از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بالایی برخوردار هستند و كشور و دولت كنونی توانسته است با ایجاد شرایط و بسترهای لازم، موجبات بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های زنان روستایی را در عرصه مدیریتی، بیش از پیش فراهم سازد.
جندقیان گفت: مشاهده وضعیت روند تغییرات نشان می‌دهد كه شمار دهیاران زن در پایان دوره چهارم شوراها در استان‌های كشور، با نرخ رشد 40.34 درصد رو به افزایش بوده است.
* استان های دارای بیشترین دهیاران زن
جندقیان تاكید كرد: مشاهده وضعیت دهیاران زن در آغاز و پایان دوره چهارم شوراهای اسلامی شهر و روستا نشان می‌دهد كه در اكثر استان‌های كشور شمار دهیاران زن در پایان دوره چهارم شورای اسلامی نسبت به آغاز دوره چهارم افزایش یافته است.
وی اضافه كرد: استان كرمان با 11.63 درصد، استان گیلان با 7.34 درصد و سپس استان سیستان و بلوچستان با 6،32 درصد به ترتیب بیشترین میزان افزایش شمار دهیاران زن در طول مدت خدمت دولت یازدهم را به خود اختصاص داده‌اند.
* 54 درصد دهیاران زن تحصیلات دانشگاهی دارند
معاون امور دهیاری های سازمان شهرداری ها و دهیاری گفت: وضعیت تحصیلی دهیاران زن بیانگر این است كه 54 درصد دهیاران زن با تحصیلات دانشگاهی (كاردانی، كارشناسی، كارشناسی ارشد و دكتری) در عرصه مدیریت روستایی فعالیت دارند.
وی افزود: میزان تحصیلات دانشگاهی دهیاران زن در كل كشور 39 درصد است؛ بنابراین نسبت تحصیلات دانشگاهی دهیاران زن از كل كشور 15 درصد بیشتر است كه این رشد مثبت، نشان‌دهنده بهره‌گیری از توان زنان تحصیلكرده در عرصه مدیریت روستایی و اعتماد شوراهای اسلامی روستا با قابلیت‌ها و توانمندی آنها است كه می‌تواند عامل تحول در عرصه مدیریت روستایی باشد.
گزارش از ناهید حاجی خانی
اجتمام *2181*1834
تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۷ - ۱۳:۴۰
تهران- ایرنا- بانوان نیمی از جامعه ایران را تشكیل می دهند و می توانند در توسعه پایدار نقش كلیدی داشته باشند؛ نقشی مانند فعالیت 2 هزار و 600 بانوی دهیار كه با در اختیار داشتن بخش قابل توجهی از مدیریت محلی در روستاها در سال های اخیر به خوبی ایفا شده است.