تهران- ایرنا- ایران در زمینه ساخت انیمیشن و یا پویانمایی دارای ظرفیت بالایی است اما از ظرفیت این صنعت درآمدزا كه از زیرشاخه های صنایع خلاق بوده و دارای تاثیرات زیادی بر روی كودكان و نوجوان است، تاكنون به دلایل مختلف به نحو احسن استفاده نشده است.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، دغدغه والدین در تربیت فرزندان شان بسیار است. آموزش به فرزندان از طرق مختلفی صورت می گیرد و یكی از ابعاد آموزش های غیر مستقیم به كودكان و نوجوانان، انیمیشن است، اما وضعیت انیمیشن كودك و نوجوان در ایران به چه شكلی است و نگرش خانواده ها به انیمیشن های سینمایی و سریالی كودك چگونه است.
به گفته كارشناسان، صنعت انیمیشن علاوه بر كسب سود و درآمد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ بالا، تاثیرگذاری های فرهنگی زیادی دارد و از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جا كه كودكان و نوجوانان طیف وسیعی از مخاطبانش را تشكیل می‌دهند، انیمیشن در تربیت نسل آینده تاثیر در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خور‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توجهی ایفا می‌كند.
در ارتباط با این موضوع، پژوهشگر ایرنا به سراغ برخی از مادران رفته تا از نظرات آنها در مورد انیمیشن مطلع شود و در ادامه با یك كارگردان انیمیشن سازی در این خصوص به گفت وگو نشست.
مادری در یكی از مهدكودك های تهران به پژوهشگر ایرنا گفت: دخترم از تماشای انیمیشن های خارجی لذت می برد اما همیشه این نگرانی را دارم كه او بعدا با فرهنگ مذهبی ایران دچار تعارض شود.
مادر یكی دیگر از بچه ها گفت: چندان فیلم و كارتون مناسبی برای بچه ها ساخته نمی شود و اگر هم باشد سینماهای محدودی این فیلم ها را اكران می كنند كه دسترسی به آن برای ما امكان پذیر نیست.
مادری در میان این صحبت ها افزود: انیمیشن های سینمایی داخلی برای كودكان بسیار كم است و همین هم كه هست بی محتواست.
مادر دیگری درباره تاثیر انیمیشن ها گفت: متاسفانه بچه ها از كارتون ها تنها خشونت و فرهنگ غربی را یاد می گیرند و اصلا دوست ندارم پسرم فیلم و كارتون ببنید. ای كاش تولیدات فرهنگی ایرانی بیشتر بود تا من با خیال راحت تری به فرزندم اجازه می دادم تلویزیون ببیند یا او را به سینما می بردم.
در ادامه مادری در تایید این حرف گفت: بله دوست من درست می گوید ما با فقر تولیدات ایرانی در زمینه انیمیشن مواجهیم. ما شبكه پویا را تماشا می كنیم و كارتون های خوب ایرانی پخش می كند ولی تعدادشان خیلی كم است ضمن اینكه تولیدات برای رده سنی كودكان اندك است.
در تمام گفت و گوها با مادران، این نگرانی بود كه فرزندان شان چه تاثیری از انیمیشن های ساخت كشورهای دیگر می پذیرند و همه آنان متفق القول بودند كه محصولات فرهنگی داخلی در این حوزه بسیار ناچیز است و خانواده ایرانی نمی تواند چندان روی انیمیشن های سینمایی و سریالی تولید كشور حساب كنند.
این در حالی است كه در هنگام اكران انیمیشن «فیلشاه» مطلبی از تجربه زیسته یكی از ایرانیان ساكنان خارج از كشور خواندم كه نوشته بود، یكی از همكارهای اهل یكی از كشورهای عربی از چنین انیمیشنی استقبال كرده بود و با علاقه مندی دنبال زیرنویس انگلیسی آن بود چون در این انیمیشن دختران محجبه هستند و این انیمیشن سینمایی به خوبی می تواند ارزش حجاب را برای فرزند او نمایان كند.
ایران در موقعیتی قرار دارد كه با سرمایه گذاری بر روی صنعت انیمیشن، نه تنها می تواند بر فرزندان ایران زمین تاثیرگذار باشد بلكه در جهان اسلام نیز پیشتاز باشد. چنانكه این محصولات فرهنگی می توانند ارزش های مذهبی، اجتماعی و فرهنگی را در قالب آموزش های غیر مستقیم ترویج كنند و در آموزش فرزندان هم پایه و كمك والدین ظاهر شوند.
پژوهشگر ایرنا برای طرح این دغدغه با «حمید برزوٸی» كارگردان مجموعه انیمیشن «هوشان» و انیماتور و طراح شخصیت در مجموعه انیمیشن «پهلوانان» گفت وگو كرد.
برزوئی درباره سطح انیمیشن های ایرانی گفت: با همه كمبودها و مشكلات سر راه، انیمیشن ایران خیلی پیشرفت داشته و باید توجه كنیم كه این آثار با چه كاری مقایسه می شوند و با تولیدات چه كشوری و با چه سطحی. چون انیمیشن در همه جا با درجه بندیهای مختلفی تولید می شود و خیلی از انیمیشن های دنیا در ایران اصلا دیده نمی شود.
'من هیچ اطلاعی ندارم كه مدیریت انیمیشن در بخش كودك و نوجوان تا به حال چه تصمیماتی جدی برای بالا بردن سطح انیمیشن داشته اند ولی در جریان تلاش شبانه روزی ، مطالعه و برنامه ریزی هنرمندان انیمیشن هستم و این پیشرفت را حاصل تلاش آنان میدانم.'
این كارگردان درباره مشكلات تولید انیمیشن گفت: در همه بخش ها مشكلاتی داریم. در مورد مساله سرمایه مالی باید گفت مثلا كافیست هزینه یك كار ایرانی را با نمونه مشابه خارجی مقایسه كنیم. با این حال با پول، امكانات و بضاعتی كه داریم می شود كار خوب انجام داد. چرا كه در همین ایران كارهای خیلی خوبی انجام شده و انیماتورهای كه در كارهای معمولی یا بد كار كرده اند الان در بهترین كمپانی های خارجی كار می كنند.
وی افزود: در بحث مدیریت و حمایت، مشكل اصلی را نه مدیریت بلكه نبود اراده و خواست برای رسیدن به سطح جهانی میدانم. وگرنه همانطور كه گفتم آثاری در حد و اندازه جهانی در ایران تولید شده است كه طبق شنیده ها ظاهرا مدیران چشم خود را به روی این پیشرفت ها می بندند و یا با تیم هایی كه این آثار را تولید كرده اند تعامل خوبی ندارند. البته معدود گروه هایی توانسته اند توجه ها را جلب كنند و امكانات حداقلی را برای ادامه كار فراهم كنند.
برزوئی درباره بی توجهی مسوولان گفت: از نظر من تعجبی ندارد كه فردی بدون داشتن سابقه كار در انیمیشن سازی یا كار هنری و یا بدون داشتن وظیفه ای برای ارائه انیمیشن در بازار جهانی و كسب درآمد، برای مدت كوتاهی مسوولیتی در حوزه انیمیشن داشته باشد و نتیجه آن بی توجهی به انیمیشن و كلیه مسائل مربوط به آن است.
وی درباره فعالیت صدا و سیما گفت: یادم هست كه از سال 90 انیمیشن وابسته به صدا و سیما به حالت نیمه تعطیل درآمد. دفاتر زیادی تعطیل شد یا كوچكتر شد و همراه با وخیم شدن اوضاع اقتصادی، شرایط روز به روز بدتر و نامطمئن تر شد. كارهایی نیمه كاره ماند ، گروه هایی متلاشی شدند و افراد زیادی كار انیمیشن را رها كردند یا مهاجرت كردند.
این كارگردان درباره شرایط رقابت آثار ایرانی با انیمشین های خارجی گفت: شاید تولیدات تحت مدیریت دولتی زیاد جذاب نباشد كه البته اینطور هم نیست و به خاطر تلاش هنرمندان انیمیشن های جذاب زیاد داریم ولی اخیرا راه برای تولیدات خارج از مدیریت دولتی باز شده و اگر كمی فضا باز شود و اوضاع اقتصادی بهتر شود و نهایتا در شرایط آزاد، كار به دست كاردان بیفتد و ارتباط آزاد با جهان برای فروش آثار برقرار شود، تعداد انیمیشن های جذاب خیلی بیشتر خواهد شد.
وی افزود: تعداد زیادی از انیماتورهای (پویانما) ایرانی در كشورهای مختلف مشغول كار با بهترین كمپانی های جهان هستند. اگر شرایط كشور از حالت تحریم دربیاید و كمپانی های بزرگ در ایران سرمایه گذاری كنند، همانطور كه در كشورهای اطراف ما شعبه دارند! آنوقت هم تعداد بیشتری از انیماتورهای ایرانی می توانند در پروژه های جهانی حضور داشته باشند و هم سطح انیماتورها و انیمیشن ما بالاتر می رود. در این صورت، تولیدات داخلی هم متحول می شود و شاید مدیران و مسوولین هم كاری را یاد گرفتند!.
با توجه به مطالب گفته شده ، می توان چنین نتیجه گیری كرد كه باتوجه به ظرفیت های موجود از لحاظ محتوا و داستان به دلیل داشتن شخصیت ها و اسطوره های فراوان، همچنین به لحاظ ظرفیت های انیماتورهای ایرانی، در پیشبرد صنعت انیمیشن در كشور غفلت صورت گرفته است و غیر طبیعی نیست كه فرزندان ما این گونه با انیمشین های جذاب و با رنگ و لعاب غربی ارتباط برقرار كنند و نگرانی والدین نیز از تاثیرپذیری فرهنگی كودكانشان به جا و درست است.
پژوهشم**ر-ش**1552