تهران- ایرنا- پژوهشگر، نسخه‌شناس و كارگردان شناخته‌شده كشورمان با اشاره به ارتباط تنگاتنگ میان مبانی معرفت‌ساز دین با رفتارها و آیین‌های نمایشی نزد ایرانیان گفت: آیین‌های نمایشی موتور محركه تئاتر دینی به شمار می‌روند.

داوود فتحعلی‌بیگی روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با بیان آنكه در پیگیری اسناد تاریخی درباره جایگاه رفتار آیینی مردمان ایران زمین می‌توان به رد تاریخی سه هزار ساله دست یافت، گفت: كشورهای صاحب تمدن مانند ایران همواره یكی از اصلی‌ترین پایه‌های رشد تمدن خود را بر مبنای رفتارهای مذهبی و آیین‌های نمایشی استوار كرده‌اند.
وی ادامه داد: در مرور رفتارهای فرهنگی جامعه ایرانی می‌توان آیین‌های مختلفی با محور اصل اطاعت و بندگی در برابر خداوند بزرگ كه از آن به عنوان یكی از مهم‌ترین معارف دین اسلام یاد می‎شود را رصد كرد، چراكه پیش از ظهور اسلام در ایران، ایرانیان و به ویژه زرتشتیان پیرو مفهوم و مكتبی بود كه در آن نیز بر حضور خداوند یگانه و ذات حق تعالی و مفهوم بندگی او تاكید داشتند.
نویسنده كتاب «آشنایی با مبانی شبیه‌خوانی» مهم‎ترین ویژگی آیین‌های نمایشی را گره‌خوردگی و آمیختگی آنها با بافت زندگی مردم دانست و تصریح كرد: همسویی رفتارهای آیینی با شیوه زیست و زندگی مردمان ایرانی باعث شد كه با ورود اسلام به ایران نحوه پذیرش و همراهی ایرانیان با شعائر دینی ساده‌تر و در عین حال منطبق بر اصول و معارف مذهبی باشد.
وی هدف از شكل‌گیری آیین در شكل رفتار تمدنی مردم را نهادینه كردن مفاهیمی دانست كه با رعایت و انجام آنها، جامعه به سمت سعادت و موفقیت سوق داده می‌شود و افزود: با شكل‌گیری مفاهیم مدرنی مانند تئاتر و شاخه‌های مختلف آن مانند تئاتر دینی، در شرایط حاضر شاهد رفتار و حركت هنرمندان برای شكل‌دهی به مفاهیم ذهنی و نگاه خلاقه‌شان با استناد به مفاهیم نوین هنر به شكلی هستیم كه دیگر نمی ‌توانیم خط تمییزی میان تئاتر دینی با انگاره‌های آیین‌های نمایشی ترسیم كنیم.
فتحعلی‌بیگی مهم‌ترین موتور محرك تئاتر دینی را در وابستگی به آیین‌های نمایشی موجود در فرهنگ و تمدن ایرانی دانست و تأكید كرد: امروز زمانی كه مخاطبان در تماشاخانه‌ها به دیدن تئاتر دینی می‌نشینند، شاهد ایجاد بیشترین حس همزاد پنداری میان مخاطبان با آثار نمایشی هستیم چرا كه هنرمندان، امروزه در تولید تئاترهای دینی تلاش می‌كنند بیشترین بهره‌برداری را از مفاهیم آشنای آیین‌های نمایشی داشته باشند.
این پژوهشگر و نسخه‌پژوه نامدار كشورمان با اشاره به ستاره‌ای تعزیت و سوگواری ایرانیان در شكل باستان تا به امروز تأكید كرد: مفاهیم كلان و عمیقی مانند حسرت، دریغ و سوگواری به خاطر از دست دادن عزیزی در تمامی فرهنگ‌ها ریشه مشترك دارد؛ اما همین مفاهیم مشترك انسانی در شكل‌گیری رفتارهای آیینی مانند «تعزیت» به عنوان بستری متعالی برای تولید تئاترهای دینی با مفاهیم مدرن امروزی بیشترین تاثیر را دارا هستند.
فراهنگ**9266** 1055