به گزارش خبرنگار ايرنا، در همه اين سال ها اگر چه وعده ثبت اين روز در تقويم ملي كشور ميسر نشد، ولي برنامه هايي هم كه هر ساله برگزار مي شود بويژه در داخل استان گويي بر مدار تكرار مي چرخد و به نوعي دچار كليشه ناشي از جدي نگرفتن اين روز شده است.
اجراي عروسي سنتي مازندراني با عروس و داماد و كارواني كه عروس را همراهي مي كند، رقص چوب و در نهايت هم توزيع آش، همه برنامه هاي روز مازندران بود كه در اين سال ها برگزار شد.
اگر چه ادعا بر اين بود كه روز مازندران به صورت رمسي به هفته تبديل و در همه شهرهاي استان برنامه هايي به شكل مردمي برگزار شود، اما در نهايت اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي متولي كار بود و انجمن هاي فرهنگي با اين كه در اجراي برنامه ها سهيم بودند ، اما نتوانستند نقش و جايگاه مردمي بودن اين مراسم را تثبيت كنند.
نكته جالب تر اين كه روز مازندران در خارج از استان و توسط مازندراني هاي مقيم تهران جدي تر گرفته شده و انجمن هاي فرهنگي مازندراني هاي مقيم تهران، به شكل كاملا مردمي جشن هاي مختلف مرتبط با فرهنگ مازندران را در چند سال گذشته برگزار كردند كه از اقبال عمومي هم برخوردار بوده است.
كارشناسان فرهنگي دو علت را براي تكراري شدن برنامه هاي روز مازندران و كم علاقگي مردم براي شركت در آن دخيل مي دانند؛ يكي تك وجهي ديدن انتخاب روز مناسب و ديگر دولتي شدن برنامه ريزي آن.
به اعتقاد اين كارشناسان روزي كه به نام مازندران انتخاب شد بدون مشورت با اهالي فرهنگ بوده و بيشتر مبتني بر پيشنهاد فردي و احتمالا هرگونه بحث و بررسي بوده و در نتيجه با گذشت يك دهه نتوانسته مورد استقبال مردم بويژه جوانان قرار بگيرد.
مدير انجمن فرهنگي ' سادوا ' در اين باره به خبرنگار ايرنا گفت: حدود يك دهه پيش در باره انتخاب روز مازندران كم لطفي به خرج دادند و در حالي كه 13 آبان روز تير انداختن آرش و همزمانيش با جشن
' تيرما سيزده ' مازندرني را مي‌توانستند به عنوان روز مناسب تر انتخاب كنند، اما 14 آبان انتخاب شد كه انتخابي بر پايه نگرش‌هاي فرهنگي نبود.
عين الله آزموده افزود: واقعيت اين است كه مي توانستند از همان ابتدا حتي هفته مازندران را پيشنهاد بدهند كه تقريبا هر دو مناسبت و همچنين زادروز نيما يوشيج را در بر مي گرفت و مورد استقبال اقشار مختلف از شرق تا غرب مازندران و همچنين سنين مختلف قرار مي گرفت.
وي با اظهار اين كه بسياري از انجمن هاي فرهنگي و فرهنگ دوستان تك وجهي ديدن انتخاب 14 آبان به عنوان روز مازندران را دليل علاقه نداشتن زياد براي داخل شدن در برنامه ريزي هاي اين روز مي دانند، افزود: به نظر مي رسد در وجه تاريخي انتخاب روز مازندران هم اين موضوع درست مورد تجزيه و تحليل قرار نگرفت و صرف عنوان ' تشكيل نخستين حكومت علويان ' چنين نيازي را براي پيشنهاد دهندگان منتفي كرد.
اين كارشناس فرهنگي توضيح داد: مي دانيم كه در اسناد مختلف تاريخي ذكر شده علويان جز در 2 دهه نخست حكومت خود، سابقه چندان خوبي نداشتند و انتساب اين حكومت به ولايت حضرت علي (ع) و تشيع، كار اشتباهي است و هيچ ربطي به حكومت يا منش والاي حضرت علي (ع) ندارند.
وي با بيان اينكه كساني كه اين روز را انتخاب كردند بايد پاسخ دهند حكومت يا سلسله علويان چه جايگاهي در حكومت مركزي ايران آن روزگار داشته، گفت: شوراي فرهنگ عمومي اگر نسبت به اين موضوع دقت بيشتري به خرج مي‌داد، اين مناسبت را انتخاب نمي كرد.
اين فعال فرهنگي با اشاره به اين كه در آداب و رسوم مازندران، آيين هايي وجود دارد كه مي توانست به عنوان روز مازندران انتخاب شود نه اينكه هر ساله با راه انداختن يك كارناوال تكراري، روز مازندران برگزار شود، افزود: نشان دادن مراسم عروسي سنتي و ساز و دهل و در نهايت توزيع آش، همه فرهنگ مازندران نيست.
آزموده گفت: فرهنگ مازندران داراي پيشينه غني است و براي جوان امروزي بايد راهكار پيش بيني كنيم و جوانان ما به واسطه تكنولوژي سرعت وسيع رسانه‌ها و ارتباطات، تحت تاثير فرهنگ وارداتي شرق و غرب هستند و در برگزاري برنامه هاي فرهنگي بايد نياز اين قشر بيشتر مورد توجه قرار گيرد.
مدير انجمن فرهنگي سادوا با تاكيد بر اين نكته كه در برگزاري روز مازندران بايد داشته هاي فرهنگي و هنري مازندران به زيباترين شكل به مخاطب ارائه شود، افزود: بايد نسبت به زبان مازندراني كه در حال نابودي است حساسيت داشته باشيم و برگزاري روز مازندران بايد اين ظرفيت را ايجاد كند تا ما در باره چيزهايي اعم از زبان، فولكلور، ضرب المثل ها، آيين هاي كهن، موسيقي و موارد اين چنيني كه از دست داديم، دوباره فكر كنيم.
اين كارشناس فرهنگي همچنين وابستگي به بودجه دولتي را يكي ديگر از ضعف هاي برنامه هاي روز مازندران برشمرد و توضيح داد: اگر چه برنامه هاي روز مازندران به شكل مردمي برگزار مي شود، ولي اين برنامه ها وابسته به بودجه دولتي است و چون دولت هزينه برگزاري آن را تامين مي كند، يك موضوع كاملا وارد حوزه سياست مي شود و از اين به بعد هم حتي سليقه هاي سياسي افراد مي تواند بر برنامه ها اثرگذاري كند.
وي بر ضرورت سوق يافتن جايگاه روز مازندران به سمت مردمي شدن تاكيد كرد و گفت: اگر اين روز به شكل دولتي برگزار شود، پايانش رفع تكليف اداري و افت شديد كيفيت برنامه هاست .
آزموده با بيان اين كه روز مازندران تا اينجا نه در تقويم عمومي وارد شده و نه مورد اقبال مردم قرار گرفته ، پيشنهاد كرد تا با تعيين هفته مازندران در محدود 13 تا 21 آبان ، تلاش شود تا بعد مردمي بودن برگزاري برنامه هاي اين مناسبت و همچنين اثرگذاري آن بويژه بر قشر جوان افزايش يابد.
وي با بيان اينكه حتي براي مردم مازندران هم مشكل است كه براي يك فرد غير بومي توضيح دهند چرا 14 آبان به عنوان روز مازندران انتخاب شده، افزود: انتخاب هفته مازندران مي تواند پيوندهاي فرهنگي گسترده تري نسبت به يك روز در مازندران ايجاد كند.
** وعده اجراي برنامه هاي چند وجهي
در همين حال، دبير اجرايي هفته فرهنگي مازندران از چندوجهي شدن و گسترش اهداف برنامه هاي هفته فرهنگي مازندران خبر داد و گفت كه امسال ويژه برنامه هاي مختلفي براي گراميداشت هفته مازندران در نظر گرفته شده است كه در سراسر استان برگزار مي شود و مراسم اختتاميه آن روز 21 آبان، همزمان با زادروز «نيما يوشيج» در تالار ايوان شمس تهران واقع در ابتداي بزرگراه كردستان برگزار خواهد شد.
خسرو عليزاده در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با اعلام اين كه برنامه هاي هفته مازندران از امروز در سراسر استان آغاز شده است، افزود: توجه به فرهنگ بومي و مسائل روز مازندران از اهداف اصلي برگزاري اين برنامه هاست.
وي گفت: در سال هاي ابتدايي پس از تصويب روز ملي مازندران، يك يا دو روز براي برگزاري برنامه‌ها در نظر گرفته مي شد كه يك روز به مناسبت بيعت مازندراني ها با دين اسلام و روز ديگر به بهانه روز آرش بود، اما در سه سال اخير، زمان اجراي اين برنامه ها به يك هفته افزايش پيدا كرده است كه در طول اين يك هفته برنامه هاي فرهنگي، اجتماعي و توسعه اي گوناگوني در مازندران و تهران برگزار مي شود.
عليزاده افزود: عمده برنامه ها ساختاري فرهنگي و مرتبط با فرهنگ بومي مازندران دارند كه نشاط افزا هستند، اما در چند سال اخير با توجه به تقارن هفته فرهنگي مازندران با ماه هاي محرم و صفر و ايام سوگواري سيدالشهدا(ع)، عمده برنامه ها در قالب سخنراني و نشست هاي مرتبط با توسعه استان دنبال مي شود و در حوزه فرهنگ بومي نيز آيين هاي بومي عزاداري مانند كرب‌زني و رسوم ديگر در روستاها و شهرهاي مازندران مورد توجه قرار مي گيرد.
دبير اجرايي هفته فرهنگي مازندران با اشاره به بازخورد مناسب برگزاري اين برنامه ها در سال هاي اخير، گفت: خوشبختانه در اين چند سال استقبال زيادي از اين برنامه ها شد و مردم در روستاها و شهرها و همچنين برخي نهادهاي دولتي هم طي اين چند سال وارد ميدان شدند و همكاري مناسبي دارند.
عليزاده مهم ترين اهداف اين برنامه ها را معرفي و انتقال رسوم و آيين هاي بومي به نسل جديد برشمرد و افزود: وقتي نگاهي به استان هاي ديگر مي اندازيم مي بينيم كه بعضي استان ها در اين قبيل فعاليت ها بسيار جلوتر از مازندران هستند و لازم است كه وقت و انرژي بيشتري بگذاريم چون اقداماتي كه ما امروز انجام مي دهيم را برخي استان ها نزديك به دو دهه پيش آغاز كردند.
اين فعال فرهنگي و اجتماعي استقبال تشكل هاي مردم‌نهاد در حوزه هاي مختلف براي فعاليت در اين برنامه ها را نشانه چندوجهي شدن اهداف روز ملي و هفته فرهنگي مازندران عنوان كرد و گفت: زماني بود كه برنامه هاي مرتبط با اين رويداد صرفا به برگزاري چند جشن و اجراي موسيقي و برپايي بازارچه محدود مي شد، اما امروز گستره برنامه ها گسترش يافته و شاهد نشست هايي در زمينه توسعه استان، مسائل زيست محيطي و فعاليت هاي اجتماعي و اقتصادي براي مازندران نيز هستيم.
دبير اجرايي هفته فرهنگي مازندران اظهار داشت: از همه نخبگان و چهره هاي فرهنگي و اجتماعي استان براي پيوستن به اين جريان اجتماعي ايجاد شده در مسير توسعه همه جانبه مازندران دعوت به همراهي مي‌كنيم.
عليزاده يكي از دستاوردهاي انتخاب روز مازندران و برگزاري برنامه هاي مختلف براي اين منظور را ايجاد پيوستگي بيشتر بويژه در مازندراني هاي مقيم خارج از استان از جمله تهران برشمرد و گفت: امسال هم عصر روز 21 آبان اختتاميه هفته فرهنگي مازندران در تالار ايوان شمس تهران برگزار مي شود كه تعداد زيادي از مازندراني‌هاي دلسوز فرهنگ و جامعه گرد هم مي‌آيند و با برپايي برنامه‌هاي فرهنگي و بازارچه محصولات بومي، قطعه‌اي از مازندران را در پايتخت ايران شكل خواهند داد.
9927/1654
تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۳۹۷ - ۰۸:۴۲
ساري- ايرنا- حدود 10 سال از انتخاب 14 آبان به نام مازندران مي گذرد، روزي كه مردم اين استان با حسن ابن زيد علوي بيعت كرده و نخستين حكومت شيعي ايران را به روايتي در اين پهنه سرسبز تشكيل دادند، ولي به نظر مي رسد هنوز اين مناسبت آن گونه كه بايد در استان جا باز نكرده است.