به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، تحریم ها علیه ایران یك بار دیگر موضوع بحث و اختلاف در واشنگتن شده و اختلاف نظر میان برخی قانونگذاران آمریكایی را با رئیس جمهوری این كشور به وجود آورده است. برخی از مقام ها در كابینه «دونالد ترامپ» اعلام كرده اند تصمیم دارند تحریم ها علیه ایران را بدون قطع دسترسی تهران به سیستم مالی بین المللی سوئیفت به اجرا در آورند. همین موضوع موجب انتقاد برخی اعضای كنگره شده است.
كاخ سفید می گوید سوئیفت را تحریم نمی كند و در این حالت ارتباط ایران با جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانكی همچنان حفظ خواهد شد. به نوشته نشریه «نیویورك پست» مخالفان سرسخت ایران در واشنگتن مدعی هستند قطع دسترسی به سوئیفت كه مقر آن در بلژیك است و نزدیك به 11 هزار بانك و موسسه مالی در بیش از 200 كشور جهان را شامل می شود برای محدود كردن دسترسی های تهران به ارز حاصل از معاملات خارجی ضروری است. آن ها تاكید دارند ادامه فروش نفت از سوی ایران و باز بودن دریچه ها برای معاملات مخفی باعث می گردد تحریم های كاخ سفید علیه تهران بی اثر شود. همین موضوع باعث شده است «استفان منوچین» وزیر خزانه داری ایالات متحده هدف تندترین انتقادها قرار بگیرد.
** كنگره در مقابل ترامپ بر سر تحریم ایران
به اعتقاد سیاستمداران ضدایران در ایالات متحده، گنجانده نشدن سوئیفت در چارچوب تحریم ها موجب می شود تا واشنگتن قادر نباشد حداكثر فشار برای عقب نشینی ایران را به اجرا در آورد. نشریه «ویكلی استاندارد» در گزارشی نوشت: سناتورهای آمریكایی به دنبال آن هستند تا رئیس جمهوری ایالات متحده را مجبور كنند حداكثر فشار را بر ایران وارد كند. بر این اساس «تد كروز» سناتور ایالت تگزاس در حال تهیه و ارائه پیش نویس قانونی است كه دولت را مجبور می كند اگر مسیرهای ارتباطی بانك های ایران را قطع نكند همكاری مالی با این كشور تحت مجازات قرار گیرد.
براساس این گزارش، قانونگذاران آمریكایی می خواهند مطمئن شوند كه ترامپ را ارائه خدمات مالی به ایران را می بندد؛ مهمترین نگرانی آن ها نیز به سوئیفت مربوط می شود.
تد كروز حدود دو ماه قبل نیز در نامه ای به خزانه داری آمریكا عنوان كرده بود فشارهای حداكثری دولت ترامپ در صورت ادامه ارتباط ایران با سوئیفت محقق نمی شود. از این رو همه بانك های عضو این شبكه باید در زمینه تعامل با ایران و برخورد با تحریم های ایالات متحده پاسخگو باشند.
به نوشته تارنمای خبرگزاری روسی «اسپوتنیك»، این سناتور در طرح خود مدعی شده است كه تحریم های دونالد ترامپ علیه ایران به اندازه كافی سختگیرانه نیستند. به همین دلیل بحث های داغی میان وزیر خزانه داری و اعضای كنگره رخ داده است و قانونگذاران این تحریم ها را ضعیف و ناكافی می دانند.
در همین راستا یك مقام ارشد وزارت خزانه داری به نشریه خبری Free Beacon اظهار داشت كه این نهاد موضع بسیار تندی را علیه ایران اتخاذ كرده است اما بی علاقگی این نهاد برای تشدید فشارها از طریق سوئیفت نظر جمهوریخواهان تندرو را برآورده نكرده است.
با این حال كارشناسان حتی قطع دسترسی ایران به سوئیفت را راه حل مناسبی نمی دانند. به اعتقاد «كاترین بائر» كارشناس اندیشكده مطالعات خاورنزدیك در واشنگتن (WINEP) و از مقامات پیشین وزارت خزانه داری آمریكا، قطع ارتباط بانك های ایران تیرخلاص و راه حل نهایی برای كاهش دسترسی ایران به سیستم جهانی مالی نیست و اكنون دیگر این اقدام نمی تواند همچون سال 2012 كارآمد و موثر واقع شود.
** ترامپ نگران افول قدرت جهانی دلار
براساس تحریم های پیشین واشنگتن علیه ایران و در سال های قبل از امضای برجام، دولت «باراك اوباما» همه منافذ برای معاملات بانكی ایران را بسته بود كه ساختار ارتباطات جهانی مالی بین بانكی یا سوئیفت نیز از جمله آن ها بود. به نوشته رسانه های غربی اكنون مهمترین دلیل نگرانی مقام های آمریكایی در اتخاذ رویكردی متفاوت با رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده این است كه صداهای مخالف علیه واشنگتن از گذشته بیشتر شده است. به همین دلیل ترامپ و نزدیكان وی نگران هستند تكرار همان سناریو و قطع كامل دسترسی مالی ایران از طریق تحریم سوئیفت باعث شود تهران به دیگر قدرت های جهانی بیشتر متمایل شود.
در همین ارتباط نشریه «واشنگتن اگزماینر» هم در تحلیل خود آورده است اروپا به ایالات متحده هشدار داد تحریم ها علیه ایران سلطه دلار بر عرصه های مالی جهان را تهدید خواهد كرد.
بر اساس این تحلیل دیپلمات های اروپایی اعتقاد دارند تشدید محدودیت های مالی ایالات متحده علیه تهران این خطر را برجسته می سازد كه جهان به ایجاد سیستم مالی جایگزین فكر كند؛ در این صورت سلطه بلندمدت دلار آمریكا تضعیف خواهد شد.
این نگاه هنگامی تقویت شد كه ایالات متحده موضوع تشدید تحریم ایران از طریق سوئیفت را مطرح كرد. از آنجاكه آمریكا كنترل این گروه مالی جهانی را در اختیار ندارد ترامپ تنها قادر است مقام ها، هیات مدیره و موسسه های عضو سوئیفت را در صورت نقض تحریم علیه ایران، از تعامل با سیستم مالی آمریكا محروم كند.
در این حالت ممكن است ایران بتواند با همكاری دیگر بازیگران مهم از جمله اتحادیه اروپا، چین و روسیه به تعاملات بانكی خود در شكل هایی متفاوت و بدون دخالت دلار یا در ساختار مالی مشابه با سوئیفت ادامه دهد. در این صورت الگویی رقیب برای دلار ایجاد می شود كه می تواند انحصار و سلطه ایالات متحده بر عرصه های مالی جهانی را با چالش جدی مواجه كند.
بر پایه این تحلیل درست است كه آمریكا می تواند با اقدام از طریق سوئیفت فشار بر ایران را عمیق تر كند اما تردیدها در زمینه واكنش جهان به این اقدام نامشخص است. دیپلمات ها در غرب اعتقاد دارند این اقدام كافی است تا صحبت ها در زمینه نیاز به سیستم جایگزین دلار در عرصه های جهانی با سرعت بیشتری شكل حقیقت به خود بگیرد و پایان دوران دلار فرا برسد.
یك دیپلمات اروپایی اعتقاد دارد این امر انگیزه های چین و روسیه برای راه اندازی سوئیفت مورد حمایت آن ها را تحریك می كند. پس از آن هم مشخص نیست چه اتفاقی برای كل سیستم مالی جهان خواهد افتاد.
حتی چند ماه قبل هم وزارت خزانه داری آمریكا در زمینه پیامدهای نامطلوب چنین تحریمی علیه ایران هشدار داده بود. از این روز كارشناسان غربی اعتقاد دارند اكنون شرایط سختی برای مقام های آمریكا ایجاد شده است. اگر آمریكا بخواهد سوئیفت را تحریم كند آنگاه مجبور خواهد بود بانك های مركزی اروپا، چین و روسیه را هم تحریم كند. از طرف دیگر اگر كاخ سفید از تحریم های شدید وعده داده شده علیه تهران عقب نشینی كند دیگر اهرم تهدیدی را علیه تهران در اختیار نخواهند داشت.
پژوهش**9130**1552
تاریخ انتشار: ۱۰ آبان ۱۳۹۷ - ۱۳:۳۰
تهران-ایرنا- كاخ سفید به رغم فشارهای برخی از اعضای كنگره آمریكا نگران آن است با تحریم سوئیفت دیگر قدرت های جهان را در مسیر ایجاد سیستم های مالی بین المللی با ارزهای ملی خود قرار دهد و با این كار سلطه جهانی دلار را نابود كند.