نتانیاهو و كابوس سقوط

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، آتش بس هفته گذشته رژیم صهیونیستی به حماس برای پایان دادن به درگیری های اخیر بهانه ای شد تا «آویگدور لیبرمن» وزیر جنگ اسرائیل از كابینه نتانیاهو كناره گیری كند.
لیبرمن كه دو سال پیش مدعی شده بود در صورت رسیدن به وزارت جنگ، دو روزه بساط حماس را در فلسطین برخواهد چید، اواخر هفته گذشته از نخست وزیر به خاطر عقب نشینی در برابر حماس انتقاد كرد و كوشید عدم تحقق وعده خود را به گردن او بیاندازد.
لیبرمن كه طی سال های گذشته یكی از نزدیكترین چهره ها به نتانیاهو بوده و در كابینه وی پست های كلیدی را برعهده داشته، با این تصمیم دو چالش اساسی را پیش روی نخست وزیر به وجود آورد؛ نخست اینكه حزب متبوع وی «اسرائیل بیتنا» از ائتلاف حامی نتانیاهو جدا شد و با رسیدن شمار كرسی های ائتلاف به 61 در كنست (پارلمان اسرائیل)، كابینه روی مرز سقوط قرار گرفت. دوم بی صاحب شدن كرسی وزارت جنگ بود كه سبب شد سایر احزاب حاضر در ائتلاف بر سر آن به رقابت برخیزند.
در حالی كه رسانه ها از تمایل نتانیاهو برای قرار گرفتن اداره وزارت جنگ ذیل اختیارات نخست وزیری و حزب حامی وی یعنی «لیكود» خبر می دهند، «نفتالی بنت» وزیر آموزش كابینه از حزب تندرو «خانه یهودی» تداوم همكاری با نتانیاهو را مشروط به تصاحب وزارت جنگ دانسته و در مذاكرات اخیر خود نشان داده قصد عقب نشینی از این موضع را ندارد.
تحلیلگران اقدامات و مواضع كنونی چهره هایی چون لیبرمن و بنت را نخستین گام های انتخاباتی برای كسب دست برتر در كنست و كابینه آتی تلقی می كنند. علاوه بر وزرای كابینه ائتلافی از احزاب دست راستی اسرائیل بیتنا و خانه یهودی، وزیر دارایی كابینه نتانیاهو از حزب «كولانو» نیز ساز جدایی سر داده است.
نتانیاهو در مذاكرات خود با «موشه كحلون» وزیر دارایی و رهبر حزب كولانو نیز توفیقی به دست نیاورده و گویا هماهنگی هایی بین جدایی طلبان از كابینه جهت انجام انتخابات زودهنگام صورت گرفته است؛ انتخاباتی كه قرار بود نوامبر 2019 برگزار شود اما در صورت سقوط كابینه، احتمالا در ماه مارس شهروندان اراضی اشغالی را پای صندوق های رای خواهد كشاند.
این در حالی است كه نتانیاهو خود را برای ركوردشكنی تصدی عالی ترین مقام اجرایی رژیم صهونیستی آماده می كرد. وی كه از اوایل سال 2009 تاكنون نخست وزیری اسرائیل را در دست داشته، پیش از دوره ده ساله اخیر نیز سه سال بر كرسی نخست وزیری تكیه زده است. به این ترتیب پایان دوره اخیر زمامداری وی می توانست ركورد «دیوید بن گوریون» اولین نخست وزیر رژیم اشغالگر قدس را شكسته و ركوردی جدید را به نام «بی بی» (لقب نتانیاهو) ثبت كند.
گروهی از تحلیلگران مسائل داخلی اسرائیل می گویند، جایگاه نتانیاهو در میان احزاب دست راستی از سكولارها گرفته تا تندروهای مذهبی و همچنین برخی اقدامات وی برای بهبود اوضاع شهروندان صهیونیست به خصوص شهرك نشینان باعث خواهد شد تا در انتخابات زودهنگام نیز نتانیاهو و حزب وی یعنی لیكود بتواند در رده نخست در میان رقبا قرار گیرد.
در برابر این نگاه، بسیاری به پرونده های متعدد سوء استفاده و فساد مالی نتانیاهو و اختلاس همسرش اشاره می كنند كه تاكنون به دلیل موقعیت سیاسی نخست وزیر و لاپوشانی های صورت گرفته به نتیجه ای مشخص نرسیده و در صورت كنار رفتن نتانیاهو از قدرت می تواند راه وی را برای بازگشت مسدود سازد.
شاید به همین دلیل است كه نتانیاهو كوششی فراوان را به كار بسته تا مانع از گسست كابینه شود. وی هشدار داده سقوط كابینه دست راستی می تواند منجر به روی كار آمدن جریان های چپگرا شده و امنیت و منافع اسرائیل را به خطر اندازد. وی همچنین شركای راستگرای خود در كابینه را مخاطب قرار داده و گفته امنیت اسرائیل را فدای سیاست بازی های خود نكنند.
گروهی از تحلیلگران هم از موضعی دیگر به رخدادهای داخلی رژیم صهیونیستی نگریسته و می گویند مجموعه اقدامات اخیر نتانیاهو كه برای كوك ساز جدایی بهانه دست شركای راستگرای او داده به راهكار «دونالد ترامپ» برای به ثمر رساندن فرایند سازش اعراب و اسرائیل موسوم به «معامله قرن» ارتباط می یابد و وی علاوه بر تحمل فشار از سوی اعضای كابینه متزلزل ائتلافی، با فشارهایی از سوی واشنگتن برای همراهی حداكثری با برنامه های ترامپ مواجه است.
در اوضاع كنونی، اعطای امتیازات ویژه به شركای راستگرا و ایجاد توازن و رضایت نسبی میان آن ها طی یك سال آینده اصلی ترین راهكاری است كه نتانیاهو برای نجات نخست وزیری خود در پیش گرفته است.
پژوهش**9279