خشونت علیه زنان، ناآگاهی ها و آموزش های ناكافی

به گزارش ایرنا، خشونت علیه زنان امری جهانی است و اختصاص به جامعه خاصی ندارد و در تمام قشرهای جامعه با شدت و عنوان های مختلف وجود دارد اما مهم آن است كه باید به زنان آموزش صحیح داده شود تا زمینه ساز خشونت علیه خود نباشند.
خشونت از نگاه رفتارشناسی به مفهوم «انجام رفتارهای غیرمنطقی، آزار دهنده و خارج از چارچوب اخلاقی » است كه ارتكاب آن در ارتباط با بانوان انواع مختلفی را در برمی گیرد، این خشونت ها شامل خشونت كلامی، عاطفی، فیزیكی و اقتصادی است.
بر كسی پوشیده نیست آموزش های مهارت زندگی از دوران كودكی، آگاهی صحیح زنان نسبت به حق و حقوق خود و بازنگری در قانون در این حوزه، از راهكارهای مقابله با خشونت علیه زنان است.
به اعتقاد صاحبنظران، رسانه ‌های جمعی شامل نوشتاری، تصویری و صوتی نقش موثری در مبارزه با خشونت علیه زنان دارند و در زمان حاضر صدا و سیما به این رسالت به خوبی عمل نكرده است.
لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت در دولت تدوین شده كه بنا به ماهیت قضایی آن، از سوی شورای نگهبان، برای بررسی و تدوین نهایی به قوه قضاییه ارجاع شده است این در حالیست كه نیمی از جمعیت حدود 80 میلیونی ایران را زنان تشكیل می دهند.
به گفته كارشناسان، قوانین در زمینه خشونت علیه زنان باید بازنگری شده و بازدارندگی آن ها افزایش یابد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان سمنان در همین ارتباط میزگردی با عنوان « راهكارهای مقابله با خشونت علیه زنان » را با حضور شاهرخ مكوند حسینی دانشیار و رئیس مركز مشاوره دانشگاه سمنان، ساره امیرجان معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان، مهدیه بصیری كارشناس دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری و راضیه كرم الدین سرپرست مركز اورژانس اجتماعی بهزیستی شهرستان سمنان برگزار كرد.

** خشونت علیه زنان چه مصداق هایی دارد؟
دانشیار دانشگاه سمنان گفت: حركت خصمانه نسبت به فرد دیگر و برون ریزی عصبانیت و پرخاشگری، خشونت تلقی می شود و می تواند كلامی یا غیر كلامی باشد.
مكوند حسینی افزود: خشونت علیه زنان در جامعه از لحاظ جنبه جسمی و فیزیكی هم چنین روحی و روانی وجود دارد.
وی ادامه داد: در زمان حاضر تحقیقات حاكی از آن است خشونت روانی می تواند مصداق های بیشتری در جامعه داشته باشد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان نیز گفت: خشونت به یك منطقه، اقلیم خاص و طبقه اجتماعی خاص محدود نیست و در تمام طبقات جامعه خشونت وجود دارد ولی میزان و شدت آن در قشرهای مختلف جامعه متفاوت است.
امیرجان افزود: خشونت جسمانی، جنسی، خشونت روانی، خشونت مالی و اقتصادی از انواع خشونت ها هستند.
وی ادامه داد: در خشونت ها نمی توان تنها یك عامل را علت خشونت دانست بلكه عامل ها مانند حلقه های زنجیر به هم متصل هستند.
امیرجان اظهار داشت: مراجعان به بهزیستی به واسطه خط اورژانس اجتماعی و مراكز مشاوره مداخله در بحران بیشتر با خشونت علیه زنان مواجه هستند.
وی تصریح كرد: خانه های امن در 22 استان كشور در بخش دولتی و غیر دولتی به منظور ارائه خدمت به زنان مورد خشونت وجود دارد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان ، اعتیاد، مسائل اقتصادی و مالی، ضعیف بودن ارتباط خانوادگی به طور خاص بین زوجین و تغییر شكل خانواده را از علت های خشونت عنوان كرد.
وی خاطر نشان كرد: جامعه در حال گذار از زندگی سنتی به مدرن است این در حالیست كه جوامع صنعتی آرامش را به ارمغان نیاورده و با وجود افزایش رفاه نسبت به گذشته مشكلات و میزان خشونت ها افزایش یافته است.
كارشناس دفتر امور اجتماعی استانداری سمنان نیز خشونت علیه زنان را به چهار دسته خشونت جنسی، اقتصادی، روانی و فیزیكی تقسیم بندی كرد.
بصیری سكوت زن دربرابر نارضایتی در زندگی شخصی و سكوت در برابر نا عدالتی ها را نوعی خشونت مدرن عنوان كرد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان در ادامه این میزگرد با بیان این كه برخی زنان نسبت به حقوق خود آگاهی ندارند گفت: تهدید مالی، توهین لفظی و مسائل جنسی از مصداق های خشونت هستند.
كارشناس دفتر امور اجتماعی استانداری سمنان در ادامه بیان كرد: جامعه ایران نسبت به زنان نگاه سنتی دارد و به همین دلیل آموزش صحیح به زنان، خانواده و گروه هدف باید متناسب با فرهنگ كشور باشد.
بصیری افزود: در كشور نگاه خاص به زنان وجود دارد و فرهنگ سازی از طریق رسانه نقش مهمی در اصلاح این نگاه دارد.
وی تصریح كرد: در آسیب شناسی خشونت باید بررسی شود كه به صورت ناخودآگاه بوده یا ریشه ای؟ و آیا خشونت از تربیت ناصحیح در خانواده ای كه پدر خانواده خشونت فیزیكی داشته برگرفته شده است یا خیر؟
بصیری اضافه كرد: مردانی كه خشونت آن ها ریشه ای و ناشی از تربیت خانوادگی است با یك جلسه مشاوره مشكل آن ها حل نخواهد شد و نیاز به چندین جلسه مشاوره متوالی دارند.
وی، فرهنگ سازی و آموزش صحیح و تكمیلی را راهكار رفع و مقابله با خشونت علیه زنان مطرح كرد و افزود: از لحاظ سیاسی آموزش دیدن و مطلع شدن زنان از برخی مسائل و قدرت یافتن آن ها در كشور جایگاهی ندارد.
به گفته وی زنان در برخی موارد ضروریست اقتدار مرد را حفظ كنند و خود زمینه ساز و شروع كننده خشونت علیه خود نباشند.
سرپرست مركز اورژانس اجتماعی بهزیستی استان سمنان نیز در ادامه این میزگرد گفت: در زمان حاضر بسیاری افراد آگاهی كامل و كافی نسبت به مصداق های خشونت ندارند در صورتی كه برخی موارد مطرح شده از سوی مراجعه كنندگان به اورژانس اجتماعی مصداق خشونت است.
كرم الدین افزود: معتاد بودن و بیكاری همسر و ناتوانی در تامین مالی و حق عائله مندی خانواده نوعی خشونت اقتصادی همچنین بدبینی، تهمت، توهین و سوء ظن نوعی خشونت روانی محسوب می شود.
وی ادامه داد: احتمال روانی شدن و ایجاد اختلال روانی در زنان مورد خشونت شش برابر بیشتر از زنی است كه در معرض خشونت نیست.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان گفت: در بیشتر موارد همسر بعد از اعمال خشونت از همسر خود دلجویی می كند، زن نیز دلجویی را قبول كرده و پس از مدتی دوباره این چرخه و حتی با شدت بیشتر تكرار می شود و زن خود را با این كار زن صبور و باگذشت می پندارد كه این اقدام اشتباه است و فردی كه آزارگر هست به آزار گری خود ادامه می هد.
سرپرست مركز اورژانس اجتماعی بهزیستی سمنان گفت: طرز فكر و فرهنگ سازی اشتباه، موجب می شود یك آزارگر به كار خود ادامه دهد.
به گفته كرم الدین در كشور برای مقابله با خشونت علیه زنان قوانین وجود دارد اما آگاهی از این قوانین وجود ندارد.
وی یاد آور شد: زنان باید نسبت به حق و حقوق خود از طریق رسانه های مكتوب، گفتاری و تصویری، مشاوران حقوقی و حتی آموزش آگاه شوند.
كرم الدین گفت: در كشور خشونت علیه زنان وجود دارد اما به دلیل نوع فرهنگ گفته نمی شود.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان نیز گفت: با پیچیده شدن جامعه و رفتن به فضای مدرن و مجازی و در دسترس بودن فیلم های پورن از طریق گوشی های موبایل ابعاد و مصادیق خشونت در حال تغییر است.
امیرجان افزود: به واسطه باورهای دینی و فرهنگ غنی، در مقایسه با آمار جهانی خشونت در كشور كم است اما همین میزان خشونت در كشور زیاد است.
دانشیار دانشگاه سمنان نیز گفت: به نظر نمی رسد خشونت در كشور از آمار جهانی كمتر باشد اما به دلیل شرایط اقتصادی و سوء استفاده دشمنان نظام جمهوری اسلامی ایران و ابزار درست كردن دشمنان برای رسیدن به اهداف شوم خود بیان آمار درست نیست.
مكوند حسینی افزود: در كشورها و جوامع دیگر نسبت به اعلام آمار آسیب پذیری وجود ندارد و به سادگی آمار اعلام می شود اما در كشور ایران خشونت علیه زنان دستاویز دشمنان در بهره برداری سیاسی می شود و اتفاقا همین آمارها به جای جلوگیری از خشونت علیه زنان بیشتر به زنان آسیب می زند.
وی ادامه داد: خشونت و پرخاشگری در ذات انسان است اما زمانی كه خشونت از حالت عادی خارج شود و شدت یابد آسیب زا است.

** نقش قانون در مقابله با خشونت
دانشیار دانشگاه سمنان در ادامه این میزگرد گفت: قانون باید در برخورد با خشونت گر تكمیل تر شود. قانون باید به گونه ای بازدارنده باشد تا راه خشونت بسته شود.
مكوند حسینی ادامه داد: خشونت وضعیت پیچیده روانی ایجاد می كند و در نوع برخورد با كودكان و در روابط جنسی تاثیر گذار است.
وی تصریح كرد: برخی زنان حالت آزار طلبی دارند و در حالت عادی این یك تمایل عادی تلقی می شود اما وقتی از حد بگذرد تبدیل به بیماری شده و خشونت طرف مقابل را بر می انگیزد و موجب ایجاد عواقب بد و خشونت علیه خود فرد می شود.
به گفت وی تعداد زنان آزار طلب بسیار كم است و این مساله در كشور شیوع ندارد و نباید خشونت علیه زنان در كشور را به این موضوع مرتبط كرد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان نیز گفت: در برخورد با خشونت علیه زنان خلاء قانونی وجود دارد.آگاهی به قوانین تنها راهكار مقابله با خشونت علیه زنان نیست چرا كه برخی زنان در برخورد با چنین شرایط تلخی به دلیل اطلاع از حق و حقوق خود و فقدان ارتباط موثر با همسر متاسفانه طلاق را در اولین قدم انتخاب می كنند.
امیرجان بیان كرد: ورود زنان در اجتماع، تغییر روش زندگی و فضای مجازی اطلاعات زنان را نسبت به حق و حقوق خود افزایش داده و تسهیل گری خانواده ها در طلاق در حالت تعارض موجب شده تا در برخورد با خشونت ها تصمیم درستی گرفته نشود.
وی تصریح كرد: در كنار آگاهی دادن به زنان نسبت به حق و حقوق خود باید آموزش مهارت های موثر، مهارت های حل تعارض و انتخاب درست در ازدواج به منظور پیشگیری مد نظر قرار گیرد.
امیرجان تاكید كرد كه در كنار شفاف سازی قانون باید آموزش وجود داشته باشد.
دانشیار دانشگاه سمنان نیز در ادامه گفت: بستر خانواده و آگاه سازی و تبیین حق و حقوق در همه مواقع كارساز نیست و در برخی مواقع موجب شدت خشونت می شود.
مكوند حسینی افزود: باید به زنان راهبردهایی آموزش داد تا حقوق خود را حفظ كنند و بدانند در مواجهه با خشونت چه عملكردی داشته باشند.
وی خاطر نشان كرد: در كنار آموزش به زنان، مردان نیز باید آموزش روانشناسی زنان را به منظور كاهش خشونت فرابگیرند.به اعتقاد صاحبنظران، خشونت، خشونت می آورد و احتمال شدت یافتن خشونت در مراحل بعدی وجود دارد و این باور اشتباه است كه فرد با خشونت تخلیه روانی شده و دیگر اعمال خشونت نمی كند.
كارشناس دفتر امور اجتماعی استانداری سمنان نیز گفت: در مقابله با خشونت علیه زنان خلاء قانونی وجود داردو دفتر امور اجتماعی استانداری سمنان با همكاری بهزیستی در حال اجرایی كردن طرح شبكه زوجین است.
بصیری ادامه داد: با اجرای این طرح به زوج های جوان در پنج سال اول زندگی كه از مهمترین سال های ابتدایی زندگی است آموزش های لازم داده می شود كه در نهایت منجر به كاهش خشونت علیه زنان و كاهش آسیب های اجتماعی مانند طلاق می شود.
وی تصریح كرد: آموزش مسایل حقوقی باید به گونه ای باشد تا موجب ایجاد آرامش در خانواده ها و نه سلب آرامش شود.
بصیری فرهنگ سازی در جامعه به منظور مراجعه به روانشناس را به عنوان راهكار رفع بسیاری از مشكلات خانوادگی مطرح كرد.
كارشناس دفتر امور اجتماعی استانداری سمنان شكل گیری همیار خانواده همانند همیار طبیعت یا همیار پلیس را راهكاری موثر در كاهش مشكلات خانوادگی دانست و افزود: باید كودكان از دوران كودكی نسبت به وظایف، نحوه برخورد، حق و حقوق خود نسبت والدین آگاه باشند و اگر این اقدام عملی شود بسیاری از مشكلات در بزرگسالی وجود نخواهد داشت.
دانشیار دانشگاه سمنان نیز تاكید كرد: آزارگری جنسی، بی لذتی جنسی، ناتوانی در تنظیم روابط جنسی برای زن آزار دهنده بوده و حالت پرخاشگری و انزجار جنسی ایجاد می كند كه این موضوع خود نوعی خشونت محسوب می شود و درصد بالایی از زنان در بستر خانواده از این مساله رنج می برند.

** اهمیت مشاوره
مكوند حسینی در ادامه میزگرد ایرنا افزود: بسیاری از مشكلات حوزه خانواده با چند جلسه مشاوره و آموزش مهارت های زندگی حل خواهد شد و از بروز بسیاری مشكلات بعدی جلوگیری می كند.
وی تاكید كرد: برای اثر بخشی و كسب نتیجه مطلوب، مشاوران روانشناسی باید ساماندهی شوند و هر مشاوره در یك حوزه متخصص باشد. تخصصی شدن مشاوران روانشناس كیفیت كار را افزایش می دهد و باید این مهم مد نظر سازمان نظام روانشناسی قرار بگیرد.
مكوند حسینی یادآور شد: باید تلاش شود تا مسایل و مشكلات با مشاوره حل شود و قانون در آخرین مرحله به عنوان راهكار مدنظر قرار گیرد. متاسفانه وكلا از قوانین به عنوان اهرم قدرت استفاده می كنند این در حالی است كه برای حل بسیاری از مشكلات باید از مشاوران روانپزشك استفاده كرد.
دانشیار دانشگاه سمنان ادامه داد: هزینه مشاوران زیاد و این هزینه ها برای قشر ضعیف جامعه سنگین است و باید تدابیری اندیشیده شود تا بیمه گرها خدمات روانپزشكی مانند مشاوره را پوشش دهند.
مكوند حسینی اظهار داشت: هزینه یك مشاور دارای مردك دكتری به ازای 45 دقیقه مشاوره 750 هزار ریال است كه چنین هزینه ای برای افراد قشر ضعیف جامعه سنگین است.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان سمنان نیز در ادامه گفت: در بیشتر موارد مراجعه كنندگان به مراكز مشاوره دارای مشكلات ریشه ای هستند و حل این مشكلات نیازمند چندین جلسه مشاوره است كه هزینه را برای افراد سنگین می كند و به همین دلیل افراد از مراجعه به مشاوران روانپزشك و ادامه درمان امتناع می كنند.
سرپرست مركز اورژانس اجتماعی بهزیستی نیز گفت: در جامعه ای زندگی می كنیم كه خشونت وجود دارد و نمی توان این موضوع را انكار كرد.
كرم الدین مهارت آموزی و آگاهی به قوانین با فراهم شدن بستر را راهكار كاهش خشونت مطرح و اضافه كرد: اگر آگاه سازی به قوانین بدون فراهم كردن بستر اجرا شود خود منشاء بسیاری از مشكلات خواهد بود.
وی اظهار داشت: آگاهی دادن از قوانین بدون در نظر گرفتن بستر در زمان حاضر بیشتر آمار طلاق را افزایش داده است.
به گفته وی در كنار قوانین، نظارت بر اجرای درست قوانین و وجود مجریان خوب در كاهش آمار طلاق نقش دارند.
كرم الدین خاطر نشان كرد: جامعه به یكسری قوانین تفصیلی كه امكان بسط دادن به شرایط مختلف باشد احتیاج دارد.
وی افزود: در برخی موارد زنان مورد فحاشی، تهمت، ضرب و شتم قرار می گیرند اما به دلیل نداشتن ‌شاهد در احقاق حق خود دچار مشكل می شوند كه وجود چنین مواردی نشان از ضعف قانون است و باید این نقص ها رفع شود.

** تاثیر خشونت بر زندگی فردی و اجتماعی
سرپرست مركز اورژانس اجتماعی بهزیستی استان سمنان گفت:خشونت علیه زنان فقط بعد فردی و شخصی ندارد و بر روی كودكان، اعضای خانواده و اجتماع اثر گذار است.
كرم الدین افزود: پرخاشگری و بیش فعالی كودكان در مدرسه نمونه ای از اثرگذاری محیط نا آرام خانه و پرخاشگری پدر خانواده است كه آموزش و پرورش نمی تواند این مشكل را در كودكان به تنهایی حل كند.
وی ادامه داد: در خانواده ای كه پدر خانواده مدام نسبت به اهل خانه شامل همسر و فرزندان خود پرخاشگری می كند دختر خانواده در آینده آزار پذیر خواهد شد و در ازدواج خود ناملایمات را پذیرفته و برای آینده خود بازیگر بدی را برای زندگی انتخاب می كند.
به گفته وی در یك خشونت، خانواده همسر خانم، خانواده همسر آقا، محیط كار و فرزندان درگیر می شوند.
كرم الدین پرخاشگری در دوران نوجوانی و آسیب های فرار از خانه را از آثار سوء رفتار والدین در خانه دانست و افزود: فرزندانی كه در محیط های خانوادگی پر تلاطم پرورش می یابند دچار ناهنجاری می شوند.
وی اظهار داشت: با توجه به افزایش طلاق در زمان حاضر پیش بینی می شود نسل بعدی به دلیل پرورش در محیط ناهنجار در دوران كودكی دچار مشكلات زیادی باشد و ضروریست آموزش های مهارت زندگی به كودكان طلاق به منظور كاهش خشونت و بسیاری از آسیب های اجتماعی مدنظر مسوولان قرار گیرد.
معاون اجتماعی بهزیستی استان سمنان گفت: به زودی كارگاه های آموزشی برای زنان پس از طلاق و فرزندان طلاق برای كاهش آسیب های اجتماعی برگزار خواهد شد.
كارشناس دفتر امور اجتماعی استانداری سمنان نیز گفت: نوع رفتار والدین با كودكان در شكل گیری شخصیت وی در آینده تاثیر دارد به طوری كه روانكاوی و ریشه یابی اختلال های شخصیت مانند وسواس و اضطراب در فرد بیمار به گذشته فرد و نحوه برخورد اشتباه والدین با وی مربوط می شود.
بصیری خاطر نشان كرد: تنش والدین و خشونت علیه زنان در بستر خانواده منشا سوق گرفتن فرزندان به سوی آسیب های اجتماعی در آینده می شود.

**نقش فرهنگ و رسانه در كاهش خشونت علیه زنان
دانشیار دانشگاه سمنان در بخش پایانی میزگرد ایرنا گفت: ارتباط رسانه با روانشناس در ارائه آگاهی به جامعه ارزشمند و اثر گذار است.
مكوند حسینی افزود: باید فرهنگ اشتباه اصلاح شود و در بین مردم این فرهنگ نهادینه شود كه همانند جسم، روح و روان انسان نیز احتیاج به پزشك دارد و مردم از مراجعه به روانپزشك امتناع نكنند از این رو رسانه ها نقش مهم در تحقق این راهبرد دارند.
وی اظهار داشت: رسانه ها باید تلاش كنند این موضوع را به مسوولان گوشزد كنند كه خدمات روانشناسی كالای لوكس نیست و نیازمند حمایت دولت است و باید در سبد خدمات زیر پوشش بیمه ها قرار بگیرد. مشاوران روانپزشك مهارت هایی را به زنان آموزش می دهند كه كمتر زمینه خشونت را ایجاد كنند.
معاون اجتماعی بهزیستی استان سمنان نیز گفت: یك برنامه آموزشی تصویری، دیداری و پخش آن از صدا و سیما به مراتب از یك كتاب و بروشور تبلیغاتی اثر گذارتر است.
امیرجان افزود: صدا و سیما با پخش فیلم و سریال های آموزشی نقش مهمی در فرهنگ سازی و كاهش خشونت علیه زنان دارد.
وی اظهار داشت: در زمان حاضر نبود نظر كارشناسی و تحلیل در سریال ها موجب شده تلویزیون نه تنها در آموزش های مهارت زندگی موفق نباشد بلكه در برخی موارد با نمایش مسایل و مشكلات كف جامعه بدون ارائه راهكار قبح مسائل را از بین ببرد.
دانشیار دانشگاه سمنان نیز گفت: برای مقابله با خشونت علیه زنان باید آموزش مهارت های زندگی در زمان مناسب خود از دوران كودكی و حتی پیش از تولد فرزند، پیش و بعد از ازدواج جدی گرفته شود.
وی اصلاح قوانین متناسب با شرایط روز جامعه، تحقیق و پژوهش اصولی و دقیق در زمینه مقابله، ارایه فیلم های آموزشی و تخصصی با استفاده از دانش روانشاسان را در داشتن جامعه سالم موثر برشمرد.
كارشناس دفتر امور اجتماعی استانداری سمنان نیز گفت: تمامی راهكارهای مقابله با خشونت علیه زنان نظیر استفاده از ظرفیت مشاوران روانپزشك، اصلاح قوانین، استفاده از ظرفیت پژوهشگران كارآمد و تهیه پژوهش های كاربردی، ارائه برنامه های آموزشی و مهارتی به جامعه هدف و تهیه فیلم های كوتاه آموزشی نیازمند تامین بودجه اقتصادی است.
7342/7408