به گزارش گروه اطلاع رساني ايرنا، فريدون ناصري در 14 آبان 1309 خورشيدي در تهران متولد شد. او پس از گذراندن دوره ابتدايي به هنرستان عالي موسيقي رفت و به يادگيري ويولنسل و سازهاي ضربي پرداخت و در طول 14 سال دوره عالي كنترپوان، فوگ و اصول آهنگسازي را آموخت، بعد به بلژيك رفت و در كنسرواتوار سلطنتي بروكسل، در كلاس‌هاي آهنگسازي، تصنيف موسيقي فيلم و در كلاس‌هاي رهبر اركستر «آندره سوري» شركت كرد. ناصري هنگام تحصيل در اروپا، تنها موسيقي نياموخت بلكه با ابعاد مختلف وگسترده‌اي از فرهنگ، ادبيات، فلسفه و هنر آشنا شد. او همچنين به كتابخواني نيز علاقه وافري داشت به گونه اي كه كتابخانه اي وسيع درباره موسيقي، فلسفه و ادبيات به زبان هاي فارسي و فرانسه و انگليسي در خانه اش وجود داشت. آرشيو صفحات او از موسيقي كلاسيك اروپا و موسيقي جاز آمريكا و موسيقي ملل سراسر دنيا نيز كم نظير است.
وي از سال 1343 خورشيدي در راديو و بعد در تلويزيون كارهايي از قبيل رهبري اركستر، عضويت شورا، تنظيم كنندگي، نويسندگي چند برنامه، عضويت در شوراي موسيقي را بر عهده داشت.
** ترجمه خدمتي بزرگ در عرصه فرهنگي
ناصري اهل نوشتن نبود و مقاله هاي اندكي از خود به يادگار گذاشته اما ترجمه را دوست داشت و قصدش از اين كار، تفنن نبود بلكه ترجمه را خدمتي فرهنگي مي‌دانست و مقاله هاي اندكش و كتاب هاي او به عنوان مرجع بسيار قابل استفاده هستند. از ترجمه‌هاي خوب او بايد به مقاله «آنتوان گوله‌آ» كه درباره بلابارتوك و موسيقي هاي محلي است، اشاره كرد. هر وقت از او درخواست ترجمه‌هاي ديگري مي‌شد با بي‌حوصلگي مي‌گفت كه ديگر وقت ندارد و دليلي نمي‌بيند «از اين كارهاي بيهوده بكند» اما هر چند سال، كتابي دقيق و پرمضموني را به دست دوستداران موسيقي مي‌رساند. آخرين كتاب او، درباره «تاريخ موسيقي كلاسيك» در روسيه بود.
ا‌ُنس و علاقه با موسيقي ايراني از ويژگي هاي شاخصي او به شمار مي رفت. وي از به كار بردن اصطلاحاتي نظير سنتي، دستگاهي و عرفاني و نظير اينها، خودداري مي‌كرد و با عنوان موسيقي ملي از اين گنجينه سرشار سخن مي‌گفت.
** اجراي همه سليقه هاي موسيقي ايراني در اجرا و ساخت
همه سليقه هاي گوناگون موسيقي ايراني را در اجرا و ساخت آثار آن را بسيار دوست داشت. فريدون ناصري، هيچ وقت فكر نمي‌كرد كه براي لذت بردن از يك نوع موسيقي، بايد نوع ديگري از آن را نفي كرد بلكه در جهان گسترده ذهن او موسيقي جايگاهي والا داشت. دلبستگي ناصري به موسيقي «ملي» و خاطره سنتور نوازي «حبيب سماعي» اسطوره موسيقي سنتي ايران چنان بود كه در راديو گروهي تشكيل داد و عنوان «گروه سماعي» را بر آن گذاشت و آهنگ هايي ساخت كه از ميان آنها، ملودي مشهور «در مي‌زند» به يادها مانده است. برنامه‌هاي آموزش موسيقي كلاسيك او در راديو و فرهنگسراي نياوران پيش از انقلاب نيز بسيار آموزنده بود و شاگردان فراواني از دانش و تجربه او بهره بردند.
نوازندگي ويولنسل، آهنگسازي و رهبري اركستر سمفونيك تهران، تاليف و ترجمه چند كتاب از جمله كارها و آثار به يادماندني ناصري به شمار مي رفت. همچنين تاسيس اركستر فارابي و سال‌ها رهبري اين اركستر از ديگر فعاليت‌هاي او است.
وي در زمينه موسيقي فيلم آثار متعددي همچون، «ستارخان» ساخته علي حاتمي، «حسين سياه» از پرويز اصلانلو، «فصل خون» از حبيب كاوش، «محكومين» و «تاريخ سازان» از هادي صابر، «كفش‌هاي ميرزا نوروز» از محمد متوسلاني، «آن سوي مه» از منوچهر عسگري نسب و «ناخدا خورشيد» از ناصر تقوايي ساخته و تعدادي ازسريال هاي تلويزيوني را در كارنامه خود دارد.
** فريدون ناصري احيا كننده اركستر سمفونيك تهران
از فريدون ناصري بايد به عنوان احيا كننده اركستر سمفونيك تهران بعد از انقلاب اسلامي نام برد. تلاش‌هاي شبانه روزي او سبب شد تا اين اركستر دوران ابتدايي شروع به كار را به خوبي بگذراند و به جايگاه خوبي برسد. «بهمن بوستان» استاد دانشگاه و پژوهشگر موسيقي، درباره فريدون ناصري مي گويد: «ناصري در جريانات موسيقي پس از انقلاب تاثير گذار بود و كمتر شورا يا مجموعه سياستگذار موسيقي بود كه از حضور وي بي بهره مانده باشد.»
ناصري درباره نقش يك رهبر اركستر در هدايت و هماهنگي اعضاء معتقد بود: «نقش رهبر اركستر در مرحله اول يك هماهنگي روحي و جسمي ميان نوازندگان و قطعات است. بعد از اين مرحله مسايل تكنيكي هر ساز مطرح است كه رهبر بايد درنهايت دقت يك يك آنها را زير نظر داشته باشد و كوچك‌ترين ايراد را رفع نمايد كه اين هر دو كار مشكلي است و به همين جهت تعداد رهبران خوب و برجسته در جهان زياد نيست».
** امنيت اهالي موسيقي با مدير عاملي فريدون ناصري
آنچه فريدون ناصري را به چهره اي تاثير گذار درتاريخ موسيقي ايران تبديل كرد، نه كارهاي تخصصي وي در ساخت موسيقي فيلم يا آهنگسازي بلكه رهبري اركستر سمفونيك تهران و نيز مدير عاملي خانه موسيقي بود. ناصري در زماني اداره اركستر سمفونيك تهران را به دست گرفت كه هرگونه فعاليت هاي موسيقيايي در كشور با مقاومت هاي فراواني روبرو بود و اهل موسيقي از امنيت لازم براي اجراي موسيقي در صحنه هاي رسمي برخوردار نبودند برخي از آنها پراكنده شده بودند و ديگر فراهم آوردن آنها در اركستر سمفونيك كاري دشوار بود اما ناصري توانست فضاي تازه تري به روي اهل موسيقي باز كند.
او صراحت لهجه شگفت انگيزي داشت و بسياري از مطالب و خواسته ها و نيز انتقاداتي را كه ديگر اهل موسيقي از به زبان آوردنش در نزد مسوولين كشوري عاجز بودند، با صراحت تمام مطرح مي كرد. اركستر سمفونيك تهران، اگرچه در سال هاي اخير با برخي انتقادها روبرو بود اما حضور ناصري بر ديگران سيطره داشت و بحث تغيير مديريت اركستر سمفونيك تهران و گزينش رهبري دائمي براي آن به يكي از مشكلات اهل موسيقي تبديل شد.
در واقع برخي از اهالي موسيقي و نيز اعضاي اركستر سمفونيك تهران به دليل رعايت پيشكسوتي ناصري، از طرح جايگزيني فردي به عنوان رهبر دائمي اين اركستر خودداري و مشكل رهبري اركستر را از طريق دعوت رهبران ايراني ساكن در كشورهاي اروپايي حل مي كردند زيرا ناصري به دليل وضعيت جسمي و كهولت سن ايستادن روي سكو رهبري اركستر سمفونيك را ترك كرد. همين امر يافتن جايگزيني براي وي به يكي از سرفصل هاي دشوار مديريت موسيقي تبديل شد.
** تامين وضعيت معيشتي اعضاي اركستر سمفونيك به وسيله ناصري
ناصري در سال هاي پاياني مديريت بر اركستر سمفونيك تهران، از نبود امكانات و بي توجهي مسوولان مركز موسيقي به وضعيت معيشتي اعضاي اركستر سمفونيك سخت گله مند بود و بارها در مطبوعات و رسانه ها وجود چنين وضعيتي را ناگوار بيان كرده بود. حضور ناصري به عنوان سومين مدير عامل خانه موسيقي نيز توانست نقشي ديگر از وي در اذهان اهل موسيقي يه يادگار گذارد. او زماني اين سِمت را به دست گرفت كه مديريت اين خانه دچار تشتت شده بود و بيم آن مي رفت كه تمامي دستاوردهاي اين نهاد صنفي هنري به جهت برخي اختلاف ها ازميان برود اما حضور ناصري در خانه موسيقي آرامش را به اين نهاد بازگرداند و وي در مدتي كه مدير عاملي اين نهاد را بر عهده داشت، توانست ضمن ساماندهي هيات مديره و همگامي با آنها به راه اندازي كانون هاي 8 گانه و برگزاري موفق انتخابات براي اين كانون ها همت گمارد و نيز به امور صنف اهل موسيقي با جديت افزون تري رسيدگي كند.
** آخرين حضور ناصري در صحنه موسيقي
آخرين حضور فريدون ناصري در صحنه موسيقي زماني بود كه «علي رهبري» چهره نامي رهبري اركستر سمفونيك در هنگام اجرا و رهبري اركستر سمفونيك در تالار وحدت در خرداد 1384 خورشيدي از وي دعوت كرد تا به صحنه بيايد و در روي سِن از وي و خدماتش به موسيقي اركسترال سپاسگزاري كرد. ناصري كه به سختي سخن مي گفت به كمك رهبري روي سِن آمد و از مشكلات اركستر در زماني كه به گفته او «اركستر 7 سوليست داشته و بقيه نوازندگان حرفه اي نبودند» سخن گفت. او در پايان با چشماني اشك آلود در ميان تشويق شديد حضار سِن تالار رودكي را براي آخرين بار ترك كرد.
فريدون ناصري رهبر و مدير دايمي اركستر سمفونيك تهران و چهره مطرح عرصه موسيقي كلاسيك، پس از تحمل چند مدت بيماري ريوي در1384خورشيدي در تهران درگذشت.
پژوهشم**9117**9131
تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۳۹۷ - ۱۱:۱۰
تهران- ايرنا- فريدون ناصري به عنوان چهره اي تاثير گذار در تاريخ موسيقي ايران شناخته مي شود. او توانست با احياي اين هنر اصيل و حمايت از موسيقيدانان كشور گام هاي تازه اي در جهت حفظ و اعتلاي آن بردارد و با خلق آثاري به يادماندني در ذهن ها ماندگار شود.