ارومیه- ایرنا- آبخیزداری كه در سال های گذشته در حوزه ذخیره آب و تامین این نیاز حیاتی بخش كشاورزی آذربایجان غربی مورد بی توجهی قرار گرفته بود، در سال جاری و با نگاه ویژه دولت مورد توجه قرار گرفته و اكنون طرح های ویژه این بخش با اعتبار میلیاردی در حال اجراست.

به گزارش ایرنا، آبخیزداری از راهكارهای طلایی برای تامین بخش قابل توجهی از آب مورد نیاز بخش كشاورزی به شمار می رود و علاوه بر تامین آب، ذخیره آب و همچنین افزایش پوشش گیاهی را نیز شامل می شود؛ اقدامی كه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر روند احیای دریاچه ارومیه تاثیرگذار است.
آبخیزداری علم و هنر برنامه ‌ریزی مستمر و اقدام‌ لازم جهت مدیریت منابع حوضه‌های آبخیز اعم از طبیعی، كشاورزی، اقتصادی و انسانی است كه بدون ایجاد اثرهای منفی در منابع آب و خاك اجرایی می شود.
طبق گفته صاحب نظران با اجرای هر هكتار آبخیزداری می‌ توان 500 مترمكعب آب جدید تولید كرد؛ ضمن آنكه اجرای هر هكتار عملیات آبخیزداری از 6.5 تن فرسایش خاكی و رسوب جلوگیری می‌كند.
آذربایجان غربی از جمله استان های نیازمند آبخیزداری به شمار می رود زیرا این استان از یك سو منابع آبی لازم جهت ذخیره سازی و مصرف در بخش كشاورزی را دارا بوده و از سوی دیگر این بخش سهم قابل توجهی از اقتصاد منطقه را به خود اختصاص داده است.
رییس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری كشور نیز چندی پیش در ارومیه از اختصاص منابع مالی قابل توجه به این بخش از محل صندوق توسعه ملی با موافقت رهبر معظم انقلاب خبر داد و گفت: امسال برای اجرای طرح های آبخیزداری در سطح كشور 200 میلیون دلار از این محل اختصاص یافته است.
خلیل آقایی افزود: طرح های آبخیزداری از اولویت ویژه ای در بین مسوولان نظام برخوردار بوده و امسال دوره پركاری برای سازمان جنگل ها در حوزه آبخیزداری است.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان كرد: امسال اجرای طرح های آبخیزداری در سطح كشور مورد توجه قرار گرفته و برای اجرای 40 طرح آبخیزداری در شهرستان های مختلف استان نیز 300 میلیارد ریال اعتبار اختصاص یافته است.
میرصمد سیدموسوی افزود: 23 مورد از این طرح ها در بخش های بیولوژیكی و مكانیكی با اعتبار 135 میلیارد ریال و 17 طرح در بخش آبخیزداری با 175 میلیارد ریال اعتبار تعریف شده است.
وی با تاكید بر اینكه با اجرای این طرح ها زمینه جلوگیری از فرسایش خاك در 70 هزار هكتار از منابع طبیعی آذربایجان غربی فراهم می شود، اضافه كرد: تثبیت خاك، ذخیره آب و حفظ و احیای پوشش گیاهی از جمله دیگر اهداف اجرای این طرح به شمار می رود.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی ادامه داد: این استان شامل سه حوضه آبخیز دریاچه ارومیه، ارس و زاب در مساحت سه میلیون هكتار بوده و تاكنون یك میلیون هكتار آن مطالعه و طرح های آبخیزداری در 130 هزار هكتار اجرا شده است.
سیدموسوی افزود: ارومیه، خوی، چالدران، ماكو، چایپاره، اشنویه، نقده، تكاب، میاندوآب، بوكان، پیرانشهر، شاهین دژ و سردشت شهرستان های میزبان طرح های آبخیزداری در راستای ذخیره مناسب و كاهش هدررفت آب در استان است.
وی اضافه كرد: با تعامل خوب بین فرمانداری ها و ادارات منابع طبیعی شهرستان های آذربایجان غربی، علاوه بر اعتبار ملی، اعتبار استانی نیز برای ادامه طرح های آبخیزداری تامین شده است تا تحولی در پویایی عرصه های ملی استان ایجاد شود.
معاون آبخیزداری اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی نیز گفت: 176 میلیارد ریال اعتبار ویژه از صندوق ذخیره ارزی به بخش آبخیزداری این استان اختصاص یافته است كه انتظار می رود به صورت كامل تخصیص یابد.
هادی قاسمی افزود: این میزان اعتبار با عنایت ویژه مقام معظم رهبری، حمایت دولت تدبیر و امید و نگاه كارشناسی نمایندگان مجلس اختصاص یافته و طرح های اجرایی با این اعتبار در حال بارگزاری در سامانه مربوطه است.
وی اضافه كرد: طرح های آبخیزداری در نظر گرفته شده با این اعتبار در 19 حوضه آبخیز شهرستان های ارومیه، خوی، مهاباد، میاندوآب، بوكان، شاهین دژ، نقده، اشنویه، پیرانشهر، سردشت، چایپاره، چالدران، شوط، ماكو و تكاب اجرایی می شود.
وی بیان كرد: طرح های آبخیزداری ویژه این طرح، 200 هزار هكتار از مساحت آذربایجان غربی را تحت پوشش قرار می دهد و با 125 سازه به اجرا در می آید.
معاون آبخیزداری اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی ادامه داد: در این حوضه ها، 35 هكتار عملیات پیتینگ، 856 هكتار بذرپاشی، یكهزار و 128 هكتار كپه كاری، هفت هكتار علوفه كاری، یكهزار و 981 هكتار نهال كاری و یكهزار و 797 هكتار عملیات حفاظت و قرق انجام می شود.
قاسمی پیش بینی كرد كه با اجرای این طرح ها سالانه حدود 50 میلیون مترمكعب آب زیرزمینی در استان ذخیره شود و سطح پوشش گیاهی را حداقل 40 درصد افزایش دهد.
كارشناس و صاحب نظر حوزه منابع طبیعی آذربایجان غربی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینكه آبخیزداری از جمله مواردی است كه در سال های طولانی گذشته مورد بی توجهی قرار گرفته، گفت: حركت در این مسیر با هدف ذخیره سازی آب اجتناب ناپذیر است.
هوشنگ داداش زاده افزود: توجه ویژه صورت گرفته در ماه های اخیر و اختصاص بودجه از محل صندوق توسعه ملی به این امر بهترین فرصت برای اجرای طرح های آبخیزداری است.
وی بیان كرد: با استفاده از توان كارشناسان، اساتید دانشگاهی و صاحب نظران و اجرای مطالعات به هنگام و گسترده، بهترین گزینه های آبخیزداری باید احصا و بر روی آنها سرمایه گذاری شود.
وی با تاكید بر اینكه فرصت های زیادی در خصوص ذخیره آب از دست رفته و مشكل آب بسیار جدی است، اضافه كرد: همه نهادهای مسوول و فعالان حوزه كشاورزی باید برای اجرای طرح های ذخیره آب پیشقدم شوند و در مسیر بهبود یا حتی تثبیت وضعیت فعلی حركت كنند.
فرماندار شهرستان چالدران نیز گفت: 74 میلیارد ریال از ابتدای سال گذشته /1396/ برای اجرای طرح های آبخیزداری این شهرستان كه یكی از مقاصد اجرای طرح های آبخیزداری آذربایجان غربی به شمار می رود، اختصاص یافته است.
كریم حسین زاده با اشاره به اینكه از این میزان 24 میلیارد ریال در سال گذشته و 50 میلیارد ریال نیز در سال جاری برای اجرای این طرح ها در نظر گرفته شده، اضافه كرد: از مجموع 50 میلیارد ریال اعتبار اختصاصی سال جاری 35 میلیارد ریال مربوط به صندوق توسعه ملی و 15 میلیارد ریال مربوط به اعتبارات استانی است.
وی بیان كرد: در راستای سیاست‌ها و برنامه‌های كلان دولت و برای توسعه طرح‌های آبخیزداری و بیولوژیك منطقه گام‌های بلندی برداشته شده و برنامه ‌ریزی منسجمی به منظور توسعه كمی و كیفی این اقدام ارزشمند در راستای كمك به پیشگیری از خطرهای بروز سیل، جلوگیری از رسوب در پشت سدهای پایین دست و تقویت مراتع در تمامی نقاط شهرستان‌ انجام شده است.
فرماندار چالدران ادامه داد: هدف از اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری در این شهرستان كنترل سیل و رسوب، تغذیه سفره های زیرزمینی، افزایش پوشش گیاهی در پایین دست، بهبود وضعیت معیشتی حوضه نشینان و تعادل دام و مرتع است.
حسین زاده گفت: چهار طرح آبخیزداری در زیرحوضه های سعدل، حراملو، خان صدر و تات كندی چالدران اجرا می شود كه با پایان یافتن آنها صدها هزار مترمكعب آب ذخیره می شود و در موارد لازم مورد استفاده قرار می گیرد.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان مهاباد نیز گفت: برای اجرای طرح های آبخیزداری در این شهرستان 40 میلیارد ریال اعتبار از صندوق توسعه ملی هزینه می شود كه تاكنون بیش از 50 درصد این اعتبار محقق شده و 15 میلیارد ریال آن برای طرح های بیولوژیكی و مكانیكی آبخیزداری هزینه شده است.
مجید پاتو افزود: در قالب پروژه آبخیزداری، عملیات بذركاری، كپه كاری، ایجاد كمربند حفاظتی با نصب بنچ مارك با مشخصات UTM، اهدای آبگرمكن خورشیدی و پارك آبخیز به مساحت 69 هكتار در حاشیه سد مهاباد و كوه «داشا مجید» انجام می شود.
به گزارش ایرنا با توجه به تامین اعتبار و تلاش جهادی مسوولان امر انتظار می رود اجرای طرح های آبخیزداری در كشور و آذربایجان غربی بیش از پیش شتاب گیرد تا زمینه كاهش هدررفت آب در بسترهای مختلف فراهم شده و تا حدی جلوی مشكلات كم آبی در سال های آینده گرفته شود.
8137/3072