نیت های ماندگار

به گزارش ایرنا آیین نیك و كهن وقف با ظهور اسلام، رونقی دوباره یافت و دین مبین اسلام وقف را با عنوان «صدقه جاریه» تایید و قانونمند كرد.
وقف با قابلیت های متعدد می تواند دردهای زیادی را در بخش های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و غیره درمان كند؛ البته در صورتی كه نیت جامع برای آن انتخاب شود تا قسمت زیادی از جامعه را در برگیرد.
بركات وقف در هر نقطه از خطه خراسان جنوبی نیز مشهود است؛ از مسجد، پل، پایاب، حمام، تكایا، آب انبار و اشجار موقوفه كه مصادیق وقف سنتی هستند تا درمانگاه، بیمارستان، كتابخانه، مدرسه و دانشگاه كه مصادیق فرهنگ وقف در دوره معاصر محسوب می شوند.
وقف در خراسان جنوبی از قدیم جایگاه والایی داشته است. به اذعان مسئولان موقوفاتی با بیش از 500 سال قدمت در استان وجود دارد كه نشان از توجه مردم این منطقه به موضوع وقف است.
بخش عمده نیاتی كه واقفان دوراندیش و نیكوكار در نظر گرفته‌اند به رفاه عمومی، فقرزدایی و عدالت اجتماعی مربوط می‌شود.
برخی نیت وقف ها در خراسان جنوبی منحصر فرد است؛ مثل موقوفه ای به نام «بند گربه ای» كه در بشرویه واقع شده و صاحب این وقف زمینی را برای جلوگیری از اذیت و آزار گربه ها وقف كرده است.
همچنین بانوی واقف دیگ بزرگی را وقف كرده كه پیوسته به هر كس نیاز داشت، بدهند. شاید این وقف ها در همان زمان خودش بسیار ارزشمند بوده اما به مرور برخی از نیت های وقف كارایی خود را از دست داده است.
مدیركل اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی معتقد است كه وقف باید جاری و ساری باشد به این معنا كه وقتی شخصی مالی را وقف می كند نیتی را برگزیند كه در هر زمان بشود آن را اجرا كرد.
حجت الاسلام پرویز بخشی پور به خبرنگار ایرنا گغت: برخی وقف ها دردساز شده اند به طور مثال بعضی از واقفان در نیت خود تعیین كرده اند كه فقط در همین منزلی كه وقف شده است، عزاداری انجام شود و فرزندان پسر او نسل اندر نسل در همین منزل سكونت داشته باشند.
وی ادامه داد: واقف هیچ منبع درآمدی را برای تعمیر یا نگهداری ملك وقف مشخص نكرده و الان موقوفه مخروبه شده لذا وقف از صدقه جاریه به جامده تبدیل شده است.
مدیركل اوقاف و امور خیریه استان با اشاره به آمار زیادی این قبیل موقوفات به خصوص در نقاط شهری گفت: این مكان های مخروبه برای شهر تبدیل به معضلی از لحاظ مسایل اجتماعی شده و مدام از سوی مسئولان شهری تحت فشار هستیم كه باید تخریب یا بازسازی شود ولی اوقاف هیچ درآمدی برای هزینه كردن در این موقوفات ندارد.
وی تاكید كرد: واقفان باید هنگام ثبت نیت دست متولی را باز نگه دارند كه اگر موقوفه جامد شد بتواند تبدیل به احسن كند.
بخشی پور افزود: اوقاف اجازه شرعی ندارد منزلی كه وقف برای عزاداری شده آن را تبدیل به حسینیه یا فضای سبز شهری كند، لذا همیشه مخروبه می ماند و باعث ایجاد مشكلاتی هم در سیمای شهری می شود.
وی یاد آورشد: این قبیل موقوفات كه آمارشان كم نیست، بیشتر در شهرهایی مثل بیرجند و قاین وجود دارند كه علت اصلی آن هم نبود مشاوره های وقف در زمان قدیم بوده است.
مدیركل اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی با بیان اینكه هیچ راهكاری برای تبدیل این موقوفات نیست اظهار امیدواری كرد: واقفان جدید با در نظر گرفتن شرایط و نیازهای روز جامعه طوری برای وقف های خود نیت تعریف كنند كه در هر زمان و مكانی بتوان از آن استفاده كرد.
وی گفت: هم اكنون در تمامی ادارات اوقاف دفتر مشاوره وقف وجود دارد كه افراد می توانند از این مشاوره ها در نیات خود استفاده كنند.
بخشی پور افزود: وقف نامه های قدیمی استان نشان می دهد كه در كنار واقفان علمایی بوده اند كه آنها را در زمینه وقف راهنمایی می كردند و این موضوع از متن های عالمانه و تخصصی وقف نامه ها به طور كامل مشهود است.
وی یكی از این علما را آیت الله هردنگی معرفی كرد و گفت: نام این عالم مجتهد ذیل بیش از 50 وقف نامه در استان آمده كه نشان می دهد در مشاوران واقفان از نظرات این عالم استفاده می كردند.

** مشاوره وقف با شماره 2529
مدیر مركز مشاوره وقف اداره كل اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی نیز درباره لزوم توجه واقفان به نیت های روز جامعه گفت: واقفان بهتر است وقف را مقید به زمان و مكان نكنند چرا كه احتمال می دهد با این انحصار نیت، در اجرا با مشكل مواجه شوند.
حسین قالیباف مباحث علمی، آسیب های اجتماعی و موضوعات قرآنی را از مهمترین نیازهای روز استان برشمرد و افزود: انتظار می رود این مسایل مورد توجه واقفان در زمان ثبت وقف قرار گیرد.
وی با تاكید بر استفاده واقفان از نظر مشاوران وقف بیان كرد: شماره تماس 2529 برای افرادی كه تمایل دارند در این زمینه مشورت كنند پاسخگو است.
مدیر مركز مشاوره وقف اداره كل اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی گفت: در صورت جدی گرفتن مشاوره قبل از وقف مشكلات اجرای نیت به شدت كاهش می یابد.
15 تا 24 آبان دهه وقف نامیده شده است و معمولا آمار وقف های جدید در این ایام افزایش می یابد كه انتظار می رود واقفان با در نظر گرفتن مصالح جامعه نیت های خود را ماندگار كنند.
تاكنون 9 هزار موقوفه و 23 هزار و 400 رقبه در خراسان جنوبی به ثبت رسیده است.
گزارش: عصمت برزجی
9893*3028