روانشناسی ورزش اهرمی كارآمد برای قهرمانی

به گزارش ایرنا، روانشناسی ورزشی با مداخله و كنترل عوامل تنش زای روانی مانند اضطراب، تقویت خودباوری و خود آگاهی نقش مهمی در كسب جایگاه های برتر ورزش دارد.
تاكتیك و تكنیك 2 اصل مهم در ورزش قهرمانی است و در كنار این 2 اصل، روان ورزشكار نقش مهم و تعیین كننده در غلبه بر حریف دارد، اما با توجه به اهمیت موضوع هنوز این راهبرد جایگاه واقعی خود را در ورزش كشور پیدا نكرده است.
به گفته كارشناسان، در ورزش قهرمانی تنها 30 درصد آمادگی جسمانی، تكنیك و تاكتیك در پیروزی موثر است و 50 درصد عامل موفقیت آمادگی روانی است.
اختصاص اعتبار ویژه، آشناكردن خانواده های ورزشكاران با مبانی روانشناسی ورزشی و برجسته كردن نقش روانشناسی در موفقیت ورزشكاران نقش مهمی در ترویج فرهنگ به كارگیری از روانشناسان ورزشی در كنار ورزشكاران دارد.
كارشناسان در میزگردی كه ایرنا برگزار كرد ضمن برشمردن برخی نمونه های موفق از بهره گیری از فنون روانشناسی برای كسب موفقیت ورزشكاران در رشته های مختلف، الگوبرداری از كشورهای پیشرو متناسب با شرایط ورزشكاران ایرانی را ضروری دانستند.
با توجه به نقش روانشناسی در مرحله های استعدادیابی، تربیت ورزشی، كمك به بازگشت ورزشكار از مصدومیت و شكست ورزشی، ضرورت دارد استفاده از روانشناسی ورزشی از سوی مسوولان و مربیان تیم های ورزشی مد نظر قرار گیرد.
ارایه خدمات روانشناسی برنامه ریزی شده به ورزشكاران، اهمیت دادن به تحقیقات و پژوهش های روانشناسی ورزشی، برگزاری كارگاه در رده های ورزشكاران پایه و حرفه ای و مربیان، از ضرورت های اثرگذاری شاخه روانشناسی ورزشی در كشور است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) استان سمنان با توجه به اهمیت موضوع روانشناسی ورزشی، میزگردی با عنوان «ضرورت بهره گیری از روانشناسی ورزشی» با حضور احمد اخلاقی عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو كشور، مهدیه بصیری عضو كمیته روانشناسی ورزشی فدراسیون پزشكی ورزشی كشور، رمضان حیدریان رئیس هیات پزشكی ورزشی استان و علی مرادی حقیقی رئیس هیات تكواندو شهرستان سمنان برگزار كرد.

** نوین و مفید بودن روانشناسی ورزشی
رئیس هیات پزشكی ورزشی استان سمنان گفت: روانشناسی در سه شاخه عمومی، ورزشی و بالینی تعریف می شود.
حیدریان ادامه داد: یك ورزشكار برای رسیدن به نتیجه مطلوب در مسابقات در كنار فیزیك مناسب و سلامت بدنی به سلامت روانی و آرامش نیاز دارد كه این راهبرد مهم از طریق روانشناسی ورزشی محقق می شود.
وی ادامه داد: هدف از انجام ورزش ایجاد آرامش است نه آن كه مسابقات موجب اضطراب و تنش شود و راهكار مقابله با فشارهای روانی، اسنفاده از تكنیك های روانشناسی ورزشی است.
وی اظهار داشت: روانشناسی ورزشی با مداخله در عوامل تنش، اضطراب و استرس و تقویت خودباوری و خودآگاهی موجب دستیابی به نتیجه مطلوب در رقابت های ورزشی می شود.

** سهم بالای آمادگی روان در موفقیت ورزشكار
رئیس هیات پزشكی ورزشی استان سمنان تصریح كرد: تاكتیك و تكنیك 2 اصل مهم در ورزش است و در كنار این 2 اصل روان ورزشكار نقش مهمی در پیروزی در مسابقات ورزشی و غلبه بر حریف دارد.
حیدریان اضافه كرد: در چندسال گذشته به روانشناسی ورزشی توجه شده اما با توجه به اهمیت موضوع، هنوز این راهبرد جایگاه واقعی خود را در ورزش كشور پیدا نكرده است.
وی خاطر نشان كرد: در ورزش قهرمانی تنها 30 درصد آمادگی جسمانی، تكنیك و تاكتیك در پیروزی موثر است و 50 درصد عامل موفقیت، آمادگی روانی ورزشكار است.
رئیس هیات پزشكی ورزشی استان سمنان یادآور شد: اگر ورزشكار در زمین مسابقه لحظه ای تمركز خود را از دست دهد، با وجود آمادگی جسمانی، نمی تواند نتیجه دلخواه را كسب كند.
به گفته وی، پیروزی در رقابت های ورزشی زمانی محقق می شود كه مدیریت زمانی و مدیریت فنی با مدیریت روانی ورزشكار همراه باشد‌.
رئیس هیات پزشكی ورزشی استان سمنان گفت: تیم های موفق دنیا در زمینه روانشناسی ورزشی ورود كردند و به این باور رسیدند تعادل روانی همراه با تعادل جسمی اصل مهم در پیروزی است.

** كمبود جدی روانشناس ورزشی در كشور
عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو نیز گفت: كشور های اروپایی از سال 1920 به سمت علم روانشناسی ورزشی سوق پیدا كردند و در سال 1921 اولین كتاب درباره علم روانشناسی ورزشی نوشته شد.
اخلاقی افزود: فقدان دانش كافی، فقدان اعتماد ورزشكاران به روانشناسان و كمبود روانشناسان متبحر در حوزه ورزشی موجب شده تا روانشناسی جایگاه واقعی خود را در ورزش كشور پیدا نكند.
وی ادامه داد: با توجه به اهمیت موضوع در آینده ای نزدیك روانشناسی ورزشی جایگاه واقعی خود را در كشور پیدا می كند.
عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو اظهار داشت: در رشته ورزشی تكواندو ، روانشناسی ورزشی حائز اهمیت است، به طور مثال یوسف كرمی از قهرمانان حوزه تكواندو در یكی از مسابقات ورزشی بدن آماده ای داشت، اما به دلیل بیخوابی شب قبل از مسابقه به هر علتی، نتوانست در رقابت موفق شود كه اگر مشاور و روانشناسی در كنار تیم می بود، به راحتی این مشكل برطرف می شد.
اخلاقی تصریح كرد: علم روانشناسی علم مطالعه رفتارهاست و دانش كاربردی باید منجر به رشد و بهبود عملكرد ورزشكار شود.
وی اضافه كرد: ورزشكار در كنار آمادگی جسمانی برای موفقیت در رقابت ها باید آمادگی روانی، كنترل استرس و سطح برانگیختگی را مد نظر قرار دهد.
به گفته وی، بازندگی و برندگی قبل از مسابقه اتفاق می افتد كه این مهم نشان از اهمیت روانشناسی ورزشی است.
اخلاقی خاطر نشان كرد: هادی ساعی تكواندو كار كشور در سه ثانیه آخر در میدان مسابقه بازندگی خود را با قدرت تفكر به موفقیت تبدیل كرد و این نشان می دهد ذهن بدن را به كار می اندازد و موفقیت را رقم می زند.
عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو اظهار داشت: باید تدابیری اندیشیده شود تا روانشناسان ماهر با دانش كاربردی تربیت و تحویل جامعه داده شود، چرا كه روانشناسی ورزشی كاربردی و روانشناس تخصصی و كاربلد متناسب با رشته های ورزشی مهم است.
وی ادامه داد: تدوین رشته روانشناسی دانشگاهی متناسب با ورزش ضروری است و باید مد نظر قرار گیرد، فردی كه در رشته ورزشی تخصص دارد باید روانشناس هم باشد تا با اثرگذاری مناسب در كسب نتیجه مطلوب تاثیرگذار باشد.
اخلاقی افزود: اگر روانشناس، تمام پایه های ورزشی را طی كرده باشد نقش مهمی در كسب اعتماد جامعه ورزشی دارد.
عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو گفت: ورزشكاران كشور بازیكنان احساسی هستند و استفاده از روانشناسی ورزشی نقش مهمی در موفقیت و قهرمانی دارد.

** سمنان پیشرو در استفاده از روانشناسی ورزشی
رئیس هیات تكواندو شهرستان سمنان گفت: استفاده از ظرفیت روانشناس ورزشی برای بهبود عملكرد ورزشكار نیازمند فرهنگ سازی است.
مرادی حقیقی افزود: اكنون نسبت به روانشناس در جامعه ذهنیت منفی وجود دارد و خانواده نونهالان ورزشكار از مراجعه به روانشناس خودداری می كنند.
وی ادامه داد: برای خانواده نونهالان و نوجوانان ورزشكار باید فرهنگ سازی شود تا در كنار تلاش برای دستیابی به جایگاه برتر، روان ورزشكاران نیز مد نظر قرار گیرد.
رئیس هیات تكواندو شهرستان سمنان اظهار داشت: در رده نونهالان بیشتر بعد هیجانی مطرح است و اگر هیجان ورزشكار كنترل نشود این هیجان نتیجه معكوس در رقابت ها رقم می زند و مانع دستیابی به نتیجه مطلوب می شود.
مرادی حقیقی تصریح كرد: در سمنان برای چند ورزشكار شاخص جهت دستیابی به نتیجه مطلوب در مسابقات قهرمانی از روانشناسی ورزشی استفاده شد كه نتیجه آن، قهرمانی ورزشكاران بود.
وی، از مبینا شاكری ورزشكار استان سمنان قهرمان مسابقات جهانی و آسیایی به عنوان نمونه ای موفق در به كارگیری روانشناسی ورزشی یاد كرد.
رئیس هیات تكواندو شهرستان سمنان یادآور شد: روانشناسی ورزشی برای پیروزی در رقابت ها اصل مهمی است كه باید مورد توجه قرار گیرد.
مرادی حقیقی، بار مالی بالای جلسه های مشاوره را عامل جلوگیری از استقبال نسبت به روانشناسی ورزشی عنوان كرد و افزود: برای تحقق راهبرد باید هزینه های جلسه های مشاوره ورزشی كاهش یابد.

** روانشناسی ورزش مداخله مفید برای قهرمانی
عضو كمیته روانشناسی ورزشی فدراسیون پزشكی ورزشی كشور، در تعریف روانشناسی ورزشی، گفت: سنجش رفتار و راهبردهای مداخله ای برای كسب نتیجه مطلوب در ورزش را روانشناسی ورزشی می گویند.
بصیری افزود: هر فرد روانشناسِ خودش است اما برخی اتفاق های بیرونی و دسترسی به ضمیر ناهشیار و نیمه هشیار برای ارتقای عملكرد نیازمند مداخله روانشناس است.
وی ادامه داد: روانشناس در جلسه های مشاوره تلاش می كند تا ورزشكار در رفتار خود به ثبات برسد و اختلال های شخصیت رفع شود.
عضو كمیته روانشناسی ورزشی فدراسیون پزشكی ورزشی كشور اظهار داشت: روانشناس سعی دارد ورزشكار در ذهنش به خودآگاهی، كنترل استرس ماندگار و خودباوری برسد و این دیدگاه كه مراجعه به روانشناس مستمر بوده و موجب وابستگی ورزشكار می شود اشتباه است، در واقع روانشناس ورزشی ماهیگیری می آموزد.
بصیری تصریح كرد: اگر روانشناس ورزشكار باشد در كسب نتیجه مطلوب اثرگذار است ولی در زمان حاضر یك روانشناس دروس آكادمیك فرا می گیرد و فقط آشنا به مسایل تئوری است و پرورش دانش آموختگان بر اساس تلفیق علم روانشناسی و ورزش طرحی زمانبر است.
وی اضافه كرد: ورزش برای پیشرفت نیازمند روانشناسان ورزشی حرفه ای است و اكنون روانشناسان باگذراندن دوره هایی خاص وارد روانشناسی ورزشی می شوند.
به گفته وی، روانشناسی ورزشی شامل بعدهای مختلف بالینی، دانشگاهی و انجام كارهای تحقیقاتی و كارگاه های آموزشی برای ورزشكاران، مربیان و داوران می شود.
بصیری خاطر نشان كرد: پنج دانشگاه تربیت بدنی در كشور رشته روانشناسی ورزشی را ارائه می دهند اما برای دستیابی به نتیجه مطلوب باید این رشته در دانشكده روانشناسی ارائه شود.
عضو كمیته روانشناسی ورزشی فدراسیون پزشكی ورزشی كشور گفت: رشته روانشناسی ورزشی در كشور محروم واقع شده و این در حالیست كه كشورهای موفق و برتر در ورزش از این راهبرد بهره گرفتند.

** كمبود روانشناسان حرفه ای در حوزه ورزش
رئیس هیات پزشكی ورزشی استان سمنان گفت: برآینده داده ها حاكی از آن است تیم های ورزشی كه روانشناس دارند در مسابقات موفق تر از تیم های بدون روانشناس عمل می كنند.
حیدریان افزود: همه ورزشكاران قابلیت خودمشاوره ای ندارند و ضرورت دارد برای كسب نتیجه مطلوب در رقابت های ورزشی، روانشناسی ورزشی جایگاه واقعی خود را پیدا كند.
وی فنون ذهنی و تقویت ذهن، تصویر سازی ذهنی و خودگفتاری را از عوامل روانی موفقیت در ورزش دانست.
وی اظهار داشت: استرس، اضطراب و نبود تمركز از عوامل مانع موفقیت است كه این عوامل با كمك روانشناس ورزشی رفع می شود.
حیدریان تصریح كرد: روانشناس ورزشی فقط به ورزشكار اختصاص ندارد و مربی و حتی داوران برای كنترل و برخورد صحیح در زمان هیجان نیازمند آموزش و حضور یك روانشناس ورزشی هستند.
رئیس هیات پزشكی ورزشی استان سمنان گفت: پرورش روانشناسی كه رشته ورزشی را درك كرده باشد زمان بر است و اكنون كشور با كمبود روانشناسان ورزشی ماهر مواجهه است.

** روانشناسی ورزش اهرمی كارآمد برای قهرمانی
عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو گفت: حضور روانشناس در كنار تیم ورزشی تسهیل كننده راه برای دستیابی به نتیجه مطلوب است.
اخلاقی افزود: اكنون كشور در حوزه ورزش به روش سنتی عمل می كند و علم وارد ورزش نشده است.
به گفته وی، كشورهای پیشرفته با استفاده از روانشناسی ورزشی به موفقیت های جهانی دست یافته اند.
وی اظهار داشت: ایران از لحاظ قدرت بدنی ورزشكاران قوی دارد اما به دلیل ضعف روانشناسی نتوانسته جایگاه واقعی خود را در جهان كسب كند.
اخلاقی تصریح كرد: ورزش كشور برای كسب نتیجه مطلوب نیازمند تقویت برانگیختگی فردی و روحیه مبارزه طلبی است كه با روانشناسی ورزشی محقق می شود.
عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو گفت: بر اساس هرم «مازلو» نیاز انسان در پنج نقطه دسته بندی شده كه نیاز زیستی مانند تغذیه در كف هرم و نیاز معنوی مانند اخلاق در راس هرم قرار دارد و در راس قرار داشتن نیاز معنوی نشان از اهمیت موضوع دارد.
اخلاقی اظهار داشت: هیات های ورزشی در كشور در مرحله تامین نیازهای كف این هرم قرار دارند و با مشكلات مالی دست و پنجه نرم می كنند و از نگاه به راس هرم ناتوانند.
عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو افزود: مسایل اقتصادی كه هیات های ورزشی با آن درگیر هستند مانع دستیابی و رسیدن به راس هرم می شود.
وی اضافه كرد: نیاز ورزشی با برگزاری كارگاه آموزشی رفع نمی شود و حضور روانشناس در روز مسابقه و بعد از مسابقه در كنار بازیكن مهم است.
اخلاقی تصریح كرد: در مواردی بازیكن به دلیل ناداوری دلسرد شده و با وجود توانایی و قدرت بدنی، از ورزش كناره گیری می كند و اینجاست كه روانشناس نقش مهمی در تقویت روحیه ورزشكار دارد.
اخلاقی افزود: سلامت و آمادگی روان در كنار سلامت جسم و آمادگی فیزیكی نقش مهم در كسب نتیجه مطلوب دارد.

**روانشناسی ابزار مهم استعدادیابی
عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو گفت: در ورزش قهرمانی باید به روان توجه شود و استعدادیابی براساس پایه های علمی انجام شود اما در كشور اكنون این گونه نیست.
اخلاقی تصریح كرد: در كشورهای پیشرفته استعدادیابی ورزش قهرمانی در كنار فیریك بدن به روان ورزشكار توجه می شود و وضعیت روان بازیكن یكی از شاخص های استعداد یابی است.
وی ادامه داد: در انتخاب بازیكن در رشته های قهرمانی باید با پرسشگری از بازیكن روحیه جنگندگی، رقابت و برتری جویی بررسی شود اكنون در كشور این طور نیست .
وی با اشاره به ضرورت آموزش خودمدیریتی از سوی روانشناس به ورزشكار، خاطر نشان كرد: روانشناس نباید ورزشكار را طوری تربیت كند كه به شخصی وابسته باشد و ضروریست رفتار با بازیكن به گونه ای باشد كه ورزشكار بتواند پیش، حین و بعد از بازی خود را مدیریت كند.

** عوامل متعدد مانع از ورود روانشناسی به ورزش
عضو كمیته فنی فدراسیون تكواندو اضافه كرد: یكی از دغدغه های مربیان در بی رغبتی در به كارگیری روانشناس ورزشی در تیم وابستگی بازیكن به مشاوره است.
اخلاقی، مشكلات مالی در تیم های ورزشی را از دیگر عوامل مانع در به كارگیری روانشناسان ورزشی عنوان كرد.
وی اظهار داشت: روانشناس باید به گونه به ورزشكار آموزش دهد كه در نبود روانشناس بازیكن روانشناس خودش باشد.

** فرهنگ سازی ضرورت به كارگیری روانشناس ورزشی
رئیس هیات تكواندو شهرستان سمنان گفت: تدوین و توزیع بروشورهای آموزشی حداقل كاری است كه می توان در ترویج فرهنگ روانشناسی ورزشی انجام داد.
مرادی حقیقی افزود: توجیه ورزشكار و خانواده ورزشكاران در رده نونهالان درباره مزایای روانشناسی ورزشی موجب سوق دادن آن ها به سمت روانشناس می شود.
وی، معرفی و برجسته سازی رشته های ورزشی كه با كمك روانشناس به نتیجه مطلوب دست یافتند را به عنوان راهكاری برای تحقق راهبرد روانشناسی در ورزش مطرح كرد.
رئیس هیات تكواندو شهرستان سمنان اظهار داشت: رسانه در تحقق این راهبرد بسیار اثرگذار است ولی در زمان حاضر كمتر در حوزه ضرورت روانشناسی ورزشی پرداخته است.
عضو كمیته روانشناسی ورزشی فدراسیون پزشكی ورزشی كشور گفت: ضرورت روانشناسی وقتی مشخص می شود كه بین تمرین و عملكرد ورزشكار تفاوت وجود داشته باشد.
بصیری افزود: بسیاری از ورزشكاران با وجود آمادگی فیزیكی، به دلیل قرار گرفتن در مقابل جمع تماشاچی به دلیل ضعف در اعتماد به نفس نتیجه مطلوب را كسب نمی كنند و همین جاست كه ضرورت روانشناس ورزشی آشكار می شود.
وی اظهار داشت: میزان اعتماد به نفس در طول روز تغییر می كند و روانشناس در ایجاد تعادل اعتماد به نفس در بازیكن نقش مهمی دارد.
به گفته عضو كمیته روانشناسی ورزشی فدراسیون پزشكی ورزشی كشور، گاهی اوقات اعتماد به نفس بیش از حد موجب نتیجه معكوس می شود و روانشناس ورزشی در همین مورد نیز نقاط ضعف را رفع و نقاط قوت را تقویت می كند.
بصیری تصریح كرد: روانشناسی ورزشی در جهان قدمت دارد ولی در كشور نوپا است و اكنون تیم ملی والیبال و بستكبال كشور در استفاده از روانشناسی ورزشی ورود كردند.
وی گفت: برگزاری كارگاه آموزشی در حوزه روانشناسی ورزشی نفش مهمی در پرورش ورزشكار دارد.
مرادی حقیقی افرود: در فرهنگ غنی كشور در ورزش قهرمانی بعد اخلاق، نظم و انضباط فردی و اجتماعی با اهمیت است و استفاده از روانشناس ورزشی نقش مهمی در پرورش اخلاق ورزشكار دارد.
وی ادامه داد: در رده نونهالان تاثیر مربی در رفتار بیش از خانواده است و آموزش روانشناسی ورزشی به مربیان نقش مهمی در پرورش نونهالان ورزشكار موفق در زمان حال و ورزشكاری با اقتدار در آینده دارد.
بصیری عضو كمیته روانشناسی ورزشی فدراسیون پزشكی ورزشی كشور نیز گفت: روانشناس حرفه ای می تواند در هدف یابی و انگیزه یابی، ماندگار كردن ورزشكار پس از آسیب یا شكست در ورزش و مانع كناره گیری شود.
7342/6103/7408