نگاهي به ظرفيت بخشهاي كشاورزي، صنعت و معدن تربت حيدريه

به گزارش ايرنا، تربت حيدريه 26 هزار خانوار ساكن دارد و در مجموع 79 درصد نيروي كار اين شهرستان به كشاورزي اشتغال دارند.
وجود 91 هزار و 284 هكتار اراضي زراعي و باغي با ظرفيتهاي فراوان و تنوع آب و هوايي، تربت حيدريه را يكي از شهرستانهاي برتر در توليد و سطح زيركشت محصولات كشاورزي در خراسان رضوري قرار داده است.
تربت حيدريه بخاطر تنوع آب و هوايي با برخورداري از 84 هزار و 789 مزرعه، داراي 37 نوع محصول كشاورزي است كه ساليانه 559 هزار تن انواع محصولات در آن توليد مي شود. اين رقم حدود شش درصد از مجموع توليدات كشاورزي است و بر اين اساس تر بت حيدريه رتبه پنجم را ميان 28 شهرستان اين استان دارد.

* باغباني
در بخش باغباني تربت حيدريه داراي 31 نوع محصول با سطحي معادل 23 هزار و 201 هكتار باغ و توليد ساليانه 25 هزار و 354 تن انواع محصولات ، رتبه سوم استان خراسان رضوي را به خود اختصاص داده است .
در مجموع شهرستان تربت حيدريه در توليد و سطح زير كشت 29 نوع محصول زراعي و باغي در مقايسه با ساير شهرستانها ، رتبه اول تا سوم استان خراسان رضوي را به خود اختصاص داده است.

* دام
در بخش امور دام نيز تربت حيدريه داراي 771 هزار و 807 واحد دامي است كه ساليانه بيش از 36 هزار تن شير ، حدود چهار هزار تن گوشت قرمز ، 6 هزار و 795 تن گوشت سفيد ، 820 تن تخم مرغ ، 22 تن عسل ، 100 تن انواع آبزيان و 560 تن نخ ابريشم در اين شهرستان توليد و به بازارهاي مصرف عرضه مي شود.

* كشاورزي
رتبه دوم استان بعد از مشهد از لحاط تعداد و سطح زير كشت محصولات گلخانه اي مربوطه به شهرستان تربت حيدريه است.
يكي از شاخص ترين و كارآمد ترين محصول شهرستان كه در ايران و جهان رتبه اول را به خود اختصاص داده ، زعفران است و با توجه به اينكه عمده زعفران توليدي در جهان مربوط به خراستان رضوي است بر همين اساس نيز اين كالاي مهم با توجه به ارزي مناسب آن، همواره رتبه نخست را در بين كالاهاي صادراتي اين استان به خود اختصاص داده است.
هم اكنون محصول زعفران جاي خود را در بازارهاي دنيا يافته و هميشه بيشترين حجم صادرات غيرنفتي خراسان را به خود اختصاص داده است.
بنا به گفته مسئولان، 138 هزار بهره بردار بخش كشاورزي اين استان در حوزه زعفران فعاليت دارند و در مجموع 800 هزار تن در خراسان رضوي در امور مرتبط با كاشت، برداشت، فراوري و صاردات اين محصول فعاليت دارند.
طبق آمار، 90 درصد زعفران توليدي ايران محصول مزارع خراسان است و 87 هزار هكتار از مزارع اين استان زير كشت زعفران قرار دارد و به طور ميانگين از هر هكتار چهار تا پنج كيلوگرم زعفران برداشت مي شود و بر اين اساس پيش بيني مي شود امسال 310 تن زعفران در خراسان رضوي توليد شود.
در 6 ماه نخست امسال 85 تن زعفران به ارزش 115 ميليون دلار از استان خراسان رضوي به كشورهاي مختلف جهان صادر شد و اين در حاليست كه در 6 ماه پارسال، 65 تن محصول زعفران خراسان رضوي به ارزش 88 ميليون دلار به كشورهاي مختلف جهان صادر شده بود.
با افزايش قيمت دلار ميزان صادرات زعفران خراسان رضوي رشد بسيار داشت و اين روند نيز همچنان ادامه دارد.
توليد زعفران يكي از مهمترين منابع اشتغال و درآمد تربت حيدريه است كه براي حدود 400 هزار نفرروز طي مراحل كاشت، داشت و برداشت اشتغال ايجاد مي كند و تعداد بهره برداران بخش كشاورزي شهرستان زاوه در مجاورت تربت حيدريه نيز 17 هزار نفر است كه بيش از 90 درصد آنها به كشت زعفران مشغولند.
به ازاي هر هكتار زمين زعفران در زاوه 220 نفرروز مشغول كار هستند كه در مجموع 70 هزار نفر اشتغال مستقيم و 2 تا سه برابر اين رقم اشتغال غيرمستقيم ايجاد مي كند.

* صنايع تبديلي
با توجه به ظرفيت بالاي تربت حيدريه در زمينه محصولات كشاورزي و نيز وجود معادن غني ، همواره صنايع تبديلي مورد توجه بوده است بطوري كه در سال 1328 كارخانه قند با توجه به وجود كشت چغندر قند در سطح بيش از 9 هزار هكتار از زمين هاي كشاورزي در اين شهرستان تاسيس و مورد بهره برداري قرار گرفت.
از نظر وضعيت صنايع تبديلي بخش كشاورزي ، اين شهرستان با دارا بودن سه واحد كارخانه توليد فرآورده هاي لبني به ظرفيت سه هزار و 302 تن در سال و يك كارخانه بزرگ با ظرفيت بيش از سه هزار تن در روز ، 2 واحد كارخانه توليد خوراك دام طيور و آبزيان ، سه واحد بسته بندي و فرآوري زعفران، 2 پروژه مهم مجتمع دامداري و گلخانه اي ، سه واحد كارخانه بوجاري بذر ، يك واحد توليد عرقيات ، يك واحد سردخانه بزرگ پنج هزار تني ، سه كارخانه پنبه پاك كني و يك كار خانه قند در وضعيت بسيار مناسبي قرار داشته و بنابر آمار موجود ، تربت حيدريه همواره جزو پنج شهرستان برتر استان خراستان رضوي از لحاظ كارخانه هاي صنعتي و تبديلي محسوب مي شود.
شهرستان تربت حيدريه داراي 2 شهرك صنعتي در شهر تربت حيدريه و بخش رباط سنگ است كه در بين پنج شهرستان برتر استان خراسان رضوي قرار گرفته است.
از ديگر صنايع تبديلي در تربت حيدريه ، مي توان به كارخانه پنير كامل نوين (رخ) ، كارخانه شير پاكان رضوان ، خوراك دام خراسان ، خوراك دام ترنانه و خوراك دام رباط سنگ و كدكن ، نكتار شهد ديس ، ، عرقيات شاد گل ، نان رضوان ، كيك و كلوچه ، ماكاروني مهسان ، توليد لوازم روشنايي ، كاشي زرين ، بسته بندي گوشت ، قند ريزي قنادان و وجود سردخانه ميوه و مواد غذايي به ظرفيت پنج هزار تن اشاره كرد.

* صنعت
شهرستان تربت حيدريه داراي 203 واحد صنعتي و معدني فعال است كه از جمله آنها مي توان به 28 واحد صنعتي توليد محصولات غذايي و آشاميدني ، 10 واحد توليدي ساخت منسوجات ، سه واحد صنعتي توليدي ساخت كاغذ و محصولات كاغذي ، 2 واحد كك و فراورده هاي نفتي ، 6 واحد صنعتي ساخت مواد و محصولات شيميايي ، 15 واحد صنعتي توليدي محصولات پلاستيكي و لاستيكي ، 76 واحد معدني ساير محصولات كاني غير فلزي و 9 واحد توليدي صنعتي ساخت ماشين آلات و تجهيزات اشاره كرد.

* معدن
تربت حيدريه با در اختيار داشتن 25 معدن ، داراي معادن بسيار غني و با ارزشي بوده كه از لحاظ ارزش عملكرد اقتصادي در استان رتبه سوم و از لحاظ ارزش توليدات مواد معدني رتبه پنجم استان خراسان رضوي را به خود اختصاص داده است.
توسعه صنعت و معدن در تربت حيدريه با توجه به نزديكي خطوط جاده اي و راه آهن از اهميت بسياري برخوردار است.
از جمله معادن مهم شهرستان تربت حيدريه مي توان به معدن طلاي كوه زر ، خاك صنعتي جنوب رود معجن ، خاك صنعتي آگام ، خاك صنعتي حوض سرخ ، سنگ آهك اسفيوخ مركزي ، گچ سرگلون
، سنگ لاشه كمر زد كامه پائين ، گرانيت مشكي سنگ تربت حيدريه ، گرانيت مشكي بايگ ، گرانيت سنونج بايگ ، سنگ تزئيني مرمريت عنبرسرا ، مرمريت رود شور ، سنگ تزئيني مرمريت تلخ بخش و سنگ تزئيني مرمريت نجم آباد اشاره كرد.

* كارخانه هاي در دست ساخت
از جمله كارخانه هاي مهم در حال احداث در شهرستان تربت حيدريه ، كارخانه پشم شويي و ريسندگي و رنگرزي ، چرم و سالامبور پوست گاو ، گوساله ، گوسفند و بز ، ايجاد صنايع جانبي ابريشم ، كارخانه تنظيف پر مرغ ، توليد پودر استخوان ، توليد مقوا از ضايعات كشاورزي ، پنبه هيدروفيل ، توليد كودهاي ريز مغذي ، كنسانتره ميوه جات ، فرآوري گياهان دارويي ، غذاي كودك و آجيل ، كنسرو مواد غذايي ، تصقيه نمك ، ، شكلات سازي ، دارو هاي دامي ، ادوات كشاورزي ، كاغذ سازي و كارخانه ترشيجات و مرباجات است ضمن اينكه كارخانه هاي سيمان، فولاد و قطعات خودرو از مهمترين كارخانه هاي شهرستان محسوب مي شود.

* نفت و گاز
تربت حيدريه به عنوان يكي از سه قطب بزرگ پخش فرآوردهاي نفتي خراسان رضوي مطرح است به گونه اي كه سه منطقه نفتي زير در خراسان رضوي وجود دارد:
1. مشهد شامل مشهد - قوچان- نيشابور- درگز – تربت جام – تايباد – سرخس و فريمان
2. تربت حيدريه شامل تربت حيدريه - كاشمر – دولت آباد – خليل آباد – محولات – خواف – رشتخوار – گناباد
3. سبزوار شامل سبزوار و بردسكن
در مجموع مي توان گفت كه در صورت داشتن برنامه مدون ، منسجم و اصولي و با به كارگيري از ظرفيت هاي موجود ، علاوه بر اشتغالزايي مناسب و اصولي و بهبود وضعيت اقتصادي خانوارها ، مي توان در ارتقاي شاخص هاي اقتصادي تربت حيدريه كه يكي از قطب هاي مهم توليد در خراسان رضوي است ، گام هاي موثرتري برداشت.
7079/1858