پشت پرده های خشونت علیه شیعیان در نیجریه

به گزارش ایرنا، جمهوری فدرال نیجریه در غرب آفریقا و پایتخت آن «آبوجا» و بزرگ‌ترین شهر آن «لاگوس» است. این كشور از غرب با بنین، از شرق با چاد و كامرون و از شمال با نیجر همسایه ‌است.
جمعیت نیجریه بر اساس آخرین سرشماری ها بیش از 197 میلیون نفر و زبان رسمی آن انگلیسی می باشد. واحد پول این كشور «نایرا» است. بنابر آمارهای مختلف ، بیش از نیمی از جمعیت این كشور مسلمان هستند و آن ها بیشتر در شمال این كشور زندگی می كنند.
نیجریه بزرگترین تولیدكننده نفت آفریقا و از نظر منابع نفتی دهمین كشور و در میان صادركنندگان نفت رتبه هشتم را دارد . بر اساس اعلام خبرگزاری «رویترز»، این كشور در ماه میلادی گذشته روزانه یك میلیون و 652هزار بشكه نفت صادر كرد.

** مسلمانان در نیجریه
آمار دقیقی در خصوص شمار مسلمانان نیجریه وجود ندارد، گفته می شود آن ها بیش از 50 درصد جمعیت این كشور را تشكیل می دهند و برخی گزارش ها حاكی از آن است كه 75 درصد جمعیت این كشور مسلمان هستند.
اكثر جمعیت مسلمان نیجریه را اهل سنت تشكیل می دهد، اما در این كشور میلیون ها شیعه نیز زندگی می كنند كه شیخ «ابراهیم یعقوب زكزاكی » رهبر معنوی آن ها محسوب می شود.
در سال های گذشته گروه های تندرو رشد زیادی در این كشور آفریقایی داشته و این روزها گروه افراطی بوكوحرام به دلیل عملیات تروریستی و كشتارهایش بسیار مشهور شده است. گفته می شود بوكوحرام در یك دهه گذشته، عامل كشته شدن بیش از 20هزار نفر در نیجریه بوده است.

** شیخ زكزاكی كیست
ابراهیم یعقوب زكزاكی متولد سال 1953 میلادی در «زاریا» (zariya) در استان «كادونا» نیجریه و رهبر شیعیان این كشور است كه منشأ خدمات بزرگی برای این كشور بوده است. وی موسساتی برای كمك به ایتام و زنان بیوه و نیازمندان و یك موسسه خیریه تاسیس كرده كه هدف آن كمك به نیازمندان و تلاش برای آزادی زندانیان است و اقدام به كارهای عام المنفعه مانند حفر چاه و لوله كشی آب برای روستاییان و ... می كند.
«یوسف كبیر» یكی از فعالان رسانه ای نیجریه ای درباره شیخ زكزاكی به خبرنگار ایرنا گفت: او از 20 سالگی، تمام زندگی ، وقت و عمر خود را صرف خدمت به دین اسلام كرده و تاكنون هفت بار به زندان رفته و 6 فرزندش را هم در این راه از دست داده است.
شیخ زكزاكی كه در دهه 70 قرن گذشته به مقابله فكری با جریان های ماركسیستی و كمونیستی در كشورش می پرداخت، در پی فراگیر شدن دین اسلام به عنوان دین صلح، پیوسته در پی وحدت اسلامی بوده و تلاش های زیادی در این راه انجام داده، اما این اقدامات او به مذاق برخی كشورها و طرف ها در منطقه خوش نیامده و در نتیجه در پی حذف او برآمده اند.
تارنمای خبری «دیلی پست» نیجریه به نقل از«ابراهیم موسی» رئیس «مجمع رسانه ای جنبش اسلامی نیجریه» نوشت، نیروهای امنیتی و پلیس پیوسته برای اعضای این جنبش مشكلاتی ایجاد می كنند.
رئیس مجمع رسانه ای جنبش اسلامی نیجریه همچنین گفت، نیروهای امنیتی نیجریه، تبلیغات منفی زیادی علیه این جنبش انجام داده اند، در حالی كه درخواست برای آزادی شیخ زكزاكی به هیچ عنوان تهدید امنیتی نیست.
موسی تصریح كرد، شیخ زكزاكی هیچ گاه موافق اعمال خشونت آمیز نبوده و بر عكس خانه او همیشه پناهگاه مسیحیان و اقلیت ها در زمان بحران ها بوده است.

** كشتار شیعیان نیجریه
چهارم ماه دسامبر سال 2015(13 آذر 1394) یك گروه مسلح هنگام نماز جمعه به مسجد روستای «گاباری » حمله كرده و چهار نمازگزار شیعه را به شهادت رسانده و شمار زیاد دیگری را زخمی كردند . افراد مسلح جمعه هفته بعد هم ( 20 آذر ) به همین مسجد حمله كرده و 8 نمازگزار دیگر را به شهادت رساندند .
روز یكشنبه 13 دسامبر سال 2015 ( 22 آذر 1394) نیز شمار زیادی از نیروهای پلیس نیجریه به بهانه تلاش برخی مسلمانان برای ترور یكی از مقام های محلی، حسینیه شهر زاریا را به محاصره در آورده و پس از مدتی شروع به تیراندازی به سمت زنان و مردان حاضر در آن كردند . گفته شده حدود 300 شیعه در جریان این حمله قتل عام شدند. در جریان این حمله، شیخ زكراكی در حالی كه زخمی شده بود، بازداشت شد و از آن زمان تلاش ها برای آزادی او همچنان بی نتیجه مانده است.
«نصیبه» دختر شیخ زكزاكی در این خصوص تصریح كرد، گفته می شود 450 نفر در این حمله كشته شدند و 300 جسد به بیمارستان منتقل شد، اما شمار كشته ها احتمالا بیش از یك هزار نفر بود.
تارنمای خبری «دیلی تراست» آن زمان گزارش داد: جنبش اسلامی نیجریه با رد ادعای ارتش این كشور مبنی بر تهییج خشونت از سوی این گروه، تاكید كرده كه در طول چندین دهه فعالیت اجتماعی و سیاسی جنبش اسلامی شیعیان، هیچگاه به دنبال رفتارهای غیرقانونی و خشونت آمیز نبوده است.

** اتهام های بی اساس و مانع تراشی برای آزادی شیخ زكزاكی
روزنامه «ونگارد» چاپ نیجریه 12 آذر 1395 نوشت: دادگاه عالی فدرال، حكم آزادی شیخ زكزاكی را صادر كرده و بر اساس این حكم حداكثر تا 45 روز پس از آن، وی باید تحویل مقامات پلیس نیجریه داده شود و آنها نیز ظرف 24 ساعت شیخ زكزاكی و همسرش را آزاد كنند، اما این اتفاق نیفتاد .
رسانه های نیجریه ای اوایل دی 1395 نوشتند، نهادهای امنیتی نیجریه اخیرا ضمن مانع تراشی در مسیر اجرای حكم قضایی دادگاه، رهیر شیعیان و همسر وی را به مكانی نامعلوم انتقال داده اند.
شیخ زكزاكی پس از دستگیری گفت، عربستان بنا به دستور آمریكا و انگلیس، به ارتش نیجریه كمك مالی كرد تا در سال 2015 در زاریا به كشتار شیعیان دست بزند.
تارنمای خبری «اسلام تایمز» نیز نوشت، شیخ زكزاكی در تماس تلفنی با پسرش گفت، عربستان هزینه حمله به زاریا را تامین كرده بود.

** درخواست نهادهای بین المللی برای آزادی شیخ زكزاكی
سازمان دیده بان حقوق بشر اواخر آذرماه 1394 از نیجریه خواست به سركوب جنبش اسلامی شیعه در این كشور پایان دهد و رهبر شیعیان نیجریه را آزاد كند.
پایگاه خبری «نیشن» نیجریه نیز پنجم بهمن 1395 گزارش داد كه اتحادیه اروپا از دولت این كشور خواست، هرچه سریع تر شیخ زكزاكی را آزاد كند. نمایندگی اتحادیه اروپا در ابوجا از دولت نیجریه خواست طبق تاكید دادگاه فدرال این كشور هرچه سریع تر او را آزاد كند.
سازمان عفو بین الملل نیز 27 دی 1395 از مقام های نیجریه خواست كه طبق حكم دادگاه این كشور وی را از زندان آزاد كند.
«ماكمید كامرا» مدیر امور نیجریه در سازمان ملل با بیان اینكه شیخ زكزاكی به طور غیرقانونی در بازداشت به سر می برد، گفت: اگر مقام های دولت نیجریه، وی را آزاد نكنند، قانون این كشور را آشكارا نقض كرده اند.

** رهبر شیعیان نیجریه نیازمند مراقبت های پزشكی فوری
مقام های نیجریه ای با وجود حكم دادگاه و همچنین درخواست های داخلی و بین المللی، از آزاد كردن شیخ زكزاكی خودداری كرده اند. « ابراهیم موسی» سخنگوی جنبش اسلامی نیجریه اواخر تیرماه گذشته گفت، شیخ زكزاكی نیاز به مراقبت های پزشكی فوری دارد، زیرا بار دیگر دچار سكته مغزی شده و به همین دلیل مقامات دولتی باید دستور آزادی او را صادر كنند تا تحت نظر متخصصان پزشكی درمان شود.
وی افزود، پزشك شیخ زكزاكی نیز گفته است، وضعیت جسمانی او در حال بدتر شدن است.
چندی پیش شیخ «آدم سوهو» عضو ارشد جنبش اسلامی نیجریه گفته بود: متاسفانه شیخ زكزاكی چشم چپ خود را بر اثر حمله دو سال پیش نظامیان از دست داده و چشم راستش نیز با مشكل مواجه است. وضعیت سلامتی وی و همسرش رو به وخامت است و هر دوی آنها برای مداوای به پزشك خود نیاز دارند، اما اجازه داده نمی شود پزشك، شیخ زكزاكی و همسرشان را ببیند.
شیخ زكزاكی آخرین بار 23 دی 1396 در حالی در جمع خبرنگاران برای مدت بسیار كوتاهی حاضر شد كه گردنش با یك پروتز (گردنبند طبی ) بسته شده بود و با كمك عصا راه می رفت.

** راهپیمایی شیعیان در اربعین و درخواست برای آزادی شیخ زكزاكی
با ادامه بازداشت شیخ زكزاكی، مردم نیجریه پیوسته و در مناسبت های مختلف خواستار آزادی وی شده اند. نیروهای دولتی نیجریه طی روزهای دوشنبه و سه شنبه گذشته به راهپیمایی كنندگان در پایتخت این كشور به مناسبت اربعین حسینی كه طی آن خواستار آزادی شیخ زكزاكی شدند، حمله كرده و در اثر این حمله ده ها نفر كشته شدند.
خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدان عینی گزارش داد: ارتش نیجریه به سوی معترضان شلیك كرد و اجساد برخی از قربانیان در منطقه «كوجبو» در حومه ابوجا بر روی زمین مشاهده شده است.
جنبش اسلامی نیجریه چهارشنبه گذشته اعلام كرد، نیروهای دولتی این كشور با حمله به تظاهرات پیروان اهل بیت (ع) در ابوجا 42 نفر از آنان را به شهادت رساندند.
تارنمای «مبتدا» مصر به نقل از موسی سخنگوی جنبش اسلامی نیجریه نوشت، روز سه شنبه هفت نفر از تظاهرات كنندگان به ضرب گلوله نیروهای پلیس و امنیتی به شهادت رسیدند و روز دوشنبه نیز 35 نفر كشته شهید شده بودند كه بدین ترتیب شمار شهیدان این تظاهرات به 42 نفر رسید و این در حالی است كه تارنمای «الاخبار» موریتانی نوشت، پلیس نیجریه شمار كشته های دوشنبه گذشته را سه نفر اعلام كرده و از بازداشت 400 نفر از شیعیان خبر داده است.
مقام های نظامی نیجریه ادعا كرده اند، تظاهرات كنندگان مسلح بوده و با اسلحه و همچنین »كوكتل مولوتف» (بمب دست ساز) نیروهای پلیس را هدف قرار دادند، در حالی كه تظاهرات كنندگان این ادعا را تكذیب می كنند و می گویند، نظامیان به سمت آنان كه به صورت مسالمت آمیز در حال راهپیمایی بودند، آتش گشودند.
خبرنگار شبكه «فرانس پرس» نیز در گزارشی اعلام كرد، تظاهرات كنندگان مسلح نبودند.
سازمان عفو بین الملل گزارش های منتشر شده در خصوص حمله به تظاهرات كنندگان نیجریه را نگران كننده دانسته و تاكید كرد، شلیك گلوله جنگی به معترضان غیر مسلح، توجیه ناپذیر است.
شیخ زكزاكی شخصیتی میانه رو و منادی وحدت مسلمانان است .خانه وی پیوسته پناهگاه مسیحیان و دیگر اقلیت ها در این كشور بوده و با توجه به اینكه نیجریه با مشكل فعالیت گروه های سلفی و افراطی مانند بوكوحرام مواجه است، به نظر نمی رسد هدف قرار دادن شخصیت های میانه رو كه اعتقاد به زندگی مسالمت آمیز پیروان ادیان و مذاهب مختلف در كنار هم دارد، در جهت منافع این كشور باشد و از سوی دیگر مقام های این كشور می توانند با استفاده از شخصیت هایی مانند شیخ زكزاكی بسیاری ازمشكلات كشورشان را حل كنند.
خاورم **2041**1651