باران كه بارید ...

در این سالها دامنه بارش ها نه برف، كه نم نم های بارانی بود كه نه زمین را سیراب می كرد و نه دشتی را سرزنده، بلكه خاك خشك شده در این سالها را همین باران، با خود می شُست و می برد.
چهارمحال و بختیاری، استان بالادست فلات مركزی ایران است، پس بارش برای این استان نه تنها اهمیت دارد كه برای استانهای پایین دست نیز نعمت است.
همین یك دهه پیش كه برف آبانی، شاخه های درخت ها را شكست و تیرهای برق را خوابند و سیم ها را پاره كرد، دیگر خبری از برف در آبان نبود.
كم كم درختان سر به بالین خشكسالی گذاشتند، رودخانه ها در خود فرو رفتند و دشت ها چاره ای جز فرونشست در كنار فروچاله های خویش نداشتند.
خشكسالی، نام كوچك همه باغات و چشمه ها شد و گاهی دما در آبانماه در چهارمحال و بختیاری به تیرماه تابستانی تنه می زد.
گرد و خاك نشسته بر برگ درختان بیانگر این بود كه انگار ماههاست این برگ ها آبی به صورت خویش نزده اند و آبشناسی را بلد نیستند.
اكنون در یك شب پاییزی در آبان 97 چهارمحال و بختیاری پس از ماهها انتظار، بارش باران را به چشم می بیند و باران بسان فرشتگان با انگشت خویش به شیشه پنجره ها می كوبد.
این باران حالا آنقدر برای مردم شهرها با اهمیت است كه عكس گرفتن و ضبط صدای شُرشُر باران برای عده ای از جوانان در نیمه شب اهمیت پیدا می كند.
چهارمحال و بختیاری یك دهه است كه درگیر خشكسالی است و این خشكسالی باعث بروز كاهش منابع آبی این استان شده است.
به دنبال خشكسالی های یك دهه اخیر 60 درصد از قنات ها، چشمه ها و چاه های آب این استان خشك شده و سطح آب سفره های زیرزمینی در چهارمحال و بختیاری طی این مدت افزون بر 40 متر كاهش یافته است.
بدنبال تداوم خشكسالی ها از 840 قنات حفر شده در این استان یك سوم آن یعنی در حدود 280 رشته قنات به طور كامل خشك و مابقی نیز بین 40 تا 60 درصد كاهش آبدهی داشته است.
چهارمحال و بختیاری در یك دهه گذشته تاكنون دچار خشكسالی، افزایش دما و تغییر اقلیم شده است.
خشكیدگی 70 هزار هكتار جنگل و 200 هزار هكتار مرتع، ممنوعه شدن هشت دشت از 11 دشت، فرونشست زمین، كاهش شدید سطح ایستابی در دشت ها، شكل گیری چشمه های گرد و خاك و گسترش پدیده بیابان زایی از جمله آثار و تبعات پدیده خشكسالی در چهارمحال و بختیاری است.
به دلیل وقوع پدیده خشكسالی در یك دهه اخیر، نزدیك به 80 درصد باغات این استان دچار خشكسالی و خسارت شده است.
چهارمحال و بختیاری دارای 40 هزار هكتار باغ است كه از این سطح 14 هزار و 200 هكتار به بادام اختصاص دارد.
براساس پیش بینی های صورت گرفته، میزان خسارت ناشی از خشكسالی به باغات چهارمحال و بختیاری 4 هزار و 100 میلیارد ریال برآورد می شود.
كاهش بارش و خشكسالی های مستمر باعث خشك شدن چشمه ها، كاهش دبی قنوات و كم آبی رودخانه ها، تغییر نوع و زمان بارش، چرای بی رویه و شخم و شیار در عرصه های ملی از مهمترین عوامل تهدید كننده گونه های گیاهی چهارمحال و بختیاری است.
این استان در خشكسالی های یك دهه اخیر با كمبود یكهزار و 300 میلیمتری بارش ها مواجه شده كه به اندازه بارش 2 سال این استان است.
مدیركل هواشناسی چهارمحال و بختیاری با اشاره به ورود یك سامانه بارشی جدید به این استان گفت: این سامانه بارشی با خود برف و باران به همراه دارد.
شاهرخ پارسا روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این سامانه بارشی برای روزهای شنبه و یكشنبه منجر به وقوع باران و تگرگ در بسیاری از نقاط استان و بارش برف در ارتفاعات شمال غرب می شود.
وی ادامه داد: شدت بارش ها برای روز شنبه به ویژه برای مناطق غربی استان خواهد بود.
به گزارش ایرنا، میانگین بارش های سال زراعی جاری ( 1مهر تا 4 آبان) استان 6 میلیمتر گزارش شده است.
چهارمحال و بختیاری درحالی سال آبی 97-98 را آغاز كرد كه با كاهش 41 درصدی بارش ها و منابع آبی مواجه است.
این كمبود بارش ها استانهای خوزستان و اصفهان را نیز دچار تنش آبی كرده است.
گزارش از محمود رئیسی
2097